Transcript Öğrenim Çıktılarının Yazılmasında Dikkat Edilecek Konular

Ders/Bölüm/Program
Öğrenme Çıktılarının Yazılmasında
Dikkat Edilecek Kurallar
Prof.Dr. Yurtsever SOYSAL
Bologna Kurum Koordinatörü
Tarih: 30.01.2012
İçerik
• Ders Öğrenme Çıktıları Yazımında Dikkat
Edilecek Kurallar
• Bölüm/Program Öğrenme Çıktıları Yazımında
Dikkat Edilecek Kurallar
Öğrenme Çıktılarının Yazılmasında Dikkat Edilecek Kurallar
Program yada ders sonunda öğrencilerin ;
• ne yapmasının ya da
• ne göstermesinin beklendiğine odaklanılması
Öğrenme Çıktılarının;
• öğrenciler, öğretim elemanları, işverenler ve
dış gözlemciler tarafından açıkça
anlaşılabilecek,
• sade ve muğlak olmayan şekilde yazılması
Öğrenme Çıktılarının Yazılmasında Dikkat Edilecek Kurallar
Genelde Öğrenme Çıktıları;
• Bir ders yada program için temel öğrenmeyi
belirtmektedir.
Bu nedenle, Öğrenme Çıktıları yazılırken;
• Öğrencinin ders yada programı geçmesini
sağlayacak kabul edilebilir minimum standartların
açıkça belirtilmesi gereklidir.
• Çok sayıda yüzeysel çıktıların yerine az sayıda
önemli çıktıların yazılması tavsiye edilmektedir.
DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI
DERS Öğrenme Çıktılarının Yazılmasında Dikkat Edilecek Kurallar
• Genellikle bir ders için 8’den fazla öğrenme çıktısı
yazılması çok olası değildir.
• Eğer 10’dan fazla öğrenme çıktısı yazılmışsa bunlar
muhtemelen çok fazla müfredat detayı belirtiyordur ve
değerlendirme sürecinde idaresi oldukça güç olacaktır.
• Doğaldır ki Öğrenme Çıktılarının sayısı dersin büyüklüğü
ile de alakalıdır.
• Akılda kalıcı ve anlamlı olacak şekilde az sayıda,
• önem düzeyi yüksek çıktıların yazılmasına gayret
gösterilmelidir.
DERS Öğrenme Çıktılarının Yazılmasında Dikkat Edilecek Kurallar
Öğrenme Çıktıları, öğrencilerin öğrenme aktivitesini
tamamladıktan sonra ne yapmaya yatkın (yetenekli)
olduğunu belirten basit bir ‘temenniler listesi’
olmamalıdır.
Öğrenme Çıktıları;
• basit ve açık bir şekilde tanımlanmalı ve
• geçerli bir şekilde değerlendirilmeye (ölçülmeye)
müsait olmalıdır.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
Önemle üzerinde
durulması gereken
husus aktif fillerdir.
Anahtar Sözcük
‘Yapmak’ (DO) dır.
Öğrenim Çıktıları
taslağının
hazırlanmasındaki
anahtar ihtiyaç da aktif
fiillerin kullanılmasıdır.
Anlamak, bilmek,
farkında olmak, takdir
etmek gibi muğlak
fiillerden olabildiğince
kaçınılmalıdır.
Bilmek ve anlamak
yerine tanımak,
teşhis etmek,
tanımlamak, anlatmak
göstermek gibi fillerin
kullanılması daha
uygundur. Anlamak ve
Bilmek kolayca
Ölçülebilir fiiller değildir.
Tanımlamak, uygulamak,
analiz etmek gibi somut
fiiller
aşina olmak,
bilmek, anlamak gibi
fillere nazaran
değerlendirme
açısından
daha fazla yardımcı
olmaktadır.
MUĞLAK İFADELER
Öğrenme çıktıları ile ilgili diğer
bir genel hata, öğrenmenin
betimlenmesi yerine öğrenmenin
kendisi ile ilişkilendirilmesidir.
‘Dersin sonunda öğrencinin
laboratuar çalışmalarındaki
sağlık ve emniyet uygulamalarını
bilmesi beklenmektedir’
Öğrencinin uygulamaları
bilip bilmediğini ancak
bilgisini gösterebildiği zaman
söyleyebiliriz.
