Transcript Реуматологија

REUMATOLOGIJA
REUMATSKE BOLESTI



Reumatske bolesti su veoma česte,
uglavom su hroničnog toka,često ometaju
normalan život i radnu sposobnost .
Dele se na :
I ZAPALJENSKE BOLESTI
1. Idiopatski artritisi ( Reumatska
groznica , Rematoidni artritis , Juvenilni
artritisi , sistemske bolesti
2. Infektivni artritisi
3. Metaboličke artropatije

II DEGENERATIVNE R.BOLESTI :
1. Degenerativne bolesti perifernih
zglobova
2. Degenerativne bolesti kičmenog
stuba
III VANZGLOBNI REUMATIZAM
( entezitis , buurzitis , tendinitis ,
tenosinovitis , fibromialgije ..)
IV REUMATSKE BOLESTI U SKLOPU
DRUGIH BOLESTI
Spondiloticne promene , NMR
. REUMATOIDNI ARTRITIS-R.A



RA je hronični , simetrični poliartritis koji
vremenom dovodi do deformiteta , disfunkcije i
destrukcije zahvaćenih zglobova .
Glavno mesto dešavanja je sinovija zgloba ali
može imati i multisistemski karakter .Prevalenca
je 0,5% ,posle 4 decenije , kod žena do 3 puta
više.
ETIOLOGIJA i PATOGENEZA : nepoznata
(genetika , virusi i bakterije ,vlažna i hladna
klima, poremećaji imunskog odgovora) .
Produkti B limfocita – RF bivaju fagocitovani i
deponovani na površini hrskavice . Leukotrijeni ,
prostaglandini , kolagenaze dovode do zapaljenja
sinovije .
Zglob u
Reumatoidnom
artitisu





KLINIČKA SLIKA : jutarnja ukočenost,
bolovi,otok simetričnih zglobova šake MCP, PIP,
ručja , MTP i drugih zglobova ali nikada kičme .
I stadijum bolesti ,sinovitis sa izlivom u zglobnu
šupljinu , razaranje hrskavice i subhondralne
kosti sa osteoporozom
II stadijum , bujanje granulacionog tkiva –
panus ,fibozna ankiloza
III stadijum potpuna destrukcija hrskavice i
epifize sa pojavom koštane anikoloze .
U mekim tkivima oko zgloba znaci zapaljenja sa
granulomatoznim promenama .
Reumatoidni
Artritis,
Inflamatorne promene,
Ultrazvuk,
CT


SISTEMSKE pojave u RA u 30%:
serozitis ( pleuritis , perikarditis) ,
reumatoidni čvorići iznad koštanih
prominencija i u unutrašnjim organima
( pluća , sce , oko ) , vaskulitis –
neuropatije distalnog tipa sa
parestezijama
KOMPLIKACIJE :amiloidoza ,
deformacije: semifleksija kolena , na
rukama kao rupice za dugme , labudov
vrat ,nalik na čekić.., najteži mutilacija
šake .
Reumatoidni artritis
DIJAGNOZA I TERAPIJA R.A.






LAB : nespecifični znaci zapaljenja , ubrzana
SE,CRP, Fibrinogen ,anemija
Specifični znaci : reumatoidni faktor , pozitivan u
75 % , Latex i Waler-rose
Radiološki znaci ( osteoporoza , kasnije
destrukcija i deformiteti zglobova )
TERAPIJA : nesteroidni antireumatici NSAIL ,
soli zlata , sulfasalazin , D penicilamin ,
ciklosporin, Imuran..
Fizikalna Terapija u cilju smanjenja tegoba ,
poboljšanje funkcije zgloba i sprečavanje
deformiteta .
Hirurško lečenje - ARTROPLASTIKA
JUVENILNI ARTRITIS -M. STILL



Dečija forma , kod oba pola u prvih 5
godina života ali se može javiti i kod
odraslih .
KLINIČKA SLIKA : febrilnost
intermitentno, jeza ,makulozna ospa trupa
i ekstremiteta, artralgije , monoartritis ili
poliartritisi , limfadenopatija ,
splenomegalija , serozitis , miokarditis ,
plućne i centralne manifestacije .
TOK BOLESTI : remisije i recidivi , kod
trećine postoji usporen rast , deformiteti
sa visokom invalidnošću .
ANKILOZIRAJUĆI SPONDILITIS



Morbus Bechterew je hronično zapaljenje
sakroilijačnih zglobova sa okoštavanjem
interspinalnih i lonitudinalnih ligamenata
sa ankilozom intervertebralnih zglobova i
osteoporozom pršljena .
UZROCI : genetika , infekcije
urogenitalnog trakta , HLA B-27 .
Muški pol oboljeva do 7 puta češće u 3
deceniji.




