Transcript Διάλεξη 8

Venture Capital- Business Angels- Incubators
Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία ανάπτυξης των
επιχειρήσεων
Εισηγήτρια: Ελένη Π. Κολοφωτιά
Διευθύντρια Επενδύσεων
Ταμείου Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας Α.Ε.
Τι είναι η venture capital χρηματοδότηση;
 «Ένας τρόπος χρηματοδότησης της ίδρυσης,
ανάπτυξης ή εξαγοράς μιας εταιρείας, βάσει
του οποίου ο επενδυτής αποκτά τμήμα του
μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας ως
αντάλλαγμα για την παροχή χρηματοδότησης»
British Venture Capital Association
Venture Capital vs Private Equity
Venture Capital
Private Equity
Seed Capital
Early Stage
Development Capital
Replacement Capital
MBO/MBI
PIPE
LBOs
Venture capital χρηματοδότηση αναφέρεται
κύρια σε ΜΜΕ διότι:
 Η πρόσβασή τους στο τραπεζικό σύστημα δεν είναι
εύκολη
 Ο τραπεζικός δανεισμός απαιτεί σημαντικές εγγυήσεις
που οι επιχειρήσεις δεν διαθέτουν
 Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν αντλήσουν κεφάλαια με
άλλους συμβατικούς τρόπους, όπως η
χρηματιστηριακή αγορά
 Οι ΜΜΕ είναι δυναμικά αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις
Τα προβλήματα ανάπτυξης των ΜΜΕ
εστιάζονται:
– Πρόσβαση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα
– Γνώση σημασίας στρατηγικής
– Αξιοποίηση προγραμμάτων και γενικότερα χρηματοδοτικών
εργαλείων
– Υιοθέτηση καινοτομίας στην επιχειρησιακής τους πρακτική
– Υιοθέτηση μηχανισμών γνώσης και αξιολόγησης εξωτερικού
περιβάλλοντος
– Υιοθέτηση συστημάτων απόκτησης και αξιοποίησης νέων
τεχνολογιών
– Ανάπτυξη του ανταγωνισμού
– Διαμόρφωση επιχειρηματικής κουλτούρας
– Υψηλό κόστος παραγωγής
Οι ΜΜΕ στην Ε.Ε.
 Σε σύνολο 19,3 εκατ. επιχειρήσεων της Ε.Ε.
–
–
–
–
92,3% είναι πολύ μικρές (<10 άτομα προσ.)
6,5% μικρές (από 10-49 άτομα προσ.)
1% μεσαίες (από 50-250 άτομα προσ.)
0,2% μεγάλες(> 250 άτομα προσ.)
Πηγή:Observatory of European SMEs 2003
Οι ΜΜΕ στην Ελλάδα
 Σε σύνολο 771 χιλ. ΜΜΕ επιχειρήσεων της
χώρας μας
– 97,5 % είναι πολύ μικρές (<10 άτομα προσ.)
 Το 98% έχει από 1-5 άτομα προσ.
– 2,07% μικρές (από 11-50 άτομα προσ.)
– 0,43% μεσαίες (από 50-249 άτομα προσ.)
