Transcript Bilgisayar Destekli Öğretim

BİLGİSAYAR DESTEKLİ
EĞİTİM
1
Bireysel öğretime geçiş
2
 Eğitim ortamındaki birey sayısı kalabalıklaştıkça her bireye
düşen zamanda azalma olacaktır. Bireyselleştirilmiş bir
öğretimle başarı artmaktadır. Çünkü bir öğretmen sadece
bir öğrenci ile ilgilenmekte ve onun eksiklerini yanlışlarını
anında görerek müdahale edebilmektedir. Yine bir sınıfta
bulunan bireylerin yaşları, yapıları benzer olsa da bunlar
arasında büyük ferdî farklılıklar bulunmaktadır. Bu durum
öğrencilerin tamamının aynı anda öğrenmesine engel teşkil
etmekte; zaman sabitlendiğinde bazı öğrencilerin hemen
öğrendiği, bazılarının daha geç öğrendiği, bazılarının da hiç
öğrenemediği görülmektedir. İşte bu olumsuzlukların
giderilebilmesinin ancak öğretimin bireyselleştirilmesi ile
mümkün olacağı bilinmektedir.
Bireysel öğretim;
3
 Öğretim gereçlerinin, her öğrencinin kişisel yetenek ve
ilgisine karşılık verecek biçimde hazırlanıp
kullanılmasına önem veren öğretim uygulamasıdır
(Oğuzkan, 1993, s.20).
 Bireysel öğretimde temel amaç her öğrenciyi kendisi
için belirlenen öğrenme hedeflerine ulaştırmaktır
(Alkan, 1991, s.185).
Bireyselleştirilmiş bir öğretimde;
4
 Bireyselleştirilmiş öğrenmede, öğrenciler kendi






kendilerine çalışırlar.
Bu tip öğrenmede, öğrencinin rakibi yine kendisidir.
Öğrencilerin diğer öğrencilerle birlikte olması
beklenmez.
Ders amaçlarının her birey açısından önemi
vurgulanır.
Öğrenci amaca ulaşmaya çalışır.
Değerlendirmeler bireyseldir ve diğer öğrencilerle
karşılaştırma yapılmaz.
Öğretmen yardım etmede, destek vermede ve
pekiştirmede temel kaynaktır.
Bireysel öğretim teknolojileri
5
 Programlı Öğretim Teknolojisi
 Mikro Öğretim Teknolojisi
 Bilgisayar Destekli Eğitim Teknolojisi
Programlı Öğretim
6
 Öğrenme malzemesinin, öğrenciyi son amaca
ulaştıracak basamaklar biçiminde düzenlenmesi ve
programlanmasıdır. Temelinde öğretimin
bireyselleştirilmesi vardır.
Programlı Öğretimin İlkeleri
7
 Küçük adımlar ilkesi
 Öğrenmeye etkin katılım ilkesi
 Sonuç hakkında anında bilgi alma ilkesi
 Bireysel hıza göre ilerleme ilkesi
 Doğru cevaplar ilkesi
Küçük Adımlar İlkesi
8
Öğretilecek içerik mümkün olduğu kadar küçük
parçalara ayrılarak öğrenciye sunulmaktadır. “Adım”
ya da “madde” olarak isimlendirilen bu küçük bilgi
parçaları basitten karmaşığa doğru sıralanır.
Öğrencinin ilerlemesi küçük adımlarla olmaktadır.
Öğrenmeye Etkin Katılım İlkesi
9
Programla öğrenci arasında sürekli bir etkileşim
vardır. Program öğrenciye her küçük adımda bilgi
sunmanın yanında, bu bilginin öğrenilip
öğrenilmediğini kontrol amacıyla devamlı soru
yöneltir ve öğrencinin bu sorulara cevap vererek
etkin katılımı sağlanır.
