Transcript Wykonanie zobowiązania
WYKONANIE ZOBOWIĄZANIA
Dr hab. Marlena Pecyna Wykład 20 stycznia 2015 r.
Wykonanie zobowiązania zgodnie z jego treścią
• •
Teorie wykonania zobowiązania; Przesłanki należytego wykonania zobowiązania (art. 354 k.c.); obowiązek współdziałania przez wierzyciela
•
Przesłanki należytego wykonania zobowiązania a jego treść;
•
Relacja przesłanek należytego wykonania zobowiązania z art. 354 k.c.
• •
Kazus
Gmina W W organizacji zawarła z przedsiębiorcą Karolem umowę o wybudowanie stadionu sportowego, który miał być gotowy w listopadzie 2011 r., bowiem wtedy miał zostać zatwierdzony przez międzynarodową organizację piłki nożnej jako przydatny do organizacji Mistrzostw Europy.
umówionym terminie, przedsiębiorca przygotował dokumentację odbioru stadionu.
Okazało się, że powierzchnia murawy ma rozmiar mniejszy niż przewidziana stosownym regulaminem, co skutkuje wykluczeniem możliwości organizowania na tym stadionie meczów piłki nożnej w ramach rozgrywek i stadion nie został zaakceptowany przez członków piłki nożnej. Gmina W zapowiada, że określi stosowne roszczenia bądź skorzysta z innych Karol uprawnień względem Karola ze względu na nienależyte wykonanie zobowiązania.
oświadcza, że zobowiązanie jest wykonane należycie, bowiem drobne zmiany rozmiarów powierzchni były konieczne ze względu na liczbę miejsc na trybunach, a on wykonywał zobowiązanie zgodnie z przedstawionym mu projektem.
• Czy przedsiębiorca Karol wykonał należycie zobowiązanie?
•
Należyte wykonanie zobowiązania a należyta staranność
Należyta staranność a treść zobowiązania
•
Relacja art. 355 k.c. do art. 471 k.c. i 472 k.c.
•
Zobowiązania starannego działania a zobowiązania rezultatu – problem rozgraniczenia i jego skutków (ciężar dowodu?),
•
Kazus
Lekarz Jan Nos zobowiązał się do poprawienia kształtu nosa Marii.
miał zostać dostosowany do upragnionego przez Marię kształtu. Mimo że Jan bardzo się starał, efekt ten nie został osiągnięty. Maria domaga się ponownego przeprowadzenia zabiegu. Czy zasadnie?
Ograniczenia zasady wykonania zobowiązania zgodnie z jego treścią
Ograniczenia zasady pacta sunt servanda:
uprawnienia do jednostronnego zakończenia stosunku zobowiązaniowego przed wykonaniem zobowiązania w całości (np. konsumenckie odstąpienie od umowy w czasie do namysłu, odstąpienie od umowy z powodu naruszenia zobowiązania); • •
klauzula rebus sic stantibus („duża” – art. 357 (1) k.c.); Kazus
Aktor Jerzy roli zawarł umowę z producentem filmu fabularnego o zagranie głównej męskiej. Reżyser filmu podkreślał, że jest to rola niejako przypisana właśnie temu aktorowi. Po kilku dniach od uległ groźnemu wypadkowi samochodowemu po drodze z planu zdjęciowego do domu. Wypadek był na tyle poważny, że zaistniała konieczność wielomiesięcznej hospitalizacji Jerzego, co rozpoczęcia pracy na planie filmowym Jerzy oznaczało, że niemożliwym stanie się nakręcenie filmu przed scen nadejściem zimy, a scenariusz nie przewidywał zimowej scenerii, zaś wiele miało zostać nakręconych w plenerze. Producent przedstawił te wszystkie okoliczności Jerzemu, którego poprosił o rozwiązanie umowy, bowiem miał zamiar przyjąć innego aktora do roli głównej, żeby film mógł zostać nakręcony w czasie odpowiednim. Jerzy nie jego wypadek ma charakter odpowiedzialności.
wyraził zgody, twierdząc, że jest to jego „rola życia”, a siły wyższej, wobec czego nie może on ponosić Oceń sytuację prawną producenta filmowego.
•
Ograniczenia zasady wykonania zobowiązania zgodnie z jego treścią
„Mała” klauzula rebus sic stantibus (art. 358 (1) par. 3-4 k.c.)
