Stomatologia dziecięca

Konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej Dorota Olczak-Kowalczyk

STOMATOLOGIA DZIECIĘCA WIELOSPECJALISTYCZNA SAMA W SOBIE

PERIODONTOLOGIA STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Monitoring stanu zdrowia jamy ustnej 2011 rok

31,5 30,3 30 % 5 25 24,7 5-latki 7-latki 10 20 15

ZDROWIE PUBLICZNE

11,1 10,3 10,6 10,6 8,7 8,5 9,1 6,4 6 0 nigdy nie byli u dentysty szczotkowanie zębów < 1 raz dziennie cukierki lizaki kilka razy dziennie czekolada, batony kilka razy dziennie słodzone napoje gazowane kilka razy dziennie słodzona herbata kilka razy dzinnie

PEDIATRIA STOMATOLOGIA DZIECIĘCA PROTETYKA PSYCHOLOGIA CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA ORTODONCJA

%

Frekwencja próchnicy w populacji polskiej (badania 2009-2012)

wiek(lata)

Frekwencja próchnicy u dzieci 6-letnich 1995-2012

Frekwencja próchnicy u dzieci 12-letnich w latach 1987-2012

95 90 85 80 75

8 9,9% 9 0,5% 8 8,9% 8 7,9% 8 6,8% 8 7,1% 8 3,6% 8 0,7% 79,6

1987 1995 1999 2000 2002 2003 2005 2007 2012

Intensywność próchnicy zębów stałych u dzieci 12-letnich (1987-2012)

DMF=3,53

4,5 3,5 2,5

4,4 4,3 3,8 3,9 3,53

2 3

3,3 3,07

1987 1995 2000 2003 2005 2007 2012 0 1

1,6 0,03 1,9 F M D

Ważne dla stomatologii

• • • • • Programy zdrowotne i programy polityki zdrowotnej Ocena potrzeb zdrowotnych i tworzenie „Map Regionalnych” i Mapy Ogólnopolskiej” Taryfikacja świadczeń opieki zdrowotnej Warunki zawierania umowy o udzielanie świadczeń stomatologicznych Specjalizacja w dziedzinie stomatologii dziecięcej

Programy zdrowotne i programy polityki zdrowotnej

Art. 7, 8, 9 - zadania własne gminy, powiatu, województwa w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej 1. Opracowanie i realizacja oraz ocena efektów programów polityki zdrowotnej wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców …..

Programy zdrowotne i programy polityki zdrowotnej

Art. 48. 1. Programy zdrowotne może opracowywać, wdrażać, realizować i finansować Fundusz, a programy polityki zdrowotnej mogą opracowywać, wdrażać, realizować i finansować ministrowie oraz jednostki samorządu terytorialnego. Fundusz realizuje programy polityki zdrowotnej zlecone przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

• • Nie wdrożono „wieloletniego programu polityki

zdrowotnej Ministra Zdrowia pod nazwą „Program poprawy opieki stomatologicznej nad dziećmi i młodzieżą”, tj. zadania wskazanego w NPZ , w związku z realizacją celu operacyjnego nr 11 – ze względu na limit środków finansowych na realizację

programów polityki zdrowotnej”.

Wyniki kontroli NIK

Programy zdrowotne i programy polityki zdrowotnej

Art. 48. 1. Programy zdrowotne może wdrażać, realizować

opracow uje

i

opracow

ywać

uje

,

finans

Fundusz, a programy polityki zdrowotnej mogą ywaćują, wdrażaćją, ować

realiz uje

owaćują i

finans

owaćują ministrowie oraz jednostki samorządu terytorialnego. Fundusz realizuje programy polityki zdrowotnej zlecone przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

Mapa potrzeb zdrowotnych

„skuteczne narzędzie planowania zabezpieczenia właściwej dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej, z uwzględnieniem specyfiki potrzeb zdrowotnych społeczności lokalnych” Art. 95c na podstawie mapy Regionalnej wojewoda ….. ustala priorytety dla regionalnej polityki zdrowotnej … Art. 131b dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu sporządza

plan zakupu

obszarze województwa. świadczeń opieki zdrowotnej na następny rok, uwzględniając mapę Regionalną i stan dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej na