Sonuç Hakkında Anında Bilgi Alma İlkesi
10
Öğrenci soruyu cevapladıktan sonra doğru cevapla
karşılaştırmakta böylece kendi kendini kontrol
etmekte ve düzeltme de hemen yapılmış olmaktadır.
Doğru Cevaplar İlkesi
11
Yöneltilecek sorular öğrencinin cevaplandırabileceği
güçlük derecesinde ve sunulan bilgiyle ilgili olmalı,
ipuçları verilmelidir. Hata ve başarısızlıktan
kaçınılmalıdır. Güçlüğü aşmak bir sonraki
öğrenmeler için gerekli olan güdüyü oluşturmaktır.
Bireysel Hıza Göre İlerleme İlkesi
12
Öğrenci, zamanı kendine uygun olarak
ayarlamaktadır. Başarısızlık veya sınıfta kalma söz
konusu değildir.
Programlı Öğretimin İlkeleri
13
Programlı öğretimde; programlı öğretime göre
hazırlanmış kitaplar, programlı öğretim makineleri ve
bilgisayarlar kullanılmaktadır. Ülkemizde uygulanmakta
olan Açıköğretim Fakültesi ders kitapları ve ilkokullarda
kullanılan doldurmalı alıştırma kitapları programlı
öğretime uygun yazılmış kitaplara örnek olarak
verilebilir. Yine bazı bilgisayar programları da programlı
öğretimde kullanılmaktadır.
Programlı Öğretim Yönteminin Faydaları
14
 Zaman bakımından ekonomiktir.
 Bireysel farklılıklar dikkate alınır. Her öğrenciye kendi
öğrenme hızına göre ilerleme imkanı sağlar
 Öğrencini aktif katılımını sağlar
 Öğrenme sonucu hakkında anında geri bildirim ve
pekiştireç verilir
 Anlaşılmayan konuların istenildiği kadar tekrarına
imkan verir
Programlı Öğretim Yönteminin Faydaları
15
 Öğretmenleri tekrar, alıştırma, düzeltme gibi
görevlerden kurtarır; mesleki gelişimlerine zaman
kazandırır
 Okul içinde ve dışında her yerde uygulanabilir
 Öğretmen bulunmayan alanlarda ve insanların okula
gitme imkanlarında yoksun bulunduğu yerlerde hizmet
götürmek suretiyle insan kaynakları değerlendirilebilir
Programlı Öğretim Yönteminin Sınırlılıkları
16
 Bütün disiplinlerin programlanması zordur
 Muhtevanın, adım adım öğretilmek amacıyla çok
küçük parçalara ayrılması, sentezi zorlaştırabilir
 Çok sık kullanıldığında öğrenciler sıkılabilir.
PROGRAM MODELLERİ
17
Doğrusal (Lineer)
program modeli
Dallara ayrılan
program modeli
Doğrusal öğrenme modeli:
18
Dallara Ayrılan Program Modeli
19
 Dallara ayrılan program modelinde, bireyler aynı
yolu izlememektedirler. Takip ettikleri yol, kendi
başarı düzeylerine göre farklılık göstermektedir.
Bireye kazandırılmak istenen içerik “maddeler”
halinde sunulmaktadır. Her madde, bilgi, soru ve
cevap seçeneği öğelerinden oluşmaktadır.
Dallara Ayrılan Program Modeli
20
MİKRO ÖĞRETİM
21
Mikro öğretim normal öğrenme ve öğretim
süreçlerinin karmaşıklığını basitleştirmeyi
amaçlayan bir laboratuar öğretim yöntemidir
(Küçükahmet, 2001, s.114).
Mikro Öğretim
22
Mikro öğretim yöntemi öğretim süresi, sınıftaki
öğrenci sayısı ve konu bakımından küçültülmüş ve
yoğunlaştırılmış bir öğretim deneyidir. Süre 5-20
dakika ile, öğrenci sayısı ise en az 4, en çok ise 20
öğrenci ile sınırlandırılmaktadır. Konu açısından ise,
öğretmen adayı, öğretim becerilerinden sadece bir
tanesini yerine getirmeye çalışmalıdır.
