Transcript Çocuk Koruma Kanunu - Türkiye Milli Pediatri Derneği

ÇOCUK VE ŞİDDET
AVUKAT
MEHMET MUSTAFA GÜNEŞ
Yeryüzü,
atalarımızdan bize
miras kalmadı. Onu,
çocuklarımızdan
ödünç aldık.
(Kızılderili Atasözü)
USULCA
SÖYLERSEN
(D)UYARIM,
BAĞIRIRSAN
(D)UYMAM
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Bu Sözleşme uyarınca 18 yaşına
kadar her insan çocuk sayılır.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Çocuğun;
-Özel yaşantısına,
-Aile,
-Konut ve iletişimine
Keyfi ya da haksız bir biçimde müdahale
yapılamaz. Onur ve itibarına da haksız olarak
saldırılamaz.
-Çocuğun yasa tarafından korunmaya hakkı
vardır.
Çocuğun aile içi şiddet
intiharı
Trabzon’un Tonya ilçesinde
ilköğretim 7’nci sınıf
öğrencisi Ayhan Tan (14),
kendini iple ağaca asarak
yaşamına son verdi.
Çağlar Tan’ın önce eşine,
sonra da araya giren
oğluna şiddet uyguladığı,
çocuğun da olayın
ardından evden kaçarak
kendini astığı öne
sürülüyor. (Hürriyet)
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Şiddet;
-Bedensel, zihinsel her türlü saldırı,
-Yaralama ve suistimal,
-İhmal veya ihmalkar davranış,
-Kötü muamele,
-Cinsel suistimal,
dahil her türlü sömürüdür.
Denizli’de
Florya Çocuk Evi’nde
kalan yaşları 10 ile 12
arasında değişen 5 kız
çocuğuna, Sosyal
Hizmetler Müdürlüğü
tarafından bakıcı anne
olarak görevlendirilen T.Y.
(19) ve H.Y. (26)
tarafından işkence
yapıldığı
belirlendi.(Nethaberci.com)
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Çocuğun;
-En iyi sağlık düzeyine kavuşma,
-Tıbbi bakım ve rehabilitasyon hizmetlerini
veren kuruluşlardan yararlanma
Hakkı vardır.
Devletler, bu haklardan yoksun
bırakılmamasını güvence altına almak için
çaba gösterirler.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Çocuğun;
-Sosyal sigorta dahil, sosyal güvenlikten
yararlanma hakkı vardır.
Devletler bu haklar için ulusal
hukuklarında gerekli önlemleri alır.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Eğitim Hakkı;
-İlk öğretim zorunlu ve parasız olmalıdır.
-Okul disiplini, çocuğun insan olarak
taşıdığı saygınlıkla bağdaşır biçimde ve
sözleşmeye uygun olarak yürütülmelidir.
Malala için Türkiye’den
tam destek :
Pakistan, kızların
okuması için kampanya
yürüttüğü için Taliban
militanları tarafından
vurulan 14 yaşındaki
Malala Yusufzay’ ın
başına gelenlerin bir
daha yaşanmaması için
Türkiye’den de destek
alacak. (Hürriyet)
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Soya, dine ya da dile dayalı azınlıkların ya da
yerli halkların var olduğu Devletlerde,
Çocuk;
-Ait olduğu topluluğun diğer üyeleri ile kendi
kültüründen yararlanma,
-Dinine inanma ve uygulama,
-Dilini kullanma hakkında yoksun bırakılamaz.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
-Hiçbir çocuk, işkence veya diğer zalimce
muamele ve cezaya tabi tutulamaz.
-Hiçbir çocuk yasadışı veya keyfi biçimde
özgürlüğünden yoksun bırakılamaz.
Adana İHD'nin
raporuna göre, 2009'da
299 çocuk tutuklandı.
Çocuklar polisin
kendilerini dövdüğünü,
"itiraf" için tehdit
edildiklerini, kelepçe ve
zincir takıldığını,
cezaevinde askerlerin
işkence yaptığını
söylüyor. ...» (Bianet)
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
-Özgürlüğünden yoksun olan her çocuk
yetişkinlerden ayrı tutulacaktır.
