Transcript พีซีบี ที่คล้ายไดออกซิน(12 ชนิด) และสารประกอบกลุ่ม

โครงสร้ างพืน้ ฐาน และขีดความสามารถด้ าน
การตรวจวิเคราะห์ สารประกอบกลุ่ม POPs ของ
กรมวิทยาศาสตร์ การแพทย์
นายสุพัฒน์ แสงสวย
นักวิทยาศาสตร์ การแพทย์ ชานาญการ
สานักคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร
สำนักคุณภำพและควำมปลอดภัยอำหำร
• โครงสร้ำง และบุคลำกร (94, 120)
สคอ.
กลุม่ เคมี
ฝ่ ายสารพิษ สาร
ปนเปื อ้ น และได
ออกซิน
ฝ่ ายสารกาจัด
ศัตรูพืชและยา
สัตว์ตกค้ าง
ฝ่ ายน ้าและสาร
กัมมันตรังสี
กลุ่ม
ชีววิทยา
ฝ่ ายวัตถุเจือปน
อาหาร
กลุม่ พัฒนาคุณภาพ
และวิชาการ
ฝ่ ายวัสดุสมั ผัส
อาหาร
ฝ่ ายบริ หาร
ทัว่ ไป
ฝ่ ายส่วนประกอบ
อาหาร
บทบาทหน้ าที่
• กาหนดและพัฒนาคุณภาพมาตรฐานของระบบและวิธีการ
ตรวจวิเคราะห์ อาหาร
• ศึกษา วิเคราะห์ วิจัย พัฒนาองค์ ความรู้และเทคโนโลยีทาง
ห้ องปฏิบัตกิ ารด้ านอาหาร
• ให้ บริการตรวจวิเคราะห์ ทางห้ องปฏิบัตกิ าร เพื่อสนับสนุน
การคุ้มครองผู้บริโภคด้ านอาหาร
• เป็ นห้ องปฏิบัตกิ ารอ้ างอิงด้ านผลิตภัณฑ์ สุขภาพ
ฝ่ ายสารพิษ สารปนเปื ้ อน และไดออกซิน
• โลหะหนัก เช่ น ปรอท ตะกั่ว แคดเมียม สารหนู ดีบุก เป็ นต้ น
• ไมโครท็อกซิน เช่ น aflatoxin G1, G2,B1, B2, M1 and M2 Ochratoxin Patulin
• สารประกอบกลุ่มไดออกซิน จานวน 17 congeners เช่ น 2,3,7,8-Tetrachlorodibenzop-dioxin (TCDD), 1,2,3,7,8-Pentachlorodibenzo-p-dioxin (PeCDD), 1,2,3,7,8,9Hexachlorodibenzo-p-dioxin (HxCDD), 1,2,3,7,8,9-Hexachlorodibenzofuran (HxCDF)
1,2,3,4,6,7,8,9-Octachlorodibenzofuran (OCDF) เป็ นต้ น
• สารประกอบกลุ่มพีซีบีท่ คี ล้ ายไดออกซิน จานวน 12 congeners เช่ น PCB 77, PCB
88, PCB 126, PCB 105, PCB157 เป็ นต้ น
• สารประกอบกลุ่มพีซีบที ่ ไี ม่ คล้ ายไดออกซิน จานวน 6 congeners ได้ แก่ PCB 28,
PCB 101, PCB 138, PCB 153 และ PCB 180
• อื่นๆ เช่ น 3-MCPD, Acrylamide, Melamine, Cyanuric acid, Tetrodotoxin ไอโอดีน
เป็ นต้ น
• จานวนบุคลากร (11,12)
ฝ่ ายสารกาจัดศัตรู พชื และยาสัตว์ ตกค้ าง
• สารกาจัดศัตรูพืช ได้ แก่ Organochlorine compounds,
Organophosphorus compounds, Carbamates, Synthetic pyrethroid
Carbendazim และ Thiabendazole เป็ นต้ น
• ยาสัตว์ตกค้ าง เช่น สารเคมีกลุม่ เบต้ าอะโกนิสต์ ได้ แก่ Clenbuterol,
Salbutamol, Brombuterol และ Ractopamine, คลอแรมเฟนิคอล
สารไนโตรฟูรานส์ เมตาโบไลต์, กลุม่ เตตตร้ าไซคลิน, กลุม่ ซัลโฟ
นาไมด์ เป็ นต้ น
• จานวนบุคลากร (9,6)
เครื่องมือ
•
•
•
•
•
•
•
•
HRGC/HRMS จานวน 1 เครื่อง
LC/MS-MS จานวน 2 เครื่อง
HPLC/ICP-MS จานวน 1 เครื่อง
ICP-AES จานวน 1 เครื่อง
HPLC จานวน 4 เครื่อง
AAS จานวน 4 เครื่อง
ห้ องปฏิบัตกิ ารเคมีท่ วั ไป 12 ห้ อง
clean room class 1000, 10000 และ 100000 อย่ างละ 1 ห้ อง
