Transcript Tổng quan về nghiên cứu và công tác điều tra khảo sát

Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và Phát triển (DEPOCEN)

Tổng quan về nghiên cứu
◦ Nghiên cứu là gì
◦ Các bước trong nghiên cứu
◦ Phân loại nghiên cứu

Giới thiệu chung về công tác điều tra khảo sát
◦ Một số khái niệm chung
◦ Các bước trong điều tra khảo sát
◦ Một số phương pháp chọn mẫu

Nghiên cứu là gì? (What is research?)
◦ Thu thập thông tin?
◦ Xắp sếp lại thông tin

Tại sao lại nghiên cứu (Why research?)
◦ Được giao
◦ Sở thích
◦ ?????








Nghiên cứu bao giờ cũng bắt đầu bằng câu hỏi
nghiên cứu
Nghiên cứu đòi hỏi phải có mục tiêu rõ
Nghiên cứu phải tuân thủ qui tắc, có kế hoạch và có
qui trình cụ thể
Nghiên cứu thường chia một vấn đề lớn ra thành
nhiều vấn đề nhỏ để giải quyết một cách dễ dàng
Nghiên cứu được định hướng bởi câu hỏi nghiên
cứu, giả thuyết nghiên
Trong nghiên cứu người ta thường phải đưa ra một
số giả thiết nhất
Trong nghiên cứu thường phải thu thập và xử lý dữ
Bản chất của nghiên cứu là có vòng





Nghiên cứu cơ bản >< Nghiên cứu ứng
dụng
Nghiên cứu định tính >< Nghiên cứu định
lượng
Nghiên cứu lý thuyết >< Nghiên cứu thực
nghiệm
Nghiên cứu thử nghiệm (experimental) ><
NC phi thử nghiệm (non-experimental)
Nghiên cứu tự nghiên >< nghiên cứu xã hội









Xác định chủ đề nghiên cứu
Tìm hiểu thông tin cơ bản
Làm rõ lại chủ đề nghiên cứu
Tổng quan tài liệu (literature review)
Xây dựng giả thuyết (phân biệt với giả thiết)
Thu thập dữ liệu (định tính, định lượng, thử
nghiệm, phi thử nghiệm)
Phân tích dữ liệu
Viết báo cáo
Công bố (dissemination)
Một số khái niệm chung
1.
2.
3.
4.
Tổng thể: nhóm những thành viên,những đơn vị có sự kiểm
soát
Tổng thể lý thuyết.
Tổng thể thực thi.
Tổng điều tra: có được qua thu thập những thông tin từ mỗi
thành viên trong tổng thể dân cư.
Khung lẫy mẫu: đó là danh sách các cá nhân(từ tổng thể
thực thi) mà từ đó mẫu được lựa chọn.Khung lấy mẫu phải
đầy đủ, toàn diện và được cập nhập.
Ví dụ về khung lấy mẫu: danh sách cử tri, danh bạ điện
thoại, tổng điều tra dân cư…
Mẫu: thu thập thông tin chỉ của một số thành viên trong
tổng thể.

Là phương pháp thu thập thông tin có hệ
thống từ (một số) những cá nhân phục vụ mục
đích mô tả những thuộc tính của một tổng thể
lớn hơn mà những cá nhân đó là thành viên.



Thông tin thu được bằng việc hỏi những câu
hỏi.
Thông tin được thu thập bằng cả việc thực
hiện những cuộc phỏng vấn, hỏi những câu
hỏi và ghi lại câu trả lời(phỏng vấn trực tiếp
và qua điện thoại) và cả bằng việc để người
trả lời đọc hoặc nghe câu hỏi sau đó họ tư
ghi câu trả lời.
Thông tin được thu thập từ một nhóm nhỏ
dân cư (mẫu) được mô tả rộng hơn cho các
thành viên trong tổng thể đó.

.
.
Đặc điểm của tổng điều tra.
-
Liệt kê các cá nhân
Mang tính tổng thể.
Ưu điểm của tổng điều tra: tổng thể.
Hạn chế của tổng điều tra:
- Chi phí tốn kém
- Mất nhiều thời gian
- Không chính xác
- Chủ đề nghiên cứu bị hạn chế.
- Không cần thiết


-
Điều tra chọn mẫu có thể được sử dụng để suy
rộng ra các đặc điểm của tổng thể. Điều tra
chọn mẫu đỡ tốn chi phí hơn và hiệu quả hơn
so với tổng điều tra.
Điều kiện để thưc hiện điều tra chọn mẫu.
Chọn mẫu ngẫu nhiên từ tổng thể.
Thiết kế mẫu và cỡ mẫu phải khả năng suy
rộng cho tổng thể một cách chính xác.
Khoa học:
Sử dụng những nguyên tắc của thống kế,
kinh tế, tâm lý.
- Những nguyên tắc này tương đối chặt chẽ và
dựa trên những khoa học chính thống.
. Nghệ thuật:
- Không có chuẩn mực cụ thể nào, không có
tài liệu chung nhất nào cho thiết kế điều
tra.Nó phụ thuộc rất nhiều vào mục đích và
câu hỏi nghiên cứu mà nhà nghiên cứu
muốn đạt được.
- Và đôi khi còn là sự đánh đổi giữa các mục
tiêu

