Transcript VİRAL HASTALIKLAR Dr.Havvanur Turgutalp 1

VİRAL
HASTALIKLAR
Dr.Havvanur Turgutalp
1
- Zorunlu hücre içi parazitleri. Replikasyon için konak hücre
metabolizmasına bağımlı.
- Nukleik asit kapsamlarına göre: DNA-RNA virüsleri
* insanlarda bulunan 400 den fazla virüs türü vardır
* 20-300 nm boyutunda
* sıklıkla akut hast sebebi:soğuk algınlığı, influenza
* Birçok virüs geçici hastalığa neden olur
* yaşam boyunca latent kalabilir. Herpes virüs.
* kr hastalığa neden olabilir. HBV
- Enfeksiyonların major nedenini oluştururlar
- Farklı virüsle aynı klinik tabloya neden olabilir ÜSYE
Tek bir virüs farklı lezyonlara sebep olabilir. Konağın yaşı ve
immün durumuna bağlı olarak. CMV
2
VİRAL ENFEKSİYONLAR
mekanizma


Virüs konak hücreye girer ve konağın
zararına replike olarak zarar verir
Virüslerin yüzeyindeki spesifik viral proteinler
- spesifik konak h reseptörlerini bağlar
* HIV - CD4 (Helper lenfositlerde)
* EBV - Makrofajdaki kompleman res CD2
* Rabies V nöronlarda - asetil kolin res
* Rhinovir mukozal hücre adezyon
proteinine ICAM-1 (İntersel adezyon molekülü) bağlanır.
Rinovir, ICAM-1’i kendi reseptörü gibi kullanarak nazal
epitel hücrelerini infekte eder.
3

Mononuk enfeksiyon
Hücre içinde replike- inklüzyon cismi
 Hücrelerde füzyon - measles, HV
 Fokal hücre zararı- epitelde blister
 Epitelyal hücrelerde proliferasyon

HPV: wart
pox virus: molluscum contagiozum

Displastik değişiklik - kanser
4


Rubella (kızamıkçık)
Gebenin ilk trimesterde geçirdiği
kızamıkçık düşük veya fetusda kong
anomaliye neden olur
5
Intranuklear ("Cowdry A" ve "Cowdry B"
Adenovirus ("smudge hücre")
Sitomegalovirüs
Herpes simpleks I ve II
Herpes zoster
Measles (Warthin-Finkeldey dev hücresi, ve
SSPE)
Intrasitoplazmik
Sitomegalovirüs
Rabies "Negri bodies" neuronlarda
Molluscum contagiosum ("molluscum bodies" deride)
Smallpox ("Guarnieri bodies" deride)
6
VİRÜSLER KONAK HÜCREYE NASIL ZARAR
VERİR




Konak hücrede DNA, RNA veya protein
sentezini inhibe eder. Ör: poliovirüs
Viral proteinler konak hücrenin plazma
membranı içine sokulur ve direk olarak
devamlılığını bozar veya h füzyonunu artırır.
HIV, kızamık virüsü ve herpes virüs.
Virüs replike olur ve konak hücreyi eritir. Sarı
humma virusuyla kc hüc, poliovirüsla nöronlar.
Yavaş virüs enf - uzun latent peryod sonrası
şiddetli progressiv hastalıkla sonuçlanır.
Kızamık virüsüyla SSPE (subakut sklerozing panensefalitis)7
VİRÜSLER KONAK HÜCREYE NASIL
ZARAR VERİR





Konak h yüzeyindeki viral proteinler immün sistem
tarafından tanınırlar ve lenfosit virüsle enfekte
hücreyle savaşır. HBV ile enfekte kc hücreleri
Konak antimikrobial defansıyla karşılaşan virüsle zararlanmış
hücreler sek enfeksiyonlara yol açar. Respira epiteldeki viral
zarar pnömoniye neden olur. Hemofilus veya pnömokokkus.
Normalde opportünistik enfeksiyonları baskılayan
CD4 helper lenfositleri HIV tüketir
Bir hücre tipinin viral ölümü diğer hücrelerin ölümüne neden
olur. Motor nöronları tutan poliovirüs enf
Virüsler hücre transformasyonuna neden olur
HTLV-1 HBV HPV EBV
8
Viral hastalıklar
Respiratuar








ADENOVİRÜS
EKOVİRÜSLER
RHINOVİRÜSLER
KOKSAKİVİRÜS
CORONAVİRÜS
INFLUENZA VİRÜSLERİ A, B
PARAİNFLUENZAVİRÜS 1-4
RESPİRATUAR SİNSİTYAL VİRÜSLER
9
Viral hastalıklar
DİGESTİF




Mumps virüs
Rotavirüs
Norwalk ajan
Hepatitis A, B, C, D, E virüs
10
KABAKULAK (MUMPS)