• • • • •

Sposób oceny potrzeb Sposób oceny dostępności „dostępność, mierzona średnim czasem oczekiwania”

co czwarty pięciolatek nigdy nie był u dentysty istnieją regiony bez lekarza dentysty leczącego dzieci odległość od miejsca zamieszkania ogranicza leczenie do stanów ostrych

Wskaźniki leczenia 2012 6-latki zęby mleczne – 0,23 zęby stałe – 12-latki - 0,5 0,18

Rozmieszczenie podmiotów realizujących „świadczenia

ogólnostomatologiczne dla dzieci młodzieży do ukończenia 18-tego roku

życia” w powiatach województwa mazowieckiego

Kolor biały – powiaty bez umowy z NFZ (2013 rok)

Warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej

• • • Art. 139 ust 3 Pkt. 3. wymagane kwalifikacje zawodowe i techniczne świadczeniodawców Pkt. 5. określenie obszaru terytorialnego (…zgodnie z planem zakupu świadczeń)

Art. 148

• • • • •

pkt. 1

kryteria wyboru ofert Jakość Kompleksowość Dostępność Ciągłość Cena

pkt. 3 szczegółowe kryteria wyboru ofert – rozporządzenie Ministra 5-letni okres umowy na udzielanie ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych

Obecnie

•

Jakość i kompleksowość

– niewystarczająca liczba stomatologów dziecięcych – brak wyodrębnionych procedur specjalistycznych – brak procedur niezbędnych do realizacji podstawowej opieki stomatologicznej nad dzieckiem

Konieczna zmiana koszyka stomatologicznych świadczeń gwarantowanych dla dzieci i młodzieży

Podjęto działania

•

uszczelnianie bruzd pierwszych zębów trzonowych stałych dzieciom do ukończenia ósmego roku życia

Główne braki (specyfika pacjenta w okresie rozwojowym)

• • • • • • podstawowa diagnostyka radiologicznej - pantomogram ocena apeksyfikacji (dwa rtg zębowe) badań po urazie mechanicznym, właściwe unieruchamianie zębów zwichniętych uszczelnianie bruzd II zębów trzonowych

profesjonalna profilaktyka fluorkowa w okresie uzębienia mlecznego!

utrzymywacz

przestrzeni i proteza dziecięca w przypadku przedwczesnej utraty zębów mlecznych

Obecnie

•

Dostępność i ciągłość

• •

Ważna lokalizacja podmiotu leczniczego i kompetencje lekarza

A nie stworzenie możliwości leczenia w sobotę wymagania aparaturowe

(małe gabinety w regionach priorytetowych, jednostki specjalistyczne ) Konieczne zaangażowanie gmin, powiatów, województw

Obecnie

Cena

•

Wycena procedur z zakresu świadczeń ogólnostomatologicznych dla dzieci i młodzieży a utrzymanie gabinetu ???

• niewykonania w zakresie świadczeń dla dzieci i młodzieży przy posiadaniu kontraktu także dla dorosłych (chętniej przyjmowani dorośli)

„Dobry” dzień pracy dentysty dziecięcego średnio 12 pacjentów 1.

2.

3.

4.

5.

wypełnienie zęba mlecznego wypełnienie zęba mlecznego wypełnienie zęba stałego (1 pow) wypełnienie zęba stałego (2 pow) ekstrakcja zęba wielokorzeniowego ze znieczuleniem 6.

