Procesimi i teksteve
Download
Report
Transcript Procesimi i teksteve
Microsoft Office Excel
Në jetën e përditshme shpesh nevojitet që të dhënat e ndryshme
të ruhen në formë tabelare.
Për këtë qëllim mund të shfrytëzohen mundësitë e krijimit të
tabelave përmes programit Excel, i cili gjendet pë përbërje të
paketit me programe Microsoft Office të kompanisë Microsoft.
Pjesë të caktuara të punës në Excel janë të ngjashme me ato që
shfrytëzohen gjatë punës në Word, i cili përdoret për shkruarje të
teksteve.
Pamja e ekranit në Excel
Pasi të hapet Exceli, në ekran do të hapet dritarja kryesore me
hapësirën punuese ashtu siq shihet në figurë:
Pamja e ekranit në Excel
Hapësira punuese e ka formën e një tabele me shumë rreshta
dhe kolona përkatësisht me qeli, të cilat fitohen në hapësirat
prerëse të rreshtave dhe të kolonave
Të dhënat që shënohen në qelitë e hapësirës punuese të ekranit
kompjuteri i vendos në fajllin i cili njihet si libër punues (ang.
Workbook).
Në kuadër të librit punues fillimisht gjenden 3 fletë punuese, të
emëruara si Sheet1, Sheet2 dhe Sheet3.
Majtas hapësirës punuese gjendet shiriti i rreshtave, në të cilin
janë shënuar numrat e rreshtave 1, 2, .... Kurse mbi hapësirën
punuese është shiriti i kolonave, në të cilin janë shënuar kolonat
përmes shkronjave A, B, ...,X,Y,Z si dhe kombinimet
dyshkronjëshe AA, AB, ..., IS, IT, IU dhe IV.
Shkruarja në hapësirën punuese
Pasi të hapet hapësira punuese, në qelitë e saj mund të fillojë
shkruarja e të dhënave, për të formuar tabela me të dhëna.
P.sh. Nësë e krijojmë tabelën e shpenzimeve mujore familjare:
Menya kryesore
Menyja
kryesore
Forma e
shkurtuar e
menysë
rënëse
Nëse kursorin
e pozicionojmë
në këto
shigjeta do të
paraqitet forma
komplete e
menysë
rënëse
Shiritat me vegla
Në kuadër të Excelit gjenden shumë shirita me vegla por shiritat
që përdoren më shpesh janë: shiriti standard, shiriti për
formatizim dhe shiriti për vizatim.
Për shfaqjen dhe fshehjen e ndonjë shiriti me vegla shkohet në
opcionin View të menysë kryesore dhe në të zgjedhet nënopcioni
Toolbars.
Hapja, ruajtja dhe mbyllja e librit punues
Hapja, ruajtja dhe mbyllja e librit punues bëhet njëjtë sikurse e
një dokumenti në programin Microsoft Office Word.
Hapja e
librit të ri
punues
Hapja e një
libri punues
ekzistues
Ruajtja e librit
punues
Mbyllja e librit
punues aktual
Mbyllja e
programit
Excel
Selektimi i qelive
Për selektimin e qelive në një
hapësirë të fletës punuese, fillimisht
duhet të pozicionohemi në qelinë ku
fillon selektimi.
Pastaj, duke e mbajtur të shtypur në
tastierë tastin Shift, lëvizim përmes
tasteve me shigjeta në tastierë deri
sa të nxihet hapësira e qelive që
selektohen.
Selektimi i qelive përmes miut
Nëse selektimi bëhet përmes miut, pasi të
pozicionohemi në qelinë e parë në tastierë
e mbajmë të shtypur tastin Shift dhe me mi
e klikojmë qelinë e fundit të hapësirës që
selektohet.
Selektimi mund të bëhet edhe me
zvarritje të miut në hapësirën që
duhet selektuar, duke e mbajtur
tastin e majtë të miut
Selektimi i qelive
Në fletën punuese mund të selektohen
edhe qeli të ndryshme, të cilat nuk janë
fqinje.
Për këtë qëllim gjatë selektimit duhet të
mbahet i shtypur tasti CTRL.
Për selektimin e komplet një rreshti apo një
shtylle duhet me anën e miut të
pozicionohemi mbi numër të rreshtit,
gjegjësisht mbi shkronjën e shtyllës.
Rregullimi i madhësisë së qelive
Për rregullimin e gjerësisë të kolonave me mi duhet të
pozicionohemi në shiritin në të cilin janë shënuar
shkronjat e kolonave, përkatësisht në vijën ndarëse të
dy kolonave.
Gjithashtu për rregullimin e gjerësisë të rreshtave
duhet të pozicionohemi në vijën ndarëse të dy
rreshtave tek numrat e rreshtave.
