Transcript โรคไข้เลือดออกเดงกี [Dengue hemorrhagic fever (DHF)]

มาตรฐานการร ักษา
่
โรคทีสาคญ
ั
ทางระบาดวิทยา
รศ.นพ.ภพ โกศลาร
ภาควิชากุมารเวชศา
มหาวิทยาลัยขอนแก
โรคไข้เลือดออกเดงกี
Dengue hemorrhagic fever
(DHF)
่ าคัญ
มาตรฐานการร ักษาโรคทีส
ทางระบาดวิทยา
• Clinical manifestation
• Diagnostic criteria
• Assess severity
• Treatment
่
่
สิงทีต้องการให้ทราบ
• ทราบความแตกต่างของ DF vs.
DHF
• สามารถจาแนกความรุนแรง
(Grading)
• ให ้คาแนะนาผู ้ดูแลระยะไข ้ได ้
ิ ใจในการรับไว ้รักษา
• สามารถตัดสน
ในโรงพยาบาลได ้
การวินิจฉัยโรค
อาการทางคลินิก : 1. ไข ้
2. เลือดออก
3. ตับโต
4. ภาวะช็อก
Lab :
1. เกล็ดเลือด น้อยกว่าหรือเท่ากับ
100,000/ลบ.มม.
่ น้ มากกว่าหรือเท่ากับ
2. Hct เพิมขึ
ไข้สูง หน้าแดง โดยไม่ม ี
น้ ามู ก
Sensitivity Specificity
วันที่ 1 ของโรค
73.3
93.3
วันที่ 2 ของโรค
90.5
89.2
วันที่ 3 ของโรค
85.5
87.9
(Teeraratkul , 1990)
การดาเนิ นโรคของ DHF
1. ระยะไข ้
2. ระยะวิกฤต / ช็อก
3. ระยะฟื ้นตัว
ความรุนแรงของโรค
(Grade)
• Bleeding and circulatory disturbance
I
II
: no spontaneous hemorrhage
: spontaneous hemorrhage
III : PP < 20 mmHg
IV : profound shock
Tourniquet test
ผลบวก :
>
10 จุดต่อตารางนิ ว้
Sensitivity Specificity
วันที่ 1 ของโรค
75.8
53.3
วันที่ 2 ของโรค
77.8
90.6
่
การเปลียนแปลงทาง
ห้องปฏิบต
ั ก
ิ าร
1. WBC
2. Platelet
3. Hct
Not routine: coagulogram, CXR, ESR
การดู แลร ักษา
: ร ักษาตามอาการและประคับประคอง
: วินิจฉัยได ้เร็ว
่
: ติดตามดูอาการและการเปลียนแปลง
ใกล ้ชิด
: ยาต ้านไวร ัส
การดู แลร ักษา
ระยะไข้สูง
: เช็ดตัว ยาลดไข ้
: แนะนาการดาเนิ นโรค
: แนะนาอาการนาของช็อก
: อาจตรวจ Hct, Platelet
่ า้
: ร ักษาแบบ OPD case ถ ้าดืมน
ของเหลวได ้เพียงพอ
การดู แลร ักษา
ระยะไข้ลด
้
่ั
: ให ้นาตามการร
วของพลาสมา
่
การประเมินอาการเพือปร
ับการให้
น้ า
: Clinical
: Vital sign
: Hct
การดู แลร ักษา: ระยะไข้ลด
่ น้ , ไม่ชอ
1. Hct เพิมขึ
็ ก
5%D/NSS = M + 3-5%deficit
2. ช็อก
: 5%D/NSS = 10 - 20 ml/kg/h
: profound shock ให ้ 10 ml/kg
bolus IV push
: ค่อยๆ ลดอัตราการให ้ IV fluid
ข้อควรระวัง
่ั
1. การรวของพลาสมา
เกิดขึน้ 24 - 48
่
ชัวโมง
้ อน ป้ องกันการรวไม่
่ ั ได ้
2. การให ้สารนาก่
้ อ
่ maintain effective
3. ให ้สารนาเพื
circulatory
volume
4. อาจพบระดับโซเดียมต่า ควรให ้ 5%D/NSS
5. ช็อกนาน Hct ลดลง คิดถึงภาวะเลือดออก
หลักสาคัญในการดู แลผู ป
้ ่ วย
ระยะวิกฤต
่ การรวของ
่ั
1. ให ้ IV fluid เมือมี
พลาสมา
2. วินิจฉัยช็อกให ้เร็ว
3. แก ้ไขภาวะความผิดปกติของกรดด่าง
4. คิดถึงภาวะเลือดออกภายใน
5. ไม่ควรให ้ IV fluid เกิน 24 - 48
้
ข้อบ่งชีในการให้
IV fluid
ในระยะวิกฤต
1. Hct rising , Plt < 100,000
่ าไม่
้ ได ้พอ
และดืมน
2. Hct > 20%
3. Impending shock หรือ shock
ชนิ ดของ IV fluid ในระยะ
ช็อก
: เด็กโต 5%D/NSS
: เด็ก < 1 ปี ให ้ 5%D/N/2
: Colloid solution
การให้ Dextran-40
: 10% Dextran-40 in NSS
: osmalarity สูงกว่าพลาสมา 2 - 3 เท่า
: 10 ml/kg/h ไม่เกิน 30 ml/kg/day
: azotemia , bleeding
Rate IV fluid ในระยะวิกฤต
่ ชอ
ผูป้ ่ วยทีไม่
็ ก
: Maintenance + 5% deficit
ผูป้ ่ วยช็อก
: grade III 10 ml/kg/h
: grade IV 10 ml/kg bolus หรือ free flow
5-10 min ตามด ้วย 10, 7, 5 ml/kg/h
* Monitor clinical, V/S, Hct, Urine output
Case 1.
