Transcript Nova rješenja za efikasniju registraciju i finansijsku konsolidaciju

NOVA RJEŠENJA ZA EFIKASNIJU REGISTRACIJU I
FINANSIJSKU KONSOLIDACIJU POSLOVNIH
SUBJEKATA U FEDERACIJI BIH
Prezentant: FUAD BALTA
ZAKONSKA REGULATIVA
•
•
•
•
•
•
Propisi o registraciji poslovnih subjekata
Zakon o registraciji poslovnih subjekata u Federaciji BiH („Službene
novine FBiH“, broj: 27/05, 68/05 i 43/09 i 64/14) – zadnje izmjene i
dopune stupile su na snagu 14. avgusta 2014. godine
Zakon o privrednim društvima („Službene novine Federacije BiH“,
broj: 23/99, 45/00, 2/02, 6/02, 29/03, 68/05, 91/07, 84/08, 88/08 i
75/13) – zadnje izmjene i dopune Zakona tretiraju podružnice stranih
lica
Zakon o Poreznoj upravi Federacije BiH (“Službene novine Federacije
BiH”, broj: 33/02, 28/04, 57/09, 40/10 I 27/12 7/13 i 71/14)
Zakon o fiskalnim sistemima („Službene novine FBiH“, broj: 81/09)
Zakon o unutrašnjoj trgovini u Federaciji BiH (“Službene novine
Federacije BiH”, broj: 40/10)
Zakon o notarima (“Službene novine Federacije BiH”, broj: 45/02)
Propisi o finansijskoj konsolidaciji privrednih društava
• Zakon o finansijskoj konsolidaciji privrednih društava u
Federaciji Bosne i Hercegovine („Službene noviname
Federacije BiH“, broj: 52/2014), stupio je na snagu 10. jula
2014. godine
• Uredba o postupku finansijske konsolidacije privrednih
društava u Federaciji BiH (“Službene novine Federacije
BiH“, broj 70/14), stupila je na snagu 5. septembra 2014.
godine
NOVA RJEŠENJA ZA BRŽU REGISTRACIJU DRUŠTAVA U FEDERACIJI
BIH
Najnovije izmjene i dopune Zakona o registraciji poslovnih subjekata
u Federaciji BiH:
• Jasnije definiraju neophodnu dokumentaciju za registraciju
• Pojednostavljuju procedure upisa privrednih subjekata u sudski
registar
• Osiguravaju nesmetanu registracije podružnica inozemnih privrednih
subjekata kao preduvjeta za početak njihovog rada i investiranja
stranih ulagača
• Otklanjaju postojeće administrativne prepreke koje su znatno
usporavale nove razvojne investicije domaćih i stranih potencijalnih
ulagača
OSNIVANJE PODRUŽNICA STRANIH PRAVNIH LICA
• Zakon je terminološki usklađen sa Zakonom o privrednim
društvima Federacije BiH pa se, umjesto dosadašnjeg
termina „poslovna jedinica“ koristi naziv PODRUŽNICA,
koja je definirana kao poslovna jedinica koja nema svojstvo
pravnog lica
• Vjerovatno će uslijediti izmjene pojedinih poreznih i
drugih propisa, što se posebno odnosi na važeći Zakon o
porezu na dobit i „prateći“ Pravilnik, koji i dalje tretiraju
pojam poslovne jedinice
• Po prvi put se uvodi mogućnost osnivanja podružnice
stranog društva
• Podružnica stranog društva upisuje se u registar suda na
čijem području je sjedište podružnice
• Rješenje o registraciji podružnice stranog društva
registarski sud dostavlja Poreznoj upravi Federacije Bosne
i Hercegovine, Ministarstvu vanjske trgovine i ekonomskih
odnosa Bosne i Hercegovine i Ministarstvu sigurnosti
Bosne i Hercegovine – Odsjek za strance, ukoliko je
zastupnik strani državljanin
•
•
•
•
•
•
Propisana je slijedeća dokumentacija potrebna za upis u registar osnivanja
podružnice stranog društva:
Izvod iz registra u kojem je upisan osnivač na osnovu kojeg se može utvrditi
njegov pravni oblik i vrijeme kada je upisan u taj registar ili, ako je osnovan u