กิจกรรมส่ งเสริมและพัฒนา
• ส่ งบุคลากรเข้ าร่ วมการอบรมจากหน่ วยงานทัง้
ภายในประเทศและต่ างประเทศ
• เข้ าร่ วมในกิจกรรมทดสอบความชานาญของ
ห้ องปฏิบัตกิ ารทัง้ ภายในและต่ างประเทศ
• ได้ รับการรั บรองความสามารถห้ องปฏิบัตกิ ารตาม
มาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005
โครงกำรและกำรวิจยั
โครงการงานวิจัยที่ผ่านมา (1)
• ปี พ.ศ. 2552
แผนการทดสอบความชานาญการตรวจวิเคราะห์ สารกาจัดศัตรู พชื ออร์ กาโนคลอรีน
ในไขมัน มีห้องปฏิบัตกิ ารเข้ าร่ วม 15 ห้ องปฏิบัตกิ าร ผลพบว่ าห้ องปฏิบัตกิ ารรายงานผลได้ เป็ นที่
น่ าพอใจร้ อยละ 80.0 – 93.3
งานบริการการตรวจวิเคราะห์ สารเคมีป้องกันกาจัดศัตรู พชื ตรวจนมพร้ อมดื่ม นา้ นม
ถั่วเหลือง ถั่วเหลือง ข้ าว แป้ง และบะหมี่สาเร็จรูป จานวน 111, 51, 21, 11, 9 และ 9 ตัวอย่ าง
ตามลาดับ ทุกตัวอย่ างตรวจไม่ พบ
ตรวจนา้ ประปา นา้ บาดาล นา้ ผิวดินและนา้ ใช้ จานวน 42 ทุกตัวอย่ างตรวจไม่ พบ POPs
ในกลุ่มยากาจัดศัตรู พชื
ตรวจนมผง จานวน 29 ตัวอย่ าง ตรวจพบการตกค้ างของ DDT 4 ตัวอย่ าง ระหว่ าง 0.01 –
0.07 mg/kg
ตรวจผักและผลไม้ สด 12 ตัวอย่ าง ทุกตัวอย่ างตรวจไม่ พบ POPs ในกลุ่มยากาจัดศัตรู พชื
ตรวจเนือ้ สัตว์ และผลิตภัณฑ์ 29 ตัวอย่ าง ตรวจพบ DDT 1 ตัวอย่ าง ปริมาณ 0.01 mg/kg
โครงการงานวิจัยที่ผ่านมา (2)
• ปี พ.ศ. 2553
โครงการจัดตังห้
้ องปฏิบตั ิการตรวจวิเคราะห์ไดออกซินแห่งแรกของประเทศไทย
โครงการสารวจปริ มาณการตกค้ างสารเคมีกาจัดศัตรูพืชในพืชผักสมุนไพรที่มี
ความสาคัญต่อการส่งออก กรมวิทย์ฯ รวมกับ มกอช เก็บตัวอย่าง ผักชี ผักชีฝรั่ง
ใบแมงรัก ใบสาระแหน่ ใบโหระพา ใบกะเพรา ใบมะกรูด จานวน 122 ตัวอย่าง
ผลการวิเคราะห์ตรวจไม่พบยากาจัดศัตรูพืชที่เป็ น POPs ในทุกตัวอย่าง
งานบริ การการตรวจวิเคราะห์สารเคมีป้องกันกาจัดศัตรูพืชในอาหารทุกชนิด
จานวน 316 ตัวอย่าง ตรวจไม่พบยากาจัดศัตรูพืชที่เป็ น POPs ในทุกตัวอย่าง
งานบริ การการตรวจวิเคราะห์สารประกอบกลุม่ ไดออกซินโดยวิธี DR CALUX
ในอาหารอาหารสัตว์และวัตถุดิบทุกชนิด จานวน 62 ตัวอย่าง ตรวจพบ
สารประกอบกลุม่ ไดออกซิน ไม่เกินข้ อกาหนดมาตรฐานของ EU ในทุกตัวอย่าง
โครงการงานวิจัยที่ผ่านมา (3)
• ปี พ.ศ. 2554
งานวิจยั ประเมินความเสี่ยงการได้ รับสัมผัสสารพิษจากอาหาร โครงการย่อย
การศึกษาปริ มาณสารเคมีป้องกันกาจัดศัตรูพืช สารประกอบกลุม่ PCBs ในอาหาร
ที่คนไทยบริ โภค พ.ศ. 2553-2554 โดยเก็บตัวอย่างจาก 8 จังหวัด จานวน 888
ตัวอย่าง ตรวจไม่พบยากาจัดศัตรูพืช และสารประกอบกลุม่ PCBs ที่เป็ น POPs
ในทุกตัวอย่าง
งานบริ การการตรวจวิเคราะห์สารเคมีป้องกันกาจัดศัตรูพืชในอาหารทุกชนิดจานวน
583 ตัวอย่าง ตรวจไม่พบยากาจัดศัตรูพืชที่เป็ น POPs ในทุกตัวอย่าง
งานบริ การการตรวจวิเคราะห์สารประกอบกลุม่ ไดออกซินโดยวิธี DR CALUX