KLINIČKA SLIKA :Bol i ukočenost u distalnoj
kičkmi , sakroileitis obostrani sa bolnim
širenjem niz natkolenice .Zatim se širi ushodno,
ispravlja se lumbalna lordoza , spazam
paravertebralne muskulature, bolovi u ledjima i
pri inspirijumu ( kifoza ) i na kraju bolna
ukočenost vrata . Retko može da počne
artritisom perifernih zglobova ili entezitisom
petne ili sedalne kosti . Mogu postojati i opšti
znaci malaksalost , gubitak apetita i febrilnost.
U 25 % pacijenata vidja se iritis , iridociklitis
Bolest prolazi kroz 3 faze : Neuralgičnu ,
Aneuralgičnu i Završnu fazu u kojoj je pacijent
nepokretan od glave do butina ( kičma kao
bambusov štap)
TERAPIJA : simptomatska , NSAIL,
Kortikosteroidi , Fizikalna Tk, Kineziterapija ,
Ankiloziranje,
Proces - šematski
Morbus Bechterew – rentgenski nalaz
Morbus Bechterew
Morbus Bechterew,
Kičma kao bambus
REITEROV SINDROM



Predstavlja seronegativni artritis koji se javlja
nakon urogenitalne (hlamidija , ureaplazma ) ili
crevne infekcije ( Salmonela , ,šigela ) , kod
mladih muškaraca sa čpoz HLA B-27 u 3 i 4oj
deceniji –
KLINIČKA SLIKA :nakon infekcije javlja se
obostrani konjuktivitis , uveitis a potom zglobne
promene u vidu asimteričnih artritisa , manje od
4 zgloba ,koleno , skočni , 1,2 i 3 MTP ,DIP i PIP ,
obostrani sakroileitis u 2/3 pacijenata , entezitis
petne i sedalne kosti, kožne promene .
TERAPIJA : NSAIL a kod hroničnih
glikokortikoidi
SISTEMSKE BOLESTI VEZIVNOG
TKIVA





U ovu grupu bolesti spadaju :
1.SISTEMSKI ERITEMSKI LUPUS, SLE
2.POLIARTERITIS NODOSA
3.POLIMIOZITIS, DERMATOMIOZITIS
SKLERODERMIA , SISTEMSKA
SKLEROZA
SISTEMSKI ERITEMSKI LUPUS


SLE je autoimuna bolest sistemskog
karaktera sa prisustvom autoantitela.
Prevalenca 1 na 2000, u 3 i 4 deceniji ,do
8 puta češća kod žena . Kod obolelih od
SLE ili članova njihove porodice vidjaju se
i druge autoimune bolesti .
UZROCI:egzogeni činioci ( infekcije) i
endogeni ( genetika i hormonski status) ,
UV zraci , narušen imunski sistem .



KLINIČKA SLIKA SLE: početak može biti
postepen ili akutan sa opštim znacima
kao što su febrilnost ,malaksalost ,
artralgije ili artritisi (mali zglobovi) ,
mialgije , kožne promene (eritem obraza u
vidu leptira) , lezije diskoidnog lupusa sa
zahvatanjem dubljih slojeva i atrofijom ,
alopecija ,vaskulitisi , M.Raynaud ,
serozitisi ( perikarditis , pleuritis ),
endokarditis , pneumonija , miokarditis ,
krvarenja digestivnog trakta,
glomerulonefritis .
Neuropsihijatrijske promene : Epi ,
neuralgije , psihoza , migrene , CVI .
Od hematoloških promena vidja se
hemolizna anemija, tromboze
Sistemski lupus”baterflaj”
crvenilo
Diskoidni lupus
Komplikacije sistemskog lupusa
Akutna bubrezna
insuficijencija
DIJAGNOZA I TERAPIJA SLE


LABORATORIJA :ubrzana SE , anemija,
leukopenija , trombocitopenija ,
autoantitela pozitivna (antinukleusna ANA
su pozitivna u preko 98% pacijenata , anti
DNK, anti RNK , Lupus ćelije )
TERAPIJA :NSAIL , glikokortikoidi ,
imunoisupresivi , dijaliza, antimalarici ,
higijensko dijetetski režim života i ishrane
POLIMIOZITIS


Hronično zapaljenje poprečno prugastih
mišića , autoimune prirode pokrenute
delovanjem mikroorganizama sa
povremenim zahvatanjem kože
(dermatomiozitis). Kod žena je 3 puta
češći polimiozitis a kod dece do 20 puta je
češći dermatomiozitis .
U 10% je udružen sa malignim bolestima i
drugim sistemskim bolestima .






