بررسي آزمايشگاهي قسمت قشري آدرنال
Download
Report
Transcript بررسي آزمايشگاهي قسمت قشري آدرنال
بررسی آزمایشگاهی قسمت قشری
آدرنال
دکتر مهدی سعادت
E.Mail:[email protected]
هورمونهای کورتکس آدرنال
تنظیم
-1 گلیکو کورتیکوئید ها کورتیزول
متابولیسم و پاسخ ایمنی
-2 مینرالو کورتیکوئید ها آلدسترون فشار خون
–حجم عروقی – الکترولیت ها
-3 آندروژن های آدرنال DHEA-DHEAs,ویژگی
های ثانویه جنسی
کنترل ترشح ACTH
فاک تورهای مستقیم
-1 ترشح - CRHبه صورت پالسی با ریتم شبانه
روزی از برجستگی میانی هیپوتاالموس
-2 تغییر ساعات خواب ریتم جدیدی ایجاد می کند.
-3 بستگی به میزان کورتیزول آزاد سرم دارد
-4 استرس ها (تب –جراحی –هیپوگلیسمی –
ورزش –ترومابرروی آن تاثیر دارد
کنترل ترشح
…….. ACTH
-6 غذا خوردن باعث ترشحCRHمیگردد.
-7 سایتوکائین ها(TNFو آلفا اینترلوکین) باعث تحریک
ترشح CRHبه صورت مستقیم میگردند.
-8 عوامل سایکولوژیک (اضطراب -افسردگی )باعث
افزایش ترشح CRHمیگردند
سنتز شیمیای ی
-1 برداشت کلسترول توسط گیرنده LDLبرروی
سلول آدرنال
-2 فعال شدن آنزیم های مختلف در اثر تحریک
های مختلف
21 هیدروکسیالز=تولید کورتیزول
17 هیدروکسیالز= تولید اندروژن ها
آلدسترون
کورتیزول
نمای بافتی ازمناطق مختلف کورتکس آدرنال
آندروژن
نحوه کنترل ترشح کورتیزول
در اثر تحریک مغز-هیپوفیز قدامی و خلفی –
هیپوتاالموس و تغییرات لنفوسیت های خون
محیطی ملکول)Pro Opio melanoCortin (POMC
توسط CRHفعال شده و باعث ترشح و آزاد سازی
ACTHاز سلولهای بازوفیلیک هیپوفیزقدامی
میگردد که ACTHدر محور هیپوتاالموس –آدرنال
باعث تولید و ترشح کورتیزول می شود.
آنتقال کورتیزول در سرم
کمتر از %5کورتیزول سرم است
-1 کورتیزول آزاد
-2 کورتیزول باند
-1- 2 ترانس کورتین یا گلوبولین متصل به کورتیزول
( (CBGدارای میل ترکیبی زیاد ولی مقدار آن کم است
- 2-2 آلبومین دارای مقدار زیاد ولی میل ترکیبی کم
-3 متابولیت های کورتیزول
( فقط کورتیزول آزاد دارای خواص هورمونی است )
فقط کورتیزول آزاد و متابولیت های آن
از سد گلومرولی عبورمی کند)
عملکرد کورتیزول در بدن آنسان
حفظ حیات انسان
الف -:تولید سوخت پر انرژی گلوکز از طریق :
-1 سرکوب ترشح انسولین
-2 کاهش برداشت قند
-3 حفظ ذخایر گلیکوژن
-4 تحریک گلیکونئوژنز
-5 کاهش همه فعالیت های مغایر با تولید انرژی
(اثرات دیابتوژنیک )
عملکرد کورتیزول در بدن آنسان .......
ب :تنظیم متابولیسم پروتئین ها
-1 افزایش کاتابولیسم
-2 افزایش اسید امینه آزاد سرم و تولید نیتروژن
عملکرد کورتیزول .........
ج :تنظیم متابولیسم لیپیدها از طریق :
-1 تاثیر مستقیم روی کبدو تولید آنزیم های مورد
نیاز
-2 فعال سازی لیپاز سلولی توسط کاتکول آمین ها
عملکرد کورتیزول ........
د :عملکرد متفاوت در بافتهای متفاوت :
-1 ماتریکس استخوان ستون مهره ها و دیگر
استخوانها
-2 چربی :کاهش در نقاط مختلف و تجمع در
نواحی شکمی و مرکزی
-3تاثیر برخلق وخو ورفتار
عملکرد کورتیزول ..........
