Transcript CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO

CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
QUẢN TRỊ
CUỘC ĐỜI
Life management
& Self-leadership
Học “quản trị cuộc đời” là học cái gì?
Học quản trị cuộc đời
là học những gì đặc biệt
cần thiết cho cuộc đời ,
nhưng lại không được
dạy, hay ít được dạy
ở trường!
Mục tiêu của chương trình





Hiểu rõ hơn thế nào là “con người”?
Sống làm sao thì ra một “con người”?
Hiểu rõ hơn thế nào là “cuộc sống” &
“cuộc đời”?
Hiểu rõ hơn thế nào là “thành công” &
“hạnh phúc”?
Biết cách lãnh đạo bản thân, quản trị
cuộc đời mình như thế nào để có được
“thành công” và “hạnh phúc”?
Nội dung của chương trình
1. Bàn về một số khái niệm








Con người?
Con người có giáo dục?
Thành công?
Thành đạt?
Hạnh phúc?
Cuộc sống?
Cuộc đời?
Cuộc đời bang sống?
2. Mô hình “Quản trị cuộc đời”(5 trụ cột)





Thấu hiểu bản thân (finding Yourself)
Hoài bão & Lẽ sống (Vision & Mission)
Chiến lược cuộc đời (Life Strategy)
Năng lực cốt lõi (Core Competencies)
Giá trị nền tảng / Triết lý sống (Core Values)
3. Một số kỹ năng sống
Thế nào là con người?
Trong mỗi con người đều có 4 con người
(gọi vui là “Con người 4 phần”):




Thể xác
Tâm hồn
Trí tuệ
Tinh thần
Thế nào là thành công?




Tốt nghiệp tiến sỹ đại học Harvard thì có
được xem là thành công không?
Trở thành tổng thống thì có được xem là
thành công không?
Kiếm được 100 triệu đô la thì có được xem
là thành công ?
…
Thế nào là thành đạt?





Thành đạt là gì?
“Thành đạt” cũng là “thành công” hay là
khác?
Tôi được phong tặng danh hiệu “Anh hùng
lao động” thì có được xem là thành đạt?
Tôi lo cho cả gia đình, nuôi sống cả nhà, cho
các em ăn học, thì có là thành đạt?
…
Một cách hiểu nữa về
thành công và hạnh phúc
Mô hình “cuộc đời 4 món” (LiMA)
 Sức khỏe (thể chất + tinh thần + xã hội)
 Sự nghiệp (kiếm / đạt được + mang lại hay gây ra)
 Gia đình (tổ ấm & họ hàng)
 Bạn bè (xã giao, tâm giao, tư giao, tri kỷ…)
Thành công & Hạnh phúc là sự cân bằng và tối ưu hóa
“4 món” nói trên trong từng giai đoạn và trong cả cuộc
đời. (GTT)
Một cách hiểu nữa về
thành công và hạnh phúc
Hạnh phúc là khi:




Có một sức khỏe tốt
Có công việc yêu thích để làm
Có những người để yêu thương
Có một nơi chốn bình yên để đi về
Cuộc đời?


Chừng nào thì các bạn “đi”?
Đời sống sinh vật?
–
–

Sinh ra
Qua đời
Đời sống của con người?
Sinh ra
– Chết đi
Hoặc
– Sinh ra
– Qua đời
– Chưa chết
–
Cuộc sống?



Cuộc sống là diễn biến hiện tại của
cuộc đời.
Còn cuộc sống là toàn bộ quá trình
sống…
Cuộc sống thì hàm ý nhiều về bản
thân mình, hàm ý nhiều về thời điểm,
hàm ý nhiều về hiện tại.
Cuộc đời?