POLIMIOZITIS , KLINIČKA SLIKA : početak
postepen , sa slabošću mišića ramenog i
karličnog pojasa , teško ustajanje , gutanje ,
retko bolovi . U teškim slučajevima miokarditis
i otežano disanje .
DERMATOMIOZITIS ,Klinička slika : crvenilo
kože lica ,laktova , kolena , makulopapulozna
ospa , ekcemi , ljubičasti prstenovi oko očiju i
periorbitalni edemi .
Može biti udružen ili preklopljen sa RA, SLE ,
sklerozom.
DIJAGNOZA :LABORATORIJA :SE ubrzana ,
CPK uvećan kao i LDH i enzimi .
EMG i biopsija mišića
TERAPIJA . Fizikalna i kineziterapija ,
Bolne tacke u fibromiozitisu
Dermatomiositis
Dermatomyositis
SISTEMSKA SKLEROZA




SS je sistemsko oboljenje sitnih krvnih sudova
kože i unutrašnjih organa sa pojačanim
stvaranjem veziva i fibrozom unutrašnjih organa
Bolest je češća kod žena 4 puta u 4 i 5 deceniji .
UZROCI : nepoznati , izloženost hemikalijama
(vinil.hlorid , benzen ) i lekovima ( antibiotici ),
pojačana aktivnost humoralnog imuniteta sa
pojavom antitela .
U početku se nakupljaju T limfociti oko krvnih
sudova kože , dovode do oštećenja endotela ,
zadebljanje intime ( pojačana aktivnost
fibroblasta i stvaranje kolagena ) i suženje
lumena arterija .



KLINIČKA SLIKA SS : Raynauld
fenomen ( bledilo i crvenilo prstiju ) ,nosa
i brade , ukočenost , otoci i bolovi
zglobova šaka , zadebljala glatka i sjajna
koža na šakama a potom licu , vratu i
ostalim delovima.
U difuznoj formi pored kožnih promena
dolazi i do fibroze unutrašnjih organa ,
pluća, bubrega , srca , digestivnog trakta
sa pratećim simptomima .
TERAPIJA : vazodilatatori , nifelat ,
imunosupresivi , Interferon , D
penicilamin
METABOLIČKI ARTRITIS -GIHT





GIHT kao metabolička bolesti nastaje kao
primarno oboljenje kod hiperirikemije , u sklopu
mijeloproliferativnih bolesti ili bubrežne
insuficijencije .
Češći je kod muškaraca i skon je recidivima .
Hiperurikemija dovodi do akutnog artritisa ,
deponovanjem kristala u zglobnoj šupljini .
Artritis je prvo monoartikularan (palac noge ) ,
redje zahvata više zglobova u trajanju do 2
nedelje .
Tofusi , kristali mogu se taložiti u tetivama ,
ušnoj školjci , bubrezima .
TERAPIJA : Alopurinol , NSAIL ,Kolhicin , dijeta
bez purina
DEGENERATIVNE REUMATSKE
BOLESTI


ARTROZE nastaju delovanjem različitih
faktora ( mehanički uticaji, genetika ,
metabolički poremećaji , ishrana ) koji
doprinose oštećenju hrskavice sa
hipertrofijom subhondralne kosti i rubova
zgloba. Dolazi do suženja zglobnog
prostora.
KLINIČKA SLIKA : bolovi i ukočenost
zgloba posle mirovanja , ograničena
pokretljivost, krepitacije , izliv bez
povišene temperature .
Degenerativne
Promene,
artroza
Levo koleno,
gonartroza


