Transcript AGRESJA WŚRÓD DZIECI

AGRESJA
WŚRÓD DZIECI
opr. M. Nowak
Według
Słownika Języka Polskiego PWN
AGRESJA
to „zachowanie zmierzające do
wyładowania niezadowolenia lub gniewu
na osobach lub rzeczach;
wroga, agresywna, napastliwa postawa
wobec kogoś”
TRZY GŁÓWNE TEORIE
WYJAŚNIAJĄCE ŹRÓDŁO AGRESJI
• Teoria instynktów - agresja jest instynktem wrodzonym
i człowiek z natury zachowuje się agresywnie i stosuje
przemoc.
• Teoria frustracji - według której przyczyną zachowań
agresywnych jest przeżywana frustracja, będąca
wynikiem niezaspokojenia potrzeb.
• Teoria społecznego uczenia się - ludzie uczą się
zachowań agresywnych przez własne doświadczenie,
bądź przez naśladownictwo.
FORMY AGRESJI
• AGRESJA SŁOWNA
• AGRESJA FIZYCZNA
FORMY
AGRESJI SŁOWNEJ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
atak na charakter osoby („ty zawsze jesteś taki dziki”)
atak na kompetencje („ty ośle”, „ty kujonie”)
atak na pochodzenie („jesteś wieśniakiem”)
atak na wygląd („zawsze wyglądasz jak śmieciarz”, „lalunia”)
oszczercze porównanie ( „z ciebie nigdy nic nie będzie”)
niewerbalne symbole (robienie głupich min, gestów)
dokuczanie, uszczypliwość i kpiny
ubliżanie, przeklinanie
wyśmiewanie, grożenie
wyzywanie
TYPY
agresji fizycznej
• INSTRUMENTALNA
• gdy agresor chce zdobyć lub osiągnąć
jakiś cel
• EMOCJONALNA
• gdy ofiara przeżywa lęk lub złość
PRZYKŁADY AGRESJI
FIZYCZNEJ
• bójki pomiędzy uczniami
• uderzanie, kopanie („koszenie”, „podcinanie”)
• potrząsanie, duszenie
• policzkowanie, dawanie klapsa
• ataki na nauczycieli
• napastowanie seksualne
• pchnięcia nożem i innymi ostrymi przedmiotami
PRZYCZYNY AGRESJI
• agresja i przemoc w rodzinie
• chaos w rodzinie - role matki i ojca nie są
dostatecznie realizowane
• negatywny lub chłodny stosunek emocjonalny
rodziców do dzieci w pierwszych latach życia
• brak wyznaczonych granic, których dziecku nie
wolno przekraczać w zachowaniach wobec
rodziców, rodzeństwa i innych
• mało rozwinięta samokontrola zachowań
• używanie alkoholu i narkotyków przez rodziców, a
czasem dzieci
• pokazywanie przemocy w mediach
• frustracja wynikająca z braku dobrych kontaktów z
dorosłymi
• niskie poczucie własnej wartości połączone z dużą
ilością negatywnych komunikatów od dorosłych
• brak konsekwentnego przestrzegania reguł życia
szkolnego
• nieumiejętność reagowania na konflikty
• frustracja spowodowana brakiem perspektyw
życiowych
OZNAKI STOSOWANIA
PRZEMOCY
•
•
•
•
•
•
•
•
duże poczucie lęku, niepokój
nastrój przygnębienia
zmniejszona energia
brak zaufania do ludzi
zakłócenia snu
zmniejszenie apetytu
widoczne ślady na ciele
osłabienie potrzeby poznawania
CECHY OFIARY
AGRESJI
•
•
•
•
•
•
wysoka wrażliwość
mała aktywność fizyczna
małe grono kolegów, przyjaciół
niska samoocena
brak poczucia bezpieczeństwa
ostrożność w postępowaniu
CECHY SPRAWCY AGRESJI
•
•
•
•
•
porywczość, impulsywność
wysoka samoocena
niski poziom empatii
silna potrzeba dominacji
wysoka, pozytywna ocena agresji i
przemocy
• ponadprzeciętna siła fizyczna (nie jest regułą)
RODZINA I ZACHOWANIA
AGRESYWNE
Dzieci, które czują się bezpieczne w swoich
relacjach z rodzicami, są mniej agresywne i lepiej
radzą sobie z emocjami.
Gdy otacza się je miłością i zainteresowaniem, mają
znacznie mniej powodów do agresji i wrogości.
Uciekają się do niej wtedy, gdy się boją, gdy są
osamotnione, pełne rozterek lub gdy mają silną
potrzebę akceptacji bądź zwrócenia na siebie uwagi.
CO ROBIĆ,
BY UNIKNĄĆ AGRESJI?
• nie stać obojętnie wobec zła (ukazywać każdy jego przejaw)
• mądrze kochać dzieci (nagradzać, ale też karać)
• określać jasne i zrozumiałe relacje (kontrakty) w
domu i w szkole
• być konsekwentnym w egzekwowaniu przyjętych
zasad
• podkreślać, wzmacniać to, co jest dobre
• uczyć dzieci uwzględniania potrzeb innych,
współpracy, życzliwości, otwartości
• uczyć dzieci jak zastępować agresję
Im więcej pomożemy dzieciom w zakresie
zapobiegania i kontrolowania agresji, tym będziemy
zdrowsi psychicznie, wrażliwsi na potrzeby drugiego
człowieka, będziemy bardziej uśmiechnięci, a przez to
lepiej poradzimy sobie z kłopotami dnia codziennego.
Dzieci muszą wiedzieć to, że ani w domu, ani w
szkole przemoc nie jest tolerowana, a za jej
stosowanie trzeba ponieść konsekwencje oraz to, że
agresji niczym nie można usprawiedliwić.
My, dorośli musimy pamiętać o tym, że nasza
postawa i zachowanie uczy i modeluje zachowania
dzieci. Jesteśmy bowiem dla nich autorytetem i
wzorem do naśladowania.
Prezentację opracowano na podstawie
Agresja w okresie dorastania - A. Bandura
- R. H. Walters
Agresja u dzieci - J. Grochulska
Lęk, gniew, agresja - J. Ranschburg
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