Acil Obstetrik Bakım Erkek Öğrenciler için tıklayınız.

Download Report

Transcript Acil Obstetrik Bakım Erkek Öğrenciler için tıklayınız.

ŞANLIURFA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ
ÇOCUK ERGEN KADIN VE ÜREME
SAĞLIĞI ŞUBESİ (ÇEKÜS)
DR. MÜBERRA ESRA İMAMOĞLU
Anne Sağlığı; kadının gebelik süresini,doğumu, doğum
sonrası devreyi ve gebeliğe bağlı tüm sağlık durumunu
içeren fiziki, mental ve sosyal tam iyilik halidir.
Bu süre gebeliğin başlangıcından
doğum ile sonlanmasını ve sonra ki
42 günlük devreyi kapsar. Bu süre
içinde meydana gelen , tüm anne ve
fetus hayatını tehdit eden acil
müdehale gerektiren durumda
verilen hızmetler bütünü AOB’ dir.
Bu projenin amacı;
kadın sağlığını geliştirmek
üzere anne ölümleri ve
sakatlıklarının azaltılması için
AOB hizmetlerinin
güçlendirilmesi ve kalitesinin
arttırılmasıdır!!!
Biz Neden Burdayız?????
Anne sağlığı ve çocuk sağlığı birbirini etkileyen
DE
TÜRKİYE
DE ORAN
ORAN :: ??büyük kesimini
durumlarTÜRKİYE
olup,
nüfusun
ŞANLIURFADA
DAORAN:%
ORAN:%0.19
ŞANLIURFA
0.12
ilgilendirdiği, ve genel sağlık durumunu yansıttığı
için Halk Sağlığı’nın da temel konularındandır.
11 ANNEMİZİ
BEBEĞİMİZİ
Ayrıca çok720
boyutlu
bir kalkınma göstergesi olarak
anne ölüm düzeyi
, üreme sağlığı hizmet sunumu
KAYBETTİK
KAYBETTİK
kalitesi ile de yakından ilişkilidir.
!
2013
2010
2011
2012
TÜRKİYE
12.1
11.7
11.6
?
ŞANLIURFA
18
(645)
16
(821)
13.9
(808)
12.3
(720)
(8 AY)
TÜRKİYE
ŞANLIURFA
2010
2011
2012
2013
16.4
15.5
15.4
?
18
(9kişi)
25
(13 kişi)
25.8
(15 kişi)
18.9
(11 kişi)
Şanlıurfa da kişinin sağlık kurumuna gitmeye
karar verme sürecinde yaşadığı gecikme sıklıkta
olduğu ve bu önlenebilir olduğu için beklentimiz;
halkın AOB’ye ilişkin tehlike işaretleri ve
belirtileri konusunda eğitimleri, kendi sağlıkları
bebeklerinin sağlıkları konusunda bilinçli
olması!!
• 18 YAŞINDAN ÖNCE,
• 35 YAŞINDAN SONRA,
• 2 YILDAN KISA ARALIKTA,
• 5 VE DAHA FAZLA SAYIDAKİ GEBELİKLER,
ANNE VE BEBEK SAĞLIĞI AÇISINDAN
TEHLİKELİ OLABİLİR.
Her gebenin en az; 4 kez nitelikli
izlenmesi, doğum sonrası hastanede 3,
evde 3 olmak üzere loğusa izleminin
yapılması,normal doğum sonrası 24
saat, sezeryan sonrası 48 saat
hastanede yatırılması, her doğumun
hastanede gerçekleştirilmesi, acil
obstetrik vakaların yönetimi ve
gerektiğinde stabilize edilerek sevklerin
gerçekleştirilmesi beklenmektedir.






Birçok adolesan cinsel olarak aktif ve istenmeyen gebeliklerden
etkilenmektedir.
Adolesan gebeliklerini azaltmak öncelikle çözülmesi gereken
sorunların başında yer almaktadır.
Birçok ülkede erken yaşta olan gebeliklerin, genç kızların eğitimi,
ekonomik durumu ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri
bulunmaktadır.
Erken yaşta annelik, annenin ve çocuğunun ölüm ve hastalık riskini
arttırmaktadır .
Gebelik, doğum ve sağlıksız düşük komplikasyonları 15–19 yaş
grubundaki annelerin temel ölüm nedenleri arasında yer almaktadır.
15–19 yaş grubunda anne ölümleri 20’li yaşlara göre iki kat daha
yüksektir.