Có 3 câu phổ biến mà mỗi người có thể được “xã hội”
chọn để khắc lên bia mộ họ khi họ qua đời:
Đây là nơi an giấc ngủ ngàn thu của một người đã qua
đời năm 80 tuổi, nhưng đã chết từ năm 55 tuổi.
Đây là nơi an giấc ngủ ngàn thu của một người đã qua
đời năm 39 tuổi, nhưng đến giờ vẫn chưa chết.
Đây là nơi an giấc ngủ ngàn thu của một người đã qua
đời năm 80 tuổi và đã chết năm 80 tuổi.
Bạn muốn “xã hội” (gia đình, bạn bè, thành phố, đất
nước, thế giới…) chọn tấm bia nào cho bạn ?
Cuộc đời đáng sống?
Mỗi người, nếu muốn có một cuộc đời thành công thì ai
cũng cần phải tự mình đưa ra một mô thức “cuộc đời
đáng sống” cho riêng mình để theo đuổi và hướng tới.
Mô thức hay chân dung “cuộc đời đáng sống” này của
mình có được xã hội đồng tình, có thể không?
Nếu được xã hội nể trọng thì sao và nếu không được
xã hội chấp nhận thì sao?
Quan điểm “đáng sống” có phải là phần giao nhau giữa
quan điểm “cá nhân” và “xã hội”?
Cuộc đời đáng sống(tiếp)
“You must be the
change you wish to see
in the world.”
(Chính bạn phải là sự thay đổi mà bạn
muốn nhìn thấy trong cuộc đời này.)
Mahatma Gandhi
Sống như thế nào?
Đời người chỉ sống có một lần.
Phải sống sao cho khỏi xót xa,
ân hận vì những năm tháng đã
sống hoài, sống phí…
(Trích “Thép đã tôi thế đấy”)
Phần II: Quản trị cuộc đời
Mô hình “Quản trị cuộc đời” của LiMA:





Thấu hiểu bản thân
Hoài bão & Lẽ sống
Chiến lược cuộc đời
Năng lực cốt lõi
Giá trị nền tảng
Khái niệm “Chiến lược cuộc đời”?
Ailce hỏi con mèo: Tớ đi đường nào bây giờ?
Con mèo trả lời: Điều đó tùy thuộc vào cậu muốn đến đâu
chứ?
Alice đáp lại: Tớ thật sự chẳng quan tâm lắm về cái nơi mà
mình muốn đến.
Con mèo: Thế thì cậu cũng không cần quan tâm là nên đi
đường nào! Một khi mà cậu không quan tâm dến cái nơi mà
mình tới thì đường nào mà chẳng được!
Theo tác phẩm nổi tiếng “Cuộc phiêu lưu của Alice vào xứ
sở thần tiên của Lewis carroll
Chiến lược cuộc đời?
Đời ta sẽ đi đâu về đâu?
How to get there from here?
(Làm thế nào để đi đến đó, bắt đầu từ đây)
Chiến lược cuộc đời?
Leadership is doing the right things;
Managementis doing things right.
(Lãnh đạo là đưa ra những gì đúng
đắn để làm; Quản lý là thực hiện
một cách chuẩn xác những điều đó.)
Peter Drucker
(Father of modern management)
Chiến lược cuộc đời?
The Essence of Strategy is
Choosing What Not to Do.
Điều cốt lõi của chiến lược là
quyết định cái gì KHÔNG nên làm.
(
Micheal Porter
(“Father” of modern strategy
“Cha đẻ” của chiến lược hiện đại)
Chiến lược cuộc đời?
Vậy, đời ta sẽ
Làm gì?
Bỏ gì?
Chiến lược cuộc đời?
“First, have a definite, clear
practical ideal; a goal, an
objective. Second, have the
necessary means to achieve your
ends; wisdom, money, materials,
and methods. Third, adjust all
your means to that end.”
Aristotle
Chiến lược cuộc đời
“ Life is a snowball. The important thing
is finding wet snow and a really long
hill.”
Cuộc đời cũng như quả cầu tuyết. Do vậy, điều
quan trọng là chúng ta phải tìm được một quả
cầu tuyết có khả năng hấp thu và một đồi dài
thực sự để nó lăn.
(Warrant Buffett)
Thấu hiểu bản thân
“Success in the knowledge economy comes to those
who know themselves – their strengths, their values,
and how they best perform.”
Thành công trong kinh tế tri thức sẽ đến với những ai
hiểu rõ được bản thân mình – thế mạnh mình, văn
hóa của mình và cái cách mà mình làm tốt nhất.
(
Peter Drucker
(“Cha đẻ” của quan trị kinh doanh hiện đại)
Thấu hiểu bản thân
Ai là Owner (ông chủ) của đời ta
(ai sở hữu đời ta):
Ta, chính ta!
 Ai là Leader (lãnh đạo) của đời ta:
Ta, chính ta!
 Ai là Manager (quản lý) của đời ta:
Ta, chính ta!

