Transcript Document 7254327

Bilgisayar Destekli
Eğitim
Fatih Güllükaya
[email protected]
www.gullukaya.com
07.01.2003
BDE Nedir ?

Uygun bir bilgisayar donanımı aracılığı ile
bir ders yazılımının tek veya çok öğrencili
ortamda öğretmen yardımı olsun ya da
olmasın izlenmesiyle yürütülen eğitim
yöntemi
Neden BDE ?










Gençleri fonksiyonel olmaya hazırlama
Eğitim sisteminin işleyişini iyileştirmek
Sistemin etkinliğini artırmak
Eğitim maliyetlerini düşürmek
Nüfus gruplarını eğitim politikaları açısından daha etkili
olarak yönlendirmek
Eğitim yatırımlarını izlemek
Müfredat değişikliklerini kolaylıkla gerçekleştirmek
Bilgisayar adına insangücü ihtiyacını karşılamak
Hükümetin okulları değiştirdiğine ilişkin bir görünüm
vermek
Bilgisayar ortamındaki veritabanlarını iyi kullanabilmek
BDE Bileşenleri

BDE uygulama sürecinde karşılaşılan birçok
faktör, eğitimin verimliliğini etkileyebilmektedir.
BDE uygulama sürecini etkileyen bileşenleri
(faktörleri) şöyle sıralayabiliriz.




Hedef kitle durumundaki öğrenci veya öğrenci grubu
Öğretmen
Bilgisayar donanımı
BDE ders yazılımları
BDE’nin Türkiyedeki Gelişimi





Bilgisayar kullanımı 1960’lı yılların başlarından itibaren önce kamu
sonra özel kuruluşlarda yaygınlaştı.
Eğitim alanında ilk girişim 1984 yılında başlatıldı. – MEB komisyonu
çalışmaları
MEB tarafından 1985 yılında 1100 adet bilgisayar (üç ayrı marka :
IBM, Amstrad, Macintosh ) Anadolu liselerine ve her ilde bir liseye
dağıtımı yapıldı.
Aynı yıl içinde bilgisayar satan firmalarca düzenlenen öğretmen
yetiştirme programları amacına ulaşamadı. Yetiştirilen öğretmenler
başka yerlere atandı. Bilgisayarların bir kısmı yerlerine
ulaşamayınca1985-86 öğretim yılında başlatılamadı.
Toplam 3000 bilgisayar okul müdürlerinin “titiz korumaları” altında
tutuldu. Eğitimde amacına uygun kullanılamadı.
BDE’nin Türkiyedeki Gelişimi




1987 yılı başlarında BDE tekrar gündeme geldi. Eğitimde
kullanılsın mı kullanılmasın mı tartışmaları başladı.
İletişimin teknolojik boyutları, bilgi toplumu olma
yolundaki adımlar Türk Eğitim Sistemini yönlendirdi.
1989-93 yılları arasında bilgisayar ve ders yazılımları
konusunda büyük atılımlar yapıldı. Öğretmen eğitimi,
bilgisayar alımı konularında ilerlemeler kaydedildi.
1993 yılı sonlarında, MEB hedefini, “2001 yılına kadar,
bütün okullara bilgisayar laboratuarı kurmak” olarak
belirlemiş ve bu alanda çalışmıştır..
BDE Projesinin Türkiye’de Yarattığı
Olumluluklar




Türkiye BDE sayesinde, eğitim yaşamına
bilgisayarı oldukça erken sokmuştur,
Dağılımındaki ve toplam sayısındaki
yetersizliklere karşın, küçümsenemeyecek
sayıda bilgisayar okullara girmiştir,
Milli Eğitim Bakanlığı, BDE’ ye karşı tavır
almak yerine çözüm arayışı içinde bir
tutumu benimsemiştir,
Bilgisayar okur-yazarı bir kitle oluşmuştur.
BDE Projesinin Türkiye’de Yarattığı
Olumsuzluklar




BDE, donanım ağırlıklı olmak üzere bilgisayar ve
yazılımdan ibaret olarak algılanmış, BDE’ nin yeni bir
eğitim yaklaşımı olduğu gerçeği göz ardı edilmiştir.
Kullanılacak donanımların tek tür olması için uğraşılmıştır.
“Ulusal müfredata uygun yazılım” gibi, tüm Dünyayı
Türkiye’ye kapatan, kendi yazılımımızı kendimiz üretelim
gibisinden bir yazılım milliyetçiliğine kapılınmıştır.
Derslerin işlenmesinde bilgisayarın da diğer ders araçları
gibi vb) bir araç olduğu gerçeği yerine, her şeyin
bilgisayarla yapılması, öğretmen dahil tüm gereklerin
yerini alacağı gibi bir varsayım yapılmıştır.
BDE Projesinin Türkiye’de Yarattığı
Olumsuzluklar



