Transcript Αναπαραγωγή
Η ωοθυλακιοτρόπος (FSH) και η ωχρινοποιητική (LH) ρυθμίζουν τη λειτουργία των όρχεων. Στο αρσενικό διεγείρουν τα κύτταρα Leydig (διάμεσα) και τα κύτταρα Sertoli να εκκρίνουν τεστοστερόνη και ανασταλτίνη, αντίστοιχα. Σπερματογένεση, δευτερεύοντα χαρακτηριστικά, συμπεριφορά LH τεστοστερόνη FSH ανασταλτίνη Όρχεις Δράσεις ανδρογόνων Διέγερση και διατήρηση της σπερματογένεσης Ανάπτυξη πέους, οσχέου, επικουρικών γεννητικών αδένων και δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου Σύνθεση πρωτεϊνών, αύξηση μεταβολισμού Σπερματογένεση Σπερματογένεση ωοθήκη Follicle: ωοθυλάκιο Corpus luteum: ωχρό σωμάτιο Ovary: ωοθήκη Uterine horn: κέρας της μήτρας Η ωοθυλακιοτρόπος (FSH) και η ωχρινοποιητική (LH) ρυθμίζουν τη λειτουργία της ωοθήκης Τα κύτταρα της ωοθήκης υπό την επίδραση των γοναδοτροφινών εκκρίνουν κυρίως οιστρογόνα και προγεστερόνη. Τα οιστρογόνα προάγουν την ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων, ρυθμίζουν την κυκλική δραστηριότητα της ωοθήκης, προάγουν την ανάπτυξη του μαστού και των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου. Η προγεστερόνη παράγεται από τα κύτταρα του . ωχρού σωματίου (υπολείμματα ωοθυλακίου μετά τη ρήξη του). Προετοιμάζει το ενδομήτριο για την εγκατάσταση του γονιμοποιημένου ωαρίου, προάγει την ανάπτυξη του μαστού, σε συνεργασία με τα οιστρογόνα εκδήλωση οίστρου LH FSH Ωοθήκη Ωογένεση Στάδια ωοθηκικού κύκλου Ορμονικός έλεγχος του ωοθηκικού κύκλου Ορμονικές μεταβολές κατά τον ωοθηκικό (οιστρικό) κύκλο Γονιμοποίηση Η συνένωση του σπερματοζωαρίου με το ωάριο και η συγχώνευση των πυρήνων τους Δημιουργία του ζυγωτού (γονιμοποιημένο ωάριο, διπλοειδές κύτταρο) από το οποίο θα προκύψει ο νέος οργανισμός Λαμβάνει χώρα στη λήκυθο του ωαγωγού Αντίδραση ακροσώματος Αυλάκωση Σχηματισμός βλαστομεριδίων Σχηματισμός μοριδίου Σχηματισμός βλαστοκύστης Διαφοροποίηση κυττάρων (τα μεγαλύτερα προς το κέντρο, εμβρυοβλάστη, τα μικρότερα προς την περιφέρεια (τροφοβλάστη) Μιτωτικές διαιρέσεις ζυγωτού Εμφύτευση Σύναψη του εμβρύου με το επιθήλιο της μήτρας Αρχίζει μερικές ημέρες (ανάλογα με το είδος του ζώου) μετά την ωοθυλακιορρηξία και οδηγεί στο σχηματισμό του πλακούντα Ωοθυλακιορρηξία-ΓονομοποίησηΑυλάκωση-Εμφύτευση Στάδια εμφύτευσης Βοοειδή Πρόβατο Χοίρος Αλογο Έναρξη εμφύτευσης (μέρες μετά την ωοθυλακιορρηξία) Ολοκλήρωση εμφύτευσης (μέρες μετά την ωοθυλακιορρηξία) 28-32 14-16 12-13 35-40 40-45 28-35 25-26 95105 Εμβρυικοί υμένες Άμνιο Χόριο Αλλαντοειδές Προέρχονται από την τροφοβλάστη Amnion Cotyledon Umbilical Cord Allantoic Blood Vessel U Cow Fetu s