Transcript EĞİTİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

EĞİTİM YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ
Dr. Behçet AL
1
EĞİTİM YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ
Eğitim yöntem ve
tekniklerini kavrama

Yöntemleri ders
ortamında uygulama
becerisi kazanma

2
İnteraktif Eğitim Yöntemleri
 Yanlış kullanılan bir kavram
 Interaktif eğitim yaklaşımı ifadesini
kullanmak daha doğru
 Yöntem ve tekniklerin, katılımcı ve
karşılıklı etkileşimi sağlayıcı (interaktif)
bir şekilde kullanılması
3
ÖĞRETİMİN ÖGELERİ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Öğrenen
Öğreten
Konu
Çevre
Yöntem
Araç-gereç
4
YÖNTEM

Öğretim sürecinde yer alan tüm
faaliyetlerin en verimli ve en
etkili biçimde düzenlenmesi
5
TEKNİK
 Eğitim yöntemlerinin özel kullanılış
biçimi
“Yönteme” özellik katma
 Eğiticinin kendi kişisel yaşantılarını
katması
6
TEKNİK

Her eğitimcinin bir yöntemi
kendine özgü bir kullanış biçimi
veya tekniği vardır.
7
YÖNTEM VE TEKNİK
Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın,
Eğitimcinin
 Yöntemi çok iyi anlamış olması
 Üretici olması
 Etkin bir biçimde, nerede ve nasıl
uygulayabileceğini bilmesi önemlidir.
8
İyi bir eğitim yönteminin
özellikleri
 Amaçları gerçekleştirici olmalı
 Grup ve birey psikolojisini teşvik etmeli
 Monoton olmamalı
Eğitilenlerin kendi yaşantılarını
planlamalarına imkan vermeli
9
İyi bir eğitim yönteminin
özellikleri
 Öğrenmeyi kolaylaştırmalı
-hem eğitimci hem de eğitilen için yorucu olmamalı
Eğitimcinin kişisel buluşları ile
zenginleştirilebilmeli
 Etkin şekilde katılımı sağlayıcı olmalıdır.
10
Öğretme yöntem ve teknikleri
 Anlatma
 Soru–cevap
 Vaka Çalışması
 Demonstrasyon
11
Öğretme yöntem ve teknikleri
Yetiştiricilik (COACHING)
 Beyin Fırtınası
 Tartışma Yöntemi
 Oyunlaştırma (Rol–play)
 Problem çözme yöntemi
.Benzetim (Simulation)
12
İNTERAKTİF EĞİTİM
YAKLAŞIMLARI







Gösterdim
Söyledim
Duydu,
Anladı
Hak verdi
İnandı
Uyguladı







Gördü mü?
Duydu mu?
Doğru mu anladı?
Hak verdi mi?
İnandı mı?
Uyguladı mı?
Sürdürecek mi
13
Eğitimin amacı
 Bilgi verme (informational)
 Güdüleme (motivational)
 Öğretme
(instructional)
Bu üç amaç birbirinden farklıdır.
Farklılık hem eğitimci hem de
eğitilenler tarafından bilinmelidir.
14
Okudu
%10
Duydu
%20
Gördü
%30
Gördü-duydu
Gördü-duydu-söyledi
Gördü-duydu-söyledi-dokundu
hatırlamaktadır
%50
%80
%90
15
16
Amaç bilgi verme ise,
 Daha çok grup eğitiminde kullanılır.
- tanıtma
- durumu anlatma
Dikkati çekmek ve sürekli kılmak için
- eğlendirici
- dramatik
- motive edici tekniklerle
zenginleştirilebilir.
17
Amaç bilgi verme ise,
 Daha çok anlatma yöntemi
Soru cevap
Tartışma ile desteklenmeli
18
Amaç motive etmek ise,
 İlgi çekme ve uyarma
 Spesifik eğitim hedefi
- tutum, değer yargısı
- duygu değişiklikleri
 Dramatik ve eğlendirici teknikler
kullanılabilir.
19
Amaç öğretme ise,
 Davranış değişikliği oluşturma önemli
 Eğitilenlerin eğitime
- zihinsel veya
- davranışsal olarak katılmaları
20
SONUÇ OLARAK
 Eğitici için gerçek mutluluk, öğrenim
hedeflerine ulaşmaktır.
 Bu başarı, çeşitli eğitim yöntemlerinin
bilinçli ve dinamik bir şekilde
kullanılması ile ilgilidir.
21
Anlatma (takrir) yöntemi
 Eğitilenlere bilgi verilmesi
amacıyla kullanılır.
Yoğun kuramsal bilginin kısa
sürede aktarımı
 Organize görüş kazandırma
22
Olumsuz yanları-1
 Dinleyerek öğrenme gücü
-25–45 dakika Tekdüze bir anlatım sıkıcı olabilir.
 Etkinliği için aktif katılım
23
Olumsuz yanları-2
 Öğretmen merkezlidir.
 Katılımcılar pasif durumdadır.
- öğrenme engeli
 Tutum ve beceri kazandırmada
yararsızdır.
24
Anlatma yönteminde
dikkat edilecek hususlar-1




