Transcript Document 7446153

System handlu uprawnieniami do
emisji
Regulacje prawne
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
1
Źródła prawa
•
•
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady
nr 2003/87/WE z dnia 13 października 2003 r.
w sprawie systemu handlu uprawnieniami do
emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie i
zmieniająca dyrektywę 96/61/WE (OJ2003 L
275/32)
Ustawa z dnia 22 grudnia 2004r. o handlu
uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i
innych substancji (Dz.U. z 2004 r., Nr 281, poz.
2784)
Ponad dwadzieścia rozporządzeń do ustawy
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
2
Substancje objęte systemem
Gazy cieplarniane to:
- dwutlenek węgla (CO2),
- metan (CH4),
- podtlenek azotu (N2O),
- fluoropochodne węglowodorów (HFCs),
- perfluoropochodne związki węgla (PFCs),
- sześciofluorek siarki (SF6).
Inne substancje objęte systemem to:
- dwutlenek siarki (SO2)
- tlenki azotu (NOx)
- pyły
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
3
Instalacje objęte systemem
• Pojęcie instalacja zdefiniowana jest w art. 3
pkt 6) POŚ.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
30 września 2005r. w sprawie rodzajów
instalacji objętych wspólnotowym
systemem handlu uprawnieniami do emisji
na lata 2005 – 2007 (Dz.U. z 2005 r., Nr
199, poz. 1646).
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
4
System handlu uprawnieniami w
Polsce
• System handlu uprawnieniami w Polsce
składa się z dwóch podsystemów:
• - wspólnotowego systemu handlu
uprawnieniami do emisji
• - krajowego systemu handlu uprawnieniami
do emisji
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
5
System wspólnotowy
• Celem wspólnotowego systemu jest ograniczenie
emisji gazów cieplarnianych, czyli dwutlenku
węgla (CO2), metanu (CH4), podtlenek azotu
(N2O), fluoropochodne węglowodorów (HFCs),
perfluoropochodne związki węgla (PFCs),
sześciofluorek siarki (SF6).
• W okresie rozliczeniowym 2005-2007 cel ten jest
ograniczony i obejmuje tylko redukcję dwutlenku
węgla (CO2).
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
6
System krajowy
• Krajowym systemem objęte są: dwutlenek siarki
(SO2), tlenki azotu (NOx) oraz pyły.
• Krajowy plan rozdziału uprawnień dla krajowego
systemu przyjmuje w drodze rozporządzenia Rada
Ministrów.
• Instalacje objęte krajowym systemem handlu
uprawnieniami do emisji określi minister
właściwy do spraw środowiska w drodze
rozporządzenia.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
7
Krajowy Administrator Systemu
• Całym systemem (zarówno wspólnotowym jak i
krajowym) administruje Krajowy Administrator
Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji.
• Minister Środowiska w drodze rozporządzenia z
dnia 13 września 2005 r. (Dz.U. z 2005 r., Nr 186,
poz. 1562) wyznaczył na Krajowego
Administratora Systemu Handlu Uprawnieniami
do Emisji – „Instytut Ochrony Środowiska z
siedzibą w Warszawie”
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
8
Uzyskiwanie uprawnień
• Uprawnienia do emisji w ramach sytemu można uzyskać
poprzez:
• a) przyznanie uprawnień
• b) zakup uprawnień
• Uprawnienia do emisji są przyznawane prowadzącemu
instalację dla każdej instalacji objętej systemem na dany
okres rozliczeniowy, z podziałem na poszczególne lata
tego okresu.
• Uprawnienia dla instalacji istniejących są przyznawane w
krajowym planie rozdziału uprawnień, zaś uprawnienia do
instalacji nowych są przyznawane w zezwoleniu
upoważniającym do uczestniczenia w systemie.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
9
Krajowy Plan Rozdziału
Uprawnień do Emisji
• Zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE każde
państwo członkowskie zobowiązane jest do
periodycznego tworzenia Krajowy Plan
Rozdziału Uprawnień do Emisji (KPRU).
