Transcript İslamiyet ve Türkler

Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Dersi 9. Sınıf 7. Ünite
İslamiyet ve Türkler
pedagojiformasyon.com
1
9.7. Ünite: İslamiyet ve Türkler / Konular
1. Türklerin Müslüman Oluşu
2. Türklerde İslam Anlayışının Oluşmasında Etkili Olan
Şahsiyetler
2.1. Ebû Hanife
2.2. Maturidî
2.3. Şafiî
2.4. Eş’arî
2.5. Ahmet Yesevî
2.6. Ahî Evran
2.7. Hacı Bektaş Veli
2.8. Mevlânâ
2.9. Yunus Emre
2.10. Hacı Bayram Veli
3. Türklerin İslam Medeniyetine Katkıları
9.7. Ünite: İslamiyet ve Türkler / Kazanımlar
1. Türklerin Müslüman olma sürecini açıklar.
2. Türklerde İslam anlayışının oluşmasında etkin olan
tarihî şahsiyetleri tanır.
3. Türk bilginlerinin İslam medeniyetine katkılarını
örneklerle açıklar.
4. Türklerin İslam medeniyetine katkılarını irdeler.
www.muhammetyilmaz.com
3
1. Türklerin Müslüman Oluşu
• Türkler müslüman olmadan önce;
Budizm,
Zerdüştlük,
Maniheizm ve
Hristiyanlık dinleriyle tanışmışlardır.
• Türklerin en önemli inancı “Göktanrı” inancıdır.
• Göktanrı inancı tek tanrı inancına dayanır.
• Göktanrı inancının peygamberi ve kutsal kitabı
yoktur.
4
Göktanrı İnancı
• Gök Tanrı Türk Tanrısıdır ve Mili bir Tanrı olarak kabul
edilmiştir.
O,
• Yüce nitelikleri olan
• Hayat veren
• Yaratan
• Öldüren
• İradesine göre hükmeden
• Yardım eden
• Cezalandıran
• İnsanlara bilgi veren
• Yol gösteren bir ulu varlıktır.
www.muhammetyilmaz.com
5
Göktanrı İnancı
Göktanrı inancında “kam” veya “şaman” denilen
rahipler dini törenleri yönetirdi.
6
Kötü ruhları
kovduğuna inanılan
bir şaman
www.muhammetyilmaz.com
7
8
Türklerin İslam’ı Kabul Etmesinde
Etki Eden Etkenler
İslam’ın evrensel
nitelikleri
Sevgi,
Hoşgörü…
İslam’ın Türklerin
mizacına uygun olması
Göktanrı inancının Tevhid inancına benzemesi
Tek Tanrı, Ahiret, Cennet, Cehennem, Melek,
Şeytan, Ruh, Ruhun ölmezliği
www.muhammetyilmaz.com
9
İslam’ın Türkler Arasında Yayılması
Fetihler
Tacirler
Dervişler
Türkler
www.muhammetyilmaz.com
10
2. Türklerde İslam Anlayışının Oluşmasında
Etkili Olan Şahsiyetler
Ebû
Şafiî
Hanife
Mâturidi
Eş’arî
Ahî Evran
Mevlânâ
Türklerde İslam A
Türklerde İslam
Anlayışının Oluşmasında
Etkili Olan Şahsiyetler
nlayışının Oluşmasında
Etkili Olan Şahsiyetler
Hacı
Bayram Velî
Ahmet
Yesevî
Hacı
Bektaş
Velî
Yunus
Emre
11
2. Türklerde İslâm Anlayışının Oluşmasında
Etkili Olan Şahsiyetler
2.1. Ebu Hanife
Azamiye Camii
www.muhammetyilmaz.com
Bağdat/Irak
12
2.1. Ebu Hanife ( İmam Azam) / 699-766
Asıl adı Numan bin Sabittir.
Türkler arasında en yaygın mezhep olan
Hanefi mezhebinin kurucusudur.
İslam dünyasında İmam A’zam (büyük
imam) olarak tanınır.
İslam’ı Kur’an ve sünnetin ışığında aklın
ilkeleriyle yorumlamıştır.
