Transcript JAS GOVOR !

Sodr`ina
• Поим, карактеристики и елементи на
ненасилната комуникација
• Техники на ефективна комуникација
– парафразирање, odrazuvawe, rezimirawe,
активно слушање ...
– „јас“ говор
– „ти“ говор
– „ние“ говор
• Вежбање улоги
Која е врската на ненасилната
комуникација со Конфликтите и
медијацијата ?
Комуникацијата е основна човекова
активност. Тешкотиите во
комуникацијата со другите може да
бидат причина за страв, фрустрации, па
дури и насилство.
• Komunikimi është aktivitet themelor i
njerëzimit. Vështirësitë në komunikim
shkaktojnë frustrime, frike dhe dhunë
• Конфликтот е однос помеѓу две или
повеќе страни кои што имаат или
мислат дека имаат различни или
спротивставени цели
• Konflikti është relacion mes dy ose më
tepër palëve të cilët kanë ose mendojnë
se kanë qëllime të kundërta
Елементи на Конфликтите
Контекст, Kontekst
Свест за себе како
комлексно суштество
Свесност за
влијанието на
културата врз
Однесување, Sjellje
Свесност за влијанието на
препоставките врз ...
Qëndrim, Став
ТЕХНИКИ на НЕНАСИЛНА
КОМУНИКАЦИЈА
•
•
•
•
•
•
•
Активно слушање
Парафразирање
Одсликување
Сумирање/ резимирање
Отворени /затворени прашања
Децентрација
Асертивност
© For internal purposes only !
Активно слушање не е кога ...
• Постојано зборувате за себе, за своите искуства / flisni
për eksperiencat tuaja
• Давате совети – këshilloni
• Se prepravate дека слушате – aktroni
• Еднострано слушање – dëgjim i njëanshëm
• Размислувате што ќе кажете следно – mendoni se çka do të
thoni
• Генерализирате – gjeneralisim
• Одговаратe со прашања /Përgjigjeni me pyetje
• Не gi толерираtе паузите додека некој зборува – Mostolerim
i pauzave
• Менуваtе тема za da se ослободиtе од актуелната / tema të
reja
• Селективно слушање – минимизирање, преувеличување,
етикетирање / dëgjim selektiv
Parafrazirawe / Parafrazim
Da parafrazira{ ili so svoi zborovi da se povtorat glavnite
raboti i ~uvstva koi sme gi slu{nale od
sogovornikot/~kata.
Me fjalë kyçe të përsëriten pikat kryesore dhe ndjenjat të cilat i
kemi dëgjuar nga bashkëbiseduesi
Se koristat klu~ni zborovi
Përdoren fjalë kyçe
Ja gradi doverbata pome|u sogovornicite
Ja gradi i samodoverbata
Ndërton Besimin dhe e përforcon vetëbesimin
Kako go pravime toa?
Parafraziraweto naj~esto go po~nuvame so re~enicite / Parafrazimi
zakonisht e nis me fjalët:
"Ako dobro te sfativ ti ka`a deka..." ili
"Kako {to slu{am, ti ka`a...."
Nëse të kuptova mirë , ti the se ...
Siç e dëgjova ... ose siç e kuptova ...
... И секогаш е пotreben potvrden odgovor !
... Дали добро сум те разбрал ?
ДA - PRODOL@UVAME
NE - RAZJASNUVAME
Parafraziraweto
 Smiruva~ki efekt
 Uveruva~ki efekt
 Proveruva~ki efekt
 Uva`uva~ki efekt
 Razjasnuva~ki
OTSLIKUVAWE
Povisoka verzija od parafraziraweto, vo koja se
povtoruvaat zborovite od sogovornikot
onaka kako {to toj/taa gi izgovoril/a.
Na nekoi lu|e im e potrebna jasnost, preciznost
zatoa {to sakaat da po~uvstvuvaat deka
navistina se slu{nati od drugata strana.
Celta na ovoj metod e gradewe na doverbata.
Rezimirawe
... sli~no na parafrziraweto no se koristi pri
dolgi sekvcenci na razmena na informacii.
Posle sekoj sostanok dobro e sogovornicite
da se potsetat na glavnite to~ki i zaklu~ocite
pri prethodnata razmena na informacii.
*Секогаш е пotreben potvrden odgovor!
- Дали добро сум те разбрал ?
- Да.
Otvoreni pra{awa
Otvoreni pra{awa gi narekuvame onie pra{awa
koi se formulirani na takov na~in {to nivniot
odgovor ne podrazbira samo ednostavno “da” ili
“ne”, tuku onie koi ovozmo`uvaat sloboda vo
izrazuvaweto nadvor od tesniot kontekst na
fokusiranoto pra{awe, odnosno davaat mo`nost
svojot stav da se formulira vo soglasnost na
sopstveniot vrednosen sistem i dava pove}e
prostor za interakcija me|u sogovornicite.
Zatvoreni pra{awa
... se onie pra{awa koi sugeriraat оdgovor so
ДА ili НЕ. Mo`at da bidat manipulativni t.e. Onoj
koj pra{uva da go naveduva sogovornikot na
odgovor i da ne dava prostor na liceto koe se
pra{uva poop{irno da go iska`e svoeto mislewe
preku odgovorot.
Dokolku postavuvame pra{awa so “Dali...” ili
“Dali si....”, tie vo sebe ja sodr`at pretpostavkata
deka postojat mnogu ograni~eni mo`nosti na niv
da se odgovori.