-Özgürlüğünden yoksun olan çocuk
ailesiyle yazışma veya görüşme hakkına
sahip olacaktır.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Devletler,
-İhmal,
-Sömürü,
-İşkence ya da türlü zalimce, insanlık dışı veya
aşağılayıcı ceza mağduru olan çocuğun,
Bedensel, ruhsal bakımdan sağlığına kavuşması
için önlemleri alır.
«Hakkari'de bir
çocuğu yerde
sürükleyerek
gözaltına alan
iki polis,
“Çocuğa kontrolsüz
güç uyguladıkları”
gerekçesiyle
açığa alındı. ...»
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
Tüm dünya çocukları bu bildirgedeki
haklardan din, dil, ırk, renk, cinsiyet,
milliyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sınıf
ayrımı yapılmaksızın yararlanmalıdır.
ÇOCUK HAKLARINA İLİŞKİN
AVRUPA SÖZLEŞMESİ
Bu sözleşmenin amacı, adli merci
önündeki çocukları ilgilendiren;
-Davalar,
-Çocukların ikameti,
-Çocuklarla şahsi ilişki kurulması,
Gibi velayet sorumluluklarına ilişkin
davalardır.
ÇOCUK HAKLARINA İLİŞKİN
AVRUPA SÖZLEŞMESİ
Türkiye Cumhuriyeti sözleşmenin adli bir
makam önündeki aile hukuku davalarında
uygulanacağını beyan eder.
-Boşanma ve ayrılık davaları,
-Çocukların velayetine ilişkin davalar,
-Ebeveynle çocuk arasında kişisel ilişki
kurulması,
-Babalığın mahkeme kararı ile kurulması.
ŞİDDETE KARŞI
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
Amaç:
-Çocuk haklarını geliştirme,
-Çocuk haklarını Avrupa Konseyi’ nin tüm
Politikalarına içselleştirme,
-Çocuklara yönelik şiddetin ortadan kaldırılması
için üç yıllık eylem planı uygulanması,
-Cinsel sömürüye karşı özel önlem alınması,
-Çocuklara yönelik şiddetin çocuk haklarını ihlal
ettiğini, gelişimini kösteklediğini,
-Çocukların kırılgan ve savunmasız
oldukları, büyüme ve gelişme için
yetişkinlere bağımlı bulunduklarını,
-Avrupa İHS’ nin çocuklar dahil herkese
işkenceye, insanlık dışı ve aşağılayıcı
muameleye karşı güvence sağladığını
kabul eder.
Çocuklara yönelik fiziksel cezanın tüm
Avrupa’ da yasaklanmasıyla ilgili Tavsiye
1666 (2004)
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Tanımlar:
-Çocuk: Mağdurlar, tanıklar ve şiddet
içeren fiillerin failleri dahil olmak üzere 18
yaşından küçük herkes «çocuk» sayılır
-Şiddet: Bedensel veya zihinsel her türlü
saldırı, yaralama ve suistimal, ihmal ve
ihmalkar davranış, kötü muamele ve cinsel
suistimal dahil her tür sömürüdür.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Şiddete Karşı Koruma:
Tüm çocuklar, ana-babasının veya onlardan
yalnızca birinin, yasal vasi veya vasilerinin ya da
bakımlarını üstlenen herhangi bir kişinin yanında
iken;
-Bedensel veya zihinsel saldırı,
-Şiddet veya suistimale,
-İhmale veya ihmalkar davranışa,
-Cinsel suistimal dahil her türlü kötü muameleye
veya sömürüye karşı korunma hakkına sahiptir.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Devletin yükümlülükleri:
-Çocuğun haklarını kollamak ve çocukları ne
kadar hafif olursa olsun şiddetin her biçiminden
korumak devletin başlıca sorumluluklarından
biridir.