Erken yaşta gebelikler doğurganlığın erken yaşta
başlamasına, daha fazla çocuk doğurmalarına neden
olmaktadır.
Adolesan gebelerde;
Kansızlık,
Erken doğum,
Bebekte gelişme geriliği,
Enfeksiyon,
Doğuma bağlı sorunlar daha sık görülmektedir.
Emzirmeye başlama ve sürdürme performansları
düşüktür.
Adolesanlar cinsel yolla bulasan enfeksiyonlar
açısından erişkinlerden daha fazla risk altındadırlar.
Yapılan araştırmalar;cinsel/üreme sağlığı ile ilgili
yaşadığı sorunların gelecekte yaşayabileceği bir çok
sağlık sorunlarının, temelinin bu dönemde atıldığını
ortaya koymuştur.
1- Dişi üreme organlarının
olgunlaşması.
2-Yumurta oluşumu.
3- Adet görme (Regl).
4- Göğüslerin belirginleşmesi.
1- Erkek üreme
organlarının olgunlaşması.
2- Sperm oluşumu.
3- Ses kalınlaşası.
4- Sakal ve bıyık çıkması.
Kız ve Erkeklerde Görülen
Ortak Değişiklikler :
1- Boy uzaması.
2- Kilo artışı.
3- Vücutta kıllanma (koltuk altı
ve cinsel bölgede).
4- Deride yağlanma.
5- Sivilce çıkması.
6- Ter salgısının artması.
7- Kasların gelişmesi.
Ergenlik Dönemi çocukluktan genç kızlığa
adım atıldığı bir dönemdir. Bu dönemde
bedensel gelişim ve kişilik gelişimi çok hızlıdır.
Kızlarda 9-10 yaşlarında başlayan bu dönem
18 yaşına kadar devam eder. Sağlıklı bir kadın
ADET GENELDE
olabilmek için gerekli olan bu İLK
değişimlerin
YUMURTLAMASIZDIR.
gerçekleştiği ergenlik döneminde,
beyin ve ADETLER, İLK
1-2 YIL SONRA DÜZENLİ
üreme organları vücudunADETTEN
diğer bölümlerine
hormonlar adı verilen kimyasallar
ileİLK ADETTEN
OLMAYAaracılığı
BAŞLAR.
mesajlar gönderir.
İTİBAREN İLK 1 SENE (BELKİ DAHA
Bu dönemde oluşan
değişiklikler;
UZUN
SÜRE) İÇERİSİNDE KIZLARIN %80 ‘
seksüel (cinsel),
İNDE
somatik(vücuttaki) veADET DÖNGÜSÜ GENELDE
psikolojik olarak 3 grupta
incelenir.
YUMURTLAMASIZDIR!!!!!
YUMURTLAMA
OLANLARDA
İSE kıllanma, aksiller (koltuk altı)
1-Seksüel (cinsel) değişiklikler:
Meme gelişimi,
cinsel bölgede
KORPUSgelişme,
LUTEUM
YETMEZLİĞİ
kıllanma, genital (cinsel) organlarda
rahimde
büyüme VARDIR!!!
YANİ YUMURTA
DÖLLENSE
BİLE
2-Somatik (vücuttaki değişiklikler:
Kemiklerin
uzaması, kalça
genişlemesi, kasların gelişmesi
3-Psikolojik değişiklikler: Yeni duruma
uyum sağlama çalışmaları, ruhsal denge gelişimi,
TUTUNAMAZ!!!
adaptasyon güçlüğü, saldırgan, hassas,aşırı duygusal, meraklı (aşk, cinsellik..)
Beynin olgunlaşması 20’li yaşların başında
olmaktadır. Davranışların bağlantılarını yapan ve
onları bütünleştiren yorumlayan merkez ne yazıkki
ergende en son gelişen bölgedir. Bu nedenle