Bu amaçla öğrenciden rapor
yazması, soruları cevaplaması,
uygulamaları sözlü olarak
anlatması… istenebilir. Bu
istenenler öğrenme çıktısı
olarak yazılabilir.
Amaçlar ve Öğrenme Çıktıları için
kullanılan sözcük dağarcıkları arasındaki
farklara ilişkin bazı örnekler
AMAÇLAR
Bilmek
Anlamak
Belirlemek
Kavramak
Aşina olmak
DERS Öğrenme Çıktıları
Ölçülebilir Olmalı
Farkı görmek (ayırt etmek)
Seçmek (karar vermek)
Düzenlemek (birleştirmek)
Ayarlamak
Teşhis etmek (tanımlama)
Çözümleme,
Uygulama,
Listeleme
Öğrenme Çıktıları
Basit olmalı
Normalde bir cümle ve bir fiil den oluşmalı
Anlaşılması güç ifadelerden kaçınılmalı
Çok gerekli durumlarda daha fazla açıklık sağlamak için
alt öğrenme çıktıları yazabilirsiniz
Ekonomi programındaki bir ders için
örnek Öğrenme Çıktıları
Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler;
• stok market zamanlamasının ana göstergelerini
listeleyebilecektir.
• temel ekonomik göstergeleri tanımlayabilecek ve
aralarındaki farkı ayırt edebilecektir
• Türkiye’nin ulusal gelir ve harcama hesaplarını
yorumlayabilecektir.
• Parasal ve mali politikaları arasında ayrım
yapabilecektir.
Ekonomi programındaki bir ders için
örnek Öğrenme Çıktıları
Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler;
• ekonomik hususların daha büyük açıklıkla anlaşılmasını
sağlayacak ekonomik hesaplamaları yapabilecektir.
• ekonomik kriterleri kullanarak bütçe ile ilgili kararları kritize
edebilecektir (eleştirebilecektir).
• firma hesapları ve hesap oranlarını yaparak,
yorumlayabilecektir.
• iş döngüsündeki değişikliklere karşılık olarak uygun bütçesel
politikalar formüle edebilecektir.
• devletin … alanlarda mali politikalarını değerlendirebilecektir.
Ders Öğrenme Çıktısı;
Ölçülebilir/ Değerlendirilebilir Olmalı
Öğrenme Çıktıları değerlendirilmeye yatkın olmalıdır
• öyle bir şekilde yazılmalıdır ki öğrencinin bahse konu
çıktıya ulaşıp ulaşmadığının test edilmesi mümkün
olmalıdır.
• İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
Sırasıyla üç bölüm içermelidir.
• DAVRANIŞ: Bir öğrenme etkinliği sonucunda
öğrencilerin neyi yapabileceklerini ifade eden bir
etken fiil kullanılmalıdır.
• KOŞUL: Öğrencilerin davranışı gerçekleştirecekleri
ortam veya durum ya da öğrendiklerini
göstermelerini istediğimiz, onlara verdiğimiz
araçlar/bilgilerdir.
• KRİTER: Kabul edilebilir yanıt aralığı ya da limitleri.
öğrenenin öğrenme çıktısını ne ölçüde başardığını
nasıl belirleyebiliriz sorusun cevabıdır.
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
DAVRANIŞ
• Öğrenme faaliyeti sonucunda oluşan gözlemlenebilir
değişikliklere işaret ettiğinden öğrenme çıktısının bu
kısmında bir etken fiil kullanılmalıdır;
• Öğrencilerin ne göstereceklerini/başaracaklarını net bir
şekilde anlamaları için, bu kısımda etken fiil kullanımı çok
önemlidir.
