Transcript Ekinezya
EKİNEZYA bitkisi Hakkında merak edilenler… http://www.gencdiyetisyenler.com/ Stj. Diyetisyen Şenol YILDIZ Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü http://www.gencdiyetisyenler.com/ Ekinezya Bitkisi Kirpi Otu Koni Çiçeği gibi adlarla da anılmaktadır. • Ekinezya sahip olduğu potansiyal bitkisel tedavi olanaklarına rağmen bazı diyetisyenler ve çoğu doktor başta olmak üzere birçok sağlık personelince tanınmamaktadır. • Uzun seneler boyunca, ekinezya çiçeği çeşitli kültür ve medeniyetler tarafından sayısız hastalığın tedavisinde kullanılmıştır. Uygar dünya bu bitkinin iyileştirici özelliklerini Kuzey Amerika yerli halkından (Kızılderililer) öğrenmiştir. Ekinezya bitkisi, yaygın olarak Amerika yerlileri tarafından, eski çağlardan beri aktif olarak yararlanılan bir bitkidir. • O zamanlar zehirli yılan sokmalarında, ağrılı ve sancılı geçen hastalıklarda kullanılsa da 1950′li yıllardan sonra Avrupa’da, özellikle şarbon hastalığının tedavisinde büyük rol üstlenmiştir. • Günümüzde ise çoğu tedavilerin destekleyici bitkileri arasında kullanılmaktadır. ŞARBON Genelde herbivorlarda görülen, bu hayvanlarla temas ya da bunları besin olarak tüketmekle insana bulaşan, bakterilerin yol açtığı bir hastalıktır. Etkeni, şarbon basilidir. İnsandan insana bulaşması söz konusu değildir. Hastalık, ölümle sonuçlanabilir. Bunu önlemek için bir aşı geliştirilmiştir. Bu aşının %90′ın üzerinde koruyucu olduğu tahmin edilmektedir. • O zamanlar zehirli yılan sokmalarında, ağrılı ve sancılı geçen hastalıklarda kullanılsa da 1950′li yıllardan sonra Avrupa’da, özellikle şarbon hastalığının tedavisinde büyük rol üstlenmiştir. • Günümüzde ise çoğu tedavilerin destekleyici bitkileri arasında kullanılmaktadır. ABD ve Avrupa’da en popüler takviye ürünlerinden biri olduğu kaydedilmiştir. Kuru toprak ve ovalarla seyrek ormanlık arazilerde, doğal olarak yetişen çok yıllık bir bitki olmasından dolayı ülkemizde yetişememektedir. • Nemli vadilerde yetişen bir kır çiçeği türüdür. • Tıp literatüründe kendine yeni yeni yer edinmeye başlayan ekinezya, mor ve parıltılı renginden dolayı da bahçelerde süs bitkisi olarak da yerini almıştır. • • • • • Ekinezyanın pek çok türü vardır. Piyasada satılanların çoğu Echinacea purpurea en etkin tür Echinacea angustifolia Echinacea pallida ‘ dan üretilmiştir. Ekinezya bitkisinin içerisinde yer alan: • Polisakkaritler • Alkil – amidler • Kafeik Asit Türevleri (Sikorik asit) maddeleri, bitkiye değer katan önemli bileşenlerdir. “Dr. Micheal Murray” • • • • • Fe Cu Fitokimyasallar Tanen pigmentleri A, C, E vitaminleri içermektedir. • • • • • • Hap Tablet Kapsül Merhem Flakon ekstrakt Poşet ve serbest halde çay gibi pek çok şekilde kullanılmaktadır. Yapılan her çalışmadan, farklı sonuçlar elde edilmiştir. Bu yüzden araştırmacılar, hekimler ya da diyetisyenler tarafından etkinliği hakkında farklı yorumlar yapılmaktadır. Ekinezya Uzun yıllardır, • Soğuk algınlığı ÜSYE • İYE • Yara iyileştirici • Vajinal enfeksiyonlar’ın tedavisinde kullanılmakta ve pek çok uzman tarafından kullanımı önerilmektedir. Ekinezyanın Kullanımı • Pek çok kişi, ekinezyayı İmmün Sistemi desteklemek için kullanmaktadır. • İS’i uyaran en önemli maddelerse, T - hücrelerinin üretimini ve fagositlerin etkinliğini artıran polisakkaritlerdir. • Yapılan çalışmalardansa, kompleks sonuçlar elde edilmiştir. • Yapılan çoğu küçük çalışmalarda, ekinezya tüketiminin ÜSYE süresini azaltmakta, semptomların hafif atlatılmasını sağlamaktadır. • Ancak, büyük klinik deneylerde etkilerin bu denli kuvvetli olamayabileceği üzerinde de durulmuştur. Ekinezyanın Kullanımı Primer değil; sekonder profilaktik etki gösterir. Yakın zamanda ekinezyanın, “Soğuk algınlığını önlemediği ancak; tedavi ettiği” ortaya çıkmıştır. • İnterferon üretimini destekler İS Güçlendirir. • Hafif gribal enfeksiyon tedavisinde, 1887’den bu yana ABD’nde kullanılmaktadır. • T – hücre seviyesi düşük enfeksiyonlu hastalara etkisi daha fazla saptanmıştır. • C vitaminiyle birlikte alındığında, ÜSYE yakalanma olasılığını % 80 oranında azaltır; hastalığa yakalanılmışsa nekahat fazını 1 ila 1,5 gün azaltır. • Kullanan hastalar tarafından, sedatif etki gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmalar, koni çiçeğinin lökosit sayısını yükselttiği, onların enfeksiyon bölgesine migrasyonunu hızlandırdığı ve