MEB, BDE konusunda okulları daha serbest
bırakmak ve onların bireysel deneyimlerinden
yararlanmak varken bunu yapmamıştır.
İnternet’in zararlı olabileceği düşüncesi -açıkça
söylenmemekle birlikte- ekonomik caydırma
biçiminde ortaya çıkmıştır.
İnternet’in yalnızca İngilizce olarak
kullanılabileceği gibi bir kanı oluşmuş, yerel ağlar
oluşturmak düşünülmemiş.
Öğrenci Açısından BDE’nin Olumlu
Yönleri







Beynin yeteneklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır
Öğrenme materyallerini kullanan öğrenciler, çalışmalarını daha hızlı
sürdürmekte ve daha hızlı öğrenmektedir.
Öğrenciler yaşları ve gereksinimlerine uygun materyallerle
çalışmaktadır. Öğretimin bu kişiselleştirilmiş şekli etkinliği
arttırmaktadır.
Matematik ve dil yeteneğini geliştirmede büyük kolaylıklar sağlar.
Öğrencinin bilgi alışverişi sayesinde sosyal iletişimde bulunma
yeteneğini geliştirir.
Öğrenci bireysel çalışmalar yapabildiğinden problem çözme ve
dikkatini bir noktada toplama yeteneğini geliştirmesine yardımcı olur.
Kendine güven duygusunu geliştirerek öğrenciyi hayata hazırlar.
Öğrenci Açısından BDE’nin Olumlu
Yönleri






Önceki çözümleri araştırıp yeni çözümler üretme alışkanlıkları
kazandırır.
Belgeleme, dosyalama ve belgelere başvurma alışkanlığı kazandırır.
Zaman tasarrufu ile birlikte bilgiye kolay erişimi sağlar.
Öğretim bireyselleştirilebilir. Ve bu sayede öğrencinin özel
yetenekleri ve yetersizlikleri olumlu yönde kontrol edilerek daha iyi
bir öğrenme ortamı sağlanır.
Öğrenciye sunduğu çoklu ortam teknikleri(resim gösterme,
video/ses/animasyon oynatma) ile güçlü ve farklı ortamlar
yaratılarak zevkli bir öğrenme ortamı hazırlanabilir.
Uygulanan bu özel ders işleyiş biçimleri öğrencide motivasyonu
arttırır.
Öğrenci merkezli eğitimle aktiflik sağlanır. Deneme yanılma
yöntemiyle öğrenci kendisi keşfeder, araştırır ve bilimle içiçe olur.
Öğretmen Açısından BDE’nin
Olumlu Yönleri









Öğretmen öğrencinin performansını izleyip gerektiğinde müdahale
edebilir.
Bilgisayar öğretmenin en çok zamanını alacak işlerini üstlenecek bir
araçtır. Öğretmen kalan zamanda eğitimin verimliliği ve mesleki
konularda kendini geliştirebilir.
Derslerde konu anlatımında kullanabileceği bir yardımcı malzemedir.
Öğretmen tarafından planlanmış grup ve bireysel çalışmalara kaynak
olur.
Öğretmen daha çok bir yol gösterici rol alır.
Öğrencinin aktifliğini sağlama.
Kanaat için ek alternatif
Öğretmen niteliğini yükseltebilir.
Konuların sistematik bir şekilde işlenmesini sağlar.
Okullarda Yönetimsel ve Denetim
Hizmetleri Açısından BDE’nin
Olumlu Yönleri








Müfredat okullara göre planlanabilir.
Her alanda zaman tasarrufu sağlar.
Öğrencilerin başarı durumları ve notları bilgisayardan
izlenebilir.
Öğrencilerin devam durumları izlenebilir.
Öğrencilere uygulanan sınav ve benzeri değerlendirmeler
bilgisayara yüklenebilir.
Bu uygulamayla kağıt tüketimi önlenmiş olur, belgelerin
saklanma ve korunma gibi güvenlik sorunları ortadan
kalkar.
Bireyleri değişikliğe açık hale getirir.
Okullar arası rekabeti arttırır.
BDE’nin Olumsuz Yönleri