Örneğin;
listelemek
tanımlamak
göstermek
hesaplamak
raporlamak
karşılaştırmak
analiz etmek
açıklamak
list
describe
demonstrate
calculate
report
compare
analyze
explain
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
DAVRANIŞ
Gözlemlenebilir olmayan ve bu yüzden ölçülmeleri zor
olan fillerin kullanımından kaçınılmalıdır.
become acquainted with
gain knowledge of
understand
comprehend
know
learn
appreciate
cover
realize
be aware of
familiarize
study
tanıştırmak
bilgi sahibi olmak
anlamak
kavramak
bilmek
öğrenmek
değer biçmek
karşılamak
gerçekleştirmek
farkında olmak
tanıtmak
çalışmak
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
KOŞUL
• Davranış nasıl gerçekleştirilecektir?
• ne verilmektedir?
• ne verilmemektedir?
• değişkenler nelerdir?
• hangi araçlar sağlanmaktadır?
• davranışın hangi durum/ortamda gerçekleştirilmesi
gereklidir?
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
KRİTERLER
• Etkin bir öğrenme çıktısı öğrenme faaliyetinin
başarıldığının kanıtlanması için gerekli performans
niteliklerini içermeli
• Bu nitelikler ölçme ve seviye tanımlamada ana unsur.
Örneğin:
• Ne kadar sıklıkla?
• Ne kadar iyi?
• Kaç tane?
• Ne kadar?
• Öğrenme çıktısının başarıldığını nasıl bileceğiz?
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 1
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“bir veri setinden standart sapmayı hesaplayabilecektir”
• Koşul- Bir veri seti
• Davranış – öğrenci standart sapmayı hesaplayabilecektir
• Kriter (anlaşılan) – hesaplanan sayı/değer doğru olacak.
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 2
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“sürdürülebilir konut özelliklerinden en az 3’ünü
listeleyerek mevcut bir konut projesinde bu
özellikleri uygulayabilecektir."
• Koşul- Mevcut bir konut projesi
• Davranış - Özelliklerini listeleyebilecek ve
uygulayabilecek
• Kriter – en az 3 özellik listeleyebilecek
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 3
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“verilen öğrenme çıktılarından, öğrenme çıktılarını
kazanma başarılarını ölçmek için uygun bir çoktan
seçmeli soru seti geliştirebilecektir.”
• Koşul- verilen öğrenme çıktıları
• Davranış- çoktan seçmeli soru seti
geliştirebilecektir.
• Kriter- uygun bir çoktan seçmeli soru seti olacak
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 4
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“sınıf ortamında, davranışların iyileştirilmesi amacıyla
olumlu pekiştirmeye ilişkin uygun örneklerin
kullanımını gösterebilecek ve
değerlendirebilecektir.”
• Koşul- sınıf ortamı
• Davranış- gösterebilecek ve değerlendirebilecektir.
• Kriter- uygun örnekler olmalı
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 5
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“söylemsel ve/veya dilbilimsel teoriler gibi farklı
edebi yaklaşımları kullanarak bir metni ayrıntılı
olarak analiz ederek yorumlayabilecektir.”
• Koşul- analiz ve yorumu yapılacak bir metin
• Davranış- analiz edebilecek ve yorumlayabilecek
• Kriter- farklı yaklaşımlar kullanarak ayrıntılı
analiz/yorumlama
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 6
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“klinik ortamda paylaşılan bilgiler ve karar verme
yöntemlerini, bir derinlemesine eleştirel
kompozisyon yazma yoluyla tanımlayabilecek ve
kritik yaparak değerlendirebilecektir.”
Koşul- Klinik ortam
Davranış– Tanımlayabilecek /değerlendirebilecektir.
Kriter– kritik değerlendirme/derinlemesine eleştirel
kompozisyon yazma
İdeal Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl Olmalıdır ?
ÖRNEK - 7
Bu dersin sonunda öğrenciler;
“ verilen bir vaka çalışmasına ilişkin olarak, belirli bir
sektör veya şirketin temel yönetimsel sorunlarını
analiz ederek uygun yönetimsel çözümler
önerebilecektir.”
Koşul- Verilen bir vaka çalışması
Davranış- Analiz edebilecek/önerebilecek
Kriter- Uygun yönetimsel çözümler olmalı
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Öğrenciler
doğum sırasında lokal anestezi
uygulanacak enjeksiyon yerlerine aşina olacaktır.”