7.

leczenie endodntyczne z wypełnienie m 2 kanałów amputacja miazgi zęba mlecznego ze znieczuleniem 8.

opatrunek czasowy 9.

lakierowanie zębów stałych 10. konsultacja specjalistyczna 11. nie pozwolił na wykonanie zabiegu 12. Lakowanie 2 zębów 1. 30 2. 30 3. 38 4. 43 5. 12+ 30 6. 99 +20 7. 28 8. 14 9. 20 10. 22 11. 0 12. 2 x11

Łącznie – 408

Przykładowe problemy

• czasochłonność zabiegów u dzieci • procedury wykonywane nie w znieczuleniu ogólnym u dzieci niepełnosprawnych fizycznie i intelektualnie • stopień trudności wykonania rozległego wypełniania u słabo współpracującego pacjenta jest wyższy w porównaniu z adekwatną procedurą wykonywaną w okresie uzębienia stałego u dziecka starszego lub osoby dorosłej • koszt wypełnień wykonywanych z materiałów światłoutwardzalnych przesunięty na lekarza dentystę udzielającego świadczenia

Kompetencje

• Liczba przyjmowanych pacjentów w wieku rozwojowym przez 1 lekarza 12/dzień – około 2649 wizyt rocznie.

Cel - 2 stomatologów dziecięcych na 10 tys.

mieszkańców do 18 roku życia liczba ta w 2015 roku będzie < 0,5

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

Lp.

14

Zgłaszane zapotrzebowanie na miejsca szkoleniowe:

15 16 17

Województwo

dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie

RAZEM:

Liczba lekarzy niezbędna do zaspokojenia potrzeb zdrowotnych obywateli 74 58 78 18 86 64 147 16 41 33 67 77 22 27 100-4 45

953

razem na miejsca szkoleniowe 13 w tym rezydentury 10 11 16 5 18 13 27 4 7 5+3 10+1 15 5 5 18 8 10 4 15 12 21 3 5 3+4 8+1 13 4 4 15 6

182

5

145

w tym miejsca pozarezydenckie 3 3 6 1 3 1 6 1 2 2-1 2 2 1 1 3 1

37

• • Szacowana liczba stomatologów dziecięcych w 2015 roku

~ 547

Liczba miejsc specjalizacyjnych

~ 141

podjęto starania o zwiększenie liczby

miejsc specjalizacyjnych lecz

Specjalizacja stomatologia dziecięca

• •

zainteresowanie lekarzy

(nieopłacalność, brak procedur specjalistycznych i naprawdę ciężka praca) – zmiany dziedziny w trakcie specjalizacji (nawet po 2 latach)

niedostateczna liczba miejsc specjalizacyjnych

– niewystarczające zainteresowanie podmiotów leczniczych szkoleniem specjalizacyjnym (nieopłacalność umów z NFZ na świadczenia dla dzieci i młodzieży, rezygnacje m.in. ze względu na obciążenia finansowe) .

….jednostka wstrzymała przyjęcia lekarzy dentystów na szkolenie w ramach rezydentury … zostało wszczęte postępowanie przez Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zaczął on wliczać do grupy osób zatrudnionych przez Lecznicę osoby szkolące się w ramach rezydentury…”

DOSTĘPNOŚĆ ŚWIADOMOŚĆ PROZDROWOTNA Monitoring Stanu Jamy Ustnej 2011

NOWE ROZWIĄZANIA – NOWE MOŻLIWOŚCI LECZ LECZENIE PRZYCZYNOWE 1. analiza danych z NFZ dotyczących rozmieszczenia i odrzuconych ofert z regionów „priorytetowych” 2. stworzenie sieci jednostek (gminy/powiaty) 3. realna wycena procedur stomatologicznych dla dzieci 4. poszerzenie koszyka świadczeń z wyodrębnieniem procedur specjalistycznych 5. weryfikacja zasad kontraktowania świadczeń stomatologicznych dla dzieci • punkty dodatkowe za posiadaną specjalizację ?

• punkty za lokalizację ?

• okresowe rozwiązanie (do czasu prawidłowej wyceny procedur i zmian w koszyku świadczeń) wprowadzenie przelicznika (np. x 1,5) • eliminacji obciążenia (PFRON) rezydentur w dziedzinie priorytetowej jaką jest stomatologia dziecięca.

Potrzebujemy ludzi i środków

• Dziękuję