•
Relacja „małej” i „dużej” klauzuli rebus sic stantibus
• • •
Kazus
Przedsiębiorca Marek zawarł umowę z bankiem B umowę opcji walutowej, która polegała na tym, że bank (nabywca opcji) uzyskał prawo do kupna od Marka (sprzedawcy opcji) 1 miliona euro za złotówki według kursu bazowego, który strony określiły w chwili zawarcia umowy na 3,5 zł. Zgodnie z umową opcji bank był uprawniony do dokonania zakupu w ciągu listopada 2014 r. Za powyższą opcję bank zapłacił Markowi 100 tys.
jego zł. 15 listopada bank złożył oświadczenie woli wobec Marka, że kupuje milion euro, na stratę w wysokości ponad pół miliona złotych, co może doprowadzić do upadłości. Wobec tego Marek domaga się waloryzacji świadczenia banku ze które opiewa opcja. Dla Marka sprzedaż oznacza względu na nadzwyczajną sytuację kryzysową i znaczne obniżenie wartości złotego.
Oceń zasadność żądania Marka.
Osoby uprawnione do wykonania zobowiązania
• •
Zasada: brak obowiązku dłużnika osobistego spełnienia świadczenia Wyjątki (art. 356 par. 1 k.c.)
• • • •
Kazus
Magdalena zamówiła w salonie Chanel suknię ślubną oświadczając, że chce aby była niepowtarzalna i stworzona specjalnie dla niej przez głównego projektanta.
Pracownica salonu zmierzyła Magdalenę, zrobiła fotografie, bowiem projektant nie był obecny w tym dniu w salonie ze względu na przygotowywany pokaz mody.
Po kilku tygodniach Magdalena zjawiła się w salonie, żeby obejrzeć projekt sukni, który bardzo przypadł jej do gustu. Magdalena umówiła się na przymiarki sukni, a następnie po jej odbiór. Przed datą odbioru Magdalena dowiedziała się jednak, że przygotowywana dla niej suknia była już prezentowana na ostatnim pokazie salonu mody Chanel i nie Zdenerwowana była zaprojektowana przez głównego projektanta.
udała się do salonu i oświadczyła, że żąda zaprojektowania nowej sukni, a za tę uszytą nie zamierza płacić ani jej odebrać. Pracownica salonu odpowiedziała, że suknia jest niepowtarzalna, bo nikt takiej jeszcze nie zakupił, a poza tym Magdalena widziała projekt i podczas przymiarek suknia bardzo jej się podobała, a więc powinna ją odebrać. Czy zasadnie?
Wymagalność wierzytelności pieniężnej a osobiste świadczenie dłużnika (art. 356 par. 2 k.c.)
Porządek legitymacyjny
•
Odpowiada na pytanie o to, kto jest uprawniony do odbioru świadczenia;
•
Zasada: wierzyciel; Wyjątki: art. 452 k.c.
• •
Kazus
Monika jest jest roszczenia dłużnikiem Jarosława z tytułu umowy pożyczki. Jarosław dłużnikiem Mariusza z tytułu umowy sprzedaży. Wszystkie pieniężne są wymagalne. Ponieważ Monika nie mogła się spotkać z Jarosławem i oddać mu pieniędzy, a spotkała Mariusza, to spełniła świadczenie na rzecz Mariusza. Jednakże Jarosław nie chciał zaspokajać wierzytelności Mariusza, bowiem miał jeszcze innych wierzycieli, których chciał zaspokoić równomiernie z pieniędzy, które miał otrzymać od Moniki.
• • Czy Monika spełniła świadczenie na rzecz Jarosława?
Porządek legitymacyjny
•
Świadczenie do rąk nieuprawnionego a pokwitowanie (art. 464 k.c.)
•
Kazus
Janusz prowadzący hurtownię spożywczą miał dostarczyć towar zamówiony u niego przez Marka do sklepu Marka. W umówionym dniu pracownik Janusza kwotę 2000 zł podpisaną, jak sądził, przez pracownicę Janusza.
Pracownica Marka przedstawioną fakturą. Po tygodniu okazało się, że pracownik Janusza, który przywiózł towar do sklepu Marka sfałszował tę fakturę i nie przekazał Januszowi otrzymanej kwoty. Janusz wystawiając właściwą fakturę twierdząc, że Marek nie zwolnił się ze zobowiązania.
przywiózł towar do sklepu Marka wraz z fakturą na przyjęła towar oraz zapłaciła za niego cenę zgodnie z żąda od Marka zapłaty za towar Czy Marek jest zwolniony z zobowiązania względem Janusza?
•
Świadczenie do rąk nieuprawnionego a znak legitymacyjny stwierdzający obowiązek świadczenia - art. 921 (15) k.c.
Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego
•
Art. 467 – 470 k.c. i art. 692 – 693 (10) k.p.c.
•
-
surogat wykonania zobowiązania;
•