Yorumlar:
•
Çok genel, daha çok bir hedef için uygun
•
Öğrenen, bu öğrenim çıktısını kazandığını göstermek için ne yapmak
zorundadır ? (değerlendirmeyle ilişkili)
•
Davranışta gözlemlenemeyen/ölçülemeyen değişiklik içeriyor
•
Referans alınabilecek kriter veya koşul yok
Bu dersin sonunda öğrenciler, doğum sırasında lokal anestezi
uygulanacak enjeksiyon yerlerini
KRİTER (doğru olmalı)
örnekler ve modeller üzerinde
gösterebileceklerdir.
KOŞUL
DAVRANIŞ
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler, psikoloji alanında yapılacak
araştırmalar hakkında eleştirel düşünme yeteneklerini
göstereceklerdir.”
Bu dersin sonunda öğrenciler,
KRİTER
psikolojik araştırma yöntemlerini kullanarak,
KOŞUL
güncel araştırma makaleleri ve/veya kendi araştırmalarının
güçlü ve zayıf yönlerini değerlendirme yoluyla eleştirel
düşünme yeteneklerini
gösterebilecektir.
DAVRANIŞ
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler, moleküler grafiklerin ilaç
tasarımında uygulanmasına aşina olacaklardır.”
Bu dersin sonunda öğrenciler,
genel ve özel durumları göstermek için
KRİTER
bilgisayar tabanlı bir sunum vasıtasıyla,
KOŞUL
ilaç tasarımında moleküler grafiklerin kullanım prensiplerini
uygulayabilecektir.
DAVRANIŞ
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler, politika tekliflerinin sosyal
refah üzerindeki etkilerini anladıklarını gösterecekler.”
Bu dersin sonunda öğrenciler,
verilen bir vaka çalışması üzerinde,
KOŞUL
politika tekliflerinin sosyal refah üzerindeki etkilerini
doğru olarak
tahmin etmek
için analitik bir çerçeve
kullanabilecektir.
KRİTER
DAVRANIŞ
(Beklenen düzeyi gösterir kriter)
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler, avukat-müvekkil ilişkisi
bağlamında mesleki uygulama bilgisi kazanacaklar.”
Bu dersin sonunda öğrenciler,
bir vaka çalışması sunumu üzerinde,
KOŞUL
avukat-müvekkil ilişkilerinde profesyonel olmayan uygulamaları
tespit edebilecektir.
DAVRANIŞ
KRİTER
(Kastedilen: Doğru olarak tespit etmeli)
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler, temel kavramları ve bilim
felsefesindeki sorunları tanıyacaktır.”
Bu dersin sonunda öğrenciler,
bir kompozisyon ile,
KOŞUL
temel kavramları ve bilim felsefesindeki sorunları
tanımlayabilecektir.
KRİTER
DAVRANIŞ
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler, temel tanımlayıcı ve
çıkarımsal istatistikleri hesaplama, yorumlama ve
raporlama kapasitelerini geliştirir.”
Yorumlar;
• Çok kapsamlı,
• Farklı bilgi üniteleri içeriyor, bunlar ayrı ayrı öğrenim
çıktıları olarak ele alınırsa daha iyi olur,
• Öğrencilerin kaydettikleri gelişmeyi nasıl göstermesi
bekleniyor ?
Bir Öğrenme Çıktısı Nasıl İyileştirilebilir ?
“Bu dersin sonunda öğrenciler,
1. uygulama oturumları ve final sınavı sırasında
temel tanımlayıcı ve çıkarımsal istatistikleri
hesaplayabilecektir.”
2. uygulama oturumları ve final sınavı sırasında
temel tanımlayıcı ve çıkarımsal istatistik
hesaplamalarını analiz edebilecektir.”
3. uygulama oturumları ve final sınavı sırasında
temel tanımlayıcı ve çıkarımsal istatistikleri
yorumlayabilecektir.”
4. uygulama oturumları sırasında yapılan istatistiksel
egzersizlerin sonuçlarını açıklayan kısa ve özlü bir
rapor hazırlayabilecektir.”
KONTROL LİSTESİ
Dersin öğrenme
çıktıları, programın
Öğrenme Çıktıları
ile ilişkili olmalıdır
Nihaileştirmeden önce
meslektaşlarınız ve
öğrencilerinizle
anlamını değerlendirin
Çok kaba yazılmış çıktıların
etkin olarak
değerlendirilmesi
zor olabilir.
