Transcript infak ve ihsan

İslamda İnfak Ve İhsan
(Vakfın Mana ve Önemi)
İNFAK NEDİR VE MÜSLÜMANLAR
İÇİN NE ANLAM İFADE EDER.?
İnfak:
 Bir şeyi ona muhtaç olan biriyle karşılıksız paylaşmak”
manasına gelir
 Namaz, oruç gibi bedenî ibadetler, Allah’ın ihsan ettiği
vücut sıhhat ve selametinin şükrüdür . Her çeşit infakı
içeren malî ödemeler de mal nimetinin şükrüdür.

 Üç şey “Allah yolunda” (fî sebilillah) kaydı düşülerek
emredilir: Cihad, hicret, infak. Bu kayıt infakı bir yönüyle
mali bir cihad kılarken, bir başka yönüyle metâ’dan na’îm’e
hicret kılar. Namaz ve oruç, bireysel ve kişisel gelişme ve
yükselişi ;infak ise, ferdî cimrilik, bencillik gibi kötü
huylardan arındırmayı ifade eder..
 ‫ص َد َق ًة ُت َط ِّه ُر ُه ْم َو ُت َز ّٖكي ِه ْم ِب َها‬
َ ‫ُخ ْذ مِنْ اَ ْم َوالِ ِه ْم‬
 “Onların mallarından sadaka al. Onunla kendilerini
temizlemiş ve tezkiye etmiş olursun.” (9/Tevbe, 103)
 Ayeti bunu ifade eder.
İnfak nereye yapılmalıdır.?
 Cevabını ayetten öğreniyoruz.
 ‫ون قُ ْل َما اَ ْن َف ْق ُت ْم ِمنْ ََ ْي‬
َ ُ‫ك َما َذا ُي ْنفِق‬
َ ‫َيسْ َپلُو َن‬
 * ْ‫يل َو َما َت ْف ٰ َعلُوا ِمن‬
‫ين َو ْال َي َت ٰامى َو ْال َم َساكٖ ي ِن َواب‬
‫َفلِ ْل َوالِ َدي‬
َ ‫ْن َو ْاْلَ ْق َ ٖب‬
ِ ‫ْن ْ ٍالس َّٖب‬
ِ
ِ
ٰ
‫ََ ْي ٍ َف ِانَّ ّللاَ ِبهٖ َعلٖ يم‬
 :215 -

Ey Muhammed! Sana nereye infak
edeceklerini soruyorlar. De ki: Hayır olarak
verdiğiniz nafaka, ana baba, yakınlar, öksüzler,
yoksullar ve yolda kalmışlar içindir. Hayır olarak
daha ne yaparsanız herhalde Allah onu bilir.
İnfak kim için yapılmalıdır?
 Bütün ibadetlerde olduğu gibi infaktada Allah rızası ön planda olmalıdır.


ٰ
ْ
ٰ
ً
َ
ْ‫ّللا َوتث ٖبيتا ِمن‬
ِ ‫ضا‬
ِ ‫ت‬
َ ْ ‫مْوا َل ُه ُم ا ْب ِت َغا َء َم‬
َ َ‫ون ا‬
َ ُ‫ين ُي ْنفِق‬
َ ٖ‫َو َم َث ُل الَّذ‬
‫اَ ْنفُ ِس ِه ْم َك َم َث ِل َج َّن ٍة ِب َ ب َْو ٍة‬
ٰ
ٰ ‫ُص ْب َها َو ِابل َف َط ٌّل َو‬
ْ ‫صا َب َها َو ِابل َف ٰا َت‬
‫ّللا ُ ِب َما‬
ِ ‫ْن َف ِانْ لَ ْم ي‬
ِ ‫ت ا ُ ُكلَ َها‬
َ َ‫ا‬
ِ ‫ضعْ َفي‬
‫صي‬
ٖ ‫ون َب‬
َ ُ ‫َتعْ َمل‬
 2.265 - Allah'ın rızasını kazanmak arzusuyla ve kalben
mutmain olarak mallarını Allah yolunda harcayanların
durumu, yüksekçe bir yerdeki güzel bir bahçenin durumu
gibidir ki, bol yağmur alınca iki kat ürün verir. Bol yağmur
almasa bile ona çiseleme yeter. Allah, yaptıklarınızı
hakkıyla görendir.
İNFAK NASIL YAPILMALIDIR?
 İnfak gizli ve aşikare yapılır.
 َ‫مْوا َل ُه ْم ِبالَّي ِْل َوال َّن َها ِ ِس ًٰ ا َو َع ََل ِن َي ًة َف َل ُه ْم اَجْ ُ ُه ْم ِع ْند‬
َ َ‫ون ا‬
َ ُ‫ين ُي ْنفِق‬
َ ٖ‫اَلَّذ‬
‫ون‬
َ ‫َ ب ِِّه ْم َو َْل ََ ْوف َع َلي ِْه ْم َو َْل ُه ْم َيحْ َز ُن‬
2.274 - Mallarını gece gündüz; gizli ve açık
Allah yolunda harcayanlar var ya, onların
Rableri katında mükâfatları vardır. Onlara korku
yoktur. Onlar mahzun da olacak değillerdir.
MAKBUL İNFAK NASIL OLUR?
 Sevdiğimiz şeylerden infak.