-Devlet, ailelerin çocuk gelişiminde ve her türlü
şiddetten korunma hakkı dahil çocuk haklarının
korunmasındaki merkezi rolü dikkate alır ve
ailelere yardımcı olur.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Diğer aktörlerin yükümlülükleri ve katılımı:
-Çocuklar için çalışan tüm hizmetler,
-Kurumlar,
-Profesyoneller,
-Ana babalar, geniş aile,
-Medya,
-Özel sektör,
-Dinsel cemaatler ve sivil toplumun
Çocukları şiddetten koruma
sorumluluğu vardır.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Çocukların yüksek yararı:
-Çocukları şiddetin her biçiminden korumalı ve
çocuğun yüksek yararı gözetilmelidir.
-Çocuklara yönelik şiddet çok boyutludur.
Şiddetin ortaya çıkması, tekrarlanması,
kesilmesi için bir dizi etmenin bir araya geldiği
varsayılır.
-Şiddetin önlenmesi, sektörler arası işbirliğini ve
eşgüdümü gerektirir.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Entegre ulusal, bölgesel ve yerel eylem:
-Çocukların şiddetten korunmalarına
yönelik ulusal stratejilere ihtiyaç vardır.
-Sağlık, eğitim ve toplum sektörlerini,
kurumları, yasa uygulayıcılarını, adalet
sistemini kapsamalıdır.
-Ulusal, bölgesel ve yerel yetkililer, aileler,
sivil toplum ve medya çalışmalarda yer
almalıdır.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Çocuğun haklarına ilişkin saygı kültürü
oluşturulmalıdır:
-Çalışmaların hedefi, çocuklar, çocukluk ve
çocuklara yönelik şiddete bakışta nitel bir
değişim sağlanması olmalıdır.
-Şiddetle ilgili temeldeki ekonomik ve toplumsal
koşullar ele alınmalıdır.
-Değişim, çocuk haklarına yönelik gerçek bir
saygı kültürü nüfus ettiğinde sağlanabilecektir.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Eğitim ve duyarlılık geliştirme:
-Çocuk haklarına ilişkin bilgilerin çocuklar,
yetişkinler arasında yaygınlaştırılması devletin
sorumluluğudur.
-Çocuk hakları konusunun okul müfredatına
içselleştirilmesi,
-Çocuklar için çalışanların çocuk hakları
konusunda eğitilmesi,
-Halkı bilgilendirme, medya kampanyasıyla
duyarlılık yaratılması,
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Şiddetin yasaklanması:
Çocuğu şiddetten korumak devletin görevidir.
Tüm çocuklara koruma sağlayacak uygun;
-Yasal,
-İdari,
-Toplumsal ve eğitsel önlemler alınmalıdır.
Aile içinde ve dışında, ıslah, disiplin altına alma
ve cezalandırma amaçlarına yönelik olanlar
dahil her türlü şiddetle ilgili hukuksal savunma
ve yetkilendirmeler ortadan kaldırılmalıdır.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
-Cinsel şiddet ve suistimalin her biçimi,
-Çocuk fuhşu, çocuk pornografisi, seyahat ve
turizmde cinsel sömürü,
-Erken veya zorla evlendirme, namus cinayeti,
-Çocukların şiddet içeren zararlı içeriğe maruz
bırakılması,
-Bakım kurumlarındaki her türlü şiddet,
-Her türlü fiziksel, psikolojik ceza,
-Aile içinde ve evde şiddet SONLANMALIDIR.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Çocuk dostu hizmetler ve mekanizmalar:
-Çocuğun bakımından, eğitiminden ve
korunmasından sorumlu kurumlar, çocuğun
yaşamını, gelişimini ve refahını azami ölçüde
güvenceye almalıdır.
-Çocuklar, ihtiyaçlarına göre uyarlanmış kaliteli
hizmetlere erişebilmelidir.
-Şiddetin önlenmesine ilişkin hizmetler özellikle
yerel düzeyde sağlanmalıdır.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Adalet Sistemi:
-Şiddetten korunma dahil tüm haklara saygı ile
yargısal ve diğer işlemlere başvurulmalıdır.
-Çocuklara ücretsiz ve bağımsız hukuk
hizmetleriyle savunma ve destek hizmetleri
sağlanmalıdır.
-Yargısal ve diğer tüm süreç ve işlemler
çabuklaştırılmalıdır.