Децентрација
... способност да се ставиме во позиција на
другиот и да го сватиме светот како
“другите”. Во процесот на комуникација се
смета како најважен чинител, додека во
процесот на ненасилната комуникација тој
може да се смета како нешто што може да
ни помогне да се спознаеме себеси и да ги
осознаеме другите многу повеќе, со тоа и
да ја градиме довербата на многу по лесен
начин.
.
НЕНАСИЛНА
КОМУНИКАЦИЈА
Nasilstvo/Nenasilstvo
Nasilstvoto e akt na agresija i zloupotreba {to
predizvikuva ili ima namera da predizvikuva
povreda na drugata li~nost(sti)
Nenasilstvoто mo`e da bide politi~ka strategija ili
moralna filozofija koe {to odbiva koristewe na
nasilstvoto vo naporite da se postignat socijalni ili
politi~ki promeni. (Artikulira agresivna tendencija na
destruktivno odnesuvawe)
Карактеристики
na nenasilnata komunikacija
• Ги ублажува разликите во комуницирањето.
• автоматски реакции ---->>>> свесни одговори
• се користи за подобрување на меѓучовечките
односи и задоволување на индивидуалните и
заедничките потреби
• ги охрабрува луѓето да користат јазик кој ја
поттикнува добрата волја
• Ги учи луѓето како да избегнат да користат јазик
кој креира огорченост или ја намалува
самодовербата.
• Ја нагласува личната одговорност за
сопствениот избор
Elementi na NNK
1. Набљудување
2. Идентификација на чувства
3. Наоѓање на вистинската потреба скриена
зад чувствата
4. Формулирање на барање
ЈАС – ГОВОР
ТИ - ГОВОР !
Па TI Асан навистина си безобразен, не престана да
мелеш со таа мастиката од прееска ...
НИЕ - ГОВОР !
Ние сите мислиме дека Милан е
глупав у~еник кој што ....
Tehnika koja ...
 dava mo`nost za iska`uvawe na potrebite, `elbite i
interesite; a so toa ne naso~uva da se reflektirame
kon sebe;
 e konstruktivna zatoa {to sosredoto~ena
(fokusirana) na specifi~en problem;
 zboruva za odnesuvaweto koe ni pre~i i
predizvikanite ~uvstva;
 ne go vrednuva odnesuvaweto na li~nosta
(sogovornikot);
 ne vra}a na po~etokot od/na konfliktot i dava
mo`nost da pristapime kon konstruktivno re{avawe
na problemot;
 ne go izbegnuva konfliktot tuku se soo~uva so nego;
3-te ^ekori
1. “Кога гледам дека...”
•
зборуваме за постапката на другата
личност
•
опис кој не е вреднување, осудување ниту
оценување
2. “...јас чувствувам...” "затоа што ..."
•
зборуваме за својата реакција без
самообвинување и оправдување
3. “Би посакал/а да...” или “Би сакал/а...”
•
зборуваме за посакуваниот исход без
наредби и уцени
[to ne treba ?
Na Jas govorot ne mu treba:
Cinizam, sarkazam, ironija, manipulirawe,
provocirawe, ucenuvawe, napa|awe,
vrednuvawe, ocenuvawe, umilkuvawe,
navreduvawe, provocirawe, vulgarizirawe, i
...
И сè друго што сметате дека би го поттикнало
одбранбениот механизам кај вашиот соговорник
Zaklu~ok
 Nenasilnata komunikacija nudi korisni metodi i tehniki na
spravuvawe so delikatni situacii koi mo`e da ne dovedat
do konflikti. Tie se korisni vo sekoe nivo na ~ovekovoto
dejstvuvawe i vo sekoja sfera od na{iot `ivot, zatoa
prestavuvaat prednost koja u~itelite treba da ja
poseduvaat.
 NNK e praktika koja {to ni pomaga da se sosredoto~ime
na sebe i da izbereme vistinski zborovi i smisleni akcii koi
}e se soodvestvuvaat so situacijata.
PRIMERI
(Kasnewe)
Секогаш доцниш на
состаноци! Стварно си идиот!
Ги пречекоруваш сите граници!
Да тргнеше порано, сигурно ќе
стигнеше на време!
Кога ми доцниш многу, јас се
чувствувам запоставено затоа
што помислувам дека воопшто
не ти е грижа за мене. Би сакал
во иднина да го почитуваш
моето време со тоа што ќе
доаѓаш на време.
1. “Koga gledam deka...”
2. “...jas ~uvstvuvam...”
"затоа што ..."
3. “Bi posakal/a da...”
ili “Bi sakal/a...”
PRIMERI
(Ogovarawe)
E stvarno si najgolema
ogovara~ka, sekoga{
raboti{ zad grb! Edvaj
do~eka da i ka`e{ na Mira
{to napraviv! Po~ekaj i }e
vidi{ {to sè }e se doznae za
tebe i kako }e te mestam. .
Ne mi se dopa|a deka si i ka`ala na
Mira {to go napraviv. Navistina se
po~ustvuvav izneverena zatoa {to ne
sakav nikoj drug da znae za mojata
tajna. Bi sakala ako ti ka`am ne{to,
toa da ostane samo me|u nas.
1. “Koga gledam deka...”
2. “...jas ~uvstvuvam...”
"затоа што ..."
3. “Bi posakal/a da...”
ili “Bi sakal/a...”