Bilgisayarla etkileşim halindeki öğrencinin öğretmenle iletişime geçmesi,
uygulamada sorunlar yaratabilmektedir.
Öğrenci uygulama sürecinde, donanımından kaynaklanan sorunlarla da
karşılaşabilmektedir.
BDE ders yazılımlarının, hedef kitleye yönelik taşıması gereken özelliklerden
yoksun olması da sorun olabilir.
Kendisi ve kullanıldığı programlar çok pahalıdır.
Bilgisayarlar programların esiridir, yaratıcılığa imkan vermez.
Öğrenme işleminin adım adım kontrol edilmesi öğrenciyi sıkabilir.
Yeniliğin verdiği öğrenme güdülenmesi zamanla azalabilir.
Bilgisayar teknolojisi başarıyı geliştiren büyülü bir araç olamaz.
Bilgisayar teknolojisi bilinmeden temel gereksinim olarak kullanılması
yanlıştır.
Aileler çocuklarının ortamında bilgisayar bulunmasıyla öğrenme probleminin
çözüleceği yanılgısına düşmektedirler.
Öğrencilerin sosyo-psikolojik gelişimlerini engelleyebilir.
BDE’de Öğrencinin Rolü
Öğrenci veya öğrenci grubunun BDE uygulamaları sırasında izlediği ya
da kuramsal olarak izlemesi gereken basamaklar aşağıdaki gibidir:
 Bilgisayar laboratuarında yerini alır.
 Öğretmenin, ders yazılımını izlemeden önce yapacağı açıklamaları
dinler.
 Bilgisayarı açar.
 Ders yazılımını başlatır.
 Ders yazılımını izlemeye başlar .
 Deney ve alıştırmaları yapar.
 Test sorularını cevaplar.
 Ders yazılımının değerlendirme bölümünde, öğrendiklerini test eder
 Başarısız olduğu bölümleri tekrarlar.
 Başarılı olduğuna inanırsa, ders yazılımından çıkar.
 Bilgisayarı kapatır.
 Öğretmeninin yapacağı değerlendirmeleri dinler.
BDE’de Öğretmenin Rolü
BDE’de görev alacak öğretmenlerin yetiştirilmesi problemi, bilgisayar
ağırlıklı değil, eğitim ağırlıklı bir eğitim programını gerektirir.
 Bilgi inşasında öğrenciye gerekli malzemeyi hazırlamalıdır.
 Öğrenciyi bilgiyi özümserken yönlendirmek.
 Öğrenciye uygulama ve deneme fırsatları yaratma.
 Öğrenme ortamının merkezine öğrenciyi yerleştirerek ona kılavuzluk
etmek.
 Öğretmen, bilgisayar donanımı ve ders yazılımlarıyla, öğrenciler
arasındaki iletişimin tamamlayıcı olmak.
 Temel bilgisayar kullanımı becerileri (sözcük işlem, veri tabanı,
Internet gibi) ve bilgisayarla ilgi temel kavram ve terimleri bilmek.
 Teknolojiyi kişisel araştırmalarda ve iletişimde kullanabilmek.
 Bilgisayar kullanımının yasal ve ahlaki boyutlarını kavrama
 Teknolojinin derslerin içine entegre edilmesi suretiyle öğrenci
başarısı üzerinde etkili olabilmesinin yöntemlerini bilmek .
BDE’de Yöntemler

Alıştırma-Uygulama Programları





Öğretim amaçlı değil, öğrenilmiş konu üzerinde alıştırma olanağı veren
ya da öğrenilmiş bilgileri destekleyici açıklamaları veren programlardır.
Genel amacı, tekrar etme ve egzersiz yapma süretiyle, öğrencinin
öğrendiği yeni bilgiyi kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe
aktarabilmesini kapsar.
Aktardığı bu bilgileri doğru zamanda hatırlayıp kullanmasına yardımcı
olmaktadır.
Yazılımı kolay ve yaygındır.
Bire-bir Eğitim Programları





Yazılımların içinde öğretmenin rolünü üstlenir.
Yeni bilgiyi veren, öğrenilmesi için alıştırma sağlayan öğrenciyi
değerlendiren ve yönlendiren programlardır.
Bu programlar öğrenciyi güdüler.
Bu programlar birebir öğretmenin sınıf içindeki öğretim etkinliklerinin
bilgisayar ortamında sunulmasıdır.
Karmaşık ve detaylı çalışmayı gerektiren bir türdür.
BDE’de Yöntemler

Eğitsel Oyunlar

Aşağıdakileri içeren karar verme etkinliğidir.









bir veya daha fazla oyuncu
oyunun kuralları
ulaşılmak istenen amaç
oyun içinde koşullar
yarışma ruhu
tercih edilen stratejiler
geri bildirim sistemi
kazanan taraf
iki başlıkta toplanır.