เด็กหญิงอายุ 6 ปี มีไข ้สูงมา 5 วัน ไม่มอ
ี าการไอหรือ
้ ก เมือคื
่ นไข ้ลงแต่เด็กซึมและอาเจียน
นามู
: Drowsy and vomiting, BW 16 kg
: BP 90/60, PR 120/min, RR 24/min,
: Liver 2 cm below RCM, petechiae at
extremities
: Tourniquet test - positive.
Diagnosis, Stage, Grade??
CBC : Hb 14.4 gm%, Hct 45%,
WBC 3,600, PMN = 23,
L = 63, Atypical L = 10, M = 4
Platelet 32,000 cells/cu.mm.
Case 1.
DATE
BP
PR
mmHg /min
Hct
%
FLUID
NOTE
Day 1
10.00 AM
90/60
120
45
12.00 PM
109/74
98
16.00 PM
98/48
83
18.00 PM
100/66
83
20.00 PM
106/32
81
37
24.00 PM
91/51
75
37
???
Cap refill 3 sec
ate 2-3 spoon food
38
ate 2-3 spoon food
???
void x 1
Case 1.
BP
mmHg
PR
/min
Hct
%
41
FLUID
NOTE
Day 2
06.00 AM
96/57
78
08.00 AM
90/49
79
12.00 AM
96/50
88
14.00 AM
90/50
100
20.00 PM
94/46
90
24.00 PM
91/51
75
95/55
80
void x 1
???
good appetite
35
???
37
Day 3
08.00 AM
ate half a plate
discharge
void x 1
Case 2.
เด็กหญิงอายุ14ปี มีไข้สูงมา3วัน มีอาการ
ไอเล็กน้อย
้ กซึมบ่นปวดท้อง
ไม่มน
ี ้ ามู ก วันนี เด็
: Looked sick and cold extremities
: BP 90/80 mmHg, PR 112/min, very weak,
T 36.1, RR 30/min, BW 55 kg
: Cold, clammy skin, capillary refill 3 sec
: Liver 2 cm below RCM
: TT-positive with petechial rash on both
lower extremities
Diagnosis, Stage, Grade??
CBC : Hct 41.2%, WBC 3,300 /cu.mm.
PMN 49, L 27, Atyp L 20, M 4
Platelet 22,000 /cu.mm.
Case 2.
DATE
BP
PR
Hct FLUID
mmHg
/min
%
90/80
112
48
12.00 PM
100/70
108
???
13.00 PM
121/67
96
???
14.00 PM
111/60
87
40
???
16.00 PM
107/57
97
40
???
18.00 PM
108/54
98
42
22.00 PM
111/50
91
38
NOTE
Day 1
11.50
???
1.7 ml/kg/h
cold,clammy skin
void x 1
ate some food
void x 1
Case 2.
DATE
BP
mmHg
PR
/min
Hct
%
FLUID
NOTE
Day 2
06.00 AM
104/55
98
08.00 AM
110/60
82
37
void x 1
???
rather
good appetite
14.00 PM
100/60
76
36
Off IV fluid void x 2
Case 2.
DATE
BP
mmHg
PR
/ min
08.00 AM
112/54
77
14.00 PM
121/68
60
Hct FLUID
%
NOTE
Day 3
void x 3,good appetite
confluent petechial
rash with scattere
white,small, round
areas on both upper
and lower extremitie
discharge home