böylece bakteri, virüs ve diğer yabancı mikroorganizmaların yok edilmesine yardımcı olduğunu göstermiştir. Yapılan çalışmalarda, sap, yaprak ve çiçeğinin; köklerinden daha etkili olduğu gösterilmiştir. – Echinacea angustifolia köklerinden, – Echinacea purpurea kök ve yapraklarından yararlanılır. Ekinezyanın Kullanımı – Oral Kullanım ÜSYE tedavisi – Merhem Antifungal etki Herpes simplex tedavisindeki etkisizliği kanıtlanmıştır. Kemoterapi Sırasında Kullanımı • Uygulanan kanser tedavilerinde, hastanın İS’lerinin güçlendirilmesi ve yaşam standardının yükseltilmesi için Koni Çiçeği preparatları kullanılabilir. • Bu preparatları kemoterapi ile eşzamanlı kullanmış olan kanser hastalarının tedavi süreleri kısalabilmekte ve hasta tedavi süresince, Koni Çiçeği kullanmayan hastalara göre kendini daha güçlü hissedebilmektedir. • Ancak tüm hastalıkların tedavisinde olduğu gibi, kanser hastalıklarının tedavisinde de karar verecek yetkili, hastanın doktorudur. • Kemoterapi başlangıcından önce, hasta veya yakını tarafından bu konuda bilgilendirilen uzman doktor, gereken doğru kararı verecektir. Kullanım Talimatı ve Dozu • Ekinezya kullanımı için standart bir doz yoktur. • Bu doz, kullanım biçimine bağlıdır. • Ekinezyanın en etkili kullanım biçiminin semptomlar başlar başlamaz ve o günden itibaren 7 ila10 gün içinde alınması gerekir. • Bebek • Çocuk • Gebe • Emzikli Bu gruplarda kullanılmamalıdır. Vücut direncini artırmasından ötürü, sportif besinsel ergojenik destekler içinde yer almaktadır. Ekinezya Suplemanı Ekinezyanın başlı başına herhangi bir enerji değeri yoktur. • Ekinezya bitkisi çoğunlukla çay şeklinde ve demlenerek içilir. • Fakat etken maddelerinin bulunduğu çeşitli vitaminler ve kapsüller de eczanelerde satılmaktadır. • Hemen hemen bütün aktarlarda ekinezya çayı kuru şekilde satılmaktadır. • Her şeyin çoğunun zarar olduğu gibi bu bitkinin de fazla tüketilmesi ilerde çeşitli negatif semptomların oluşmasına neden olabilir. Ekinezya – İlaç Etkileşimi • DKH (Kontraseptif İlaçlar) • Antihistaminik İlaçlar • Kolesterol İlaçları • İmmünosupretifler ile etkileşimleri vardır. • Ekinezya çayını, normal günlük hayatta içtiğiniz siyah çay gibi demlemek yanlıştır. • 4 – 5 TK ekinezya çayını, 1 L kadar temiz içme suyunun içine attıktan sonra, 4 – 5 dk kadar demlenmesi için beklenmeli. Ekinezya Kullanımında Riskler * Ekinezya alerjik reaksiyona yol açabilir. * Bazıları daha da ciddi olmaktadır. * Eğer astım gibi SYE sorunu varsa ya da kesinleşmiş polen alerjisi varsa kullanımı tehlikelidir. * Ekinezyayı enjeksiyonla almak tehlikelidir. * Ekinezya bir bitki de olsa, kullanılmadan önce diyet uzmanı veya hekime danışılmalıdır. * Otoimün hastalık varsa ya da SLE, RA, MS ve HIV durumunda ekinezya kullanılmamalı. Polikliniğe özellikle ideal kilolarına kavuşmayı arzulayan danışanlar tarafından sıkça sorulan soru… Ekinezyanın, BMH artırıcı ya da zayıflatıcı herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. DİKKAT • Günde üç fincandan fazla içilmemeli. • 15 gün art arda tüketildikten sonra vücudun kendini toparlayabilmesi için, bir ay süreyle ara verilmesi tavsiye edilmektedir. http://www.gencdiyetisyenler.com/ http://www.gencdiyetisyenler.com/ Kaynakça • • • • • • • • • • • • • • • • http://www.annals.org/content/153/12/769.full.pdf+html http://www.beslenme.gen.tr/Sifali_bitkiler/Ekinezya_cayinin_faydalari.html http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-981ECHINACEA.aspx?activeIngredientId=981&activeIngredientName=ECHINACEA http://www.baktabul.net/bitkiler-botanik/66204-ekinezya-koni-cicegi-echinacea-purpurea-nedir-nasil-kullanilir-bitkiturleri.html http://tr.wikipedia.org/wiki/Kirpi_otu en.wikipedia.org/wiki/Echinacea http://www.anyvitamins.com/echinacea.htm http://www.nutros.net/nsr-0201t.html http://www.xn--salk-1wa3i.net/sarbon.html http://caloriecount.about.com/calories-celestial-seasoning-echinacea-complete-care-i129501 https://www.cncahealth.com/shop/herbs-extracts/echinacea-extract https://www.standardprocess.com/Standard-Process-Document-Library/Product-Detail-Sheets/echinaceac3875.pdf http://www.agf.gov.bc.ca/speccrop/publications/documents/echinacea_factsheet.pdf http://www.glensfallshospital.org/pdf/healthsup.pdf http://www.medikalakademi.com.tr/bitkisel-tedaviler-zarar-alternatif-tip/ http://www.medicalnewstoday.com/articles/252684.php