Gerçek hayat benzeşim oyunları: Gerçek hayatla doğrudan ilgilidir.
Akademik oyunlar: Çoksal öğretim ortamı sağlayan yazılımlardır.
BDE’de Yöntemler

Benzeşim Programları





Gerçek yaşam ve durumların oluşturduğu
programlardır.
Gerçek bir durumun temsil edilmesi, gerçeğe uygun
bir modelin geliştirilmesidir.
Öğrenciyi güdeleyebilmeli ve pekiştirme, esinleme,
ilişkilendirme sağlayabilmeli.
Bireysel öğrenmeyi destekleyip, kalıcılığı sağlar.
Öğrenciler karar verip sonuçlarını görerek fikirlenirler.
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

Okul Öncesi Öğretim





Okulöncesi çocuklarına dikkat gelişimi kazandırır.
Çocuğun konuyu kavrayabilmesini sağlarken,
öğrendikleri kavramları birbirleriyle
ilişkilendirebilmesine de yardımcı olur.
Çocuğun kolay unutmasını engeller, zihinde kalıcılık
sağlar.
Kavram bilgisi kazandırmanın yanı sıra çocuğa el-göz
koordinasyonu becerilerini kazandırır.
Çocuğa problem çözme becerisi, yaratıcılığını
kullanma, dil gelişimi ve zihinde kalıcılık sağlar.
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

İlköğretim 1. ve 2. Sınıflarda






bilgisayarı sorunsuz olarak kullanabilme ve bilgisayarın
özelliklerini tanımaya yönelik çalışmalar yapılır.
Bilgisayar sistemini tanıyabilme, fare, klavye, monitör, sistem
birimi, kulaklık, yazıcı, disket, cd, açma kapama işlemleri,
güvenlik önlemleri, fareyi ve klavyeyi kullanabilme,
Kendi başına program açma-kapama işlemleri yaptırılır.
Sesleri ve ses aletlerini tanıtıcı, zihin geliştirici, 3 boyutlu
düşünmeyi sağlayan, matematiksel ve geometrik bilgi
kazandıran, İngilizce kelime bilgisini,gramer ve telaffuzunu
geliştirici oyunlar oynanır.
Çizim ve boyama çalışmaları yapılır.
Kelime işlem programlarını kullanması öğretilir.
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

İlköğretim 3. Sınıflarda




İlk 2 sene öğretilen müfredat, daha kapsamlı olarak verilir.
Seviyesi biraz daha ağır oyunlar oynanır.
Windows 9x işletim sistemi anlatılır.
(İstanbul koleji internet sayfası)
Sosyal etkinlikleri içerisinde “Strateji Oyunları” adı altında yer
verilebilir. Çocukların yaratıcılıklarını ön plana çıkaran ve çok
alternatifli düşünebilmelerini sağlayan oyunlar oynanabilir.





Simcity 3000 (Şehir-Bölge Planlama)
Gruntz (Puzzle, hareket ve strateji içeren beyin oyunu)
Legoland (Lego’ların bilgisayar ortamında yapılması)
Roller Coaster Tycoon (Lunapark tasarım oyunu)
The Sims (Ayrıntılarıyla aile yaşamı)
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

İlköğretim 4. 5. ve 6. sınıflarda






Bilgisayarın artık bir programcı sıfatıyla kullanılması
amaçlanır.
MS Word, MS Excel, MS Paint programları üzerinde
çalışılır.
Windows 9x işletim sistemi,
İnternet ve İnternet için sayfa hazırlama,
Powerpoint ve sunum hazırlama gibi çalışmalar yapılır.
Bunlara ek olarak sınıf öğretmenlerince işlenen
matematik, fen bilgisi, sosyal bilgiler, hayat bilgisi gibi
derslere ait konular bilgisayar laboratuarlarında
pekiştirilip onlarla ilişkili testler çözülerek bilgisayar
destekli eğitim verilir.
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

