Transcript PORTRE
PORTRE
Bu Gün Neler Öğreneceğiz?
Portre nedir?
Portrenin
Tarihsel
Gelişimi
Portrede Bakış
Biçimleri
Günlük Yaşamda
Portrelere Rastlar mıyız?
Aile Fotoğrafları
Vesikalıklsar
• Portre Nedir?
• Portrede Temel Bakış Biçimleri
Portre; resim, fotoğraf, heykel
ve benzeri sanat türlerinde bir
kişinin yüzünün ve yüz
ifadesinin betimlenmesiyle
oluşan eserdir. Bu eserin
amacı, kişinin görünüşü, kişiliği
ve ruh halini yansıtmaktır.
Leonardo Da Vinci
‘Mona Lisa’
77x53cm,Tuval Üzerine Yağlıboya
1503
Portre
deyince
aklınıza
ne
geliyor?
Sanatçının kendi özelliklerini betimlediği türeyse
“kendi portresi” (otoportre) denir.
Hüseyin Avni Lifij
‘Pipolu Otoportre’
64x46cm Tuval Üzerine
Yağlıboya
1908-9
Albrecht Dürer
‘Otoportre’
52x41cm Panel Üzerine
Yağlıboya
1498
Vincent Van Gogh
‘Otoportre’
65x50,5cm Tuval Üzerine
Yağlıboya
1888
Portre en geniş anlamıyla,
yaşayan veya ölü, gerçek
veya hayal bir insanın, kişisel,
fiziksel veya ruhsal özelliklerini
ya da tümünü birden anlatan,
yalnızca başı kapsadığı gibi,
yarım ya da tam boy olabilen,
desen, yağlıboya veya heykel
olarak yapılan surettir.
Hüseyin Avni Lifij
‘Harika Sirel Lifij’in Portresi’
46,3x37,8cm Ahşap Üzerine Yağlıboya
Baş Portresi
Hüseyin Avni Lifij
‘Otoportre’
Pablo Picasso
‘Otoportre’
Tuval Üzerine Yağlıboya
1907
Yarım Boy Portre
Diego Velázquez
‘X. Innocentius’
140x120cm Tuval Üzerine Yağlıboya
1649-50
Jean Auguste Dominique Ingres
‘Broglie Prensesi’
121x91cm Tuval Üzerine Yağlıboya
1851-53
Tam Boy Portre
Jean Auguste Dominique Ingres
‘Napoleon İmparatorluk Tahtında’
259x162cm Tuval Üzerine Yağlıboya
1809
Gustav Klimt
‘Adele Bloch-Bauer’in Portresi’
190x120cm Tuval Üzerine Yağlıboya
1912
Portre, “Pourtraict” kelimesinden gelir. Bu
sözcüğün eski anlamı oldukça genişti; bireyin
sunuluşu, özelliklede resmetmek, resmini
yapmak anlamına geliyordu.
Hükümdar, ve soylu kişilerin portrelerinin
dışında, sıradan insanların portre örneklerine
ilk M.S. 1.yy ve 3.yy arasında Mısır’ın Feyyum
bölgesinde rastlanır. Bunlara Feyyum Mumya
portreleri de denir.
14.yy ve 16.yy’ları arası portre
Porte sanatının gelişimi ‘Rönesans’la
başlar. Rönesans’ın humanist zihniyeti,
insana yönelmesi ve onu ilgi odağına
yerlestirmeşi Portre ressamlığını ön
plana çıkarmıştır. Ressamlar öncelikle
insan bireyselliğinin yansıması olan
yüze odaklandılar. Yüzün tüm
ayrıntılarını kesin bir dikkatle ve
titizlikle incelemişlerdir. Başlangıçta,
portreler profilden gösterilirdi.
Antonio del Pollaiuolo
‘Genç Bir Kadının Profili’
1460 civarı, kavak ağacından levha üzerine
tempera, 52,5x36,5 cm
15. yüzyılın ikinci yarısında ise, dörtte üç profilden portreler daha ön plana
çıkmıştır. Ressamlar portrelerini poz verenin hafifçe yana dönmüş olarak
cepheden gösterildiği ve çok daha uygun olan dörtte üç profilden yapmaya
başladılar.
Leonardo Da Vinci
‘Mona Lisa’
77x53cm,Tuval Üzerine Yağlıboya
1503
Antonello da Messina
‘Bir Adamın Portresi’
36x25cm Panel Üzerine Yağlıboya
1475
Şimdi de 16. ve 18. yy’ları arasındaki
portrelere bakalım.
16.yy’da Maniyerist resimde alegorik
portre giderek artan bir yaygınlık
göstermiştir. Bu devrenin en önemli
ressamı olan El Greco (1541-1614),
yapmış olduğu dinsel resimlerinde,
mistikliğiyle çok dikkat çekmiştir. Onun
figurleri, sanki başka dünyaların
insanlarıdır. El Greco uzatılmış biçimler,
geniş hareketler ve parlak, bazen de
doğaüstü renkler içeren kendine has,
yoğun tinsel üslubuyla birleştirmiştir.
El Greco
‘Otoportre’
1541-1616, Tuval Üzerine Yağlıboya
16. yy sonu ile 18.yy başı arasında ortaya çıkan Barok sanat, özellikle Avrupa’da
kendini göstermiştir. Bu dönemde Rönesans’taki gerçeklikten çok, düş gücünün
önem kazandığı abartılı duygulara, teatral güzelliğe sahip figürleri resme sokma
eğilimine yatkındı sanatçılar.