Ανάπτυξη του αμνίου και του πλακούντα στον άνθρωπο Πλακούντας Αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον μητρικό και τον εμβρυικό οργανισμό και χρησιμεύει για την ανταλλαγή ουσιών ανάμεσα στη μητέρα και το έμβρυο Λειτουργίες του πλακούντα Αναπνευστική λειτουργία (1) Αναπνευστική λειτουργία Θρεπτική λειτουργία (2) Θρεπτική λειτουργία Απεκκριτική λειτουργία (3) Απεκκριτική λειτουργία Παραγωγή ενζύμων (4) Παραγωγή ενζύμων Φραγμός εισόδου (5) Φραγμός εισόδου Ενδοκρινική λειτουργία (6) Ενδοκρινική λειτουργία Μεταφορά μέσω πλακούντα Μηχανισμός Ουσία Λειτουργία Διάχυση Diffusion Οξυγόνο, CO2 Ομοιοστασία απλή (simple) Νερό, ελεύθερα λιπαρά οξέα, Na, K, Cl φάρμακα Ανάπτυξη Διάχυση (διευκολυνόμενη) Γλυκόζη Θρέψη εμβρύου Ενεργός μεταφορά Αμινοξέα Θρέψη εμβρύου Τοξική δράση Ca, P, Zn Ενδοκύττωση Τρανσφερίνη(μεταφορά σιδήρου) Εμβρυικός σίδηρος Πινοκύττωση Αντισώματα Ανοσία Μεταφορά μέσω πλακούντα 1. 2. 3. Αέρια αίματος (Οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα Το έμβρυο έχει ανάγκη οξυγόνου για τις μεταβολικές διεργασίες Το CΟ2 απομακρύνεται από την εμβρυική και μητρική κυκλοφορία Γλυκόζη (Πρωταρχική πηγή ενέργειας, μετατρέπεται σε φρουκτόζη από τον πλακούντα Αμινοξέα (Μετατρέπονται σε πρωτεΐνες από το έμβρυο) Μεταφορά μέσω πλακούντα 4. 5. Λιπίδια Περιορισμένη μεταφορά • Το έμβρυο σχηματίζει λίπος από τα λιπαρά οξέα που μεταφέρονται μέσω του πλακούντα Αντισώματα • Στα ζώα δεν διέρχονται τον πλακούντα , το το νεογέννητο παίρνει αντισώματα από το πρωτόγαλα • Στον άνθρωπο διέρχονται τον πλακούντα Μεταφορά μέσω πλακούντα 6. • • • • Βιταμίνες Μεταφέρνονται μέσω του πλακούντα Βιταμίνες B, C : Διέρχονται ευκολότερα γιατί είναι υδατοδιαλυτές Βιταμίνες A, D, E : διέρχονται αργά γιατί είναι λιποδιαλυτές Ιχνοστοιχεία Διέρχονται τον πλακούντα Πλακούντιο αγελάδας Σχηματίζεται από μια εμβρυογενή κοτυληδόνα και ένα μητριαίο έπαρμα (φύμα) Placentome Fetal Cotyledon Allantois – Blood Vessels Maternal Caruncle Umbilical Cord Allantoic Blood Vessels Πλακούντας αγελάδας με τις κοτυληδόνες Cotyledons Εποχική αναπαραγωγή Σε ορισμένα ζώα οι οιστρικοί κύκλοι (ωοθηκικοί κύκλοι) εμφανίζονται μόνο κατά τη διάρκεια μιας ορισμένης περιόδου του έτους. Η περίοδος της εμφάνισης των κύκλων ονομάζεται οιστρική περίοδος, ενώ η περίοδος κατά την οποία διακόπτεται η εμφάνιση των οιστρικών κύκλων ονομάζεται άνοιστρη περίοδος. Τα ζώα αυτά ονομάζονται «εποχικώς πολυοιστρικά», πχ πρόβατο. Άλλα ζώα εμφανίζουν κύκλους καθόλη τη διάρκεια του έτους. Oιστρική B reedingπερίοδος season O estrous c ycles Οιστρικοί κύκλοι T estes active Ανοιστρη περίοδος N on -breeding Διακοπή οιστρικών S easonal anoestrus κύκλων T estes regress Η λειτουργία της αναπαραγωγής επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες Κυριότερος φυσικός παράγοντας είναι η φωτοπερίοδος (διάρκεια ημέρας). Άλλοι παράγοντες θερμοκρασία, διαθεσιμότητα τροφής, «παρουσία» αρσενικού κ.