Për ndryshimin e madhësisë së rreshtit, gjegjësisht
shtyllës duhet te mbahet tasti i majtë i miut dhe të
tërhiqet miu, deri sa të arrihet madhësia e dëshiruar e
rreshtit apo shtyllës.
Rregullimi automatik
Gjerësia e kolonës mund të rregullohet
automatikisht, në bazë të të dhënave të
cilat janë shënuar në qelinë përkatëse.
Klikojmë me tastin e majtë të miut mbi vijën
ndarëse djathtë kolonës dhe gjerësia e
kolonës do të jetë e barabartë me gjatësinë
e tekstit të fundit i cili është më i gjati në atë
kolonë.
Rregullimi përmes opcionit Format
Rregullimi i
gjerësisë së
kolonave
Rregullimi i
lartësisë së
rreshtit
Rregullimi i të dhënave në qeli
Të dhënat mund të rregullohen në qeli
ashtu që në formën e tyre definitive të kenë
një pamje sa më të përshtatshme.
Për këtë qëllim shfrytëzohen opsione për
rregullimin e të dhënave brenda qelive, ose
të grupit të qelive, gjë që shpjegohet në
vijim, duke marre si shembull rastin kur
brenda qelive shënohen tekste.
Rrafshimi, centrimi dhe
dhëmbëzimi
Të dhënat e shkruara fillimisht Exceli i vendos të
rrafshuara, por ashtu që tekstet rrafshohen majtas,
kurse numrat djathtas.
Por ne mund të i ndryshojmë ashtu që vendosen:
të rrafshuara në të majtë
të rrafshuara në të djathtë
të centruara horizontalisht
të rrafshuara poshtë
të rrafshuara lart,
të centruara vertikalisht dhe
të dhëmbëzuara
Rrafshimi dhe centrimi i tekstit
Për rrafshimin në të majtë, rrafshimin në të
djathtë dhe centrimin horizontal mund të
shfrytëzohen
Për rregullimin e tekstit mund të shfrytëzohen
opsionet të cilat ofrohen te nën opsioni
Aligment i dritares Format Cells
Kjo kornizë fitohet nëse te menyja kryesore
zgjedhet opcioni Format dhe te menya rënëse
nënopcioni Cells
Rrafshimi i tekstit nga dritarja Format Cells
Rrafhimi
horizontal i tekstit
Orientimi i tekstit
në shkallë
Rrafhimi
horizontal i tekstit
Paraqet tekstin
e gjatë në një
qeli duke kaluar
në kryerresht
Tkurrja e tekstit
të gjatë duke
mos kaluar në
kryerresht
Drejtimi i tekstit
Dhëmbëzimi i tekstit
Teksti në qeli mund të jetë më i futur
brenda, përkatësisht të jetë i dhëmbëzuar.
Për këtë qëllim, në shiritin për formatizim
mund të shfrytëzohen
Rregullimi i të dhënave mund të bëhet
edhe për grupe të qelive njëkohësisht, me
procedurat e rregullimit të përmendura më
sipër, nëse paraprakisht qelitë e grupit
selektohen.
Shkruarja vertikale
Kliko këtu për ta
rregulluar tekstit
që të shkruhet
vertikalisht
Teksti i pjerrët
Kliko këtu për ta
rregulluar tekstit
në shkallë që
dëshirojmë
Insertimi i rreshtave në një
fletë punuese
Për të insertuar një rresht të ri:
Selektoni një rresht, ose një qelizë në rreshtin më
poshtë ku ju doni të insertoni rreshtin. Për shembull,
nëse do të donit të insertoni një rresht në mes të
rreshtave 7 dhe 8, selektoni rreshtin 8. Pastaj klikoni
Insert/Rows.
Për të insertuar më shumë se një rresht:
Selektoni numrin e rreshtave që ju do të doni për të
insertuar më poshtë vendit ku ju doni të insertoni
rreshtin që të shfaqet. Për shembull, nëse do të donit
të insertoni 3 rreshta në mes të rreshtave 7 dhe 8,
selektoni rreshtat 8, 9 dhe 10. Klikoni Insert/Rows.
Insertimi kolonave në një
fletë punuese
Për të insertuar një kolonë të re:
Selektoni kolonën, ose një qelizë në kolonën në të
djathtë të vendit ku ju doni të insertoni kolonën. Për
shembull, nëse do të donit të insertoni një kolonë mes
shtyllave C dhe D, selektoni kolonën D. Klikoni
Insert/Columns.
Për të insertuar më shumë se një kolonë:
Selektoni numrin e shtyllave që do të donit të insertoni
në të djathtë nga aty ku doni të insertoni shtyllat. Për
shembull, në qoftë se ju doni të insertoni 2 shtylla në
mes të kolonave C dhe D, selektoni kolona D dhe E.
Klikoni Insert/Columns.
