preporaki za nevini [umovi

Download Report

Transcript preporaki za nevini [umovi

Specijalna bolnica za kardiohirurgija Filip Vtori,
Skopje, Makedonija
RANA DETEKCIJA I PREPORAKI ZA
TRETMAN NA KARDIOVASKULARNITE
ZABOLUVAWA VO DETSKA VOZRAST
Ivan Milev, MD
Fevruari, 2006
Cardiosurgery - Skopje
ATEROSKLEROTI^NA KARDIOVASKULARNA BOLEST
1970
1980
1990
2001
site pri~ini za smrt
945
878
864
874
site kardiovaskularni
496
436
368
363
ishemi~na bolest na srceto
328
250
197
187
cerebrovaskularni bolesti
maligni zaboluvawa
102
75
163
184
64
58
203
Tab 1: Mortalitet na 100.000 `iteli vo SAD
205
2/5 smrtni slu~ai vo SAD - kardiovaskularna bolest
1/4¼ od site `iteli na SAD boleduvaat od nekoja forma na
kardiovaskularna bolest
- Rana detekcija na rizik faktori i nivna implementacija vo
detstvoto
- namaluvawe na rizikot za ateroskleroza kaj vozrasnite
Klini~kite manifestacii na aterosklerozata ne se prezentiraat se do
adultna vozrast, no patolo{kite promeni po~nuvaat vo detstvoto
Rizik faktorite za razvoj na aterosklerozata, se povrzana grupa na
genetski i faktori na okolinata
Nemodificira~ki faktori
ma{ki pol
naprednata vozrast
koronarna anatomija
pozitivna familna istorija
dislipidemija
hipertenzija
diabetes
Modificira~ki faktori
dieta
`ivotni naviki
pu{ewe
obeznost
insulinska rezistencija
hipertenzija
dislipidemija
Tab 2: Rizik faktori za ateroskleroza, JAMA 1999
IDENTIFIKACIJA NA DECA SO RIZIK ZA RAZVOJ NA
ATEROSKLEROZA
Familna istorija
Dietetski naviki
Fizi~ka aktivnost
Visina i te`ina
Obeznost: totalni masti > 22% kaj ma`i i mom~iwa i > 30% kaj
`eni i devojki
Identifikacija: holesterol, HDL, LDL i trigliiceridi kaj sekoe
dete > 2 godini, ~ii roditeli ili dedovci/babi imale KAB, CVI ili
periferna arteriska bolest < 55 godi{na vozrast
ALGORITAM ZA DEJSTVO I MODIFIKACII NA
FAKTORITE NA RIZIK
1/Vid na ishrana i koli~ina
2/@ivotni naviki-fizi~kata aktivnost
3/Pu{ewe cigari
4/ Debelina
5/Hipertenzija
6/Dislipidemija
Medikamentozen tretman na hiperholestrolemija
a/ tercierni `ol~ni soli- Holestyramin
b/ Niacin (sam ili vo kombinacija so `ol~ni soli)
c/ HMG-CoA reduktaza inhibitori (> 18 godi{na vozrast)
Medikamentozen tretman na hipertrigliceridemija
a/ dieta, fizi~ka aktivnost, gubitok na telesna te`ina
b/ Omega 3 masni kiselini (vozrasni)
Kaj deca nema posebna terapija; nizok rizik za ateroskleroza so >
trigliceridi; niska prevalencija na signifikatno poka~eni
triglicieridi kaj decata
ZAKLU^OK:
Rano razgovor so roditelite okolu va`nosta na balansiranata dieta,
telesnata aktivnost, odr`uvawe na idealna telesna te`ina, otka`uvawe od
pu{ewe
Krven pritisok od 4 godi{na vozrast, povremeno
Lipiden status dete vo bliskata familija anamneza za manifestacii na
ateroskleroza < 55 godi{na vozrast.
Modifikacija na faktorite na rizik, kaj deca so mo`nost za rana
ateroskleroza (HTA, HLM, familna optovarenost)
Sovetuvawe so pedijatriski kardiolog kaj sekoe dete kade dietetskite
merki ili fizi~kata aktivnost se bez uspeh, i vklu~uvawe na farmakolo{ka
terapija.
NEVINI (FUNKCIONALNI)
SRCEVI [UMOVI
 Na izgled normalnite deca mo`e da imaat srcevi {umovi
 Srcevite {umovi ne se sekoga{ nevini i vo mal procent zna~at
postoewe na revmatska ili kongenitalna srceva maana
Obvrska na sekoj pedijatar e da gi prepoznae nevinite srcevi {umovi
i da gi razlikuva od onie koi zna~at ~ista patologija.
SRCEVI TONOVI I [UMOVI
a. Srcevite tonovi nastanuvaat kako
rezultat na naglo
zabavuvawe na protokot na krvta niz srcevite strukturi (valvuli)
b. Potekloto na nevinite {umovi ne e identi~no so ona kaj
organskite {umovi
VSM/NEVIN [UM
Ranata dijagnoza e neophodna za da se izbegne:
 Pogre{na(neto~na) dijagnoza go vlo{uva hemodinamskiot
status i klini~kata slika i se
prolongira lekuvaweto na VSM
 Hiperdijagnoza - nepo`elni
limitacii pri sportuvawe,
maj~instvo, vrabotuvawe,
osiguruvawe...
^EKORI VO DETERMINIRAWE NA SRCEVITE [UMOVI
 Anamneza i klini~ki status
 Merewe visina, te`ina, obem na glava (kaj doen~iwa), respiratorna
frekvencija, arteriski pritisok na race i noze
 Prekordijalna inspekcija i palpacija, puls na karotidi i ekstremiteti,
cijanoza.
 Auskultacija
KLINI^KATA DIJAGNOZA E KLASI^EN TRIJAS OD:
1. Nema anamneza za organsko srcevo zaboluvawe
2. Fizikalen naod za obi~en nevin {um
3. Nema dopolnitelni naodi suspektni za organsko srcevo zaboluvawe
PREPORAKI ZA NEVINI [UMOVI
 dolgotrajna pedijatriska i kardiolo{ka kontrola ne e potrebna
 sledewe kaj mati~en pedijatar na rutinski kontroli, kardiolo{ka
konsultacija samo pri promena na {umot
 antistreptokokna profilaksa protiv revmatska treska ne e potrebna
PREPORAKI ZA NEVINI [UMOVI