Pierwszy KPRU obejmuje okres 2005-2007,
zaś następny lata 2008-2012
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
10
KPRU na lata 2005-2007
• Rada Ministrów w drodze rozporządzenie z dnia z dnia 27
grudnia 2005 r. przyjęła Krajowy Planu Rozdziału
Uprawnień do emisji dwutlenku węgla na lata 2005-2007
oraz wykazu instalacji czasowo wykluczonych ze
wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji
w okresie od dnia 1 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia
2007 r. (Dz. U. z 2005 r., Nr 264, poz. 2206).
• Zgodnie z tym rozporządzeniem całkowita liczba
uprawnień do emisji dwutlenku węgla na okres 2005-2007
wynosi 717.300.000.
• Rozporządzenie to określa także krajową rezerwę
uprawnień na okres 2005-2007 dla pewnych (główne
nowych) instalacji:
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
11
Udział społeczeństwa w
przygotowaniu KPRU
• Art. 17 ustawy – Krajowy Administrator zapewnia
możliwość zapoznania się społeczeństwa z
projektem krajowego planu i wniesienia uwag
• Przepisy art. 32 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz ust. 2 i art. 36
ustawy POŚ stosuje się odpowiednio
• Wiec : stosuje się przepisy o podaniu do
publicznej wiadomości, rozpatrzeniu uwag i
wniosków, podaniu do wiadomości decyzji; nie
stosuje się przepisów o rozprawie
administracyjnej
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
12
Zezwolenie na uczestnictwo w
systemie
• Zezwolenie na uczestnictwo w systemie jest decyzją
administracyjną wydawaną przez organ właściwy do
wydania pozwolenia zintegrowanego lub pozwolenia na
wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, o których
mowa w ustawie – Prawo ochrony środowiska.
• Wydawane na wniosek prowadzącego instalację.
• Wydaje się na ściśle określony okres, mianowicie na 10 lat
(art. 34 ust. 1-3).
• Odwołanie od decyzji wydanych przez starostę na
podstawie przepisów ustawy o handlu uprawnieniami
wnosi się do wojewody (art. 4).
• Uprawnienia do emisji dla instalacji nowych są
przyznawane w zezwoleniu upoważniającym do
uczestniczenia w systemie.
Jendrośka Jerzmański Bar i
13
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
Wniosek o wydanie zezwolenia
Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
1) oznaczenie prowadzącego instalację i jego adres
zamieszkania lub siedziby;
2) informację o tytule prawnym do instalacji;
3) informację o rodzaju instalacji oraz charakterystykę
techniczną źródeł powstawania i miejsca emisji;
4) informację o rodzajach wykorzystywanych materiałów,
surowców i paliw oraz o wielkości produkcji;
5) wykaz substancji, które mają być objęte zezwoleniem;
6) proponowane procedury monitorowania wielkości
emisji.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
14
Zezwolenie na uczestnictwo w
systemie - treść
W zezwoleniu określa się:
1) substancje objęte systemem;
2) rodzaj instalacji objętych systemem;
3) wymagania w zakresie monitorowania wielkości emisji;
4) wymagania dotyczące rocznych raportów.
Dla instalacji nowych lub instalacji, w których dokonano
zmiany, w zezwoleniu określa się dodatkowo także:
5) liczbę przyznanych uprawnień do emisji na czas do
końca okresu rozliczeniowego, po uzyskaniu opinii
Krajowego Administratora;
6) wysokość opłaty, za opłatę za uprawnienie do emisji
oraz termin jej wniesienia.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
15
Koszty związane z uczestnictwem
w systemie
• Na koszty uczestnictwa w systemie handlu
uprawnieniami do emisji składają się:
• 1) opłata za pierwszy w okresie
rozliczeniowym wpis do Krajowego
Rejestru,
• 2) opłata za przyznane uprawnienie do
emisji,
• 3) koszty weryfikacji rocznego raportu.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
16
Zasady wykorzystania uprawnień
• Przyznane dla instalacji uprawnienia do emisji na
dany rok okresu rozliczeniowego mogą być:
• 1) wykorzystane na własne potrzeby
prowadzącego instalację;
• 2) sprzedawane;
• 3) wykorzystane w następnych latach okresu
rozliczeniowego lub w następnym okresie
rozliczeniowym (art. 26 ust. 1).