zemlji gdje se ne upisuje u takav registar, valjane isprave o osnivanju javno
objavljene prema propisima zemlje u kojoj osnivač ima registrirano sjedište
na temelju čega je moguće utvrditi njegov pravni oblik i vrijeme osnivanja
Odluka osnivača o osnivanju podružnice
Prijepis izjave o osnivanju i društvenog ugovora ili statuta osnivača ovjerenih
prema propisima zemlje u kojoj osnivač ima registrirano sjedište
Odluka o imenovanju lica ovlaštenog za zastupanje ako to lice nije imenovano
aktom o osnivanju
Ovjeren potpis lica ovlaštenog za zastupanje i
Ovjeren skraćeni posljednji godišnji finansijski izvještaj osnivača
Napomena: Uz prijavu za upis u registar osnivanja podružnice stranog pravnog
lica, navedene isprave podnose se u originalu i ovjerenom prijevodu na jednom
od službenih jezika u Bosni i Hercegovini
•
•
•
•
•
•
•
Podaci koji se upisuju u registar u slučaju registracije podružnice
stranog društva:
Firma, sjedište i oblik osnivača, te firma i sjedište podružnice
stranog društva
MBS i poreski identifikacioni broj
Naziv registra u kojem je upisan osnivač, uz podatak u kojoj se
državi vodi, datum upisa i broj pod kojim se vodi, a ako je osnovan u
zemlji u kojoj se ne upisuje u takav registar, naziv javno ovjerene
isprave o osnivanju prema propisima zemlje u kojoj osnivač ima
sjedište
Djelatnost osnivača i djelatnost podružnice subjekta upisa
Naziv, broj i datum akta o osnivanju podružnice osnivača
Ime i prezime lica ovlaštenog za zastupanje podružnice i obim
njegove ovlasti
Visina osnovnog kapitala i iznos uplaćenih uloga, ime i prezime lica
koje lično odgovaraju za obaveze društva i njihovo prebivalište
DRUGE IZMJENE U ZAKONU O REGISTRACIJI...
• Skraćen je spisak dokumentacije koja se podnosi Sudu
• Preciznije su definirane dodatne isprave koje podnose dionička
društva, banke i druge finansijske organizacije, osiguravajuće kuće,
društva sa ograničenom odgovornošću, udruženja (zadruge) te javna i
„privatizirana“ preduzeća
• Umjesto ranijeg koncepta notarske obrade, odnosno „potvrđivanja“
pojedinih odluka privrednih društava u toku postupka registracije,
odredbe Zakona konačno su usklađene sa Zakonom o notarima koji
izričito predviđa notarsku odbradu za njihova osnivačka akta,
utvrđivanje statuta, kao i svaku promjenu istih (statuta)
OBAVEZE POREZNE UPRAVE
•
Nadležni registarski sud prijave za upis osnivanja subjekta upisa i upisa dijela
subjekta upisa (podružnica stranih i domaćih pravnih lica) odmah će dostaviti
nadležnoj organizacionoj jedinici Porezne uprave Federacije BiH – odnosnom
kantonalnom poreznom uredu - prema sjedištu subjekta upisa radi dobijanja
poreznog identifikacijskog broja
•
Izvršena je korekcija postupka dostavljanja poreznog identifikacijskog broja
(rok 24 sata, umjesto tri dana) u cilju ubrzavanja i olakšavanja registracije
osnivanja subjekta upisa ili da u istom roku PU FBiH obavijesti Sud o razlozima
nedostavljanja poreznog identifikacijskog broja
•
Predviđeno je da Federalno ministarstvo pravde ima obavezu da, najkasnije do
15.09.2014. godine, donese propis kojim će se utvrditi način raspolaganja bitnim
podacima iz registra, kao i funkcioniranju sistema registracije
•
U slučaju dostavljana poreznog identifikacijskog broja od poreskog organa, tj.