Gözlemlenebilir ve
ölçülebilir olmalı
Çıktının nasıl değerlendirileceği
(öğrencinin bahsedilen
öğrenme çıktılarına ulaştığını
nasıl bileceksiniz)
Çıktıya ulaşılacak zaman cetveli
unutulmamalıdır. Zamansal olarak
yetişmeyecek aşırı hırslı ve
zaman-kaynaklar açısından
gerçekçi olmayanlardan kaçınılmalı
Öğrenme
Çıktıları
Her çıktıyı aktif bir fiil ile
sonlandırın. İçeriği verecek
nesne ve tümleçlerle
bütünleştirin
Bir çıktıda sadece bir
aktif fiil kullanın
Komplike cümlelerden
kaçının. Eğer gerekliyse
sadece anlaşılırlığı
sağlamak için birden
fazla cümle kullanın.
Bilmek, anlamak, öğrenmek, aşina olmak,
haberdar olmak gibi muğlak ifadelerden
kaçının.
Bunlar Öğrenme Çıktılarından ziyade
öğretim amaçları ile ilgili ifadelerdir.
Öğrenme Çıktılarının Yazımı için KONTROL LİSTESİ
• Bilmek, anlamak, öğrenmek, aşina olmak, haberdar
olmak, tanıştırmak, bilgi sahibi olmak, kavramak,
değer biçmek, karşılamak, gerçekleştirmek, farkında
olmak, tanıtmak,çalışmak gibi ifadelerden kaçındım
mı?
• Öğrenme Çıktılarım gözlemlenebilir ve ölçülebilir
mi?
• Öğrenme Çıktılarım değerlendirilmeye yatkın mı?
Öğrenme Çıktılarının Yazımı için KONTROL LİSTESİ
• Bloom Taksonomisindeki düzeylere göre Öğrenme
Çıktılarına sahip miyim?
• Tüm Öğrenme Çıktılarım dersin, programın içerik ve
amaçları ile uyumlu mu?
• Tavsiye edilen sayıda öğrenme çıktısına sahip
miyim? (ders başına 6-10 çıktı)
• Mevcut zaman ve kaynaklarla yazdığım Öğrenim
Çıktılarına ulaşmam gerçekçi mi?
SIKÇA SORULAN SORULAR
Program çıktılarını/yeterliklerini nasıl yazacağız?
TYYÇ’ye göre nasıl sınıflandıracağız?
• tyyc.yok.gov.tr de verilen düzeylere ve alanlara göre
ulusal ve alan yeterlikleri sınıflandırılmış olarak
verilmiştir.
• Program öğrenme çıktıları bu yeterlikleri sağlayacak
şekilde düzenlenecektir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Program çıktıları ve yeterlikler çerçevesi ne
sağlar?
• Programların yeterlikler çerçevesi içerisindeki yerini
belirler.
• Yeterlikler programların asgari müştereklerde
buluşacak şekilde tasarlanmasını sağlar.
• Bunu yaparken farklılıklara da imkân tanır.
• Sorgulanabilir, şeffaf bir sisteme doğru yapılanmayı
sağlar.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Ulusal ve alan yeterlikleri varken, neden bir de
Program Yeterlikleri/Çıktıları yazıyoruz?
• Ulusal alan yeterlikleri düzeylere yöneliktir ve ön lisans,
lisans, yüksek lisans ve doktora programları için 4 farklı
düzeyde yazılmıştır.
• Alan yeterlikleri ISCED sınıflamasından gelmektedir.
ISCED Sınıflamasında 8 genel alan ve 22 temel alan
bulunuyor.
• Dolayısı ile bunlar tanımları daraltmakla birlikte,
programa inememektedir. Bu nedenle programa özel
yeterlikleri; ulusal ve alan yeterliklerini dikkate
alarak, programa özelleştirilmiş olarak yazacağız
SIKÇA SORULAN SORULAR
Program çıktıları çok detaylı mı yazılmalı? Kaç adet?