Mikro Öğretim
23
Dersler işlenirken video kameraya çekilmektedir.
Öğretmen adayı ders bitiminde kendisini izlemektedir.
Bu arada rehber öğretmenden, öğrencilerinden eleştiri
ve öneriler almaktadır. Daha sonra, o dersteki öğretim
becerisini ilk uygulamasına kıyasla ilerletmek için 1520 dakikalık bir süre içinde hazırlanarak aynı dersi bir
başka küçük gruba, aynı süre içinde yeniden
vermektedir.
EĞİTİMDE BİLGİSAYAR KULLANIMI
24
Bilgisayarları eğitim süreci ile bütünleştirme
girişimleri bilim adamlarınca üzerinde 40 yıldan
fazladır çalışılan bir konudur. (UŞUN, 2000)
EĞİTİMDE BİLGİSAYAR KULLANIMI
25
Eğitimde bilgisayar kullanımı
AMAÇ
OLARAK
ARAÇ
OLARAK
Bir Eğitim Aracı Olarak Bilgisayarın Üstün Yönleri
26
Etkileşimli bir araçtır. Öğrenci bilgisayar karşısında
denetim yetkisini kullanmayı öğrenir.
2. Büyük bir esnekliğe sahiptir, etkin bir pekiştiricidir,
sabrı sonsuzdur.
3. Yazı tahtası, ders kitabı kadar geneldir. Yazı, çizim,
grafik, sayı, renk, ses vb. çok çeşitli bildirim
simgesini durgun yada hareketli olarak
kullanabilir.
1.
Bir Eğitim Aracı Olarak Bilgisayarın Üstün Yönleri
27
4. Uygun biçimde hazırlanmış her çeşit programı
kullanabilir.
5. Ders yazılımında çok değişik sürprizlere yer
verilerek eğitimi zevkli ve ilgi çekici hale getirebilir.
6. Bireysel öğretimde ve grup öğretiminde
kullanılabilir.
Bir Eğitim Aracı Olarak Bilgisayarın Üstün Yönleri
28
7. Programlı öğretimin dayandığı ilkelerin
uygulanmasına hizmet edebilir.
8. Öğrencinin sorulara verdiği cevapları kaydeden,
istenildiği an sonuçları bildirebilen eşsiz bir sınav
aracıdır ve soru da üretebilmektedir.
Eğitimde Bilgisayar Kullanmada Önemli Rol
Oynayan Etmenler. (Hızal, 1989)
29
 Öğretmen Eğitimi
 Planlılık ve Araştırmaya Dayalı Olma
 Yönetim ve Kamuoyu Desteği Sağlama
 Program (Yazılım)
 Programlarla Bütünleşme
 Ülkeler Arasında Sağlıklı İletişim
 Donanım
 Eğitime Ayrılan Finansal Kaynaklar
 Bakım-Onarım ve Destek Hizmetleri
Bilgisayarın Eğitim Alanında Kullanımı
30
Bilgisayar İçin Eğitim
1.
a.
b.
c.
Bilgisayar Okur-Yazarlığı
Yazılım Eğitimi
Donanım Eğitimi
2. Eğitim İçin Bilgisayar
a.
Bilgisayar Denetimli Eğitim
b.
Bilgisayara Dayalı Eğitim
c.
Bilgisayar Destekli Öğretim
Bilgisayar İçin Eğitim
31
Bilgisayar Okur-Yazarlığı
Toplumun bütün kurum ve süreçlerini etkileyen bilgisayarla bir
arada yaşayabilmek için zorunlu bilgi ve anlayışı kapsar.
Bilgisayar İçin Eğitim
32
Yazılım Eğitimi
Bireyin kendisi yada başkaları için gerekli yazılımları
geliştirme, geliştirilmiş olanları kullanma ve kullanacaklara
yardımcı olma gibi yetenek ve becerileri kazandırır.