Πηγή:Observatory of European SMEs 2003
Venture Capital και επιχειρήσεις
 Σημαντικός είναι ο ρόλος του venture capital
στη δημιουργία νέων αλλά και στην
ανάπτυξη υφιστάμενων επιχειρήσεων
Τι προσφέρει ένα VC
 Χρηματοδότηση σε νέες και δυναμικές επιχειρήσεις
 Υποστήριξη
– Χρηματοοικονομικές συμβουλές
– Άντληση νέων κεφαλαίων
– Ανάπτυξη νέων προϊόντων-υπηρεσιών
– Σύναψη στρατηγικών συμμαχιών ή εξαγορών
– Επαφές για είσοδο σε ξένες αγορές
 Κύρος θεσμικού επενδυτή
 Προοπτικές μακροπρόθεσμης ανάπτυξης
Και τι αναμένει
 Ρευστοποίηση της επένδυσης με κέρδος
–
–
–
–
Εισαγωγή σε χρηματιστήριο (IPO)
Εξαγορά
Πώληση συμμετοχής σε τρίτους
Πώληση στον επιχειρηματία βάσει
προσυμφωνημένης μεθόδου αποτίμησης
Στοιχεία έρευνας της EVCA για τις οικονομικές
και κοινωνικές επιπτώσεις του venture capital
 Το 95% των εταιρειών δεν θα υπήρχε ή θα
αναπτυσσόταν με πολύ χαμηλούς ρυθμούς
χωρίς την venture capital στήριξη
 Το 60% δεν θα υπήρχε χωρίς τη συνδρομή του
venture capital
 Μετά την venture capital χρηματοδότηση σε κάθε
επιχείρηση δημιουργήθηκαν κατά μέσο όρο 44
νέες θέσεις εργασίας
EVCA 2003
Venture Capital χρηματοδότηση και
απασχόληση
 1.000.000 νέες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν σε 25
ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ 2000-2004
– 420.000 νέες θέσεις σε Buyout-financed επιχειρήσεις
– 630.000 νέες θέσεις σε venture-backed επιχειρήσεις
 Μέσος ρυθμός ανάπτυξης απασχόλησης 5,4% περίπου
8 φορές μεγαλύτερος από το αντίστοιχο μέσο
ευρωπαϊκό 0,7%
 Στη Μ. Βρετανία, οι εταιρείες που έχουν χρηματοδοτηθεί
με venture capital απασχολούν 2,7 εκ. εργαζομένους, ή
18% των απασχολούμενων στον ιδιωτικό τομέα
(EVCA 2005)
Venture Capital χρηματοδότηση και
απασχόληση
 Ο ρυθμός ανάπτυξης της απασχόλησης στις
εταιρίες με VC χρηματοδότηση κατά την περίοδο
1997-2004 έφτασε το 30.5%, σαράντα φορές πάνω
από τον ετήσιο ευρωπαϊκό ρυθμό.
 Ειδικότερα δε, οι επενδύσεις σε spin-offs
πανεπιστημίων παρουσίασαν αύξηση 62% κατά
μέσο όρο.
Venture Capital και έρευνα
 Οι επιχειρήσεις που έλαβαν χρηματοδότηση
venture capital δαπάνησαν €3.4 εκ. κατά μέσο όρο
σε έρευνα και τεχνολογία. 6 φορές παραπάνω από
τα ποσά που δαπανούν οι 500 εταιρίες της ΕΕ με
τις υψηλότερες δαπάνες σε R&D.
Venture Capital και οικογενειακές
επιχειρήσεις
 Το 2003, το 60% των συνολικών επενδύσεων επιχειρηματικών
κεφαλαίων κατευθύνθηκε προς την ανανέωση, ενδυνάμωση και επαναδραστηριοποίηση των υφισταμένων (συχνά) οικογενειακών
επιχειρήσεων
 Οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ευρώπη απασχολούν το 70% του
συνόλου των εργαζομένων και αποτελούν το σκελετό της ευρωπαϊκής
αγοράς.
 Κύριος στόχος της Λισσαβόνας, πέρα από την ανάπτυξη νέων
επιχειρήσεων είναι και η διατήρηση των υφισταμένων
 33% των ερωτηθέντων οικογενειακών επιχειρήσεων, υποστήριξαν ότι
δεν θα υπήρχαν ως αυτοτελείς οντότητες αν δεν είχαν λάβει την
υποστήριξη από επιχειρηματικά κεφάλαια (έρευνα της EVCA)
Η νέα εποχή για το Venture Capital
στην Ευρώπη
 Οι επενδυτές που ξεπέρασαν τη δύσκολη πενταετία, είναι
πλέον σοφότεροι και αποφασισμένοι να δημιουργήσουν
νέες εταιρίες και να ενισχύσουν την επιχειρηματική
κουλτούρα. Ενδεικτικό είναι ότι οι επενδύσεις σε start-up
τριπλασιάστηκαν το τελευταίο έτος.
 Παράλληλα ενισχύεται ως τάση το νέο επιχειρηματικό
πνεύμα, ιδιαίτερα μέσα από τις κοινότητες των MBA
σπουδαστών ενώ ταυτόχρονα τα Πανεπιστήμια εστιάζουν
στη δημιουργία τμημάτων σχετικών με τη δημιουργία
επιχειρήσεων και φέρνουν σε στενή επαγγελματική επαφή
σπουδαστές με πραγματικούς start-up managers.
Το Venture Capital στην Ελλάδα (2005)
 Λειτουργούν 11 Venture Capital Funds
 Συνολικό ύψος κεφαλαίων υπό διαχείριση €650 εκ.