ARTROZA KOLENA :Manifestuje se
bolom pri nekim pokretima (penjanje ili
silaženje) uz ukočenost i krepitacije .
Kasnije se javlja nestabilnost u zglobu ,
klecanje i varus deformacije kolena
( O noge ).
ARTROZA KUKA :vidja se u starijoj dobi
kod oba pola ,kod osoba koje su imale
kongenitalne subluksacije kuka i druge
anomalije . Ispoljava se bolom u preponi,
glutealnoj regiji i kolenu , ograničena je
pokretljivost . Kasnije može doći do
skraćenja noge i atrofije mišića .
Gonarthrosis, NMR



GENERALIZOVANA ARTROZA se
vidja na 3 ili više zglobova na PIP i DIP
šaka u vidu zadebljanja , bolova ,
ograničene pokretljivosti (Heberdenovi i
Bouchardovi čvorići ) uz artrozu ostalih
zglobova .
DIJAGNOZA : radiografski znaci
TERAPIJA : dnevni režim odmora ,
kretanja , održavanje telesne mase ,
NSAIL , fizikalna i kineziterapija , intra
artikularno glikokortikoidi , glukozamin
sulfat..Hirurško lečenje .
CERVIKALNI SINDROM


Vratni deo kičme ima svoje specifičnosti jer ga
čini 35 zgloba .Na nivou od C2 do C7 postoje
unkovertebralni zglobovi koji sprečavaju
dorzolateralne prolapse diskusa prema korenima
nerava .U njima se brzo razvijaju degenerativni
procesi sa bujanjem tkiva i pritiskom na korenove
nerava .Degenerativni procesi ovinh zglobova i
intervertebralnih dovodi do pritiska na
vertebralne arterije .
Procesi spondiloartroze mogu biti primarni,
izazvani nepovoljnim položajem tela , mehanički
izazvan traumom, tumorima ..





KLINIČKA SLIKA C sindroma ispoljava
se kao :
1. Cervikalni sindrom ( bol u vratu sa
ograničenom pokretljivošću )
2.Cervikobrahialgija (bol u ramenu sa
širenjem niz ruku koji je praćen
senzornim poremećajima , uglavom bez
motornih poremećaja .
3.Cervikocefalni sindrom ( pri naglim
pokretima vidjaju se omaglice i
vrtoglavica
4.Cervikalna mijelopatija ( nastaje zbog
oštećenja same kičmene moždine ,
ispoljava se senzornim i motornim



DIJAGNOZA : radiološki nalaz , CT ,
NMR , EMG , ENG ,DOPLER krvnih
sudova vrata .
Bolest je akutna i subakutna i u toj
fazi je potrebno rasterećenje vrata ,
Šancova kragna , analgetici i
glikokortikoidi .
Po smirivanju bolova fizikalna Th ,
hidroterapija , kineziterapija ...
LUMBALNI SINDROM



LS je skup sindroma , akutnog ili
hroničnog toka sa bolovima , ograničenom
pokretljivošću i spazmom paravertebralne
muskulature .
Spoj dva pršljena čine 3 zgloba , prednji
intervertebralni i dva zadnja apofizna uz
strukture ligamenata . Pokretljivost zavisi i
od okolnih mišića .
Intervertebralni diskus je izgradjen iz
fibroznog prstena , anulus fibrosus i
unutrašnjeg mekog dela –nukleus
pulposus .


UZROCI Lumbalnog sindroma:
degenerativni procesi ,povrede ,
zapaljenje , tumori . Mehaničkim
pritiskom dolazi do istezanja ,
pucanja anulusa i protruzije nukleus
pulposusa sa pritiskom na duru
mater, ligamente ili korenove nerava
Ukoliko se rascepi i anulus i ligament
dolazi do prolapsa diskusa . Dolazi
do hernijacije diskusa na
najopterećenijim segmentima .




KLINIČKA SLIKA : bolovi , ograničena
pokretljivost , grč mišića, antalgična
skolioza ,bol zrači niz nogu sa
parestezijama .
Protruzija diskusa na novou L4 i L5
senzorni poremećaji u dermatomu ,
zadnja i spoljna strana natkolenice ,
spoljna strana potkolenice i prednja
strana stopala a pri oštećenju motornih
vlakana , slabost n . Peroneusa .
Hernijacija u nivou L5,S1 , senzorni
poremećaji zadnje strane noge i spoljna
strana stopala uz motorne ispade .
Kod pritiska na vlakna caude equinae
postoje senzorni poremećaji anusa
(disfunkcija sfinktera) , genitalija i
Sacroiliitis