-Çocuğun dinlenilme ve görüşlerine saygı
duyulmalıdır.
AVRUPA KONSEYİ KILAVUZLARI
BAKANLAR KOMİTESİ TAVSİYESİ (2009) 10’ A EKLER
Adalet Sistemi:
-Şiddet mağduru ve tanığı çocuklara tam destek
sağlanmalı ve özel olarak korumalıdır.
-Ceza ehliyet yaşı yasayla belirlenmeli ve
yeterince yüksek tutulmalıdır.
-Şiddet içeren fiillerin faili çocuklar için
kurumlara yerleştirme dışı seçenekler bulunmalı
-Özgürlüklerinden yoksun bırakma, ancak
zorunlu olduğunda başvurulmalı.
ANAYASA
Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları:
41. madde: Devlet, her türlü istismara ve
şiddete karşı çocukları koruyucu
tedbirleri alır.
ANAYASA
Sosyal Güvenlik Hakları:
61. madde: Devlet, korunmaya muhtaç
çocukların topluma kazandırılması için
her türlü tedbiri alır.
ÇOCUK KORUMA KANUNU
Çocuk:
Daha erken yaşta ergin olsa bile,
onsekiz yaşını doldurmamış kişiye
denir.
ÇOCUK KORUMA KANUNU
Korunma ihtiyacı olan çocuk:
Bedensel, zihinsel, ahlaki, sosyal ve
duygusal gelişimi ile kişisel
güvenliği tehlikede olan, ihmal veya
istismar edilen ya da suç mağduru
çocuğu işaret eder.
ÇOCUK KORUMA KANUNU
Suça sürüklenen çocuk: Kanunlarda
suç olarak tanımlanan bir fiili işlediği
iddiası ile hakkında soruşturma veya
kovuşturma yapılan ya da işlediği
fiilden dolayı hakkında güvenlik
tedbirine karar verilen çocuğu
ÇOCUK KORUMA KANUNU
Bu kanunun amacı: Korunma
ihtiyacı olan veya suça sürüklenen
çocukların korunmasına, haklarının
ve esenliklerinin güvence altına
alınmasına ilişkin usül ve esasları
düzenlemektir.
ÇOCUK KORUMA KANUNU
On beş yaşını doldurmamış çocuklar
hakkında üst sınırı beş yılı aşmayan
hapis cezasını gerektiren fiillerden
dolayı tutuklama kararı verilemez.
ÇOCUK KORUMA KANUNU
Çocuğun yargılama sonunda, Ceza
Muhakemesi Kanunundaki
koşulların varlığı halinde,
mahkemece hükmün açıklanmasının
geri bırakılmasına karar verilebilir.
ÇOCUK KORUMA KANUNU
Mahkemelere, tercihen çocuk
hukuku alanında uzmanlaşmış,
çocuk psikolojisi ve sosyal hizmet
alanlarında eğitim almış olan
hakimler ve cumhuriyet savcıları
arasından atama yapılır.
TÜRK CEZA KANUNU
Çocuk deyiminden henüz on sekiz
yaşını doldurmamış kişi
anlaşılmaktadır.
TÜRK CEZA KANUNU
Fiili işlediği sırada oniki yaşını
doldurmamış olan çocukların ceza
sorumluluğu yoktur. Bu kişiler
hakkında, ceza kovuşturması
yapılamaz; ancak, çocuklara özgü
güvenlik tedbirleri uygulanabilir.
TÜRK CEZA KANUNU
Fiili işlediği sırada oniki yaşını
doldurmuş olup da onbeş yaşını
doldurmamış olanların işlediği fiilin
hukuki anlam ve sonuçlarını
algılayamaması hâlinde ceza
sorumluluğu yoktur.
TÜRK CEZA KANUNU
Fiili işlediği sırada onbeş yaşını
doldurmuş olup da onsekiz yaşını
doldurmamış olan kişiler hakkında
verilecek cezaların üçte biri indirilir.
TÜRK CEZA KANUNU
Başkasını suç işlemeye azmettiren
kişi, işlenen suçun cezası ile
cezalandırılır.