Thấu hiểu bản thân

Tôi thuộc típ người nào?
–
–
–
Người tư vấn? Người quyết định?
Người trưởng? Người phó?
Người quản lý? Người chuyên gia?
Thấu hiểu bản thân
–
–
–
–
–
–
–
Người nghề này? Nghề kia?
Người trong ngành này? Ngành kia?
…
Muốn đi tù thì phải có căn tù: Muốn trở thành họa sỹ giỏi thì phải có
“căn họa”; Muốn trở thành lãnh đạo thì phải có “căn sếp”…
Tuy nhiên, có nghề đòi hỏi “căn” nhiều, có nghề đòi hỏi “căn” ít, có
nghề không đòi hỏi “căn”.
Trên lý thuyết, thì ai cũng sẽ có “căn” của mình, có thể mình không
có “căn” trong nghề này, nhưng lại có “căn” trong nghề khác…
Do vậy, vấn đề là mình phải tìm cho đúng “căn” mà mình giỏi nhất và
tìm đúng nghề và đúng chỗ để phát huy cái căn đó… Tìm đúng căn
bằng cách nào?
Thấu hiểu bản thân







Thế mạnh (sở trường) lớn nhất của tôi là gì?
Điểm yếu (sở đoản) khó khắc phục của tôi là gì?
Cái cách mà tôi có thể làm việc tốt nhất với
người khác là gì?
Cái cách mà tôi có thể học tốt nhất?
Ý thức hệ / hệ giá trị / triết lý sống của tôi hiên
nay (nền tảng của “cách thức” nói trên)?
Làm gì, ở đâu ở đâu thì phù hợp với ý thức hệ
của tôi, đồng thời tôi có thể tối đa hóa giá trị
của mình?
…
Thấu hiểu bản thân


Thường khi khi mình có “sở trường” gì thì
mình sẽ có sở thích đó. Hay nói cách khác
là “sở thích” (đam mê) và “sở trường” (thế
mạnh) thường trùng nhau.
Tuy nhiên, cũng có một ít trường hợp là
“sở thích” và “sở trường” khác nhau. Nói
cách khác, cái mình giỏi lại không phải là
cái mà mình thích. Vậy, trong trường này
mình thì mình nên theo cái nào???
Thấu hiểu bản thân
Chọn một việc phù hợp để làm và làm
hết sức mình là cách đóng góp tốt
nhất cho cuộc đời!
Nhưng việc như thế nào là việc “phù hợp”???
Sở trường, Sở thích & Chiến lược?
“ Làm chủ hay làm thuê, làm sếp hay làm lính, làm quan
hay làm dân, làm thầy hay làm thợ, làm bánh mỳ hay
làm máy bay, làm trong nước hay làm nước ngoài, làm
ở thành phố hay làm ở nhà quê…, tất cả đều không quan
trọng.
Điều quan trọng là làm cái gì mà mình có thể làm giỏi
nhất, phù hợp với cái của mình nhất và tạo ra giá trị
nhiều nhất.”
(GTT)
Tôi có một ước mơ:
Hoài bão & Sứ mệnh