Frans Hals
‘Malle Babbe’
1655, Tuval Üzeri Yağlıboya, 75 X 64 cm
Rembrandt van Rijn
‘Otoportre’
1629, ağac uzerine yağlıboya, 37.9x28.9 cm
16.Yy ve 18.yy’ları arasındaki diğre portre örnekleri
Velasquez
‘Bayanın Portresi’
1630, Tuval Üzerine Yağlıboya
Vermeer
‘İnci Küpeli Kız’
1665, Tuval Üzeri Yağlıboya, 44cm x 39cm
18.Yy ve 19.yy portre örnekleri
18.y.y. sonunda gerçekleşen I. ve II. Sanayi devriminin ardından sosyal ve
ekonomik gelişmeler sanata da yansımıstır. Bu gelişmeler 20.yy’a gelene
dek devam etmiştir.
David
‘Çalışma Odasında Napoleon’
1812, Tuval Üzerine Yağlıboya, 203.9x125.1 cm
Ingres
‘Broglie Prensesi’
121x91cm Tuval Üzerine Yağlıboya
1851-53
Paul Cezanne
‘Otoportre’
1877-90, Tuval Üzerine Yağlıboya, 25.5x14.5 cm.
Paul Gauguin
‘Kendi Karikatur Portresi’
1889, Tuval Üzerine Yağlıboya, 80x52 cm.
Vincent Van Gogh
‘Otoportre’
65x50,5cm Tuval Üzerine
Yağlıboya, 1888
Manet
‘Berthe Morisot’
1872, Tuval Üzeri Yağlıboya ,55 x 38 cm
20.Yy’da Portre
19.yy’ın ikinci yarısında başlayıp 20. yy’da da devam eden endustri çağının
getirdiği hızlı gelişme çeşitli sanat akımaları damgasını vurmuştur. Gelin hep
birliklre örnek portrelere bakarak bu gelişimi görelim.
Andre Derain
‘Henri Matisse’
1905, Tuval Üzerine Yağlıboya, 46 x 34.9 cm
Modigliani
’Madam Reynaurd'un Portresi’
1916, Tuval Üzeri Yağlıboya , 81 x 50 cm
Paul Klee
‘Bir Artistin Portresi’
1927, Karısık Teknik, 63.2 x 40 cm
Egon Schiele
‘Getri Schiele’
1909, Tuval Üzerine Yağlıboya,140 x 140 cm
Pablo Picasso
‘Oyuncak Bebekli Maya’nın Portresi’
1938, 33 x 50.8 cm
Juan Gris
‘Josette Gris’in Portresi’
1916, 116 x 73 cm
Farklı Tekniklrede Portre
Örnekleri
Jean Arp
‘Tristan Tzara’nın Portresi’
1916, Boyalı tahtalardan kabartma, 51 x 50 x 10 cm
Man Ray
‘Asamblaj Oto-portre’
1916, Karısık teknik
Bir portre ve otoportrede duruş aynı zamanda
pozisyonuna göre modele farklı ifadeler kazandırır.
Bu olay modelin temel bakış durumuyla yakından
ilişkilidir. Portrede üç temel bakış biçimi vardır:
1 Önden Bakış
2 Dörtte Üç Yana Bakış
3 Profilden Bakış
Önden Bakış
Yüzün önden olduğu bu durumda
karşılıklı “seyreden” ve “seyredilen”
konumu doğar. Portenin bakışları
yüzümüze, hatta gözlerimize
dikilmiştir ve adeta dik olan,
sorgulayan bu bakışlar altında
kendimizi ezilmiş hissederiz. “ben”
diyen bu bakışların otoportrede
tercih edildiğini görürüz.
Albercht Dürer
‘Yakası Kürklü Otoporte’
67,1x48,7cm Panel Üzerine Yağlıboya
1500
Manet
‘Berthe Morisot’
1872, Tuval Üzeri Yağlıboya ,55 x 38 cm
Hüseyin Avni Lifij
Dörtte Üç Yana Dönük Bakış
Başın, omuzların ve gövdenin
ekseninden çıkarılarak yana
döndürülmesi, göz bebeklerinin
ekseninden ayrılması sonucu
hareketlilik kazanmış bakış biçimi. Bu
bakış hiç bir zaman ”ben” diyen
bakışın otoriterliğini göstermez, “sen”
diye tanımlayabileceğimiz ikincil bir
konuma düşer.
Antonello da Messina
‘Bir Adamın Portresi’
36x25cm Panel Üzerine Yağlıboya
1475
Rembrandt Van Rijn
‘Hendrick Martensz Sorg’un Portresi’
74,5x67,5cm Ahşep Üzerine Yağlıboya
1647
Diego Velázquez
‘X. Innocentius’
140x120cm Tuval Üzerine Yağlıboya
1649-50
Profilden Bakış
Bize dimdik bakmadığı için
dinlendiricidir. Profil portrelerinde
figür bizi sorgulamaz, etki altına
almaya çalışmaz. Bizimle tüm
bağlarını koparmıştır. Bizi dışlar ve
umursamaz.
Rembrandt Van Rijn
‘Şatafatlı Kıyafetleri İçinde Saskia’
99,5x78,8cm Ahşap Üzerine Yağlıboya
1642
Nazlı Ecevit
‘Keriman’nın Portresi’
138x100,5cm Tuval Üzerine Yağlıboya
Leonardo Da Vinci
‘Beatrice’
51x34cm Ahşap Üzerine Yağlıboya
1490