nadležnog kantonalnog poreznog ureda, Sud neće zahtijevati prilaganje bilo
kakvih drugih dokaza o postojanju i/ili izmirenju poreznog duga
•
Dodjela poreznog identifikacijskog broja ne oslobađa odnosno lice obaveze
porezne registracije poslovnog subjekta kod nadležnog poreznog organa, tj.
dostave podataka poreznom organu propisanih posebnim zakonima
• Po prvi put se Zakonom osigurava registracija podružnica
podružnica stranih pravnih lica na opisani način
• Potvrđuje se da, u odnosu na „obavezu“ za Poreznu upravu
Federacije BiH propisanu drugim važećim zakonima i
podzakonskim aktima da provede registraciju navedenih
subjekata, ovaj porezni organ nije mogao to da učini iz
prostog razloga što je samo odnosni registracioni sud
nadležan za njihovu ragistraciju, što se ovim izmjenama
Zakona i potvrđuje!
POREZNA REGISTRACIJA
• Zakonom o Poreznoj upravi Federacije BiH propisano je da se prijave
za registraciju podnose u roku od pet radnih dana od dana obavezne
registracije kod nadležnih organa
• Prema Pravilniku o dodjeljivanju identifikacionih brojeva i poreznoj
registraciji poreznih obveznika na teritoriji Federacije Bosne i
Hercegovine, porezni obveznik – pravno lice dužan je da naredni dan,
a najkasnije u roku od pet radnih dana od dobijanja rješenja o upisu u
sudski registar podnese prijavu za registraciju i kopiju Rješenja o
upisu u sudski registra
• Prema članu 81. Zakona o Poreznoj upravi Federacije BiH, pravno
lice koje prekrši bilo koju proceduru registriranja kod Porezne
uprave prema poglavlju VI Zakona ili koje se ne registruje na vrijeme
bit će kažnjeno novčanom kaznom u iznosu od 1.000,00 do 10.000,00
KM, a za fizičko lice propisani raspon kazni je od 200,00 do 2.000,00
KM
SPECIFIČNOST DODJELE IDENTIFIKACIONOG BROJA ZA POTREBE
FISKALIZACIJE
• Prema odredbama Zakona o fiskalizaciji, prodajno mjesto je mjesto na
kome obveznik obavlja promet robe, odnosno pruža usluge i kao takva
moraju imati fiskalni uređaj radi evidentiranja prometa
• Kod dodjele identifikacionih brojeva za prodajna mjesta uočena su
različita postupanja u Federaciji BiH
• U određenim kantonima insistiraju da se prodajna mjesta koja su van
sjedišta pravnog lica obavezno registriraju kod nadležnog suda kao
podružnice i da im se tako dodjeljuje jedinstveni identifikacioni
brojevi, polazeći od člana 11. Zakona o privrednim društvima i člana
15. Zakona o registraciji poslovnih subjekata u Federaciji BiH
• U skladu sa Zakonom o privrednim društvima, podružnice su poslovne
jedinice koje nemaju svojstvo pravnog lica, ali imaju mjesto poslovanja
i ZASTUPNIKE poslova sa trećim licima koji u ime i za račun Društva
obavljaju poslove i pri tome stiču prava i preuzimaju obaveze za
Društvo
• Prema Zakonu o trgovini, prodajni objekat je prostor u kojem se
obavlja trgovina i mora biti izgrađen u skladu sa važećim urbanističkograđevinskim propisima kao poslovni prostor za obavljanje