ergenlerin olayları özümseyip doğru karar verme
süreçleri uzundur. Öte taraftan haz ve ödül bölgesi
erkenden olgunlaşmaktadır!!
Yani ergen zevk alacağı şeyleri keşfetmeye yatkın olurken (cinsellik, alkol,
uyuşturucu, sigara...) davranışlarını ve bunların sonuçlarını analiz edebilme yetisine
sahip değildir!! Son derece normal olan bu süreç yanlış yaklaşımlarla hem aile
hemde ergen için kabusa dönüşebilir. Aile içi çatışmalar, intiharlar, evden kaçmalar,
kötü alışkanlıklarla sonuçlanabilir. Ayrıca kendini yalnız hissetme, ilgi ve sevgi
yoksunluğu,kaygı bozuklukları, kendini yetersiz ve değersiz görmesi sıktır.
Gebelik; spermle dişi yumurta hücresinin
birleşmesiyle başlayan ve 40 hafta süren doğal
bir süreçtir. Yumurtlama kadınlarda âdet
kanamasından 2 hafta önce olabileceği gibi bu
sürede 1-2 gün değişiklik olabilir. Dişi yumurta
hücresinin yaşam süresi, yumurtalıktan
ayrıldıktan sonra 12-24 saat arasındadır. Fakat
spermler, kadın vücudunda yumurtadan daha
uzun süre yaşayabilir.Rahim boynundaki
kıvrımlarda 48 saat saklanabilirler.
Bir kadın her gün hamile kalmaya hazır
değildir.Gebe kalmak için en uygun zaman iki
âdet döneminin ortasına rastlayan günlerdir.
Çünkü kadın yumurta hücresi bu günlerde
olgunlaşır ve yumurtalıklardan dışarı atılır.
Yumurta tüplerde yaklaşık 1 gün döllenmeye
hazır durumda kalır
Erkeklerin testislerinde, her gün
milyonlarca sperm üretilir. Ancak,
bunlardan bir tanesinin dişi yumurta
hücresiyle birleşme şansı vardır Hareket
yeteneği olan spermin, dişi yumurta
hücresiyle birleştiği an gebelik başlar. Bu
birleşme tüplerde olur. Dişi ve erkek
hücreler birleşerek yeni bir hücre oluşturur.
Döllenmiş yumurta, rahim içine en geç 9
gün içinde ulaşır. Bu süre içinde hücre
çoğalmasıyla bir hücreler topu hâline gelir.
Hücre yumağına embriyo denir.
GEÇİCİ YÖNTEMLER;
Bırakıldığında hamile
kalınabilen
• GEBELİĞİ ÖNLEYİCİ
HAPLAR,
• RAHİM İÇİ ARAÇ,
• AYLIK VE ÜÇ AYLIK
İĞNELER,
• DERİ ALTI KAPSÜLLERİ
(İMPLANT),
• DİYAFRAM,
• SPERM ÖLDÜRÜCÜLER,
• KADIN KONDOMU.
KALICI YÖNTEMLER ;
Uygulandıktan sonra artık
gebe kalınamayan
yöntemler.
•TÜPLERİN BAĞLANMASI
(TÜP LİGASYONU).
1.GEÇİCİ YÖNTEMLER;
Uygulanmadığında gebelik
oluşturabilen yöntemlerdir.
• KONDOM (kaput, kılıf,
prezervatif)
2.KALICI YÖNTEMLER;
Uygulandıktan sonra gebelik
oluşturmayan yöntemdir.
• TOHUM KANALLARININ
BAĞLANMASI
(vazektomi)
Doğum kontrolüne
erkeklerinde katılımını
sağlar
 Hiçbir yan etkisi yoktur
 Mutlaka usulüne uygun
olarak kullanılmalıdır
 Cinsel yolla bulaşan
hastalıklardan korur