Basit, kısa ve tam cümleler
Sunu mantıksal bir sıra izlemeli
Yaşantılara uygun örnekler
Ses tonu iyi ayarlanmalı
25
Anlatma yönteminde dikkat
edilecek hususlar-2
 Verbalizme (sözcüklere boğulma) yer
verilmemeli
 Arada tartışmalara yer verilmeli
 Espri ve şakalara yer verilmeli
 İlgi çekici jest ve mimikler
26
Anlatma yönteminde dikkat
edilecek hususlar-3
 Küçük grup çalışmaları ile tartışma
yapılmalı
 Ders sonunda kısa bir değerlendirme
ve özet yapılmalı
27
Soru–cevap Yöntemi
 Etkili bir eğiticinin temel
özelliklerinden biri nedir?
 En iyi eğiticiler hangi eğitim
stratejilerini uygularlar?
 Sunumlar nasıl daha ilginç hale
sokulabilir?
Bu 3 sorunun yanıtı da etkili soru sorma
tekniğini kullanmaktır.
28
Soru–cevap Yöntemi
 Düşünmeye yönlendirme
 Yaratıcılığı teşvik etme
 Aktif katılımı sağlama
Sınıf içi iletişimi güçlendirme açısından
önemlidir.
29
Soru sorma tekniği farklı
amaçlarla kullanılabilir-1
 Bir konuya giriş yapmak
 Dersin etkinliği ve katılımı artırmak
 Tartışma ortamı yaratmak
 Özet yapmak
30
Soru sorma tekniği farklı
amaçlarla kullanılabilir-2
 Katılımcıları konu hakkında
düşünmeye sevk etme
 Bilgi toplama ve yorumlama
yeteneklerinin geliştirilmesi
 İlginin çekilmesi
 Bilginin kalıcılığı
31
Etkili soru sorma teknikleri-1
 Soru açık, basit ve direkt olmalıdır.
 Güdülemeye ve düşünmeye yönelik
olmalı
–zihin gücünü geliştirici Grupta samimi, rahat ve dostça bir
hava oluşturmalı
32
Etkili soru sorma teknikleri-2
 Soruyu tüm gruba yöneltme
-eşit imkan-
Olumsuz yönü gönüllülerin cevaplaması
Bazı durumlarda katılımcılardan birine önce adıyla
hitap ederek sorma
 Soruyu sorma, duraklama ve soruyu belli bir
katılımcıya yöneltme
 Katılımcılara ismi ile hitap etmek
33
Etkili soru sorma teknikleri-3
 Soruyu tekrardan kaçınılmalı
-Dikkati toplamak Düşünmek için yeterli zaman verilmeli
 Kendi cümleleri ile cevaplandırma imkanı
verilmeli
 Konuşma güçlüğü çekenlere sabır
gösterilmeli
34
Etkili soru sorma teknikleri-4
 Cevap yetersiz ise ek sorular
 Doğru yanıtlar tekrarlanmalı
- destek
- diğerlerinin duyması
Doğru yanıtlar olumlu geri
bildirimle desteklenmelidir.
- övme, olumlu yüz ifadeleri
35
Etkili soru sorma teknikleri-5
 Yanıt kısmen doğru ise,
- Doğru bölümü onaylamalı
- Yanlışı düzeltmelidir
 Yanıt hatalı ise,
- Soruyu başka şekilde yeniden yöneltme
- Bir başkasına yeniden soru yöneltme
- Daha sonra aynı katılımcıya tekrar
dönmelidir.
36
Etkili soru sorma teknikleri-6
 Yanlış cevapta olumsuz geri bildirim verilmemeli
- Özgüven ve kişilikler rencide edilmemeli
 Eğitici cevabı bilmiyorsa yanıtını bilmediğini ifade etmeli
 Konu dışı soru sorulduğunda yanıt grup için gerekliyse