odgovarajuće trgovačke djelatnosti što utvrđuje nadležni organ
rješenjem o upotrebnoj dozvoli
• Prodajna mjesta kao što su prodavnice, kiosci, šumarije i drugo ne bi
trebalo da se tretiraju kao podružnice, niti ima pravnog osnova za
registraciju podružnice u tom slučaju slučaju, s obzirom da ovlašteni
organ Društva nije donio odluku o osnivanju podružnice
• Porezna uprava Federacije BiH bila bi dužna da evidentira i dodjeljuje
podbroj različitim prodajnim mjestima (prodavnice, kioska, šumarija i
dr.) za potrebe fiskalizacije, bez insistiranja na sudskoj registraciji istih –
Mišljenje FMF-a, broj: 05-15-5375/14/A.P. od 10. 9. 2014. godine
FINANSIJSKA KONSOLIDACIJA PRIVREDNIH DRUŠTAVA U
FEDERACIJI BIH
Prema obrazloženju uz Zakon o finansijskoj konsolidaciji,
postoji potreba da se finansijskom konsolidacijom
privrednim društvima (sa učešćem državnog kapitala, kao
i sa 100% učešćem privatnog kapitala), omogući:
– Učestvovanje u postupku javnog nadmetanja putem tendera za
obavljenje radova i usluga na tržištu;
– Realizacija kreditnih sredstava
– Rješavanje problema dugovanja po osnovu neplaćenih doprinosa;
– Otklanjanje opasnosti od pokretanja stečajnog ili likvidacionog
postupka i slično
POKRETANJE POSTUPKA FINANSIJSKE KONSOLIDACIJE
Zahtjev za pokretanje postupka finansijske konsolidacije privrednih
društava dužno je podnijeti odgovorno lice u privrednom društvu
koje:
 Prema godišnjim izvještajima o poslovanju u prethodne tri godine
posluje sa gubitkom i
 Ne izmiruje redovno svoje tekuće finansijske obaveze
Zakon je imperativno postavio podnošenje ovog zahtjeva za privredna
društva na koji se odnosi; međutim, Uredba zahtjev za finansijsku
konsolidaciju tretira kao dobrovoljnu odluku uprave odnosnog
društva
• Zaključak: Postupak finansijske konsolidacije neće biti obavezujući,
nego će zavisiti od poslovnog stava, odnosno odluke nadležnog organa
privrednog društva
ODNOS ZAKONA I POREZNIH PROPISA
• Prema odrebi člana 1. stava 3. Zakona, u pogledu pitanja
koja uređuju, ovaj zakon i propisi doneseni na osnovu
istog imaju značaj posebnih propisa u odnosu na sve druge
propise koji na teritoriji Federacije Bosne i Hercegovine
uređuju ista pitanja, kao opšti propisi
• Ipak, biće neophodno izmijeniti, odnosno dopuniti član 2.
Zakona o Poreznoj upravi Federacije BiH (koji nije opšti,
nego je poseban propis), u smislu izuzeća od primjene
Zakona o finansijskoj konsolidaciji privrednih društava u
Federaciji BiH, inače bi moglo da bude dovedeno u pitanje
provođenje
kompletnog
postupka
eventualne
“konsolidacije” privrednih društava
KONSOLIDACIJA DRUŠTAVA SA VEĆINSKIM UČEŠĆEM
DRŽAVNOG KAPITALA
Finansijska konsolidacija društva sa većinskim učešćem državnog
kapitala može obuhvatiti dugovanja nastala zaključno do 30.
septembra 2013. godine.