λ.π Γενικά οι εξωτερικοί παράγοντες επιδρούν στην αναπαραγωγή τροποποιώντας τον υποθαλαμικό έλεγχο των γοναδοτροφινών (LH, FSH), οι οποίες επηρεάζουν τελικά τη λειτουργία των γονάδων. Eξωτερικοί παράγοντες υποθάλαμος Αλλαγή στο πρότυπο έκκρισης της GnRH υπόφυση Επίδραση στην έκκριση των LH και FSH Γονάδες Αλλαγή λειτουργίας S o cia l cu es a n d Επίδραση του αρσενικού rep ro d u ctio n • Παράγοντες που επηρεάζουν την αναπαραγωγική λειτουργία •Φωτοπερίοδος •Θερμοκρασία •Διατροφή •Φερομόνες κ.λ.π Ηintroduction εισαγωγή του έναofκοπάδι T he a ramκριού into a σ flock ew es accelerates the onset of the breeding προβατίνων επισπεύδει την εμφάνιση season in the es. τηςewοιστρικής περιόδου T h e “ram effect” R am Κριός breeding season accelerated Φερομόνες: Ουσίες που παράγονται στο ένα φύλο και μέσω της – a num ber of cues from the ram ‘οσφρησης επηρεάζουν τη are involved (sight, sound), but συμπεριφορά και την αναπαραγωγική λειτουργία του άλλου φύλλου. olfactory cues (pherom ones) are the m ost potent. Πώς αντιλαμβάνονται τα ζώα τη φωτοπερίοδο; Πώς μεταφράζουν την πληροφορία για τις εποχικές αλλαγές σε άλλαγές στην αναπαραγωγική λειτουργία; Τα ζώα απαντούν στις αλλαγές της φωτοπεριόδου αλλάζοντας την έκκριση της μελατονίνης. Η μελατονίνη είναι ορμόνη που εκκρίνεται από την επίφυση και αποτελεί το μεσολαβητή μεταξύ φωτοπεριόδου και αναπαραγωγίκής λειτουργίας. Η μελατονίνη εκκρίνεται κατά τη διάρκεια του σκότους (νύχτα). M an y an im als u se daylen gth as a cu e for Πώς η φωτοπερίοδος ρυθμίζει την tim in g breedin g - bu t w h at is th e αναπαραγωγική περίοδο; m ech an ism ? Φως/σκοτάδι L igh t/d ark E ye Οφθαλμός P in eal Επίφυση M elaton in Μελατονίνη HΑξονας yp oth alam ic/p itu itary ax is υποθάλαμος-υπόφυση Η δράση της φωτοπεριόδου χωρίζει τα ζώα σε 2 κατηγορίες Ζώα μεγάλης διάρκειας ημέρας αναπαραγωγής : Άγρια ζώα Άλογα χάμστερ κότα κουνέλια Ζώα μικρής διάρκειας ημέρας αναπαραγωγής : Η μελατονίνη επηρεάζει την εποχικότητα της αναπαραγωγής Αίγες Πρόβατα Ελάφια Μηχανισμός επίδρασης έκκρισης μελατονίνης στην λειτουργία του οργανισμού. Θεωρία για το ότι η επίφυση είναι : - σαν ρολόι γιατί δίνει πληροφορίες για τη φάση της ημέρας - σαν ημερολόγιο γιατί δίνει πληροφορίες για την εποχή του έτους.