ლექცია 7 - Grigol Modebadze

Transcript ლექცია 7 - Grigol Modebadze

წარმოების დანახარჯები

თავი

გრიგოლ მოდებაძე

წარმოების დანახარჯები მიწოდების კანონი  ფირმებს აქვთ სურვილი აწარმოონ მეტი როდესაც იზრდება პროდუქტზე ფასი  ამის შედეგად ვიღებთ მიწოდების მრუდს რომელიც ხასიათდება დადებითი დახრილობით (slope).

ფირმის მთლიანი შემოსავლები და ხარჯები  მთლიანი შემოსავალი  შემოსავლები რომელსაც იღებს ფირმა პროდუქტის რეალიზებისას  მთლიანი ხარჯები  ხარჯები რომელსაც ფირმა სწევს პროდუქტის საწარმოებლად Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

ფირმის მოგება მოგება ესაა ფირმის შემოსავლებს გამოკლებული ფირმის ხარჯები

Profit = Total revenue - Total cost

ხარჯები და ალტერნატიული ხარჯები ფირმის წარმოების დანახარჯები მოიცავს ყველა ალტერნატიულ ხარჯს რომელიც დაკავშირებულია პროდუქტის შექმნასთან Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

ექსპლიციტური და იმპლიციტური დანახარჯები ფირმის დანახარჯები მოიცავს ექსპლიციტურ და იმპლიციტურ დანახარჯებს  ექსპლიციტური დანახარჯები პირდაპირ ( ფულად ) ხარჯებს დაკავშირებულს წარმოებასთან მოიცავს  იმპლიციტური დანახარჯები პირდაპირ ( ფულად ) ხარჯებს .

ეკონომიკური მოგება

VS.

ბუღალტრული მოგება  ეკონომისტები ზომავენ მოგებას ეკონომიკურ როგორც მთლიან შემოსავლებს გამოკლებული ყველა ალტერნატიული ხარჯი ( ექსპლიციტური და იმპლიციტური )

 ბუღალტრები ეკონომიკურ მოგებას როგორც მთლიან შემოსავალს ზომავენ გამოკლებული ხარჯები ( ექსპლიციტური ). ისინი არ ითვალისწინებენ იმპლიციტურ ხარჯებს Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

ეკონომიკური მოგება

VS.

ბუღალტრული მოგება ეკონომისტების მიერ დანახული ფირმა ბუღალტრების მიერ დანახული ფირმა შემოსავლები ეკონომიკური მოგება ბუღალტრული მოგება იმპლიციტური ხარჯი ექსპლიციტური ხარჯი მთლიანი ალტერნატიული დანახარჯები ექსპლიციტური ხარჯი შემსოავლები Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

წარმოების ფუნქცია და მთლიანი დანახარჯები

Number of Workers

2 3 4 5 0 1

Output

0 50 90 120 140 150

Marginal Product of Labor

50 40 30 20 10

Cost of Factory

$30 30 30 30 30 30

Cost of Workers

$0 10 20 30 40 50

Total Cost of Inputs

წარმოების ფუნქცია წარმოების ფუნქცია გვიჩვენებს დამოკიდებულებას წარმოებისთვის საჭირო შუალედურ პროდუქტების რაოდენობასა და წარმოებული პროდუქტების რაოდენობას შორის Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

ზღვრული პროდუქტი

Marginal product = Additional output Additional input

კლებადი ზღვრული პროდუქტი  კლებადი ზღვრული პროდუქტი ნიშნავს რომ ზღვრული პროდუქტი იკლებს რაც უფრო იზრდება დამატებითი შუალედური პროდუქტების რაოდენობა .

 მაგალითი

წარმოების ფუნქცია

წარმოების რაოდენობა ერთ საათში

150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1 2 3

წარმოების ფუნქცია

დაქირავებულთა რაოდენობა

კლებადი ზღვრული წარმოება  წარმოების დახრილობა (slope) ზომავს დაქირავებულთა ზღვრულ წარმოებულობას  როდესაც ზღვრული წარმოებლურობა იკლებს წარმოების მრუდი ხდება ჰორიზონტალური Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

წარმოების მრუდიდან დანახარჯების მრუდამდე  დამოკიდებულება ფირმის წარმოების რაოდენობასა და დანახარჯებს შორის განსაზღვრავს ფასის პოლიტიკას .