açıklama yapılabilir.
37
Beyin fırtınası
(Brain storming)
 Grup üyelerinin akıllarına gelen
her şeyi mantık ölçülerine
vurmadan söylemeleri
 Hayal yoluyla fikir elde etmekte
kullanılır.
 Yaratıcılığı geliştirir.
38
Beyin fırtınası
 Giriş tekniği olarak ilgi çekici
Belli bir konuda alternatif çözümler
üretmek
Sınırlılığı
Katılımcıların konuyla ilgili bilgi ve
deneyimlerinin olması gerekir.
39
Beyin fırtınası
Amaç ya da sorun eğitimci
tarafından sunulmalıdır.
 Zaman sınırı belirlenmeli
10 dakikayı geçmemeli
 Grup üyeleri akıllarına gelen fikirleri
rahat söyleyebilmeli
 Etkin katılım sağlanmalı
40
Beyin fırtınası
 Söylenenler tartışılmaksızın kaydedilmeli
 Eleştiri ve değerlendirmeler sona bırakılmalı
 Süre sonunda söylenenler analiz
edilmelidir.
Katılımcı sayısı 5–20 olmalı
En uygunu 12 kişi
Beyin fırtınasını bitirirken bütün önerileri
baştan sona gözden geçirilmesi
41
DEMONSTRASYON
(GÖSTERME YÖNTEMİ)
Gösteri öğretmen merkezli
Psiko–motor becerilerin kazandırılması
Beş duyu organı etkileşimde bulunur.
42
DEMONSTRASYON
(GÖSTERME YÖNTEMİ)
Çinliler, bu yöntemin eğitimde önemini şu
atasözüyle çok iyi açıklamışlardır:
“Duyarsam unuturum,
Görürsem hatırlayabilirim,
Yaparsam öğrenirim”
43
YETİŞTİRİCİLİK (COACHING)
El becerisi ya da psiko–motor
becerinin öğrenilmesi
”Usta–çırak” ilişkisi
Beceri kazandıran kişi
“Yetiştirici” (COACH)
44
PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ
Bilimsel yöntem
Eleştirel düşünme
Karar verme
Sorgulama gibi yetenekleri geliştirir.
45
PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ
Bu yöntem, bir problemin
çözümünde, genelleme ve
sentezde kullanılır.
46
BENZETİM (SİMULATİON)
 Sınıf içinde bir olayın gerçekmiş gibi
ele alınıp, üzerinde eğitici çalışma
yapılması
 Gerçeğe uygun bir model üzerinde
öğretim yapılması
47
ÖRNEKLER
 Kadavra ya da modeller üzerinde
çalışma
 Pilotların uçuş öncesi yapay
koşullarda eğitimleri
 Astronotların eğitimi
48
GRUP ÇALIŞMALARI ŞU
AMAÇLARLA YAPILABİLİR
.
.
.
.
.
Problem çözmede,
Vaka çalışmalarında
Rol- play
Demonstrasyon ve COACHING
Bir konunun farklı yönlerini ele alıp,
tartışıp, sunmak için vb.
49
YÖNTEM
Bilgi
kazanma
Davranış.
değiş.
AMAÇ
Prob.
çözme
beceri.
Kişiler
arası
ilişkiler
El bec.
Sınıf dersi
Tartışma
Slayt-videosinema
8
9
7
4
10
4
5
7
5
3
8
2
1
3
5
Role-play
Vaka çalışması
5
6
9
8
9
10
9
4
4
5
COACHING
6
7
9
8
10
50
SUNUM TÜRÜ
ANIMSAMA ORANI (%)
3 saat
sonra
3 gün
sonra
Sözel, tek yönlü ders
(konferans)
Yazılı (okuma)
25
10-20
72
10
Görsel ve sözel (sınıf dersi)
80
65
Katılımcı yöntemler (role
play, tartışma, vaka
çalışması)
90
70
51
 TEŞEKKÜRLER
52