 Το 2005 πραγματοποιήθηκαν 26 επενδύσεις ύψους
€71.209.300 στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια
Στοιχεία EVCA - HVCA
R
ep
C
he
ub
l
G
ch re i c
R ec
ep e
u
H blic
un
ga
Au ry
st
Po ria
l
Be and
lg
iu
Ir e m
G l an
er d
m
a
F i ny
nl
an
d
Po Ital
r tu y
g
N al
o
Eu
rw
ro
a
pe Sp y
Av ain
er
ag
N Fr e
et an
he c
rla e
D nd
en s
m
U
a
ni
S
te w r k
d ed
K
in en
gd
om
ak
Sl
ov
% GDP
Το Venture Capital στην Ελλάδα
RRIVATE EQUITY ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΩΣ % ΤΟΥ ΑΕΠ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ
ΜΕΛΗ ΤΗΣ Ε.Ε. 2004
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
Πηγή: EVCA Yearbook 2005
Γιατί υστερούμε
 Η οικονομία μας πέρασε από ένα περιβάλλον
υψηλών επιτοκίων, σε ένα περιβάλλον
χρηματιστηριακής ευφορίας
 Οι εναλλακτικές μορφές επένδυσης πρόσφατα
γίνονται ελκυστικές για τους επενδυτές
 Έλλειψη ενημέρωσης
 Ανάγκη ανάπτυξης διαφορετικής
επιχειρηματικής κουλτούρας
Το ΤΑΝΕΟ
 Είναι ένα fund-of-funds, ιδρύθηκε με το Ν. 2843/2000
 Τα κεφάλαια του ανέρχονται στα €150 εκ. και
προέρχονται:
• €25,5 εκ. από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης
• €19,5 εκ. αποτελούν Εθνική Συμμετοχή
• €105 εκ. από ιδιώτες Έλληνες και ξένους θεσμικούς επενδυτές.
 Οι ιδιώτες επενδυτές έλαβαν τις ελάχιστες
απαιτούμενες εγγυήσεις από το Ελληνικό Δημόσιο
προκειμένου να συγκεντρωθούν τα €105 εκ.
Προτεραιότητες του ΤΑΝΕΟ
 Η Συμβολή στη ανάπτυξη της Ελληνικής
αγοράς venture capital με στόχο:
– Την οικονομική ανάπτυξη
– Την απασχόληση
– Την προσέλκυση ξένων επενδύσεων
 Σύγκλιση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης
Επενδύσεις
 Capital Connect Venture Partners ΑΚΕΣ (2003)
– €24 εκ. συνεπένδυση του ΤΑΝΕΟ με ιδιώτες
επενδυτές από το χώρο τη ναυτιλίας
 Attica Ventures (ZAITECH FUND ΑΚΕΣ) (2004)
– €30 εκ. από κοινού το ΤΑΝΕΟ και η Τράπεζα Αττικής
 IBG Hellenic Fund II (2004)
– € 17 εκατ. σε συνεργασία με τo MARFIN FINANCIAL
GROUP και ιδιώτες επενδυτές.