 ‫لَنْ َت َنالُوا ْال ِب َّ َح ٰ ٰتى‬
َٰ ٰ َّ‫ُّون َو َما ُت ْن ِفقُوا ِمنْ َشیْ ٍء َف ِان‬
‫ّللا ِبهٖ َعلٖ يم‬
َ ‫ُت ْن ِفقُوا ِممَّا ُت ِحب‬
 Sevdiğiniz şeylerden Allah yolunda
harcamadıkça iyiliğe asla erişemezsiniz. Her ne
harcarsanız Allah onu bilir.
 En güzeliden infak:Aye(2:267)
 Kendinizin göz yummadan alıcısı
olamıyacağınız fenasını vermeye yeltenmeyin:

Makbul infak’ın karşılığı.
ِٰ ٰ ‫يل‬
 ‫ّللا َك َم َث ِل َح َّب ٍة اَ ْن َب َت ْت َسب َْع َس َن ِاب َل فٖ ى ُك ِّل ُس ْن ُبلَ ٰ ٍة‬
َ ُ‫ين ُي ْنفِق‬
َ ٖ‫َم َث ُل الَّذ‬
ِ ‫ون اَم َْوالَ ُه ْم فٖ ى َس ٖب‬





ٰ ‫ِما َئ ُة َح َّب ٍة َو‬
ُ‫ّللا‬
.2.261 - Mallarını Allah yolunda harcayanların durumu,
yedi başak bitiren ve her başakta yüz tane bulunan bir
tohum gibidir. Allah, dilediğine kat kat verir. Allah, lütfu
geniş olandır, hakkıyla bilendir.
49. Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine
göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle
buyurdu:
“Her sabah iki melek iner. Biri:
-Ya Rabb! İyilik edene malının karşılığını (halef) ver,
der. Diğeri de:
-Ya Rabb!. Cimrilik edenin malını telef et, diye dua
eder.”
Buhârî, Zekât 27; Müslim, Zekât 57
Hadisimizdeki halef kelimesi, dünyada
mal olarak karşılık, âhirette sevab olarak bedel anlamına
gelmektedir.
 Başka bir hadiste:
َّ ‫ وعنه أَن سو َل‬ ‫ « قال َّّللا‬: ‫وسلَّم قـال‬
َ ‫صلٰى ّللاُ َع َل ْي ِه‬
َ ‫ّللا‬
. ‫ك » متفق عليه‬
َ ‫ أن ِفق يا اب َْن آد َم ُي ْن َف ْق َع َل ْي‬: ‫تعالى‬
 550. Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den
rivayet edildiğne
göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve
sellem, “Allah Teâlâ şöyle buyurdu”
demiştir:
 “Ey âdemoğlu! (Allah için) infak et ki,
sana da infak olunsun!”
 Buhâri, Tefsîru sûre (11) 2; Nefekât 1; Tevhid 35; Müslim, Zekât 36, 37.
Ayrıca bk. İbni Mâce, Keffârât 15
İHSAN KIVAMINDA İNFAK
ٰ
ً
ً
ُ
ٰ
ْ
ْ
ُ
َ