Bilgisayar İçin Eğitim
33
Donanım Eğitimi
Bilgisayar donanımlarının tasarımından bakım ve onarımına
kadar uzanan akademik ve mesleki yeterlilikleri amaçlar.
Eğitim İçin Bilgisayar
34
Bilgisayar Denetimli Öğretim
Herhangi bir konuda öğrencinin öğrenme süreçlerinin bilgisayarla
yönetilmesidir. Her öğrencinin öğretimin amaçladığı
davranışları kazanıncaya kadar yapması gerekenleri gösterir ve
yaptıklarının kaydını tutar.
Eğitim İçin Bilgisayar
35
Bilgisayar Dayalı Öğretim
Herhangi bir konuda diğer öğretim donanımlarından bağımsız, tek
başına yeterli bir öğretici kaynak olarak bilgisayarın eğitimde
kullanılmasıdır. (Cooper, 1988) BDÖ ve Bilgisayar Yönetimli
Öğretimi, Bilgisayara Dayalı Öğretimin iki temel fonksiyonu
olarak ele almıştır.
Eğitim İçin Bilgisayar
36
Bilgisayar Destekli Öğretim
Öğretim sürecinde bilgisayarın seçenek olarak değil, sistemi
tamamlayıcı, sistemi güçlendirici bir öğe olarak
kullanılmasıdır.
BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİM
37
Uygun bir bilgisayar donanımı aracılığı ile bir ders
yazılımının tek veya çok öğrencili ortamda öğretmen
yardımı olsun ya da olmasın izlenmesiyle yürütülen
eğitim yöntemi
BDÖ’nün Amaçları
38
 Geleneksel öğretim yöntemlerini daha etkili hale







getirmek
Öğrenme sürecini hızlandırmak
Zengin bir materyal sağlamak
Ucuz ve etkili öğretimi gerçekleştirmek
Gereksinmeye dayalı öğretimi gerçekleştirmek
Telafi edici öğretimi sağlamak
Öğretimde sürekli olarak niteliğin artmasını sağlamak
Bireysel öğretimi gerçekleştirmek
BDÖ’nün Uygulama Biçimleri
39
 BDÖ’de öğretmen konuyu işlerken, sahip olduğu
donanım ve yazılım olanaklarına, öğreteceği konunun
ve öğrencilerin özelliklerine ve belirlediği öğretim
amaçlarına göre bilgisayarı değişik yer, zaman ve
şekillerde kullanabilir:
BDÖ’nün Uygulama Biçimleri
40
1.
Öğretmen, konuyu geleneksel yöntemlerle sınıfta
işler. Dersi kaçıran, başarısız olan yada öğrenme
ihtiyacı duyan öğrencilere konuyu bilgisayar yardımı
ile öğrenme fırsatı sağlanabilir. Yani bilgisayar
burada, “özel öğretmen” görevini üstlenir.
BDÖ’nün Uygulama Biçimleri
41
2.
Öğretmen, konuyu sınıfta işledikten sonra,
değerlendirme çalışmaları sınıfta bilgisayar yardımı
ile yapılabilir.
BDÖ’nün Uygulama Biçimleri
42
3.
Öğretmen, konuyu sınıfta işledikten sonra, alıştırma,
uygulama ve değerlendirme çalışmaları bilgisayar
yardımı ile yapılabilir.
BDÖ’nün Uygulama Biçimleri
43
4.
Konu bilgisayar yardımı ile öğretilir. Öğretmen,
öğrenme eksikliklerini tartışma yöntemi ile
giderebilir, öğrencileri denetleyerek hatalarını
düzeltebilir. Yani burada öğretmen “danışman”
rolünü üstlenmektedir.
BDÖ’nün Yararları ve Sınırlılıkları
44
Gazi Üniversitesi
Eğitim Fakültesi - BOTE
Öğr. Gör. Dr. Sibel SOMYÜREK
SUNU
BDÖ’nün Başarıya Ulaşmasını Etkileyen Faktörler
45
1.