 PÇ bilgi beceri ve yetkinliklere göre sınıflandırılmış,
programa özgü ve çok detaya girilmeden verilmelidir.
 10-15 adet PÇ idealdir. Sayı arttıkça, çıktılarda binişme
meydana gelmektedir.
Binişen çıktılar tekrar
değerlendirildiğinde çoğu kez belirtilen sayılara
erişilmektedir.
 PÇ sayısının çok olması program tasarımını güçleştirebilir.
 Program tasarımı için kullanılabilecek yöntemlerden biri
program çıktılarını detaylandıran alt çıktıları tanımlamak
olabilir (ama şart değildir).
SIKÇA SORULAN SORULAR
Bilgi, beceri ve yetkinlikleri nasıl ayırt ederiz?
Bilgi deyince, kuramsal-olgusal ve Bloom’un bilişsel
sınıfındaki 1. ve 2. düzeyden çıktılar / ifadeler;
Beceri deyince, bilişsel ve psikomotor çıktılar akla
gelmeli; Bloom’un bilişsel sınıfındaki 3 ve yukarı
düzeyden çıktılar ile psikomotor çıktılı ifadeler;
Yetkinlik deyince; Bloom’un duyuşsal alanı,
transfer edilebilir beceriler, tutum ve değer
sistemleri gibi çıktılar akla gelmelidir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Yetkinlikler;
Bağımsız çalışabilme ve sorumluluk alabilme yetkinliği
(Bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme)
Öğrenme yetkinliği (Yaşamboyu öğrenme)
İletişim ve sosyal yetkinlik (Yazılı-sözlü iletişim, yabancı dil,
bilgisayar kullanımı, toplumsal sorumluluk)
Alana özgü yetkinlik (alanı ile ilgili sonuçlarda; etik, kalite,
çevre, sosyal hakların evrenselliği, iş sağlığı ve güvenliği
kültürü içinde hareket etme) şeklinde sınıflandırılabilir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Yetkinlikler aynı düzeydeki tüm programlar için
aynı olabilir mi?
 TYYÇ Ulusal yeterlikler ekseninde bakıldığında,
yetkinlikler alandan bağımsızdır, geneldir.
 Fakat, örneğin etik kavramının meslek alanlarına
yansımasındaki farklılıklar program çıktılarının
programa özel ifade edilmesini gerektirebilmektedir.
Bunlar şemsiye kavramlar olduğu için aslında özü
aynıdır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Program çıktıları kolay ölçülür mü?
 Bir program çıktısının sağlanması pek çok dersin
altında açık ya da örtük öğrenmelerle sağlanabilir.
 Bu nedenle program çıktılarının değil, ders öğrenme
çıktılarının ölçülebilir olması gerekir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Ders öğrenme kazanımlarının sayısı kaç olmalı?
 Ders öğrenme kazanımları sayısı dersin kapsamına göre
değişebilir. Genel olarak sayısı 6-10 arasında olabilir.
 Genellikle dersin hedefleri ile karıştırılmaktadır.
 İdealde, program çıktılarını iyi yazabilmek için,
 dersin detaylı hedef davranışları (çok sayıda) yazmalı,
 sonra bunları ağaç yapısı ile gruplandırmalı ve
 her bir ana daldaki kritik davranış ya da önemli nokta için öğrenme
çıktısı yazmalıdır.
 Bu yapıldığında ders öğrenme kazanımları sayısının belirtilen sınırlar
içinde kaldığı görülecektir.
 Bu yaklaşım ciddi bir analiz gerektirir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Süreci bir bilişim sistemi üzerinden mi yönetmeliyiz?
 Bu sürecin sonucu şeffaflıktır. Dolayısı ile üretilen bilgiler
web ortamından yayımlanacaktır. Bu uluslararasılaşma
için de kaçınılmaz bir durumdur.
 Klasik kâğıt ortamında bilgi toplamak, üretilen bilgilerin
birikimli iyileştirilmesini güçleştirmektedir.
 Zaten direnç gösterilen dönüşümün yönetilmesi çok
daha güç hale gelebilir.
 Proje adımlara bölünüp, parça parça hizmet içi eğitim
programları uygulanarak, bilişim sistemleri üzerinden
yürütülen projeler iş yükünü ve direnci azaltmaktadır.