 Παγκρήτιο Αμοιβαίο Ανάπτυξης (2005)
– €6 εκατ. από κοινού το ΤΑΝΕΟ και η Παγκρήτια
Συνεταιριστική Τράπεζα
Business Angels
“Informal Venture Capital”
Ιδιώτες επενδυτές
Μέση επένδυση €200.000 (€50.000 - €750.000)
Εναλλακτική στο VC λύση κυρίως λόγω κόστους
Due Diligence
 “Father figure”




Case studies
Company name
Angel Investor
Business
Investmen
t
Value at Exit
Apple Computer
(Name Witheld)
Computer hardware
$91.000
$154 million
Amazon.com
Thomas Alberg
Online bookshop
$100.000
$26 million
Blue Rhino
Andrew Filipowski
Propane cylinder
replacements
$500.000
$24 million
Lifeminders.com
Frans Kok
Internet e-mail
reminder service
$100.000
$3 million
Body Shop
Ian McGlinn
Body care products
£4.000
£42 million
ML Laboratories
Kevin Leech
Kidney medical
treatment
£50.000
£71 million
Matcon
Ivan Semenenko
Bulk containers
£15.000
£2.5 million
UK Business Angels
 20.000 – 40.000 Business Angels
 3.000-6.000 επενδύσεις ετησίως με σύνολο ποσού
επένδυσης €0,8-1,6 δις
 Έλλειψη στοιχείων για την Ελλάδα λόγω μικρού
έως ανύπαρκτου μεγέθους σχετικής αγοράς
Business Angels Network
 Μηχανισμός που φέρνει σε επαφή angels και επιχειρηματίες
 Ένα σημείο διασύνδεσης νέων επιχειρηματιών και ιδιωτών
επενδυτών
 To network προωθεί την πρόταση, εφόσον πληροί κάποια
ελάχιστα κριτήρια, στα μέλη του εκείνα που κρίνει ότι θα
έχουν ενδιαφέρον
 Εάν δεχθεί να επενδύσει κάποιος angel, το δίκτυο μπορεί να
αναλάβει τη διεκπεραίωση της επένδυσης (εφόσον το
επιθυμεί και ο angel)
Θερμοκοιτίδες (Incubators)



Αποτελούν ένα Μηχανισμό σύνδεσης της Έρευνας με την
Αγορά
Οι επιχειρήσεις έντασης γνώσης, αποτελούν ένα
σημαντικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης και
συμβάλλουν σημαντικά στη δημιουργία νέων θέσεων
εργασίας
Οι επιχειρήσεις αυτές, αντιμετωπίζουν δυσκολίες, που
σχετίζονται με την απουσία ενός ευνοϊκού
περιβάλλοντος, που να συντελεί στη περαιτέρω
ανάπτυξή τους (ισορροπία μεταξύ της καινοτομίας και της
βιωσιμότητας IRR)
Τι παρέχει μια θερμοκοιτίδα
 Χώρους στέγασης της επιχείρησης
 Κοινές υπηρεσίες, όπως γραμματειακή υποστήριξη και από κοινού
χρήση του εξοπλισμού γραφείου (fax, τηλεφωνικές συνδέσεις,
φωτοτυπικό κέντρο, χώρους σίτισης, αίθουσες παρουσιάσεων και
συσκέψεων, ασφάλεια κτιρίου κλπ.)
 Ανάπτυξη συνεργιών ανάμεσα στις συστεγαζόμενες επιχειρήσεις,
 Χρηματοδότηση των λειτουργικών δαπανών των εγκατεστημένων
επιχειρήσεων
 Παροχή συμβουλευτικών και άλλων εξειδικευμένων (Νομικής,
Λογιστικής φύσης) υπηρεσιών
 Η τυπική περίοδος επώασης 2-3 έτη
Ποιοι μπορούν να απευθυνθούν σε
μια Θερμοκοιτίδα




Ερευνητές
Νέες εταιρείες (start ups)
Ερευνητικά & Εκπαιδευτικά κέντρα (spin off)
ΜΜΕ υπάρχουσες εταιρείες που επιθυμούν να αναπτύξουν
ένα νέο προϊόν ή υπηρεσία με τη βοήθεια των εσωτερικών
συνεργιών της θερμοκοιτίδας
Διαδικασία ένταξης στην Θερμοκοιτίδα
 Υποβολή του Επιχειρηματικού σχεδίου της ενδιαφερόμενης
επιχείρησης
 Κριτήρια αξιολόγησης
– Νέα, Καινοτόμα εταιρεία
– Ικανή Διοικητική Ομάδα
– Προϊόντα ή υπηρεσίες με βάθος αγοράς
– Ανάγκες για παροχή υπηρεσιών
– Ανάγκες Χρηματοδότησης
Πρόγραμμα «ΕΛΕΥΘΩ» Θερμοκοιτίδες
 Αποτελεί δράση του Επιχειρησιακού Προγράμματος
«Ανταγωνιστικότητα»
 Χρηματοδότησε την δημιουργία Θερμοκοιτίδων και
Επιστημονικών και Τεχνολογιών πάρκων
 Με την συνχρηματοδότηση του «ΕΛΕΥΘΩ»
δημιουργήθηκαν και λειτουργούν 6 θερμοκοιτίδες
 INQLAB AE – VELTI A.E. - I-CUBE A.E. στην Αθήνα
 ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Α.Ε. – THERMI A.E. – ΤΕΧΝΟΠΟΛΗ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. στη Θεσσαλονίκη
Venture Capital- Business Angels- Incubators
Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία ανάπτυξης των
επιχειρήσεων