Geçimini ticaret yaparak sağlamıştır.
www.muhammetyilmaz.com
13
“Yüce Allah, Peygamberini tefrika ve
Müslümanları birbiriyle savaşmak için değil,
ayrılığı gidermek ve Müslümanlar arasındaki
sevgiyi ve hoşgörüyü çoğaltmak için bir
rahmet olarak gönderdi.”
(Ebu Hanife)
Soru: Yukarıdaki sözüne göre Ebu Hanife’nin
İslam’ı nasıl anlayıp yorumladığını açıklayınız.
www.muhammetyilmaz.com
14
2.2. Maturidi / 852-944
Asıl adı Ebu Mansur Muhammed bin elMaturidi’dir.
İtikadi mezheplerden biri olan Maturidi
mezhebinin kurucusudur.
Akla ve hoşgörüye dayanan dini anlama ve
yorumlama biçimi Türklerin din anlayışına etki
etmiştir.
15
2.2. Maturidi / 852-944
İnsan aklıyla Allah’ı bilebilir.
İnsan ancak gücünün yettiklerinden
sorumludur.
İman taklide değil araştırmaya
dayanmalıdır.
İyi ve kötü temel özellikleriyle akılla
bilinebilir.
www.muhammetyilmaz.com
16
İmam
Maturidi’nin
Türbesi
17
2.3. Şafii / 767-820
 Asıl adı Muhammed b. İdris’tir. Filistin’de doğmuş,
Mısır’da vefat etmiştir.
 Mısır’a yerleştikten sonra, toplumsal ve kültürel
farklılıklar fikirlerinin bazılarının değişmesine sebep
olmuştur.
 Dini anlayış ve yorumunda sünnete bağlılığının
önemli etkisi vardır.
www.muhammetyilmaz.com
18
www.muhammetyilmaz.com
İmam Şafii’nin
görüşleri Mısır, Suriye,
Hicaz, Kuzey
Afrika’nın bazı
bölgeleri ile Anadolu
ve Horasan gibi
bölgelerde yaygındır.
İmam Şafii’nin
Türbesi
19
İmam Şafii Diyor ki:
•
•
•
•
İlim öğrenmek nafile namaz kılmaktan iyidir.
Akıllı kişi, hayır ile şerri birbirinden ayırt
edendir.
Sadık dost, arkadaşının üzüntüsüne ve
sevincine ortak olandır.
Yüksek meziyetli insanlar kendilerinde
üstünlük görmeyenlerdir.
www.muhammetyilmaz.com
20
2.4. Eş’ari / 874-936
• 874 senesinde Basra'da doğdu, 936 senesinde
Bağdât'ta vefât etti.
• Türklerin İslamiyet anlayışı üzerinde önemli
etkileri olan Eş’ari’nin görüşleri, Hindistan’dan
Endülüs’e kadar uzanan bir coğrafyada yaşayan
Müslüman tarafından benimsenmiştir.
www.muhammetyilmaz.com
21
2.5. Hoca Ahmet Yesevî
Türk tasavvuf geleneğinin
öncüsü olan Hoca Ahmet
Yesevi, bugünkü
Kazakistan’ın Çimkent şehri
yakınlarında doğmuştur.
1167 tarihinde vefat
etmiştir.
Pir-i Türkistan
lakabıyla Orta Asya ve
Anadolu Türkleri arasında
etkili olmuştur.
www.muhammetyilmaz.com
22
Yesevîlik Düşüncesi
Temel ilkeleri;
alçakgönüllülük,
samimiyet,
sadelik ve
fedakarlıktır.
23
Yesevîlik Düşüncesi
Hoca Ahmet
Yesevi’nin
Divan-ı Hikmet
Ümmet olsan, gariplere uyar ol.
Ayet ve hadisi her kim dese, duyar ol.
Rızık nasip, her ne verse, tok gözlü ol.
www.muhammetyilmaz.com
24
2.6. Ahi Evran
Anadolu’da Ahilik
teşkilatının kurucusu
olan Ahi Evran,
Asya’dan
Anadolu’ya gelip
yerleşen 13. yüzyıl
tasavvuf
bilginlerinden biridir.
Ahi kardeş anlamına
gelir.