Lise




Bilgisayar, öğrencileri derslerin sınavlarına
hazırlar.
Öğrenciler kompozisyon, hikaye ve şiirlerini
bilgisayar ortamında yazarak yaratıcılıklarını
geliştirirler.
Öğrenciye karar verme yeteneği kazandırır,
zaman tasarrufu sağlar.
Ana dil ve yabancı dil öğrenimini destekler.
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

Üniversite



Öğrenciler daha fazla yararlanırlar.
Organize olarak öğretim programlarını
düzenlemede katkılar sağlanabilir.
Mesleklerini belirlemiş bireylerin alanlarındaki
gelişmeleri takip etmesini destekler.
Farklı Okul Kademelerinde BDE
Uygulamaları

Özel Eğitime Muhtaç Olanlar


Öğrenmede bireyselleşmeyi destekleyerek
gerekli olanakların yaratılmasını sağlar.
Öğrenme ortamında eşitliği destekleyebilir.
Kaynaklar








“Bilgisayar Destekli Öğretim Ve Uygulamalar”; Dr. Yavuz Akpınar
1999
“Gelişim Ve Öğrenme Psikolojisi,Eğitimin Psikolojik Temelleri”
Doç. Dr .Ramazan Arı, Doç.Dr.Ömer Üre, Dr.Hasan Yılmaz 1999
“Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirme”
Yrd. Doç. Dr. Tuğba Yanpar Şahin, Yrd.Doç.Dr.Soner Yıldırım
“Eğitimde Yöntemler Teknolojisi” Doç. Dr. Enver Tahir Rıza
“Öğretim Psikolojisi” İbrahim Dönmezer
Beyaz nokta vakfı. “BDE ile ilgili kavramlar”
Altın, C. (1992). "Bilgisayar destekli eğitim", Macintosh Dünyası
Türkiye Bilişim Vakfi Eğitimde Teknoloji TBV-BDE Çalışma Grubu
Ahmet Şimşek, Tınaz Titiz, Fuat İnce, Fulya Sarı, Tuncer Üney, Zafer
Kurdakul, Tijen Mergen, Cengiz Ultav, Şeniz Ciritçi Eylül 1998
Güncel Teknikler ve Örnekler

E-Öğrenme (E-Learning) – Uzaktan Öğrenme

Senkron Eğitim (Collaborative Work)




http://vcampus.mccvlc.org/
http://elearning.kocbryce.com.tr/learnlinc/default.asp
http://www.englishtown.com/master/home/default.asp?buffe
r=true&ctr=tr
Asenkron Eğitim







http://online.bilgi.edu.tr/
http://idea.metu.edu.tr/
http://www.cs.sakarya.edu.tr/remote_education/index.asp
http://www.enocta.com/tr/index.asp
http://www.myenocta.com/teba/homepage.asp
http://www.uluslararasiegitim.com/uzak/default.asp
http://www.interaktifegitim.com/
Bilgisayar Destekli Eğitim
Mikrodünyalar Örneği


Proje: 1990 yılı Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği
Bölümü Lisans Tez Projesi
Amaçlar:





Bilgisayarla ilk defa tanışmayı sağlamak
Kısıtlama olmayan ortamda bilgisayar yön tuşları ile hedefe
ulaşmayı sağlamak
Kısıtlanmış alanda bilgisayar yön tuşlarını kullanarak hedefe
ulaşmayı sağlamak, çocukların düşünme, alternatif arama,
problemle karşılaştığında sorunları aşma yeteneği kazandırma
Kısıtlanmış alanda Komutları kullanarak hedefe ulaşmayı
sağlamak, yönlerin adını öğretmek
Nesnelerle ve renklerle tanıştırıp bunları bir araya getirme
yeteneğini geliştirmek
Kaynaklar




M. Nelda Yıldız. “Eğitimde Bilgisayar kullanımı”
Prof. Dr. Ertuğrul Erdin. “Bilgisayar Teknolojisi
Atıkları”
Prof.Dr. Petek Aşkar, Ruhi Esirgen “BDE
gelişmesini engelleyen faktörler”
Bilgisayar Destekli Eğitime Eleştirel Bir Bakış
Kürşat Çağıltay, Indiana Üniversitesi, Nergiz
Ercil Çağıltay, Orta Doğu Teknik Üniversitesi,