َ
ٰ
َ
َ
َ
 ‫ُون َما انفقوا َمنا َوْل اذى‬
ِ ‫يل‬
َ ‫ّللا ث َّم ْل ُيت ِبع‬
َ َ‫ون ا‬
َ ُ‫ين ُي ْنفِق‬
َ ٖ‫اَلَّذ‬
ِ ‫مْوا َل ُه ْم فٖ ى َس ٖب‬
‫ون‬
َ ‫َل ُه ْم اَجْ ُ ُه ْم ِع ْندَ َ ب ِِّه ْم َو َْل ََ ْوف َع َلي ِْه ْم َو َْل ُه ْم َيحْ َز ُن‬
 Mallarını Allah yolunda harcayan, sonra da
harcadıklarının peşinden (bunları) başa
kakmayan ve gönül incitmeyenlerin, Rab'leri
katında mükâfatları vardır. Onlar için korku
yoktur. Onlar üzülmeyeceklerdir de.
İNFAKTA RİYADAN UZAK
DURMAK.
 ‫صدَ َقا ِت ُك ْم ِب ْال َمنِّ َو ْاْلَ ٰذى َكالَّذٖ ى ُي ْن ِف ُق‬
ِ ‫ين ٰا َم ُنوا َْل ُتب‬
َ ‫ْطلُوا‬
َ ٖ‫َيا اَ ُّي َها الَّذ‬
ٰ
ٰ ْ ‫اّلل َو ْال َي ْوم‬
ٰ ‫اس َو َْل ي ُْؤ ِمنُ ِب‬
َ
َّ
َ
‫ه‬
ُ
‫ل‬
‫َما‬
‫ن‬
‫ال‬
‫ء‬
‫ا‬
‫ئ‬
َ
ِِ ‫اْل‬
ِ
َ
ِ
ِ
ِ
 2.264 - Ey iman edenler! Allah'a ve ahiret
gününe inanmadığı hâlde insanlara gösteriş
olsun diye malını harcayan kimse gibi,
sadakalarınızı başa kakmak ve gönül kırmak
suretiyle boşa çıkarmayın.
İNFAK NE İLE YAPILIR?
 Yukardaki ayette geçen ;hayır olarak ne yaparsanız Allah





onu bilir.Ayetin bu son cümlesinde İnfak’ın farklı yerlere
farklı şekilde yapılabileceği anlaşılmaktadırBunlar
nelerdir:
1 -Maldan yapılan infâk
a) Sadaka: Miktarı bizce tayin olunan sınırlı bir yardımdır
b) Zekat: Belli bir mâli gücü olan Müslüman’ın malından
vereceği yüzde iki bucuk tutarında zorunlu bir mâli
ibâdettir.
2) İlimden yapılan infâk. Bilgin kişiler bilgilerini mutlaka
başkalarına belli sürelerde ve belli miktarda infâk
etmelidirler.
3) Mutluluktan yapılan infâk: Her mutlu insan,
çevresindeki mutsuzlara kendi mutluluğunu aktarmalıdır.
.4) Sağlıktan yapılan infâk: Sağlıklı bir kimsenin
hastalara yaptığı hizmet, sağlıktan yapılan bir infâktır.
 5) Gençlikten yapılan infâk: Güçlü bir
insanın güçsüz, yaşlı kimselere yapacağı
her türlü yardım; gençliğimizde
yapacağımız en güzel infâk şeklidir.