25
Ahilik
Haftasında
'Şet
kuşatma'
Töreni
26
Ahilik;
1. Ahi Evran tarafından kurulmuş bir meslek örgütüdür.
2. Ticaret ve meslek ahlakını koruyup yaymayı
amaçlamıştır.
3. Anadoluya göç eden Türklerin yerli esnaf karşısında
tutunmalarını sağlamıştır.
4. Çırak, kalfa ve ustaların hem mesleki hem de dini
eğitimleriyle ilgilenmiştir.
www.muhammetyilmaz.com
27
Kırşehir Ahi Evran Camii
www.muhammetyilmaz.com
Bacıyan-ı Rum:
Ahi Evran’ın eşi
Fatma Ana’nın kurduğu
dünyanın ilk kadın
teşkilatıdır.
Anadolu’daki
kadınların sosyal ve
ekonomik hayata
katılmalarını sağlamıştır.
www.muhammetyilmaz.com
2.7. Hacı Bektaş Veli
Bektaşilik
düşüncesinin
kurucusu Hacı
Bektaş Veli’dir.
“Gelin canlar,
bir olalım!”
www.muhammetyilmaz.com
Hacı Bektaş Dergahı
www.muhammetyilmaz.com
31
Hacı Bektaş Veli’nin
“Makalat”
isimli eserin çok önemlidir
Hacı Bektaş, "İncinsen de incitme." ve
"Karşısındaki insanın iyi olmasını
isteyen önce kendisi iyi olmalıdır."
diyerek bencilliği, büyüklenmeyi, gurur, hırs
ve hoşgörüsüzlüğü ortadan kaldırmaya
çalışmıştır.
Hacı Bektaş Diyor Ki:
•Allah ile gönül arasında perde yoktur.
•Çalışmadan geçinenler bizden değildir
•Nefsine, hiddetine, eline, beline, diline sahip ol.
•Bir olalım, iri olalım, diri olalım.
•İncinsen de incitme.
www.muhammetyilmaz.com
2.8. Mevlana
Mevlana Celaleddin-i Rumi,
1207 yılında bugün
Afganistan sınırları içerisinde
yer alan Horasan’ın Belh
şehrinde dünyaya gelmiştir.
1273 ylında vefat etmiştir.
www.muhammetyilmaz.com
34
2.8. Mevlana
Mevlana Celaleddin Rumi’nin eseri
Mesnevi
35
İnsanlar arasında ırk ve
millet ayırımı
gözetmeksizin herkesi
İslam’ın barışına çağıran
hoşgörüsü, farklı din ve
mezhepten birçok insanın
etkilenmesini sağlamıştır.
www.muhammetyilmaz.com
36
Mevlevi dervişlerinin ney, kudüm, rebap gibi çalgılar ve
ilahiler eşliğinde yaptıkları ayine sema denir.
37
2.9. Yunus Emre
Yaklaşık olarak 1240
yılında doğmuş, 1320
yılında vefat etmiştir.
www.muhammetyilmaz.com
YUNUS EMRE DİYOR Kİ:
Gelin tanış olalım,
İşin kolayın tutalım.
Sevelim sevilelim,
Dünya kimseye kalmaz.
2.10. Hacı Bayram Veli
1352 yılında
Ankara’da doğmuş,
1430 yılında vefat
etmiştir.
İslamiyetin
Anadolu'da
yayılmasına önemli
katkılar sağlamıştır.
3.Türklerin İslâm Medeniyetine Katkıları
Türkler, bilim, sanat, edebiyat, felsefe
ve mimari alanında İslam medeniyetinin
gelişmesine öncülük yaptılar.
www.muhammetyilmaz.com
Edebiyat
Türk-İslam Edebiyatının ilk örnekleri
Yusuf
Has
Hacib:
Kutadgu
Bilig
42
Edebiyat
Türk-İslam Edebiyatının ilk örnekleri
Kaşgarlı Mahmud:
Divan-ü Lügati't-Türk
www.muhammetyilmaz.com
Musiki Üstadı ve
Bestekarlarımız
Buhurizade
Mustafa Itri Efendi
BENİ SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ
İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM
4/8/2015