Akut Pankreatit2
Download
Report
Transcript Akut Pankreatit2
AKUT PANKREATİT
İNT. DR. SALİHA TEMEL
EYLÜL 2014
1
ERKEN AGRESİF İNTRAVENÖZ
HİDRASYON
Onlarca randomize çalışma olmasına
rağmen akut pankreatitte effektif bir ilaç
tedavisine ulaşılamamıştır.
Ancak etkili bir müdahale yöntemi
bulunmuştur: erken ve agresif iv
hidrasyon.
Hızlıca gelişen hipovolemi (kusma, oral
alımın azalması, solunum kayıpları,
terleme, üçüncü boşluklara kayıp…) erken
agresif iv hidrasyon için yeterli gerekçedir.
2
İnflame pankreastaki mikroanjiopatik etki
ve ödem kan akımının azalmasına, hücre
ölümünün tetiklenmesine, nekroz ve
pankreatik enzim kaskadının kontrolsüz
aktive olmasına sebep olur.
Pankreastaki inflamasyon vasküler
permeabiliteyi artırır, üçüncü boşluğa olan
kayıplar artar ve kötüleşen pankreas
hipoperfüzyonu hücre ölümü ve nekroza
neden olur.
3
Erken agresif hidrasyon pankreasta
meydana gelen bu komplikasyonlara karşı
makro ve mikro sirkülasyonla destek olur.
Hidrasyonda rehberlik eden belirteçler;
hct, bun ve yaygın olarak da kreatinin
kullanılması tavsiye edilmektedir.
Bazı çalışmalar erken agresif hidrasyonun
yararlı olduğunu gösterse de bazı
çalışmalarda morbidite ve mortaliteyi
artırdığı da gösterilmiştir.
4
Erken agresif hidrasyon 6-12 saatler
arasında etkili olup 48 saat boyunca
devam edilmesi uygun bulunmuştur.
İlk 24 saatte morbidite ve mortaliteyi
azalttığı çalışmalarda gösterilmiştir.
Yaşlılar ve belirli hasta gruplarında
(kardiyak ve renal) dikkatli olunmalıdır.
(Hacim yüklenmesi, Ac ödemi ve akut
abdomen kompartman sendromu gibi
komplikasyonlar gelişmesine karşılık)
5
Hasta eğer ilk 6-12 saat içinde yanıt
vermiyorsa hidrasyonun devamı fayda
vermeyebilir.
6
AP’de ERCP
Koledokolityazis ERCP yöntemi ile
tanımlanır.
Şiddetli ap hastalarında duktal bozulma
major sebeptir. Bu amaçla ERCP rutin
önerilir.
7
Öneriler
1. AP ve eş zamanlı akut kolanjitli
hastalara ilk 24 saat içinde gereklidir.
2. Safra taşı olan hastalarda pankreatit
için labaratuar veya klinik kanıt eksikliği
durumunda erken dönemde gerekli
değildir. Ancak devam eden safra yolları
tıkanıklığı ERCP yi gerekli kılar.
3. Kolanjit veya sarılıkta MRCP yokluğunda
koledokolityazis şüphesi varsa ERCP tercih
edilmelidir.
8
4.ERCP sonrası şiddetli pankreatit riskini
azaltmak için pankreas kanal içi stent,
NSAİİ kullanılmalıdır.
9
ERCP’nin ROLÜ
Safra taşlarının çoğu duedonumdan
kolayca geçmekte ve dışkıda
kaybolmaktadır. Ama küçük bir kısmı
koledokolityazise sebep olmaktadır.
Bunlara erken dönemde (ilk 24 saat) ERCP
ile müdahale komplikasyonların önüne
geçebilmektedir. (Biluribin>5 mg/dl
olduğunda ERCP düşünülmelidir.)
10
POST-ERCP PANKREATİTİN
ÖNLENMESİ
ERCP’nin en sık görülen komplikasyonu
pankreatittir.
Son 15 yılda bu risk azalmıştır. Bu azalma
da post-ercp ve şiddetli pankreatit
olgularının tanınmasıyla olmuştur.
Ayrıca yüksek risk taşıyan hastalarda EUS
veya MRCP kullanılması da riski
azaltmıştır.(Normal kalibreli safra kanalı ve
normal bilirubin olan hastada dilate
koledok)
11
Terapötik ERCP geçiren hastalarda postERCP pankreatit geçirmesini önlemeye
yönelik üç önemli noktaya dikkat edilmeli:
(i) kılavuz tel kanül
(ii) pankreas kanalı stentler
(iii) rektal NSAİİ'lar
12
Post-ERCP pankreatit’e karşı proflaksi
düşünülmüş. Ancak bu farmakolojik
çalışmalar başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
13
ANTİBİYOTİĞİN ROLÜ
Öneriler
1. Antibiyotikler pankreatite eşlik eden
ekstrapankreatik enfeksiyonlar için
verilmelidir: kolanjit, kateter
enfeksiyonları, bakteriyemi, idrar yolu
enfeksiyonları, pnömoni.