Hoài bão (Vision):
–
–

What/Who I want to be in the future?
(Tôi muốn trở thành ai?)
Tôi muốn kiếm hay đạt được cái gì cho mình?
Vision:
–
–
–
–
–
–
Khát vọng
Tầm nhìn
Hoài bão
Viễn cảnh
Vị thế
…
Tôi có một ước mơ:
Hoài bão & Sứ mệnh

Sứ mệnh / Lẽ sống (Mission):
–
–
–

Sống để làm gì?
Tôi mang lại cái gì cho ai đó?
Tôi dùng cuộc đời mình vào việc gì?
Mission:
–
–
–
–
–
–
–
Sứ mệnh
Lẽ sống
Giải quyết vấn đề gì
Mang lại cái gì
Lý do tồn tại
Lý do sống
…
Sống để làm gì và sống ntn?
Kết của một cuộc khảo sát







Kết quả nghiên cứu của Đề tài cấp Bộ: “Sự lựa chọn các giá trị đạo đức – nhân văn trong
định hướng lối sống của sinh viên trong một số trường ĐH tại TP.HCM trong giai đoạn hiện
nay”-ĐH Sư phạm TP.HCM, 2009):
41% SV đồng ý không nhất thiết phải sống cao thượng vì cao thượng lại là mù quáng.
36% SV đồng tình rằng làm việc theo lương tâm thì sẽ bị thua thiệt.
28% số người được hỏi có tư tưởng trả thù, báo oán.
32% SV chấp nhận hành vi vô ơn, không xem đó là chuyện phi đạo đức.
31% SV chấp nhận khi làm việc gì đó thì không để ý xem mình có ảnh hưởng đến người
khác hay không.
39% SV chấp nhận rằng tự do là một điều không phải ai cũng mơ ước.
60% SV cho rằng mọi trách nhiệm nuôi dạy con cái là thuộc về cha mẹ và con cái không có
trách nhiệm gì trong việc này.
Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra nhiều đặc điểm chưa tốt của sinh viên như:
Nói xấu người khác, học tập lơ là, sai giờ, trễ hẹn, chưng diện quá mức, tiêu xài lãng phí, xả
rác bừa bãi, nhậu nhẹt, nói tục chửi thề, xem thường người khác, gian lận thi cử, cãi vã với
cha mẹ, vô lễ, đánh nhau, phá hoại môi trường, me tín dị đoan, rủ bạn bè xem phim sex,
sống thử ,trộm cắp…
Hoài bão & Lẽ sống
“ Mỗi con người chỉ có một
cuộc đời, do đó phải biết rõ
là mình sẽ dùng cuộc đời của
mình vào việc gì, và việc đó
có đáng để dùng hay không.”
(GTT)
Nếu không thì sẽ phí đời!!!
Hoài bão & Lẽ sống
“You make a living by what you get,
but you make a life by what you give.”
“Bạn có thể tạo dựng cuộc sống bằng
những gì mà mình kiếm hay đạt được,
nhưng bạn chỉ có thể tạo dựng cuộc đời
bằng những gì mà mình mang lại.”
(Winston Churchill)
Hoài bão & Lẽ sống
Try not to become a man
of success, but rather, try
to become a man of value.
Đừng cố gắng trở thành một con người
thành công, mà hãy trở thành một con
người có giá trị.
Albert Einstein
Hoài bão & Lẽ sống
Vậy người khôn ngoan
là
người thực dụng
hay là
người lý tưởng?
Hoài bão & Lẽ sống
Người khôn ngoan là người
vô cùng lý tưởng (vì người) và
cực kỳ thực dụng (vì mình).
(Bởi lẽ, lý tưởng và thực dụng
không mâu thuẫn gì với nhau.)
Hoài bão & Lẽ sống
Chúng ta đều biết, bản chất của con người vốn dĩ là ích kỷ. Và giáo dục
được sinh ra không phải để giết chết sự ích kỷ của con người, mà là
giúp con người chuyển từ “ích kỷ ngu ngốc” thành “ích kỷ khôn ngoan”
Nếu con người chỉ biết sống “vì mình” không thôi thì sẽ khó được
người khác chấp nhận, nhưng nếu sống “vì người” thì có khi mình lại
chẳng được gì.
Tuy nhiên, nếu biết đặt “cái riêng” nằm lọt trong “cái chung” thì khi đó
vì cái chung ta sẽ có cái riêng; khi đó, “vì người” sẽ là cách “vì mình”
khôn ngoan nhất!(GTT / Giản tư trung)
Hoài bão & Lẽ sống
Tóm lại: “Vì
người
là cách vì mình
khôn ngoan nhất”
(GTT)
Giá trị nền tảng? / Core values?
(Hệ giá trị / Triết lý sống)
Khi đã có mục tiêu, đã có chiến lược để đạt được
mục tiêu thì bản thân mình cũng cần phải có nguyên
tắc nền tăng để làm kim chỉ nam cho mọi hành động
của mình trên con đường mà mình đã chọn.
Những nguyên tắc nền tảng này thường gọi là “hệ
giá trị” hay “triết lý sống”…
“Hệ giá trị” này cũng giống như “ông chủ” của đời
ta, là cái mà ta tin và trung thành.
Giá trị nền tảng (khái niệm)
“Lẽ sống và giá trị nền tảng cũng
giống như bánh lái của cuộc đời.
Con người mà không có lẽ sống và
giá trị nền tảng thì cũng giống như
con thuyền mà không có bánh lái.”
GTT
Giá trị nền tảng / Triết lý sống?