წარმოების მრუდიდან დანახარჯების მრუდამდე

Number of Workers

2 3 4 5 0 1

Output

0 50 90 120 140 150

Marginal Product of Labor

50 40 30 20 10

Cost of Factory

$30 30 30 30 30 30

Cost of Workers

$0 10 20 30 40 50

Total Cost of Inputs

მთლიანი დანახარჯების მრუდი მთლიანი დანახარჯი

$80 70 60 50 40 30 20 10

მთლიანი დანახარჯები

0 20 40 60 80 100

120 140

წარმოების რაოდენობა საათში

ფიქსირებული და ცვლადი დანახარჯები  ფიქსირებული ხარჯი არის ისეთი ხარჯი რომელიც არ იცვლება წარმოების რაოდენობასთან ერთად  ცვლადი ხარჯი არის ისეთი ხარჯი რომელიც იცვლება წარმოების რაოდენობასთან ერთად Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

მთლიანი ხარჯი  მთლიანი ფიქსირებული ხარჯი

(TFC)

 მთლიანი ცვალადი ხარჯი

(TVC)

 მთლიანი ხარჯი

(TC) TC = TFC + TVC

მთლიანი ხარჯი Quantity 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Total Cost $ 3.00

3.30

3.80

4.50

5.40

6.50

7.80

9.30

11.00

12.90

15.00

Fixed Cost Variable Cost $3.00

3.00

$ 0.00

0.30

0.80

1.50

2.40

3.50

4.80

6.30

8.00

9.90

12.00

საშუალო ხარჯი 

საშუალო ფიქსირებული ხარჯი

(AFC)



საშუალო ცვლადი ხარჯი

(AVC)



საშუალო მთლიანი ხარჯი

(ATC)

ATC = AFC + AVC

საშუალო ხარჯი

საშუალო ხარჯი Quantity 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 AFC — $3.00

1.50

1.00

0.75

0.60

0.50

0.43

0.38

0.33

0.30

AVC — $0.30

0.40

0.50

0.60

0.70

0.80

0.90

1.00

1.10

1.20

ATC — $3.30

1.90

1.50

1.35

1.30

1.33

1.38

1.43

1.50

ზღვრული ხარჯი  ზღვრული ხარჯი

(MC)

არის მთლიანი ხარჯის ნაზრდი რომელიც გამოწვეულია წარმოების დამატებით ერთი ერთეულით ზრდით  ზღვრული დანახარჯი გვეხმარება პასუხი გავცეთ შემდეგ კითხვას :  რა ჯდება დამატებით ერთი ერთეულის წარმოება

ზღვრული დანახარჯი

MC = (Change in total cost) (Change in quantity) =



TC



Q

ზღვრული დანახარჯი Quantity 0 1 2 3 4 5 Total Cost Marginal Cost $3.00

— 3.30 $0.30

3.80

0.50

4.50

5.40

6.50

0.70

0.90

1.10

Quantity 6 7 8 9 10 Total Cost $7.80

9.30

11.00

12.90

15.00

Marginal Cost $1.30

1.50

1.70

1.90

2.10

მთლიანი დანახარჯის მრუდი

$16.00

$14.00

$12.00

$10.00

$8.00

$6.00

$4.00

$2.00

$0.00

0 2 4 6 8

მთლიანი დანახარჯი

საშუალო და ზღვრული დანახარჯები

...

$3.50

$3.00

$2.50

$2.00

$1.50

$1.00

$0.50

$0.00

0 2 4 6 8

10 MC ATC AVC AFC 12

დანახარჯების მრუდები და მათი მახასიათებლები ზღვრული დანახარჯი იზრდება წარმოების რაოდენობის ზრდასთან ერთად  სწორედ ეს არის მიზეზი კლებადი ზღვრული წარმოებლურობის Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

დანახარჯების მრუდები და მათი მახასიათებლები

$2.50

MC $2.00

$1.50

$1.00

$0.50

$0.00

0 2 4 6 8

10 12

დანახარჯების მრუდები და მათი მახასიათებლები საშუალო დანახარჯების მრუდი პარაბოლო .

არის U ფორმის  წარმოების დაბალ დონეზე მთლიანი დანახარჯი მაღალია რადგან ფიქსირებული დანახარჯი ნაწილდება მცირე წარმოების რაოდენობაზე .

 საშუალო დანახარჯი მცირდება წარმოების რაოდენობის ზრდასთან ერთად  საშუალო მთლიანი დანახარჯი იზრდება რადგან ცვლადი დანახარჯი იზრდება მომენტალურად .

დანახარჯების მრუდები და მათი მახასიათებლები საშუალო დანახარჯების მინიმუმის წერტილის ხშირად ფირმის ეფექტური წარმოების მაშტაბსაც უწოდებენ Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

დანახარჯების მრუდები და მათი მახასიათებლები

$3.50

$3.00

$2.50

$2.00

$1.50

$1.00

$0.50

$0.00

0 2 4 6 8

10 ATC 12

დამოკიდებულება საშუალო და ზღვრულ დანახარჯს შორის  მანამ სანამ ზღვრული დანახარჯი ნაკლებია საშუალო დანახარჯზე , საშუალო დანახარჯი მცირდება .