2.
3.
4.
5.
Uygun donanım seçimi
Ders yazılımlarının geliştirilmesi ve
değerlendirilmesi
Öğretmen eğitimi
BDÖ’nün müfredata ve okul ortamına uyarlanması
İzleme, ölçme ve değerlendirme
BDE’nin Türkiye’deki Gelişimi
46
 Bilgisayar kullanımı 1960’lı yılların başlarından itibaren önce
kamu sonra özel kuruluşlarda yaygınlaştı.
 Eğitim alanında ilk girişim 1984 yılında “Yeni Enformasyon ve
İletişim Teknolojisi” adıyla başlatıldı.
 Bu proje kapsamında MEB tarafından 1985 yılında 1100 adet
bilgisayar (IBM, Amstrad, Macintosh ) Anadolu liselerine ve her
ilde bir liseye dağıtımı yapıldı.
IBM
Amstrad
Macintosh
BDE’nin Türkiye’deki Gelişimi
47
 1985-1986 öğretim yılından itibaren 101 orta dereceli okula, bir
tanesi öğretmene 10 tanesi öğrenciye olmak üzere toplam 1111
adet bilgisayar sağlandı.
 Her okulda iki öğretmen 5 hafta süre ile hizmet içi eğitim
kurslarına alınarak yetiştirildi.
 Ticaret, Turizm-Otelcilik okullarında başlatılan çalışmada 13
okula, 10’ar adet olmak üzere toplam 130 adet bilgisayar
dağıtıldı. Öğretmenlerin hizmet içi eğitimi tüm okullara
yaygınlaştırıldı, 3 saatlik bilgisayar dersi her okula konuldu.
 Toplam 3000 bilgisayar okul müdürlerinin “titiz korumaları”
altında tutuldu. Eğitimde amacına uygun kullanılamadı.
BDE’nin Türkiye’deki Gelişimi
48
 1987 yılı başlarında BDE tekrar gündeme geldi. Eğitimde
kullanılsın mı kullanılmasın mı tartışmaları başladı.
 1987-1988’den itibaren 2 saat teorik, 1 saat uygulamalı
“Bilgisayar” dersi seçmeli olarak verilmeye başlandı.
 1988-1989 öğretim yılından itibaren Ticaret ve Teknik Eğitimle
ilgili orta dereceli okullarda Dünya Bankası kredisiyle başlatılan
“Endüstriyel Okullar Projesi” çerçevesinde 805 bilgisayar
kullanılmaya başlanmıştır.
 “Bilgisayar donanımcılığı, Bakım ve Onarım” konuları yanında
“Yazılım Kullanımı” konusuna da ağırlık verilmiştir.
BDE’nin Türkiye’deki Gelişimi
49
 1989-93 yılları arasında bilgisayar ve ders yazılımları
konusunda büyük atılımlar yapıldı. Öğretmen eğitimi,
bilgisayar alımı konularında ilerlemeler kaydedildi.
 Yapılan envanter çalışmaları ile 1993 yılına kadar
Türkiye'de orta öğretim kurumlarının %11-12’sinde
bilgisayar laboratuarı bulunduğu tespit edilmiştir. Bu
laboratuarların kullanım zamanlarının %70’i bilgisayar
eğitimine %30’u ise bilgisayar destekli eğitime ayrılmıştır.
 1993 yılı sonlarında, MEB hedefini, “2001 yılına kadar,
bütün okullara bilgisayar laboratuarı kurmak” olarak
belirledi ve bu alanda çalışmalar yaptı.
(UŞUN, 2000)
BDE’nin Türkiye’deki Gelişimi
50
BDE Projesinin Türkiye’de Yarattığı Olumluluklar
51
 Türkiye BDE sayesinde, eğitim yaşamına bilgisayarı oldukça
erken sokmuştur,
 Dağılımındaki ve toplam sayısındaki yetersizliklere karşın,
küçümsenemeyecek sayıda bilgisayar okullara girmiştir,
 Milli Eğitim Bakanlığı, BDE’ ye karşı tavır almak yerine çözüm
arayışı içinde bir tutumu benimsemiştir,
 Bilgisayar okur-yazarı bir kitle oluşmuştur.