فعالیت ضد التهابی (محور ایمنی آدرنال )
-1 سرکوب سایتوکائین ها
-2 کاهش تولید واسطه های التهابی و مهار
آنها(لنفوکائین هاو پروستاگالندین ها)
-3 تخریب ایمنی سلولی
-4 لکوسیتوزاز طریق آزاد سازی WBCاز مغز
استخوان و مهار خروج آنها ازمویرگ ها
عملکرد کورتیزول ...محور آیمنی آدرنال
-5 تخلیه لنفوسیت های )Tاختالل در ایمنی
سلولی)
-6 مهار تولید اینترفرون ها
-7 مهار تولید اینتر لوکین های 6-2-1
-8 مقابله با MIF
بررسی آزمایشگاهی آدرنال (کورتیزول )
مرحله اول :
-1اندازه گیری سطح پالسمایی شامل :
اندازه گیری در سه زمان 8صبح 4عصر و 12شب
-2 اندازه گیری سطح کورتیزول آزاد 24ساعته
ادرار
همرا با اندازه گیری کراتینین
میزآن ترشح کورتیزول
SR=MCRxPL
میزان ترشح =SR
میزان کلیرانس متابولیک =MCR
سطح پالسمایی =PL
بررسی آزمایشگاهی آدرنال ...کورتیزول
ب :مرحله دوم تست های تحریکی :
برای بررسی میزان ترشح و آزاد سازی ورمونهای ACTH-
Cortizol
-1 تست تحریکی با CRH
- 1-1 تزریق CRH1ng/kgباسرنگ شیشه ای ومستقیم
-2-1 اندازه گیری ACTHو Cortizolدر دقایق15و60
معیار:افزایشACTHتاpg/ML40وکورتیزول تا10
تفسیر:
بررسی آزمایشگاهی آدرنال
تست های تحریکی :
ج :تست تزریق ACTHبرای بررسی ذخیره
کورتیزول :
-1 تزریق 25واحد ACTHبه صورت IV-IM
-2 اندازه گیری کورتیزول در دقایق 60-30-0
معیار:
-1 سطح تحریک تا 10برابر
-2 حداقل تحریک باالتر از ng/DL18
-3 حد اقل ng/DL 7افزایش یابد.
تفسیر :
بررسی آزمایشگاهی آدرنال ..........
د:تست تحریکی با انسولین
0/5-1 تا 1واحد KG/انسولین regularبه صورت
تزریق سریع وریدی تا قند خون به زیر %50پایه
برسد.
-2 اندازه گیری قند و کورتیزول قبل و دقایق 30و 60
معیار :با ال رفتن کورتیزول تا ng/DL18
خطرات (هیپوگلیسمی –مشکل قلبی –تشنج)
تفسیر:
بررسی آزمایشگاهی آدرنال .........
تست های سرکوب کننده=برداشتن اثر ACTH
الف-تست سرکوب ACTHبا دگزامتازون خوراکی بادوز پایین
Over night low dose Dexamethazone.supretion Test
1 -1میلی گرم دگزامتازون خوراکی در ساعت 12شب
-2اندازه گیری کورتیزول سرم در 8صبح و کورتیزول آزاد
ادراری در 24ساعت اول
معیار :
کاهش کورتیزول سرم به زیر 5و کورتیزول آزاد ادراری به زیر 50
تفسیر:
بررسی آزمایشگاهی آدرنال ....تست های سرکوب کننده
ب :تست استاندارد سرکوب با دگزامتازون :
mg0/5 -1 دگزامتازون خوراکی هر 6ساعت یکبار تا
24ساعت
-2 اندازه گیری کورتیزول سرم در ساعت 8صبح
روز بعد
-3 اندازه گیری کورتیزول آزاد ادراری در 24ساعت
آزمایش
معیار:کاهش کورتیزول سرم به زیر =5نرمال
کاهش کورتیزول آزاد ادراری به زیر =10نرمال
عدم کاهش =سندروم کوشینگ
بررسی آزمایشگاهی آدرنال ....تست های سرکوب کنندگی
ج:تست متی راپون (مهار کننده 11بتا هیدروکیالز)
mg 750-1 متی راپون به صورت خوراکی هر 4ساعت تا 24ساعت
-2اندازه گیری کورتیزول پالسما در 8صبح روز بعد
-3اندازه گیری ACTHدر 8صبح روز بعد
دارو های مهارکننده متابلیسم متی راپون (فنی توئین )
معیار:
-1کاهش کورتیزول پالسمابه زیر =5نرمال
-2افزایش واسطه ها(اکسی کورتیزول )
تفسیر :
حقایق :
-1 بعضی تومور های آدرنال سطح کورتیزول رابسیار
کم باال می برند
-2 در کوشینگ ناشی از میکروادنوم در نصف موارد
ACTHنرمال است
-3 در موارد ترشح ACTHبه صورت اکتوپیک یا تومورهای
آدرنال یا نئوپالسم آدرنال تست سرکوب بادوز باال یا
پائین بی فایده است وممکن است +کاذب یا –کاذب
داشته باشد.
در الکلیسم مزمن وافسردگی کورتیزول افزایش یافته
اما به تست های سرکوب مقاوم است
درد-تب –استرس ماژورترشح طبیعی ACThراقطع می
کند.
مالحظات آزمایشگاهی
الفACTH:دارای نیمه عمر15دقیقه ای بوده وبسیار
حساس به حرارت است خون بالفاصله پس از نمونه
گیری باسانتریفوژ یخچالدارسانتریفوژ وپالسما جدا
ودر فریزر -20نگهداری شود.
ب:کورتیزول دارای نیمه عمر30تا 45دقیقه بوده
بسیارحساس به محیط قلیایی میباشد
( درجمع آوری ادرار24ساعتهCC20اسیدکلریدریک
غلیظ اضافه شود
با
تشکر
با تشکر
پایا ن