Quan điểm sống?
Nguyên tắc sống?
Triết lý sống?
Đức tin? Đạo đời?
“Điều quan trọng là phải có niềm tin và sự kiên định
những gì mà mình đã chọn, có đủ sự trung thành với
những giá trị mà mình tin và theo đuổi.
Nếu mình phản bội lại với những hệ giá trị của chính
mình thì cuộc đời và sự nghiệp sẽ có rất nhiều rủi
ro”. GTT
Giá trị nền tảng / Triết lý sống?
(Phương Đông)
“Sở kỷ bất dục, vật thi ư nhân”
“Điều gì mình không muốn thì
không nên làm cho người khác .”
(Khổng Tử)
Giá trị nền tảng / Triết lý sống?
(Phương Tây)
“Hãy hành xử với
người khác theo
cách mà mình
muốn họ hành xử
với mình.”
Giá trị nền tảng / Triết lý sống?
(Phương Tây)
VD: American Dream / Giấc mơ Mỹ:
Anyone can be successful
with talent & hard-work.
Bất kỳ ai cũng có thể thành công
nếu có tài năng và lao động cật lực.
Giá trị nền tảng / Triết lý sống?
(Phương Tây)
VD: Some American Values / Giá trị Mỹ
It’s my job!
It’s not fair!
Đâu là những mẫu
thuẫn lớn nhất và
cũng là những bi
kịch lớn nhất
trong cuộc đời chúng
ta?
Những mâu thuẫn & bi kịch lớn nhất
trong cuộc đời của chúng ta?








“Vì mình” hay “vì người”?
“Thực dụng” hay “lý tưởng”?
“Cái riêng” hay “cái chung”?
“Cuộc sống” hay “cuộc đời”?
“Chơi” hay “làm”?
“Danh vị” hay “thực chất”?
“Công” hay “danh”?
…
Nếu không giải quyết được những
mâu thuẫn này thì sẽ dễ dẫn chúng ta
đến những cuộc đời lầm lạc!!!
Giá trị nền tảng / Triết lý sống
“Con người không phải được đánh giá bằng danh vị, mà
bằng những gì mà người đó đã làm trong cuộc đời.” – GTT
“Muốn có cuộc đời theo kiểu nào thì phải có cuộc sống theo kiểu
ấy.” – GTT
“Vì người là cách vì mình khôn ngoan nhất.” – GTT
“Khi biết đặt cái riêng nằm lọt trong cái chung thì khi đó vì cái
chung ta sẽ có cái riêng.” – GTT
“Chơi là làm những gì mà mình thích, làm là chơi những gì mà
mình không thích.” – GTT
Giá trị nền tảng
Một ý thức hệ của người xưa:
“Ngẫm hay muôn sự tại trời
Trời kia đã bắt làm người có thân
Bắt phong trần phải phong trần
Cho thanh cao mới được phần thanh cao”
Nguyễn Du
Giá trị nền tảng
“Trời không sinh ra
người đứng trên người,
Trời không sinh ra người
đứng dưới người, tất cả
là do SỰ HỌC mà ra.”
Fukuzawa Yukichi
Giá trị nền tảng
Ý thức hệ quan trọng nhất (cũng là bánh
lái quan trọng nhất của cuộc đời mình)
 Cái
gì bang khinh?
 Cái gì bang trọng?
Phần III: Một số kỹ năng sống