7) Güzel sesten yapılan infâk: Güzel sesin
de infâk borcu vardır. Bu infâk Kur’an ve
ezan okumakla yapılır. “Güzel Kur’anı,
güzel sesinizle güzelleştiriniz.”
 8) Güler yüzle yapılan infâk: Yine
Efendimizin ilk emirlerinden olan “Hiç
olmazsa güler yüzünüzle infâk edin” emri.
İHSAN NEDİR?
 İhsân kelimesi, ‘hasene’ kelimesinden
türemiştir.İhsân, yaptığı işi en iyi biçimde ve
noksansız yapmaya denir. İhsan, temel olarak
iki anlama gelir. 1- Bir şeyi güzel yapmak, 2İyilikte bulunmak. Birinci anlamda ihsân,
yaptığını güzel yapmak, bir nesneyi gereği gibi
bilmek demektir. Kelimenin bu anlamı, meşhur
hadiste geçtiği üzere "Allah'a sanki görüyormuş
gibi ibadet etmendir.
 Hadis şöyledir.Sadece ihsan bölümü
َّ َ‫نْ َتعْ بُد‬
 ‫اك‬
َ ‫ فإِنْ َل ْم َت ُكنْ َت اهُ فإِ َّن ُه َي‬. ُ‫ّللا َكأ َ َّن َك َت اه‬
 61. Ömer İbnü’l-Hattâb radıyallahu anh şöyle
dedi:
 Bir gün Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in
huzurunda bulunduğumuz sırada, elbisesi beyaz
mı beyaz, saçları siyah mı siyah, yoldan gelmiş
bir hali olmayan ve içimizden kimsenin
tanımadığı bir adam çıkageldi. Peygamber’in
yanına sokuldu, önüne oturdu, dizlerini
Peygamber’in dizlerine dayadı, ellerini (kendi)
dizlerinin üstüne koydu ve:
 - Ey Muhammed, bana İslâm’ı anlat! dedi.
 Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
 - “İslâm, Allah’tan başka ilah olmadığına ve
Muhammed’in Allah’ın resûlü olduğuna
şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman,
zekâtı (tastamam) vermen, ramazan orucunu
(eksiksiz) tutman, yoluna güç yetirebilirsen
Kâbe’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdu.
Adam:
 - Doğru söyledin dedi. Onun hem sorup hem de
tasdik etmesi tuhafımıza gitti. Adam:
 - Şimdi de imanı anlat bana, dedi.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
 - “Allah’a, meleklerine, kitaplarına,
peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır.
Yine kadere, hayrına ve şerrine iman
etmendir” buyurdu.
 Adam tekrar:
 - Doğru söyledin, diye tasdik etti ve:
 - Peki ihsan nedir, “İhsan, Allah’a onu
görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu
görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdu.
 :
 Bunla ilgili kıssa.

Sahabenin ileri gelenlerinden Muaz bin Cebel Hazretleri,
Hazret-i Ömer devrinde zekat memurluğu vazifesiyle
çalışıyor, kabileleri dolaşıp onların verdikleri zekatları
toplayarak Halifeye getiriyordu.
 Muaz, yine bir gün, Medine civarındaki kabileleri dolaşıp
onların zekatlarını almış, Halifeye teslim etmiş ve sonra
da evine dönerek istirahata çekilmişti.
 Muaz'ın hali fakirceydi. Bu fukaralık, bazan




hanımının canına tak ettiği oluyordu. Kocasının
eve eli boş geldiğini görünce, ona şu şekilde
sitem etmeye başlamıştı:
- Günlerdir çöllerde dolaşıp duruyor, halkın
zenginlerinden zekatlarını topluyorsun. İnsan, bu
arada kendine de birşeyler ayırır, eve getirir. Kim
bilecek, kim duyacak?
Muaz, hanımının sitemine şu karşılığı verdi:
- Bunu nasıl yapanın hanım? Peşimde her an
gözcü var. Biri beni gözetliyor.
- Ne söylüyorsun bey, demek sana ALLAH'ın
Resulü itimad etti, Ebû Bekir itimad etti de, Ömer
itimad etmeyip peşine gözcü koydu, seni
gözetletiyor ha?.. Şimdi ben ona gösteririm...
 Kadın hışımla gitti, Halifenin huzuruna çıkarak kocasının