BDE Projesinin Türkiye’de Yarattığı Olumsuzluklar
52
 BDE, donanım ağırlıklı olmak üzere bilgisayar ve yazılımdan
ibaret olarak algılanmış, BDE’nin yeni bir eğitim yaklaşımı
olduğu gerçeği göz ardı edilmiştir.
 Kullanılacak donanımların tek tür olması için uğraşılmıştır.
 “Ulusal müfredata uygun yazılım” gibi, tüm Dünyayı Türkiye’ye
kapatan, kendi yazılımımızı kendimiz üretelim gibisinden bir
yazılım milliyetçiliğine kapılınmıştır.
 Derslerin işlenmesinde bilgisayarın da diğer ders araçları gibi vb)
bir araç olduğu gerçeği yerine, her şeyin bilgisayarla yapılması,
öğretmen dahil tüm gereklerin yerini alacağı gibi bir varsayım
yapılmıştır.
BDE Bileşenleri
53
 BDE uygulama sürecinde karşılaşılan birçok faktör,
eğitimin verimliliğini etkileyebilmektedir. BDE
uygulama sürecini etkileyen bileşenleri (faktörleri)
şöyle sıralayabiliriz.




Hedef kitle durumundaki öğrenci veya öğrenci grubu
Öğretmen
Bilgisayar donanımı
BDE ders yazılımları
BDE’de Öğrencinin Rolü
54
Öğrenci veya öğrenci grubunun BDE uygulamaları sırasında izlediği ya da
kuramsal olarak izlemesi gereken basamaklar aşağıdaki gibidir:
 Bilgisayar laboratuarında yerini alır.
 Öğretmenin, ders yazılımını izlemeden önce yapacağı açıklamaları dinler.
 Bilgisayarı açar.
 Ders yazılımını başlatır.
 Ders yazılımını izlemeye başlar .
 Deney ve alıştırmaları yapar.
 Test sorularını cevaplar.
 Ders yazılımının değerlendirme bölümünde, öğrendiklerini test eder
 Başarısız olduğu bölümleri tekrarlar.
 Başarılı olduğuna inanırsa, ders yazılımından çıkar.
 Bilgisayarı kapatır.
 Öğretmeninin yapacağı değerlendirmeleri dinler.
BDE’de Öğretmenin Rolü
55
BDE’de görev alacak öğretmenlerin yetiştirilmesi problemi, bilgisayar ağırlıklı
değil, eğitim ağırlıklı bir eğitim programını gerektirir.
 Bilgi inşasında öğrenciye gerekli malzemeyi hazırlamalıdır.
 Öğrenciyi bilgiyi özümserken yönlendirmek.
 Öğrenciye uygulama ve deneme fırsatları yaratma.
 Öğrenme ortamının merkezine öğrenciyi yerleştirerek ona kılavuzluk
etmek.
 Öğretmen, bilgisayar donanımı ve ders yazılımlarıyla, öğrenciler arasındaki
iletişimin tamamlayıcı olmak.
 Temel bilgisayar kullanımı becerileri (kelime işlem, veri tabanı, Internet
gibi) ve bilgisayarla ilgi temel kavram ve terimleri bilmek.
 Teknolojiyi kişisel araştırmalarda ve iletişimde kullanabilmek.
 Bilgisayar kullanımının yasal ve ahlaki boyutlarını kavrama
 Teknolojinin derslerin içine entegre edilmesi suretiyle öğrenci başarısı
üzerinde etkili olabilmesinin yöntemlerini bilmek.
Öğretim Yazılımları
56
 Alıştırma-Uygulama Programları
 Bire-bir Eğitim Programları
 Eğitsel Oyunlar
 Benzeşim Programları