 მანამ სანამ ზღვრული დანახარჯი მეტია საშუალო დანახარჯზე , საშუალო დანახარჯი იზრდება .

დამოკიდებულება საშუალო და ზღვრულ დანახარჯს შორის ზღვრული დანახარჯი საშუალო დანახარჯის მრუდს ეფექტური წარმოების რაოდენობის კვეთს წერტილში  ეფექტური წარმოების მაშტაბის რაოდენობას მინიმუმამდე დაყავს საშუალო დანახარჯი .

დამოკიდებულება საშუალო და ზღვრულ დანახარჯს შორის

$3.50

$3.00

$2.50

$2.00

$1.50

$1.00

$0.50

$0.00

0 2 4 6 8

10 MC ATC 12

დანახარჯების სხვადასხვა მაჩვენებლები

Quantity of Bagels 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Total Cost $2.00

$3.00

$3.80

$4.40

$4.80

$5.20

$5.80

$6.60

$7.60

$8.80

$10.20

$11.80

$13.60

$15.60

$17.80

Fixed Cost $2.00

$2.00

Variable Cost $0.00

$1.00

$1.80

$2.40

$2.80

$3.20

$3.80

$4.60

$5.60

$6.80

$8.20

$9.80

$11.60

$13.60

$15.80

Average Fixed Cost $2.00

$1.00

$0.67

$0.50

$0.40

$0.33

$0.29

$0.25

$0.22

$0.20

$0.18

$0.17

$0.15

$0.14

Average Variable Cost $1.00

$0.90

$0.80

$0.70

$0.64

$0.63

$0.66

$0.70

$0.76

$0.82

$0.89

$0.97

$1.05

$1.13

Average Total Cost $3.00

$1.90

$1.47

$1.20

$1.04

$0.97

$0.94

$0.95

$0.98

$1.02

$1.07

$1.13

$1.20

$1.27

Marginal Cost $1.00

$0.80

$0.60

$0.40

$0.60

$0.80

$1.00

$1.20

$1.40

$1.60

$1.80

$2.00

$2.20

დანახარჯების მრუდი

$20.00

$18.00

$16.00

$14.00

$12.00

$10.00

$8.00

$6.00

$4.00

მთლიანი ხარჯის მრუდი

$2.00

$0.00

0 2 4 6 8 10 Quantity of Output (bagels per hour)

12 14 16

დანახარჯების მრუდი

3.5

3 2.5

2 1.5

1 0.5

0 0 2 4 6 8 Quantity of Output

10 MC ATC AVC 12 14 AFC 16

დანახარჯების მრუდის სამი მნიშვნელოვანი მახასიათებელი  ზღვრული დანახარჯები იზრდება წარმოების რაოდენობის ზრდასთან ერთად .

 მთლიანი დანახარჯების მრუდი არის ფორმის .

U ს  ზღვრული დანახარჯების მრუდი კვეთს საშუალო დანახარჯების მრუდს მინიმუმის წერტილში .

დანახარჯები გრძელვადიან პერიოდში რადგან ბევრი დანახარჯები ფიქსირებულია მოკლევადიან პერიოდში ხოლო გრძელვადიანში კი ცვალებადია , ამიტომ ფირმების მოკლევადიანი მთლიანი დანახარჯების მრუდი განსხვავდება გრძელვადიანი დანახარჯების მრუდისაგან Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

საშუალო მთლიანი დანახარჯი მოკლე და გრძელვადიან პერიოდში

Average Total Cost ATC in short run with small factory ATC in short run with medium factory ATC in short run with large factory 0

ATC in long run Quantity of Cars per Day

მაშტაბის ეკონომია  მაშტაბის ეკონომია ნიშნავს გრძელვადიანი საშუალო დანახარჯების კლებას წარმოების ზრდასთან ერთად  მაშტაბის არაეკონოურობა ნიშნავს გრძელვადიანი საშუალო დანახარჯების ზრდას წარმოების ზრდასთან ერთად  მუდმივი მაშტაბის ეკონომია ნიშნავს გრძელვადიანი საშუალო დანახარჯების მუდმივობას წარმოების ცვლილების მიუხედავად Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

Average Total Cost

მაშტაბის ეკონომია

ATC in long run Economies of scale Constant Returns to scale 0

Diseconomies of scale Quantity of Cars per Day

ლექცია 7 - Grigol Modebadze

Transcript ლექცია 7 - Grigol Modebadze

წარმოების დანახარჯები

წარმოების ფუნქცია

საშუალო ფიქსირებული ხარჯი

(AFC)

საშუალო ცვლადი ხარჯი

(AVC)

საშუალო მთლიანი ხარჯი

(ATC)

ATC = AFC + AVC

საშუალო ხარჯი

MC = (Change in total cost) (Change in quantity) =

TC

Q

Directory