Bölüm/Program Öğrenme Çıktıları
Yazım Formatı
Bu programı/bölümü başarıyla tamamlayan öğrenciler;
Tanımlar, yorumlar, yargılar, analiz eder, sınıflandırır, vb.,
Graduates who successfully complete this program:
Students who graduate from this program:
Students graduating from this program:
Graduates from this program:
Graduates of this program:
define, interpret, judge, analyse, classify, etc.,
Ders Öğrenme Çıktıları
Yazım Formatı
Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler;
 tanımlayabilecektir, yorumlayabilecektir,
yargılayabilecektir, analiz edebilecektir,
sınıflandırabilecektir, vb.,
Upon successful completion of this course, the students
will be able to :
define, interpret, judge, analyse, classify, etc.,
PROGRAM YETERLİLİKLERİ KONTROL LİSTESİ
İfadeler
1
Yeterlilik ifadeleri programın amacıyla tutarlıdır.
2
Yeterlilik ifadeleri biçimsel olarak/kurallarına uygun ifade edilmiştir.
4
Her bir yeterlilik, öğrenme alanlarına (bilişsel/ duyuşsal/ psikomotor) uygun
yazılmıştır.
Yeterliliklerin sıralanışı öğrenme ilkelerine (genelden özele, basitten karmaşığa,
somuttan soyuta vb.) uygundur.
5
Üst düzey becerilere (yetkinlik*) dönük yeterliliklere yer verilmiştir.
6
Yeterlilikler kazandırılabilir/gerçekleştirilebilir niteliktedir.
7
8
Yeterlilikler kendi içerisinde anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde ifade
edilmiştir.
Yeterlilikler tavsiye edilen sayıya (10-15 arası) uygundur.
9
Yeterlilikler gözlenebilir ve ölçülebilir niteliktedir.
10
Yeterlilikler “alan yeterlilikleri/ulusal yeterlilikler” ile uyumludur.
3
ÖRNEKLER
• http://www.ebs.sakarya.edu.tr/
• (şifre ve kullanıcı adı ebsdemo )
• http://ects.ieu.edu.tr/index.php
• http://obs.ktu.edu.tr/
• http://abp.anadolu.edu.tr/
• http://ebys.ege.edu.tr/ogrenci/ebp/tr/index.html
Öğrenme Çıktıları Yazma Adımları
1
2
3
4
5
6
• Bölüm/Program/Ders Amaçları tanımlanır
• Öğrenme Çıktıları yazılır
• Ölçme/değerlendirme yöntemi(leri) tasarlanır
• Eşik değerlendirme ölçütü tanımlanır
• Öğretme & Öğrenme stratejileri geliştirilir
• Dönütler ışığında Geliştirme & Tekrar değerlendirme yapılır
İyi Bir Öğrenme Çıktısında Olması Gerekli Özellikler
Belirli
•Başarılı bir öğrencinin neyi başarması gerektiği
doğru bir şekilde belirtilmeli
Ölçülebilir
• Öğrenme çıktılarının elde edilip edilmediğini doğru
bir şekilde değerlendirmeye elverişli
Başarılabilir
• Öğrencilerin yetenekleri aralığı içinde olmalı
İlgili
• Programın temel amaçlarıyla ilişkilendirilebilir olmalı
Zaman Ölçekli
• Program süresi içinde ulaşılabilir/başarılabilir olmalı
ÖĞRENME ÇIKTILARI NASIL İZLENMELİ ?
Ders 1 Amacı
Ders 2 Amacı
Program Amaçları
TANIMLAMA
Ders 3 Amacı
Ders 4 Amacı
UYGULAMA
DEĞERLENDİRME
SÜREKLİ İYİLEŞTİRME
Ders 1 Öğr. Çıktısı
Program Çıktıları
(Program Outcomes,
Learning Outcomes)
(derslere özel çıktılar,
genel çıktılar)
Ders 2 Öğr. Çıktısı
Ders 3 Öğr. Çıktısı
VERİ TOPL.
ANALİZ
Ders 4 Öğr. Çıktısı
Ders 5 Öğr. Çıktısı