peşine niçin gözcü koyduğunu sordu.
Fakat Halifeden, kesinlikle böyle bir durumun olmadığını
öğrenince, mahcup olarak geri döndü. Bu sefer de
kocasına çıkıştı:
- Beni Halifenin huzurunda mahcup düşürmeye ne
hakkın var? Neden yalan söylüyor, Halife peşime gözcü
koydu, diyorsun?
Muaz, karısına şu manalı cevabı verdi:
- Hayır hanım, yalan söylemiyorum. Ben, peşimde gözcü
var, biri beni gözetliyor, dedim. Fakat o gözcüyü Halife
peşime takti demedim. Peşimdeki gözcü, Halifenin değil,
ALLAH'ın gözcüsü idi. ALLAH'ın Kirâ-men Kâtibin
melekleri, iyi kötü herşeyi yazıp kaydet¬miyorlar mı?
ALLAH her yaptığımız işten haberdar değil mi? O'nun
ilminden kaçmak, bilgisinden uzak kalmak mümkün mü?
Zerre kadar hayrın da, zerre kadar şerrin de yarın
ahirette hesabı sorulmayacak mı?
 Muaz'ın hanımı, bu cevab üzerine derin
derin düşünceye daldı. Fakirliğin verdiği
sıkıntı ile nasıl yanlış düşüncelere
saplandığını anladı. Kocasına hak vererek,
ona bir daha bu konuda sitem etmemeye
karar verdi.
 Burada Üftade hz ile,diğer talebeler ve
Aziz Mahmut HÜDAİ hz arasında geçen
tavuğun kimsenin görmeyeceği şekildeki
kesilmesi hadiseside anlatılabilir.
İHSANIN ÖNEMİ?
 Mü’min, yalnızca ibadette değil, bütün
davranışlarında ihsan üzerinde bulunur. Hatta
bir hayvan boğazlarken bile ‘ihsan’ ile,
şefkatle boğazlaması emredilir. (Müslim, Sayd
57,)
İHSAN KİMLERE YAPILIR?


Ebeveyne İhsân:Ana babaya ihsân, güzel sözle, davranışla ve
ihtiyaçları anında onlara gereğince infak etmek suretiyle olur
ٰ
ٰ
ْ
ْ
ُ
ُ
َ
َ
ً
ْ
‫ْن ِاحْ َسا ًنا َو ِب ِذى ْالقُ ْ ٰبى‬
‫ي‬
‫د‬
‫ل‬
‫ا‬
‫و‬
‫ال‬
‫ب‬
‫و‬
‫ا‬
‫پ‬
‫ي‬
‫ش‬
‫ب‬
‫وا‬
‫ك‬
‫ش‬
‫ت‬
‫ْل‬
‫و‬
‫ّللا‬
َ
ٖ‫ِه‬
َ َ ‫َواعْ ُب ُدوا‬
ِ ِ َ ِ َ
ِ
‫ب‬
ٖ‫َو ْال َي َت ٰامى َو ْال َم َساك‬
ِ ‫ب َوالصَّا ِح‬
ِ ‫ين َو ْال َجا ِ ِذى ْالقُ ْ ٰبى َو ْال َٰجا ِ ْال ُج ُن‬
ِ
ٰ َّ‫ت اَ ْي َما ُن ُك ْم ِان‬
ْ
ْ
ْ ‫يل َو َما َملَ َك‬
‫ان م َُْ َت ًاْل َف َُو ً ا‬
‫ب‬
‫ا‬
‫و‬
‫ب‬
‫ن‬
‫ج‬
‫ال‬
‫ِب‬
َ ‫حبُّ َمنْ َك‬
ِ ‫ّللاَ َْل ُي‬
ِ
َ
َ
ِ ‫ْن الس َّٖب‬
ِ