• Finansijska konsolidacija dugovanja društava po osnovu doprinosa
za zdravstveno i osiguranje od nezaposlenosti i poreza (isključujući
PDV), moći da se izvrši slijedećim redoslijedom:
 Izmirenjem duga privrednog društva ranije izdatim obveznicama po
osnovu ratnih potraživanja
 Izmirenjem duga na teret kapitala privrednog društva
Finansijska konsolidacija dugovanja društva sa većinskim učešćem
državnog kapitala za doprinose za PIO biti će predmet posebnog
zakona
• Kada se izmirenje obaveza za javne prihode vrši „plaćanjem“ ranije
izdatim obveznicama po osnovi ratnih potraživanja privrednim
društvima koja su imala pravo na iste, riječ je o prebijanju dugova
privrednog društva po osnovi javnih prihoda za ratna potraživanje istih
od države
•
Drugi način izmirenja obaveze – „na teret kapitala društva koje se
konsoliduje“ nije formuliran precizno
•
Prema obrazloženju uz Zakon riječ je, praktično, o otpisu obaveza
privrednih društava, pri čemu organ uprave stiče vlasništvo u iznosu
otpisanih obaveza
Finansijska konsolidacija dugovanja društva po osnovu isporučene vode,
struje, plina, grijanja i ostalih komunalnih usluga može se izvršiti:
– Reprogramiranjem dugovanja
– Odgodom plaćanja i
– Plaćanjem dugovanja na rate
Ovaj dio konsolidacije podrazumijeva izmirenje glavnog duga, a za kamate
je propisana mogućnost otpisa, naravno, uz prethodnu saglasnost
privrednog društva koje je izvršilo pružanje usluga
Finansijska konsolidacija dugovanja društva
dobavljačima i zaposlenicima može se izvršiti:
prema
– Iz sredstava ostvarenih prodajom imovine (sredstva koja nisu uslov
obavljanja njihove osnovne djelatnosti u postupku male privatizacije
i koja su se koristila za osnovnu proizvodnu djelatnost društva, ali
koja nije bila u funkciji najmanje 36 mjeseci);
– Promjenom strukture osnovnog kapitala društva u korist povjerilaca
• Opcija prodaje imovine nije predviđena za izmirenje poreznih obaveza
već za izmirenje potraživanja prema dobavljačima i zaposlenicima
• Navedena opcija u koliziji je sa članom 50. Zakona o Poreznoj upravi
Federcije BiH u slučajevima kada Porezna uprava ima registrovanu
zakonsku hipoteku sa prvenstvenim pravom namirenja svih
neizmirenih poreznih obaveza
• Članom 9. Zakona propisano da se postupci prinudne naplate neće
pokrenuti u slučajevima kada je odobrena finansijska konsolidacija, a u
slučajevima kada je postupak prinudne naplate već pokrenut omogućeno je otvaranja novog računa
KONSOLIDACIJA DRUŠTAVA SA UČEŠĆEM DRŽAVNOG I DRUŠTVA SA
PRIVATNIM KAPITALOM
• Finansijska konsolidacija društva sa učešćem državnog
kapitala i društva sa 100% učešćem privatnog kapitala
može obuhvatiti dugovanja nastala zaključno do
30.09.2013. godine po osnovu istih vrsta dugovanja i na isti
način kao i kod društava sa 100% državnim vlasništvom
• Izuzetno, za ova društva nije predviđena opcija prodaje
imovine radi izmirenja dugova prema dobavljačima
• Od 1. januara 2011. godine podaci o uplaćenim
doprinosima predaju se samo Poreznoj upravi (MIP-1023 i
PMIP 1024)
• Da bi ti obrasci „prošli“ kroz automatski elektronski sistem,
potrebno je obezbijediti da su u odnosnom privrednom
društvu sve bruto plaće obračunate i isplaćene u tačnim
mjesečnim iznosima, s tim da je uplata pripadajućih
doprinosa za sve zaposlenike u svakom mjesecu pravilno
usmjerena na propisane vrste prihoda, a neto plaće na
tekuće račune zaposlenika
• Zavodi za socijalno osiguranje u svojim evidencijama ne
stvaraju zaduženja po osnovu zateznih kamata i da se
uplate po ovoj osnovi, obračunate u rješenjima poreznih
inspektora i nalozima ua plaćanje, knjiže u korist glavnice
• Kao posljedica pojavit će se manje ili veće neslaganje
dugovanja prema evidencijama zavoda i Porezne uprave
Federacije BiH
• Uredbom nisu predviđene procedure i način postupanja
Porezne uprave Federacije BiH u postupcima konsolidacije
privrednih društava
• Neophodno je donošenje jasne instrukcije koja bi sadržavala
zakonite, precizne i praktično provodive upute u vezi sa
načinom postupanja Porezne uprave FBiH
• Dok se sve navedene dileme ne riješe, Porezna uprava
Federacije BiH i dalje će voditi sve dugove privrednih
društava koja se konsoliduju u svojim evidencijama!
• Zaključak: Neizvjesno je ostvarenje osnovnih ciljeveva Zakona –
„oživljavanje“ privrednih društava i omogućavanje normalnog
funkcionisanja istih
HVALA NA PAŽNJI