TÜRK CEZA KANUNU
Çocukların suça azmettirilmesi
halinde azmettirenlerin cezası üçte
birden yarısına kadar artırılır. .
TÜRK CEZA KANUNU
Yaşı, hastalığı veya yaralanması
dolayısıyla kendini idare edemeyecek
durumda olan kimseye yardım
etmeyen ya da ilgili makamlara
bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis
cezası ile cezalandırılır.
TERÖRLE MÜCADELE YASASI
MADDE 10 -
Bu Kanun kapsamına giren suçlar
dolayısıyla açılan davalar; özel olarak
belirlenecek ağır ceza mahkemelerinde
görülür. Çocuklar, kurulan bu
mahkemelerde yargılanamaz.
YASAL MEVZUAT
-BM Çocuk Hakları Sözleşmesi,
-BM Çocuk Hakları Bildirisi,
-Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin
Avrupa Sözleşmesi,
-Şiddete Karşı Entegre Stratejisi Avrupa
Konseyi Kılavuzları,
-TC Anayasası,
-Çocuk Koruma Kanunu,
-Türk Medeni Kanunu,
YASAL MEVZUAT
-Türk Ceza Kanunu,
-Terörle Mücadele Kanunu,
-Sosyal Hizmetler Kanunu,
-Ailenin Korunması Ve Kadına Karşı
Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun
YÖNETMELİKLER
-SHÇEK Özürlülerin Bakımı, Rehabilitasyonu Ve
Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yön.
-SHÇEK Çocuk Evleri Çalışma Usul Ve Esasları
Hakkında Yön.
-SHÇEK Aile Danışma Merkezleri Yön.
-Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına
İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yön.
-Çocuk ve Gençlik Merkezleri Yönetmeliği,
-SHÇEK Çocuk Yuvaları Yön.
YÖNETMELİKLER
-ÇKK Göre Verilen Koruyucu Ve Destekleyici
Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yön.
-Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma
Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım
Yurtlarına Dair Yön,
-Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması
Merkezleri Yön.,
-SHKÇEK Koruyucu Aile Yönetmeliği
2012 ÇALIŞAN ÇOCUK VERİLERİ
 Dünyada 5-14 yaş arasında, 250 milyon, 12-17
yaş arası ise, 283 milyon çocuk, çalıştığı için
okuldan mahrum olmaktadır.
Türkiye’de, 6-17 yaş arası, saptanabilen
çalışan çocuk işçi sayısı, 1 milyondur.
12 yaşındakiler %21,2, 11 yaşındakiler %28,2,
10 yaşındakiler %18,8, 9 ve altındaki yaştakiler
ise %9,4 oranındadır.
 1 milyon çalışan çocuğun %66’sı (631 bin)
erkek, %34’ü (326 bin) kızdır.
 1 milyon çocuğun %62,4′ü, haftanın 6 günü
çalışıyor.
 1 milyon çalışan çocuğun % 40’ının sigortaları
yok.
 Otomotiv sektöründeki çocuklardan
sigortası olmayanların oranı ise, %90’dır.
Emniyet Genel
Müdürlüğü
Kriminal Polis
Laboratuarları
Dairesi
TÜBİTAK’la
birlikte “yüz
yaşlandırma”
programı geliştirdi
Polis, yıllardır kayıp olarak aranan
1.657 çocuğu “yüz yaşlandırma”
programı ile bulmayı
hedefliyor.(Nethaberci.com)
Aile içi şiddet
tuvalde;
23 ressam,
’Aile İçi Şiddet’
konulu resimlerini,
Ankara'da
sergiliyor. (Hürriyet)
İÜ'den akademisyenler
581 ilköğretim
öğrencisiyle anket
çalışması yaptı. Yoksul
çocuklar aile içinde
daha fazla şiddete
maruz kalıyor ve
tanıklık ediyor.
VATANI KORUMAK,
ÇOCUKLARI
KORUMAKLA
BAŞLAR.
(Mustafa Kemal Atatürk)
ÇOCUKLUK,
MANTIĞIN
UYKUSUDUR.
(J.J. Rousseau)