Insertimi i qelizave në një
fletë pune
Të insertoni një qelizë në një tabelë:
Selektoni qelizën, apo vargun e qelizave ku ju doni të
insertoni qeliza të reja. Selektoni numërin e njëjtë të
qelizave që dëshironi t’i Insertoni.Klikoni Insert/ Cells.
Në kutinë e dialogut që shfaqet selektoni drejtimin në
të cilin zhvendosen qelizat.
Fshirja e rreshtave dhe e
shtyllave
Për të fshirë rreshtat ose kolonat:
Selektoni rreshtat ose kolonat që
duhet të fshihen. Kliko Edit/Delete.
Rreshtat ose kolonat fshihen ndërsa
të gjithë rreshtat dhe kolonat tjera
janë zhvendosur lartë dhe në të
majtë.
Fshirja e qelizave
Për të fshirë qelizat në fletën e punës:
Selektoni qelizën apo qelizat që dëshirojmë të
fshihen. Kliko Edit/Delete.
Në kutinë e dialogut që shfaqet selektoni drejtimin në
të cilin dëshirojmë të zhvendosen qelizat rreth tyre.
Shtypja e tastit delete vetëm heq përmbajtjen nga
qelizat dhe nuk do të fshini rreshtat, kolonat ose
qelizat.
Bashkimi i qelive
Procedura për bashkimin e qelive fillon me selektimin e
tyre pastaj shkojmë Format/Cells.../Alignment dhe e
zgjedhim opcionin Merge Cells
Për bashkimin e qelive të
selektuara, në shiritin për
formatizim mund të
shfrytëzohet edhe pulla
Merge and center
Llojet e të dhënave
Në excel mund të shkruhen të dhëna të tipave të
ndryshëm.
Pasi qelitë të jenë selektuar, tipi i të dhënave që shkruhen
brenda tyre deklarohet duke e zgjedhur njërin nga
nënopcionet në opcionin Number të dritares Format Cells
Në kornizën e opcionit Number ofrohen kategori të
ndryshme të formateve për paraqitjen e të dhënave në
tabelat e fletës punuese.
Numrat
Numri i vendeve pas
pikës dhjetore
Shfrytëzimi i presjes si
separator për grupimet
nga 3 shifra te numrat
e mëdhenj
Mënyra e paraqitjes së
numrave negativë
Të hollat (paratë)
Numri i vendeve pas
pikës dhjetore
Shfrytëzimi i simbolit
për të hollat e shtetit
Mënyra e paraqitjes së
numrave negativë
Data
Mënyra e shkrimit të
datës
Mënyra e shkrimit të
datës sipas vendit
Përqindja
Gjatë shkrimit të përqindjes duhet pasur
kujdes të deklarohet formati Percentage dhe
pastaj të shënohen vlerat përkatëse
Nëse së pari shkruhen vlerat dhe pastaj
deklarohet formati, gjatë paraqitjes së tyre në
ekran kompjuteri vlerat do ti shumëzojë me
100.
Nëse duam që numrat në qelitë e zgjedhura të
paraqiten në përqindje zgjidhet edhe përmes
klikimit të pullës në vazhdim %
Tekste
Nëse në qeli dëshirojmë të shkruajmë çfarëdo të
dhënash, formati i tyre duhet të deklarohet i tipit
Text.
Me deklarimin e tillë në qelitë në fjalë edhe numrat
do të merren si tekste, me çka eliminohet mundësia
që kompjuteri ato t’i nënkuptojë si numra.
Kjo ka rëndësi, p.sh., në rastet kur shkruajmë zero
para numrit, sepse, nëse qelitë nuk janë deklaruar
të tipit Text, kompjuteri zerot nuk do ti paraqesë në
ekran
Llogaritjet
Të dhënat e vendosura në fletën punuese mund të
shfrytëzohen për llogaritje të ndryshme duke
shfrytëzuar shprehje të ndryshme aritmetike
Në Excel, si operatorë aritmetikorë elementarë
shfrytëzohen:
Mbledhja
Zbritja
Shumëzimi
Pjesëtimi
Fuqizimi
+
*
/
^
Shembuj nga llogaritjet
=D10+E3
=(A1+B2)-C3+3
=(A1+B1)-1-(C2+D3)
(D5+D8+D10)*2
(D3+D4+D1)/2
D6 ^2+D9 ^3
D7-3*D4+2*D14
Rradha e ekzekutimit të
operatorëve
Gjatë ekzekutimit të operacioneve që paraqiten
brenda shprehjeve aritmetike, radha e
ekzekutimit të operatorëve të veqantë është:
1. ^
2. *
/
3. +
Gjë që duhet nënkuptuar se fuqizimi ka prioritet më të
lartë (ekzekutohet së pari), përveç nëse në formula
paraqiten kllapat, gjatë ekzekutimit të tyre përparësi kanë
pjesët e shënuara brenda kllapave