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
17
Obrót uprawnieniami
• Przyznane uprawnienia do emisji na dany rok
okresu rozliczeniowego mogą być m.in. sprzedane
(art. 26 ust. 1 pkt 2)).
• Sprzedaż uprawnień ma prawny i ekonomiczny
sens, gdy prowadzący instalację dysponuje
nadwyżkami przyznanych uprawnień.
• Obrót uprawnieniami może ekonomicznie rzecz
biorąc polegać na kilku rodzajach transakcji. Są to
transakcje bieżące (tzw. kontrakty spot), transakcje
w przyszłości (tzw. kontrakty forward) i tzw.
opcje.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
18
Przenoszenie uprawnień
• Uprawnienia do emisji są przyznawane prowadzącemu
instalację dla każdej instalacji objętej systemem na okres
rozliczeniowy, z podziałem na poszczególne lata ego
okresu (art. 22 ust. 1).
• Z zasady uprawnienia rozlicza się w układzie rocznym i
układzie okresu rozliczeniowego oddzielne dla każdej z
instalacji.
• Prowadzący instalację może jednak dokonywać, pod
pewnymi warunkami, przenoszenia uprawnień:
1) między instalacjami, do których posiada tytuł prawny;
2) na następne lata okresu rozliczeniowego;
3) na następny okres rozliczeniowy.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
19
Monitoring funkcjonowania
systemu
• Monitoring funkcjonowania systemu
prowadzony jest przez Krajowego
Administratora Systemu Handlu
Uprawnieniami do Emisji.
• Jednym z głównych zadań służących
monitorowaniu systemu jest prowadzenie
Krajowego Rejestru Uprawnień do Emisji
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
20
Krajowy Rejestr Uprawnień do
Emisji
• W Krajowym Rejestrze gromadzone są informacje o:
1) zezwoleniach;
2) przyznanych uprawnieniach do emisji;
3) sprzedanych i przeniesionych uprawnieniach do emisji;
4) umorzonych uprawnieniach do emisji;
5) wielkościach dopuszczalnej emisji i emisji rzeczywistej.
• Minister właściwy do spraw środowiska ma obowiązek
wydać rozporządzenie określające formę i układ
Krajowego Rejestru oraz sposób jego prowadzenia,
uwzględniając konieczność zapewnienia kompletności i
przejrzystości informacji zawartych w tym rejestrze.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
21
Jawność rejestru
• Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o handlu
uprawnieniami Krajowy Rejestr jest jawny. Do
Krajowego Rejestru znajdują odpowiednie
zastosowanie przepisy art. 19 ust. 1 i ust. 4-5 oraz
art. 20-24 ustawy – Prawo ochrony środowiska.
• Oznacza to, że informacje znajdujące się w
rejestrze podlegają udostępnianiu tak jak inne
informacje o środowisku i jego ochronie, zgodnie
z regułami określonymi w POŚ.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
22
Monitoring wielkości emisji
• Powodzenie funkcjonowania systemu handlu
uprawnieniami oraz osiągania założonych celów w
zakresie redukcji emisji zależy od szczelnego i
wiarygodnego systemu monitorowania faktycznej
wielkości emisji.
• Dlatego prowadzący instalację, któremu przyznano
uprawnienia do emisji, jest obowiązany do monitorowania
wielkości emisji i rozliczania uprawnień.
• Rozliczenia uprawnień do emisji dokonuje się na
podstawie rocznego raportu sporządzanego na dzień 31
grudnia roku poprzedniego (art. 40).
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
23
Sankcje prawne
Sankcjami są w tym wypadku kary pieniężne.
Podlega karze pieniężnej
1) prowadzący instalację za brak uprawnień do emisji na
pokrycie rzeczywistych wielkości emisji w
poszczególnych latach okresu rozliczeniowego na dzień 31
grudnia każdego roku;
2) prowadzący instalację, która została wykluczona z
krajowego systemu handlu uprawnieniami do emisji, jeżeli
nie wywiązał się z zobowiązania do nieprzekroczenia
wielkości emisji wynikającej z liczby przyznanych
uprawnień do emisji, które byłyby przyznane dla instalacji
w przypadku niewykluczenia jej z krajowego systemu
handlu uprawnieniami.
Jendrośka Jerzmański Bar i
Wspólnicy; www.jjb.com.pl
24