-
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Xác định mục đích của dự án: bạn muốn biết cái
gì?
Xác định mẫu(chọn mẫu): ai là người được phỏng
vấn và số lượng là bao nhiêu?
Lựa chọn phương pháp phỏng vấn: Bạn sẽ phỏng
vấn như thế nào?
Xây dựng bảng hỏi: bạn sẽ hỏi những gì?
Phỏng vấn thử bảng hỏi: kiểm tra các câu hỏi
trong thực tế.
Tiến hành những cuộc phỏng vấn: hỏi những câu
hỏi.
Nhập và làm sạch dữ liệu: Nhập dữ liệu vào máy
tính và tiến hành kiểm tra tổng thể dữ liệu.
Phân tích dữ liệu: thực hiện xử lý, phân tích và viết
báo cáo.
-
-
Bước thực hiện đầu tiên của bất kỳ dự án nào cũng
là xác định chúng ta muốn nghiên cứu cái gì? Xác
định mục đích của dự án cần biế rõ ràng: ai là
người chúng ta sẽ điều tra và chúng ta muốn hỏi
họ cái gì. Nếu mục đích không rõ ràng thì kết quả
điều tra cũng sẽ không rõ ràng.
Để đạt được mục đích cuối cùng của dự án, phải
xác định những mục tiêu cụ thể để đạt được mục
đích đó. Chính là việc chia tách vấn đề nghiên cứu
thành những câu hỏi nhỏ hơn và xác định cách trả
lời để minh chứng cho mục đích cuối cùng mà nhà
nghiên cứu muốn đạt được.

Đối vơi bất kỳ một cuộc điều tra nào, rất cần
thiết để có được dữ liệu từ những cá nhân đại
diện cho nhóm mà bạn muốn nghiên cứu.
Thậm chí với một bảng hỏi hoàn hảo (nếu điều
đó tồn tại) thì dữ liệu điều tra của bạn được
thu thập chỉ hữu ích nếu những người trả lời
là điển hình cho toàn bộ tổng thể.
Để đảm bảo được chất lượng của dữ liệu thu được
cần phải có phương pháp phỏng vấn phù hợp với
đối tượng nghiên cứu.
 Những phương pháp phỏng vấn:
- Phỏng vấn trực tiếp (face to face)
- Bảng hỏi để người trả lời tự điền(self administation)
- Phỏng vấn qua điện thoại (telephone)
- Điều tra qua mail (mail survey)




Mỗi phương pháp có những ưu điểm riêng,
tùy thuộc vào từng đối tượng và nguồn kinh
phí mà nhà nghiên cứu lựa chọn phương
pháp phỏng vấn.
Có những cuộc nghiên cứu sử dụng nhiều
hình thức phỏng vấn để tiết kiệm chi phí.
Ví dụ:
- Bảng hỏi tự điền dành đối với cha mẹ và
phỏng vấn trực tiếp với con.
- Phỏng vấn trực tiếp với doanh nghiệp và
điều tra qua mail với cán bộ thuế….

Thiết kế bảng hỏi
- Xác định: bạn cần hỏi cái gì?
- Làm việc với các chuyên gia.
- Dựa trên khung lý thuyết.
- Xác định bố cục bảng hỏi.
- Bản nháp của bảng hỏi được hình thành
với ý đồ rõ ràng của từng câu hỏi: khách
quan, chủ quan
- Đồng nghiệp góp ý bảng hỏi.
- Phiên bản đầu tiên được hình thành



Để khẳng định tính thực thi của bảng hỏi trên
diện rộng.
Nội dung hỏi thử:
- Thử thang đo,lời lẽ của câu hỏi, cấu trúc
phiếu hỏi, độ dài, ảnh hưởng của ngoại
cảnh….
Hỏi thử cho đến khi thông tin cần thiết mà
không gặp nhiều vấn đề
Khách thể
Đã kiểm tra
Thư mời
Gọi tiếp theo
Từ chối
Nỗ lực khác
Chấp nhân
Hẹn
Sai xót loại bỏ
Giám sát viên
Kiểm tra
Phỏng vấn viên
Sửa
Bảng hỏi
được sửa
Tiến hành
Phỏng vấn



Bước 7: nhập và làm sạch dữ liệu
- Thiết kế form nhập dữ liệu: Cspro
- Nhập dữ liệu.
- Kiểm tra chéo
- Chạy thử số liệu: SPSS, Stata.
Bước 8: Phân tích số liệu
- Phân tích số liệu theo mục đích nghiên
cứu
Bước 9: Viết báo cáo
Làm rõ mục tiêu nghiên cứu
Lựa chọn phương pháp
thu thập thông tin
Lựa chọn khung lấy mẫu
Xây dựng và hỏi thử
bảng hỏi
Thiết kế và chọn mẫu
Thu thập thông tin từ mẫu
Mã hóa và nhập dữ liệu
Hiệu chỉnh sau điều tra
Phân tích số liệu và viết báo cáo