Giải quyết vấn đề
Giải quyết sự cố
Triệt tiêu rủi ro
Nâng cao sáng tạo
…

Tiếp cận từ:




–
–
–
Từ tổng thể đến cụ thể
Từ gốc đến ngọn
Từ dài hạn đến ngắn hạn
Khi bạn nóng giận
hay bị tổn thương
Trước hết: Hãy cố gắng bình tâm lại đôi chút
bằng cách nhớ đến và niệm câu “thần chú”:
Không ai có thể làm
cho ta bị tổn thương
khi ta không cho phép
họ làm điều đó!
Mahatma Gandhi
Tư duy tích cực
Bước tiếp theo là tư duy tích cực bằng cách nghĩ
đến và niệm câu “thần chú”: Nguyên tắc “1/99”:
“Tất cả những khốn khổ khốn nạn
của cuộc đời mình, chỉ có 1% là do
không may mắn, nhưng 99% còn lại
là do cái cách mà mình ứng xử lại
với 1% không may mắn đó.”
Khi bạn gặp khó khăn
trong cuộc sống
He who has a
why to live can
bear with almost
any how.
Khi con người ta có mục đích sống thì họ có thể vượt
qua mọi khó khăn và nghịch cảnh trong cuộc đời.
Friedrich Wilhelm Nietzsche
(Một triết gia người Đức ở thế kỷ 19)
Khi nỗ lực của bạn
chưa được ghi nhận
Don’t worry when you are
not recognized, but strive
to be worthy of recognition.
Đừng lo lắng vì chưa được ghi nhận, mà
hãy nỗ lực để xứng đáng được ghi nhận.
Abraham Lincoln
Kỹ năng sống & Giá trị nền tảng
Khi biết kết hợp Kỹ năng sống và giá trị nền
tảng thì sẽ giúp mình:
 Giải quyết tốt được những vấn đề trong cuộc
sống
 Kết thúc và triệt tiêu được các sự cố
 Hạn chế được những rủi ro…
trong cuộc sống và trong cả cuộc đời.
4 lý luận quan trọng nhất
của “Quản trị cuộc đời”




Hiểu rõ thế nào là CON NGƯỜI
Hiểu rõ mình là ai
Xác định rõ con người mà mình muốn trở thành
Biết làm thế nào để trở thành con người như vậy
4 lý luận này được chuyển hóa thành 6 vấn đề
quan trọng sau đây để triển khai thực hiện:
6 vấn đề quan trọng nhất
của “Quản trị cuộc đời”
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Hiểu rõ bản thân
Hoài bão & Lẽ sống
Chiến lược cuộc đời
Năng lực cốt lõi
Giá trị nền tảng
Kỹ năng sống
Quản trị cuộc đời thành công?
Quản trị cuộc đời tốt = Cuộc đời thành công &
Cuộc sống hạnh phúc
Quản trị cuộc đời tốt = Sống một cách đàng
hoàng và làm việc thành công trong mọi
hoàn cảnh và mọi nghịch cảnh của cuộc đời
Quản trị cuộc đời tốt = Tối đa hóa được giá trị
cuộc đời mình và sống cho ra một con người