ในอาหารอาหารสัตว์และวัตถุดิบทุกชนิด จานวน 35 ตัวอย่าง ตรวจพบสารประกอบ
กลุม่ ไดออกซิน ไม่เกินข้ อกาหนดมาตรฐานของ EU ในทุกตัวอย่าง
โครงการงานวิจัยที่ผ่านมา (4)
• ปี พ.ศ. 2555
งานบริ การตรวจวิเคราะห์สารประกอบกลุม่ ไดออกซินโดยวิธี DR CALUX
ในอาหารอาหารสัตว์และวัตถุดิบทุกชนิด จานวน 32 ตัวอย่าง ตรวจพบ
สารประกอบกลุม่ ไดออกซิน ไม่เกินข้ อกาหนดมาตรฐานของ EU ในทุก
ตัวอย่าง
งานบริ การตรวจวิเคราะห์สารประกอบกลุม่ ไดออกซิน (17 ชนิด) และพีซีบี
ที่คล้ ายไดออกซิน (12 ชนิด) โดยวิธี HRGC/HRMS ในอาหารอาหารสัตว์
และวัตถุดิบทุกชนิด จานวน 20 ตัวอย่าง ตรวจพบสารประกอบกลุม่ ไดออกซิน
ไม่เกินข้ อกาหนดมาตรฐานของ EU ในทุกตัวอย่าง
โครงการงานวิจัยที่ผ่านมา (5)
• ปี พ.ศ. 2556
โครงกำรงำนตรวจวิเครำะห์สำรประกอบกลุ่มไดออกซิน (17 ชนิด)และพีซีบีคล้ำยไดออกซิน (12 ชนิด)
โดยวิธี HRGC/HRMS ในอำหำรทุกชนิด จำนวน 181 ตัวอย่ำง ยังไม่สรุ ปผล
เฝ้ ำระวังอำหำรทะเลจำกเหตุน้ ำมันรั่วลงสู่ทะเล จังหวัดระยอง ตรวจหำสำรประกอบกลุ่ม PCBs ที่เป็ นสำรบ่งชี้
(Marker PCBs หรื อ indicator PCBs) จำนวน 6 ตัว ได้แก่ PCB 28, 52, 101, 138, 153 และ 180
• โดยผลกำรวิเครำะห์พบว่ำ
• หอย ตรวจพบระหว่ำง 0.03 – 0.18 ng/g wet weight
(ข้อมูลพื้นฐำน, base line, 0.29 ng/g wet weight)
• กุง้ ตรวจพบระหว่ำง 0.01 – 0.04 ng/g wet weight
(ข้อมูลพื้นฐำน, base line, - ng/g wet weight)
• ปู ตรวจพบระหว่ำง 0.02 - 0.04 ng/g wet weight
(ข้อมูลพื้นฐำน, base line, 0.04 ng/g wet weight)
• ปลำหมึก ตรวจไม่พบและพบ 0.02 ng/g wet weight
(ข้อมูลพื้นฐำน, base line, 0.04 ng/g wet weight)
• ปลำ ตรวจไม่พบและพบระหว่ำง 0.06 – 0.11 ng/g wet weight
(ข้อมูลพื้นฐำน, base line, 0.07 ng/g wet weight)
ทุกตัวอย่ำงไม่เกินระดับสูงสุด (maximum Level) ของสหภำพยุโรป (75 ng/g wet weight)
โครงการงานวิจัยในอนาคต
• ปี พ.ศ. 2557 - 2558
โครงการสารวจปริมาณ สารประกอบกลุ่มไดออกซิน (17 ชนิด),
พีซีบี ที่คล้ ายไดออกซิน(12 ชนิด) และสารประกอบกลุ่ม PCBs
ที่เป็ นสารบ่ งชี ้ (Marker PCBs หรื อ indicator PCBs)
โดยวิธี HRGC/HRMS ในอาหารสาหรั บทารกและเด็กเล็ก
ข้ อคิดเห็น
• เทคโนโลยีในปั จจุบนั นี ้ ความสามารถของเครื่ อง GC/MS-MS
สามารถใช้ ตรวจวัดสารประกอบกลุม่ ไดออกซิน สารประกอบกลุม่ พีซีบี
ที่คล้ ายไดออกซิน และสารประกอบกลุม่ พีซีบีตวั ชี ้บ่ง ซึง่ มีความสามารถ
ใกล้ เคียงกับเครื่ อง HRGC/HRMS
• ในตัวอย่างสิง่ แวดล้ อมขันตอนการเก็
้
บตัวอย่าง การสกัด การทาสาร
สกัดให้ บริสทุ ธิ์ การระเหยตัวทาละลายอินทรี ย์ทิ ้ง การแยกส่วนของ
สารเคมีแต่ละกลุม่ ออกจากกัน ล้ วนเป็ นงานที่ละเอียดอ่อน ต้ องใช้
กาลังคน ทรัพยากรและเวลา ดังนันควรมี
้
การใช้ ให้ ค้ มุ ค่าทังในปั
้ จจุบนั
และอนาคต