2.Şiddetli hastalarda profilaktik antibiyotik
rutin kullanımı önerilmektedir.
3. Enfekte nekroz gelişimini önlemek için
kullanımı tavsiye edilmemiştir.
14
4. Enfekte nekroz olan hastalarda
düşünülmelidir.
5.Enfekte nekrozda karbapenemler,
kinolonlar ve metronidazol kullanımının
mortalite ve morbiditeyi azalttığı
gösterilmiştir.
6. Proflaktik veya terapötik antibiyotik
tavsiye edilmez.
15
İnfeksiyöz Komplikasyonlar
Morbidite ve mortaliteyi artıran major
komplikasyonlar: enfekte nekroz ve
extrapankreatik enfeksiyonlardır(pnömoni,
kolanjit, bakteriyemi, üriner
enfeksiyonlar).
Extrapankreatik enfeksiyonlar oldukça
tehlikeli olabilirler: erken AP sırasında
oluşabilecek SIRS (ilişkili taşikardi, takipne
ve lökositoz), sepsis sendromu.
16
STERİL NEKROZ
ENFEKSİYONUNUN ÖNLENMESİ
Enfekte pankreatik nekroz hastaları ile
steril nekroz hastalarına oranla daha
yüksek bir ölüm oranına sahiptir. Bu
nedenle, pankreas nekrozunun
enfeksiyonunu önlemek önemlidir.
Bu komplikasyon hastalığın geç
döneminde ortaya çıkar.
17
Steril nekrozda verilen antibiyotikler
nekrotik bölgeye nüfuz edemediğinden
etkili de olamamışlardır. Bu yüzden yapılan
antibiyotik çalışmaları da başarısızlıkla
sonuçlanmıştır.
18
Yapılan bir çalışmada enfekte nekrozda
verilen antibiyotik sonrası %12’si ölümle
sonuçlanmış, %26’sında ameliyata gerek
duyulmuştur.
19
CT FNA’nın ROLÜ
Bilgisayarlı tomografi eşliğinde ince iğne
aspirasyon biyopsisinin steril ve enfekte
nekroz ayrımında güvenli ve etkili olduğu
kanıtlanmıştır.
Nekroz ile extrapankreatik enfeksiyon
varlığını ayırmada da bu yöntem tavsiye
edilmekte.
20
BESLENME
Öneriler
1.Hafif AP’de bulantı, kusma ve karın
ağrısı yoksa oral beslenmeye başlanılabilir.
2. Hafif AP’de, düşük yağlı katı diyet ile
beslenmenin başlatılması tavsiye edilir.
3. Enfeksiyöz komplikasyonlarda
parenteral beslenme olmalıdır.
4.Nazogastrik ve nasojejunal yolla
beslenme güvenli bulunmuştur.
21
CERRAHİNİN ROLÜ
Öneriler
1.Hafif AP’li hastaların safra kesesi taşı
olduğu bulunmuştur. Bu hastalarda
kolesistektomi yapılmalıdır.
2.AP’li hastada nekrotize safra kesesi
varlığında aktif inflamasyon stabilize olana
kadar kolesistektomi ertelenmelidir.
3. Asemptomatik psödokistleri ve
pankreas ve / veya ekstrapankreatik
nekroz varlığında boyut lokasyon veya
uzanımına bakılmaksızın müdahale
edilmez.
22
4.Stabil enfekte nekroz hastasında cerrahi,
radyolojik işlem ve endoskopik drenaj 4
haftadan fazla geciktirilmelidir(fibröz
duvar oluşumu)
5.Minimal enfekte nekrozu olan
semptomatik hastalarda nekrozektomi
tercih edilmelidir.
23
Yapılabilecek cerrahi işlemler:
kolesistektomi, nekroz debritmanı.
24
PANKREAS NEKROZUNDA
MİNİMAL İNVAZİV YÖNTEM
Pankreas cerrahiye minimal invaziv
yaklaşımlar anterior veya retroperitoneal
laproskopik cerrahi, perkütan yaklaşım,
radyolojik kateter boşaltma veya
debridman, video yardımlı ya da küçük bir
kesi-tabanlı sol retroperitoneal debridman
ve endoskopi.
25
American College of Gastroenterology
Guideline:
Management of Acute Pancreatitis
26
Sabrınız için teşekkürler…
27