Transcript Principle of improvement biotechnology

โดย
ผศ.ดร.วุฒิไกร บุญคุม้
ภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น



การปรับปร ุงพันธส์ ุ ตั ว์ปัจจุบนั มุง่ เน้นศึกษาถึงระดับยีนเป็น
หลัก (genomic selection)
เนื่องจากยีนสามารถถ่ายทอดสูร่ นุ่ ล ูกได้
ยีนเป็นตัวชี้วดั ถึง พันธ ุกรรม หวังผลทางเศรษฐกิจ
(value added)
การผสมเทียม คือ การทาให้ เกิดการปฏิสนธิโดย
สัตว์ ไม่ ต้องมีการร่ วมเพศกันตามธรรมชาติ




หัวใจสาคัญของการผสมเทียม คือ
อุปกรณ์ ในการเตรี ยมนา้ เชือ้
อุปกรณ์ สาหรั บรี ดนา้ เชือ้
อุปกรณ์ ตรวจสอบคุณภาพนา้ เชือ้
ความชานาญของเจ้ าหน้ าที่ผสมเทียม
2.ตรวจคุณภำพน ้ำเชื ้อ
ปริมำณ, สี, ควำมผิดปรกติ
1.รี ดเก็บน ้ำเชื ้อ
3.ผสมแล้ วจ้ ำ…
ข้อดี
 เป็นการลดค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงพ่อพันธ์ ุ
 สามารถกระจายพันธ ุกรรมที่ ดีของ พ่อพันธ์ ไุ ด้
อย่างรวดเร็ว
ข้อจากัด
 ต้องมีความชานาญ
 อ ุปกรณ์เหมาะสม และได้มาตรฐาน
 ค ุณภาพน้าเชื้อต้องดีจริงๆ
 ต้องรักษาความสะอาด
การเหนี่ยวนาให้ สัตว์ ตัวเมียตกไข่ จานวนมากและ Recipient
Donor
เป็ นตัวให้ ตัวอ่ อนสาหรับการย้ ายฝาก
Superovulation
กระตน้ ุ การตกไข่ครัง้ ละหลายใบ
Manipulation of estrus
Manipulation of estrus
IVF, Frozen Embryo
กระตน้ ุ การเป็นสัด
A.I.
Embryo recovery
เก็บตัวอ่อน
Embryo transfer
ข้อดี
 ได้ล ูกจากแม่พน
ั ธ์ ุ หรือทัง้ พ่อและแม่พนั ธช์ ุ นั้ เยี่ยม
 ไม่เสี่ยงต่อการนาโรคเข้าฟาร์ม
 เพิ่มความแม่นยาในการคัดเลือก
ข้อจากัด
 ทาได้ยากกว่าการผสมเทียม
 ลงท ุนสูง
 ตัวอ่อนอาจได้รบ
ั อิทธิพลหรือผลบางอย่างมาจาก
แม่ที่รบั ฝากแตกต่างกัน

คือ การปฏิสนธินอกร่างกายโดยทาการเก็ บ
น้ า เชื้ อ และไข่ จ ากสัต ว์ พ่ อ แม่ พ ั น ธ์ ชุ ั้ น ดี
จากนัน้ นามาเลี้ยงในห้องปฏิบตั ิการ
 ทาการจัดสภาพให้คล้ายกับสภาพภายในตัว
สัตว์มากที่ส ุด
Semen collection
Egg collection
Transfer
Sperm
egg
Embryo
Zygote
IVM & IVF
เด็ก
หลอดแก้ว
ข้อดี
 ได้ล ูกจานวนมาก เนื่องจากสามารถ
ทาการปฏิสนธิได้บ่อยครัง้ ขึ้น
 ลดช่วงอาย ุของสัตว์ลงได้
ข้อจากัด
 ต้องอาศัยความชานาญสูงงงงง
 ตัวอ่อนมักตายก่อนนาไปย้ายฝาก
เนื่องจากสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม
หรือแพ้สารเคมีบางอย่าง
สัตว์ท ุกตัวจะมีพนั ธ ุกรรมเหมือนกันท ุกประการ
(genetically identical individuals)
เป็นการสืบพันธแ์ ุ บบไม่อาศัยเพศ
Scottish Blackhead ewe
Cloning
Finn Dorset ewe
3


เป็ นวิธีการแช่ แข็ง เซลล์ ไข่ อสุจิ รวมทัง้ ตัวอ่ อน
ที่อุณหภูมิต่า ในไนโตรเจนเหลว (-196 เซลเซียส)
เทคนิคนีม้ ีความสาคัญมากในการเก็บรั กษาตัวอ่ อน
หรื อเชือ้ พันธุ์สัตว์ ให้ คงสภาพมีชีวติ จนกว่ าจะถึง
ช่ วงเวลาที่เหมาะสมจึงจะนาไปใช้ ประโยชน์ ต่อไป
 แยกโครโมโซม
X,Y ก่ อนที่จะนำไปผสมกับ
ไข่ เพือ่ ให้ ได้ ลูกที่มีเพศตำมที่ตอ้ งการ
 ตัดแบ่ งบำงส่ วนของ embryo มำ
ตรวจเช็คเพศด้ วยเครื่องมือ PCR