Allah'a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın.
Ana babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın
komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa,
yolcuya, elinizin altındakilere iyilik edin. Şüphesiz Allah,
kibirlenen ve övünen kimseleri sevmez.
Akrabaya İhsân:
1-Yetimlere ihsan:
2- Komşuya İhsân:
3- Yakın Arkadaşa İhsân:
4-Yolcuya İhsân:
5- Köle, Câriye ve İşçilere İhsân:
İhsân Tanımına Giren Davranışlar
 İhsân, sadece namaz gibi ibadetlerle ilgili
meselelerde mü'minin yükümlü olduğu bir
sorumluluk değil; bütün söz ve işlerindeki
değişmez tavrıdır.
 İhsan, söz ve davranış güzelliğidir.İnfakta
olduğu gibi,İhsandada Rabbimizin
murakabesi altında olduğumuzu
unutmamalıyız.
VAKIF NEDİR?
 Durmak demektir
 Vakıf; bir malın veya bir gelirin, kişinin şahsi mülkiyetinden
çıkarılarak, belli şart ve gaye ile bir hayır hizmetine ebediyen tahsisi
demektir.
 .
 Vakıf, yaratandan ötürü yaratılanlara merhamet, şefkat ve sevginin,
müesseseleşmiş şeklidir.Kur’an-ı Kerîm’de “vakıf” kelimesi
geçmemekle birlikte, bu mânâya gelebilecek eş anlamlı pek çok
kelime vardır: infak, sadaka, ihsan, el-bâkiyâtü’s-sâlihât bu türdendir.
VAKFIN ORTAYA ÇIKIŞ
NEDENLERİ?
 1-Dini nedenler.
 Özellikle ayet ve hadislerdeki ifadeler.
َّ ‫اطي ْال ُم َق ْن َط َ ِة ِم َن‬
َّ ‫اس حُبُّ ال‬
َّ ‫ُزي َِّن لِل‬
َ ‫ت ِم َن ال ِّن َسا ِء َو ْال َبنٖ ي َن َو ْال َق‬
 ‫ب‬
‫ن‬
‫ا‬
‫و‬
‫ه‬
‫ش‬
‫ن‬
ٖ
ِ ‫الذ َه‬
ِ
َ
َ
ِ
ِ
ٰ ٰ ‫ك َم َتا ُع ْال َح ٰيو ِة ال ُّد ْن َيا َو‬
ُ‫ّللاُ ِع ْندَ هُ حُسْ ن‬
َّ ‫َو ْال ِف‬
ِ ْ ‫ض ِة َو ْال ََي ِْل ْالم َُسوَّ َم ِة َو ْاْلَ ْن َع ِام َو ْال َح‬
َ ِ‫ث ٰذل‬
‫ب‬
ِ ‫ْال َم ٰا‬
Kadınlar, oğullar, yük yük altın ve gümüş, salma atlar,
davarlar ve ekinler gibi nefsin şiddetle arzuladığı şeyler
insana süslü gösterildi. Bunlar dünya hayatının
geçimliğidir. Oysa asıl varılacak güzel yer ancak Allah'ın
katındadır.
Kişi öldüğü vakit üç sayfası hariç amel defteri kapanır.
Açık kalan amel sayfalarından biri sadaka-i cariyedir,
diğeri insanların faydalanacağı bir ilimdir, üçüncüsü de
kendisine dua eden hayırlı bir evladdır." [16] Müslim,
Vasıyye, 14.
 Sevdiğiniz şeylerden infak etmedikçe birre nail





olamazsınız.Peygamberimiz bu ayeti tilavet edince ashab-ı kiram
ellerindeki infak edebilmenin kaygısına düştüler.Sahabeden Ebu
Talhanın
Mescid-i Saâdet’e yakın, içinde 600 hurma ağacı bulunan kıymetli
bir bahçesi vardı ve burayı pek severdi. Rasûlullah'ı (s.a.) sık sık
buraya davet edip ikrâmlarda bulunurdu. Ebû Talha bu âyet-i
kerîmenin tesiriyle, Rasûlullah (s.a.)’e gelerek şöyle dedi: “Şüphesiz
servetim içinde en kıymetli ve bana en sevimli olanı Beyruhâ diye
bilinen bahçemdir. Şu andan itibaren onu Allah ve Rasûlü’ne
bırakıyorum. Umarım ki bu sayede Rabbim beni birre ulaştırır ve onu
bana âhiret azığı eyler. Yâ Rasûlallâh, bahçenin tasarrufu
sizindir.”[23
“ İNFAK,İHSAN VE VAKFIN İRTİBATLI OLDUĞU ORTAKNOKTA
SAMİMİYETTİR .
YANİ İHSAN KIVAMINDA UBUDİYETTİR.
. Rabbimiz cümlemize ihsan kıvamında amel etmeyi nasib eylesin.
 YAKUP BOLAT
 AKYAZI ZAFER CAMİİ