Transcript CZY POLSKA KOLEJ MOŻE BYĆ KONKURENCYJNA

CZY POLSKA KOLEJ MOŻE
BYĆ KONKURENCYJNA ?
Warszawa 30.05.2012
Wprowadzenie
STATYSTYKI GUS W PRZEWOZACH ŁADUNKÓW
1.PRZEWOZY KOLEJOWE
2005 rok - 269,5 mln ton, 2011 rok - 279,0 mln .
2005 rok - 50,0 mld tkm, 2011 rok – 53,0 mld tkm
(+ 9,5)
(+ 3,0)
2. PRZEWOZY SAMOCHODOWE (tr. zarobkowy)
Wzrost z 570,0 mln ton w 2005 r. do 840,0 mln ton w 2011 r.
Wzrost z 92,9 mld tkm w 2005 r. do 192,0 mld tkm w 2011 r.
(+ 270,0)
(+ 99,1)
Wprowadzenie
GŁÓWNE PRZYCZYNY SYSTEMOWE NIŻSZEJ OD
TRANSPORTU
SAMOCHODOWEGO
KONKURENCYJNOŚCI KOLEI TO:
» Inny niż w drogownictwie status własnościowy i
ekonomiczny infrastruktury kolejowej
tak w wymiarze eksploatacyjnym jak i rozwojowym
Wprowadzenie
PORÓWNANIE SYSTEMÓW WŁASNOŚCI
INFRASTRUKTURA
DROGOWA
» Drogi krajowe
» Drogi wojewódzkie
» Drogi powiatowe
» Drogi gminne
Prawie 100% infrastruktury drogowej
jest własnością publiczną.
INFRASTRUKTURA KOLEJOWA
» Linie spółek (państwowych i
samorządowych) prawa handlowego
» Linie spółek (prywatnych) prawa
handlowego
» Linie (niektóre odcinki linii) własności
samorządów
Prawie 100% infrastruktury kolejowej jest
własnością spółek prawa handlowego.
Wprowadzenie
PORÓWNANIE SYSTEMÓW FINANSOWANIA
INFRASTRUKTURA
DROGOWA
INFRASTRUKTURA KOLEJOWA
» Zasadniczo - środki własne zarządców
» Drogi krajowe – środki z
budżetu państwa
» Drogi samorządowe – środki z
budżetów samorządów
W całości ze środków publicznych
infrastruktury pozyskane od przewoźników
» Uzupełniająco - środki otrzymane przez
zarządców infrastruktury od państwa i
samorządów
Udział środków publicznych na poziomie
około 20% - 30%
REKOMENDOWANE ZMIANY W ZAKRESIE
WŁASNOŚCI INFRASTRUKTURY
KOLEJOWEJ
Własność infrastruktury kolejowej
Dla wyrównania konkurencyjności kolei w stosunku do transportu
drogowego koniecznym jest finansowanie ze środków publicznych
wydatków na utrzymanie i rozwój infrastruktury kolejowej – tak jak
ma to miejsce w zakresie infrastruktury drogowej.
Dlatego rekomendujemy realokację infrastruktury kolejowej, w
możliwie szerokim zakresie, na rzecz Skarbu Państwa i JST.
Rekomendowana zmiana systemu własności infrastruktury
kolejowej wymaga uchwalenia nowej ustawy o infrastrukturze
kolejowej, na wzór ustawy o drogach publicznych.
Własność infrastruktury kolejowej
REKOMENDUJEMY UTWORZENIE:
PUBLICZNEGO ZASOBU INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ w drodze
jej realokacji ze spółek Grupy PKP na rzecz Skarbu Państwa i JST.
Operacja ta powinna być ekwiwalentna ekonomicznie. Przekazanie
infrastruktury powinno być połączone z przekazaniem długów PKP
S.A i PKP PLK S.A
POZOSTAŁA INFRASTRUKTURA KOLEJOWA STANOWIŁABY JEJ
ZASÓB KOMERCYJNY, gromadzący infrastrukturę będącą
własnością innych niż Skarb Państwa i JST podmiotów.
REKOMENDOWANE ZMIANY W ZAKRESIE
FINANSOWANIA INFRASTRUKTURY
KOLEJOWEJ
Finansowanie infrastruktury
kolejowej
REALOKACJA
INFRASTRUKTURY
KOLEJOWEJ
NA
RZECZ
SKARBU PAŃSTWA I SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO POWINNA BYĆ
POWIĄZANA
Z
WDROŻENIEM
NOWEGO
SYSTEMU
JEJ
FINANSOWANIA, KTÓRY OZNACZAŁBY:
W WYMIARZE EKSPLOATACYJNYM – takie ekonomiczne warunki dostępu do
infrastruktury kolejowej dla przewoźników kolejowych, które byłyby
porównywalne z tymi jakie mają ich główni konkurenci, tj. przewoźnicy drogowi
w
zakresie
dostępu
do
infrastruktury
drogowej.
W WYMIARZE ROZWOJOWYM - taki poziom nakładów na modernizację
infrastruktury kolejowej, który zapewniałby praktyczną realizację idei
zrównoważonego rozwoju transportu kolejowego i drogowego.
Finansowanie infrastruktury
kolejowej
WDROŻENIE NOWEGO SYSTEMU OPŁAT ZA KORZYSTANIE Z
INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ POWINNO NASTĄPIĆ W LATACH
2012–2015, PRZY CZYM:
» Porównywalne z drogowymi stawki opłat to takie które pokrywają wyłącznie
koszty prowadzenia ruchu kolejowego, które stanowią około 30% wszystkich
kosztów spółki PKP PLK S.A
» Stawki opłat dla kolejowych przewoźników towarowych powinny być zatem
obniżone o około 50% ich aktualnego poziomu.
Co proponuje UE
Komisja Europejska przedłożyła (17.09.2010)
projekt dyrektywy w sprawie jednolitego
europejskiego obszaru kolejowego, który
zakłada, dla wyrównania konkurencyjności
kolei z drogami, konieczność obniżenia opłat
za dostęp do infrastruktury kolejowej do
poziomu
35%
kosztów
bezpośrednich
zarządcy infrastruktury.
PROPOZYCJE KIG
1.
2.
3.
Przekazać infrastrukturę kolejową do Skarbu
Państwa i JST w zamian za długi PKP i PKP PLK
Obniżyć stawki opłat za dostęp do infrastruktury
kolejowej według propozycji KE i nałożyć na Ministra
Transportu ustawowy obowiązek ich ustalania na
poziomie opłat dla przewoźników drogowych.
Nałożyć na Ministra Transportu ustawowy obowiązek
podziału środków b. na transport lądowy w proporcji
60% - drogi, 40% - kolej.
PROPOZYCJE KIG
ROZPOCZĄĆ NATYCHMIAST PRACE NAD USTAWĄ O
INFRASTRUKTURZE KOLEJOWEJ, która określi
docelowy model rozwiązań w zakresie:
1. Własności infrastruktury kolejowej.
2. Zasad udostępniania infrastruktury kolejowej i opłat.
3. Finansowania robót w zakresie utrzymania i
inwestycji w infrastrukturze kolejowej.
4. Systemu organizacji zarządzania infrastrukturą
kolejową.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Józef Marek Kowalczyk
Przewodniczący Komitetu Infrastruktury