Bütün cinsel olaylar eskisi gibi devam eder
Koruyuculuk hemen başlamaz
Karardan emin olunmalıdır




Takvim metodu
Geri çekme
Hazneyi yıkama
Emzirme
Gebelik açısından en riskli günleri
hesaplayarak gebelikten
korunmaya çalışmak şeklinde
uygulanır
 Bir adetin ilk günü ile sonraki
adetin ilk günü arasındaki süre
kadının adet döngüsüdür (çoğu
kadında bu süre 28 gündür). Bu
süre hesaplandıktan sonra
bulunan rakamdan 14 gün çıkarılır
ve bu şekilde ortaya çıkan rakam
bize adetin birinci gününden
itibaren hesaplanmak koşuluyla
yumurtlamanın olacağı tarihi verir



Cinsel ilişki sırasında, boşalma olmadan
önce, erkeğin penisini kadının
vajinasından çıkararak dışarıya
boşalmasıdır
Bu yöntemin doğru uygulanabilmesi ve
cinsel ilişkinin olumsuz etkilenmemesi için
iki tarafında bu konuda istekli ve kesin
kararlı olması gerekir
Doğum yapmış kadınlar
kısa bir süre adet
görmezler
 Emzirmek anneyi
gebelikten korumaz
 Aile planlaması
yöntemi değildir
 Emziren kadınlar
lohusalıktan hemen
sonra etkin bir Aile
Planlaması yöntemi
kullanmalıdır.

Korunmasız cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saat
içinde gebeliğin oluşmasını önlemek amacıyla
kullanılır. Gebeliği önleyici haplar ve RİA
uygulaması şeklindedir.
UNUTMAYIN!
İlk 72 saat içindeki
uygulamada, iki saat içinde
ACİL KORUNMA İÇİN İLK
kusma olmaması72durumunda
SAAT İÇİNDE EN %99 korur.
YAKIN kullanım hatalarında,
• Aile planlaması yöntemi
SAĞLIKilişkide,
KURULUŞUNA
• Korunmasız cinsel
BAŞVURUNUZ.
• Tecavüze uğrayanlarda,
gebeliğin önlenmesi için kullanılır.


Tüm önlemlere karşı gebelik oluşmuşsa 10.
haftaya kadar kürtaj yasaldır
İstenmeyen gebeliklerde Doğumevlerine
veya hastanelerin Aile Planlaması kliniklerine
başvurun.
KÜRTAŞ BİR AİLE
PLANLAMASI
YÖNTEMİ DEĞİLDİR








GEBELİKTEN 2-3 AY ÖNCE BAŞLAYARAK, GEBELİĞİN 3.
AYININ SONUNA KADAR FOLİK ASİT İLACI KULLANINIZ.
EN AZ 4 DEFA AİLE HEKİMİNİZE GİDİNİZ.
DÜZENLİ OLARAK TANSİYON TAKİBİ YAPTIRINIZ
GEBELİKTE ÖĞÜN ATLAMADAN AZ MİKTARLARDA SIK
ARALIKLARLA HER TÜRLÜ BESİNDEN ALINIZ.
AİLE HEKİMİNİZ TARAFINDAN VERİLEN DEMİR VE D
VİTAMİNİ İLAÇLARINIZI DÜZENLİ OLARAK KULLANINIZ.
GEBELİKTE 5 VE 6. AYLARDA TETENOZ AŞINIZI MUTLAKA
YAPTIRINIZ.
MUTLAKA HASTANEDE DOĞUMUNUZU YAPINIZ.
HEKİM TARAFINDAN ZORUNLU GÖRÜLMEDİKÇE NORMAL
DOĞUMU TERCİH EDİNİZ.





İLK 6 AY SADECE ANNE SÜTÜ İLE
BESLEYİNİZ.
İLK BİR HAFTA İÇİN DE TOPUK KANINI
ALDIRINIZ
DOĞUM SONRASINDA LOHUSA
İZLEMİNİZİ AİLE HEKİMİNİZE YAPTIRINIZ.
İŞİTME TARAMA TESTİNİ YAPTIRINIZ
KALÇA ÇIKIĞI KONTROLÜ İÇİN AİLE
HEKİMİNE GÖTÜRÜNÜZ.
TEŞEKKÜRLER