Parotitis % 70 bilateral
İnterstisyum ödemli, mihi var.
Duktus ve asinilere bası yapar
Kabakulak orşiti - testiküler şişme belirgin olabilir.
İnfarktüs alanları m gelebilir.
Pankreasta (enzimlerden zengin) - parankim ve yağ
nekrozuna neden olarak çok yıkıcı olabilir. PNL
görülür.
Aseptik menenjit ve ensefalit. Nadir.
Ensefalit - perivenöz demyelinizasyon
perivas mnih infiltrasyonu
11
Viral hastalıklar
Deri döküntülü - sistemik







Measles virüs- rubeola
Rubella- Alman kızamığı
Parvovirüs
Vacciniavirüs
Varicella-zoster virüs
Herpes simpleks virüs 1- Uçuk
Herpes simpleks virüs 2- genital herpes
12
ÇOCUKLUK VE ADOLESAN ENFEKSİYONLARI
KIZAMIK -MEASLES- RUBEOLA




Lenfoid organlarda tipik
lenfoid hiperplazi vardır.
olarak
belirgin
Yüzde, gövdede ve proksimal ekstremitelerde
kırmızımsı-kahverengi döküntüler olur. Dilate deri
damarları, ödem ve orta derecede nonspe
mononukleer perivasküler infiltrat vardır.
multinukle dev hücreler (Warthin-Finkeldey)
Bunlarda eozinofilik nukl ve sitopl inklü
cisimcik vardır.
Şiddetli ve ihmal edilmiş olgularda bakteriyel
superenfek ölüm sebebi olabilir
13
VARİSELLA ZOSTER VİRÜS
ENFEKSİYONU
Varisella zoster virüsleri veziküler lezyonlar yapar
SU ÇİÇEĞİ (CHICKENPOX) : Veziküller, epitelyal
hücrelerde intranuklear inklüzyon cisimcikleri
içerir. Rüptür sonrası skara yol açmaz,
rejenerasyon ile iyileşir
ZONA: Önceki bir su çiçeği enf sonrası dorsal kök
ganglionlarında latent kalır. Aktive olduğunda
duyusal sinirleri enfekte eder. Dermatoma (tek bir
spinal sinirin inerve ettiği deri bölgesi) taşınır.
14
Viral hastalıklar
Hematolojik hastalık- sistemik





CMV
EBV
HTLV-I
HTLV-II
HIV-1 ve HIV-2
15
ENFEKSİYÖZ MONONUKLEOZ
EBV (HERPES VİRÜS)



Benign, kendiliğinden geçen lenfoprolif hast
Ateş, generalize lenfadenopati, splenomegali,
boğaz ağrısı ve kanda atipik aktive T
lenfositlerin (mononukleosis hücreleri)
görülmesi ile karakterizedir.
Esas olarak geç adolesan ve genç
yetişkinlerde görülür. Gelişmiş ülkelerde
sosyoekonomik durumu iyi olanlarda görülür.
16
ENFEKSİYÖZ MONONUKLEOZ
EBV tükrükle bulaşır. Nazo-orofarengeal ve
tükrük bezi epitel hücrelerini penetre eder
Alttaki lenfoid dokuya özellikle de B len
yayılır. B lenfositlerde enf iki şekilde olur.
B hücrelerinin küçük bir kısmında enfekte
hücrelerin lizisi ile prodüktif bir enfeksiyon
vardır.
B hücrelerinin çoğunda latent enfeksiyona neden
olan host genomu ile birleşir. Bu hücreler
poliklonal aktivasyon ve proliferasyona uğrar.
Normal immün yanıt EBV ile enfekte hücrelerin
prolifere oluşunu kontrol eder ve hücre
dışındaki virüsleri baskılar.

17
Viral hastalıklar
TÜMÖRAL OLUŞUMLAR
HPV- kondilom, servikal karsinom
 Molluscum virüs- molluscum kontagiozum
Kendiliğinden geçer
Diagnostik molluskum cisimcikleri
Stratum granülosumda eozinofilik
stratum korneumda soluk mavi,

35 mikrona ulaşan büyük
elips şeklinde
homojen
sitoplazmik cisimcikler
18
Viral hastalıklar
SSS



Poliovirüs
Rabies virüs (Negri cisimciği)
Hipokampus piramidal nöronları
serebellum Purkinje hücrelerinde.
JC virüs- Prog multifokal lökoensefalopati
19
POLİOVİRÜS ENFEKSİYONU
Poliovirüs diğer enterovirüslere benzer. Etkili
aşılama ile kontrol altına alınmıştır.
 Önce orofarenksteki dokuları enfekte eder.
Tükrüğe geçer, yutulur. İntestinal mukoza ve
lenf nodlarında çoğalır. Geçici viremi, ateş.
 100 enfekte kişide bir SSS’i invaze eder
Spinal kord motor nör (spinal poliomyelitis) veya
beyin sapında (bulbar poliomyelitis) çoğalır

20