antibiotska profilaksa protiv infektiven endokarditis, isto
taka, ne e potrebna.

restrikcija za bilo koi specificni fizi~ki aktivnosti zaradi
{umot ne e potrebna

rutinski Holter EKG ili KST kaj aktivni sportisti
PREPORAKI ZA NEVINI [UMOVI

pacientot ili roditelot treba da bidat ubedeni deka {umot
nema da igra uloga vo prognozata na pacientot vo idnina

lekarot i samiot mora da bide siguren deka {umot e nevin i
deka ne zna~i bilo kakvo srcevo zaboluvawe.
ZAKLU^OK
FAKT E DEKA POVE]ETO OD
SRCEVITE
[UMOVI VO DETSKATA
VOZRAST NE ZNA^AT
VRODENA ILI STEKNATA
SRCEVA MAANA
ZA^UDUVA FAKTOT [TO GOLEM
BROJ NA DECA SO NEVINI
[UMOVI IMAAT ZNA^AJNI
NEPOTREBNI OGRANI^UVAWA
VO SEKOJDNEVNIOT @IVOT
NEREGULAREN SRCEV RITAM
- ARITMII  Prisutna kaj deca bez drugi tegobi od strana na srceto
 Odredeni tipovi se mnogu po~esti i pozastapeni kaj decata
otkolku kaj adultite (kardiolo{ka evaluacija)
 Neregularni srcevi ritmovi se normalen fenomen koj se sre}ava
kaj mnogu normalni, zdravi deca (vagusno predizvikani
aritmii) Izoliranite ekstrasistoli se ~esti, no ~estite ekstrasistoli
se nesekojdnevni
 Neregularniot srcev ritam treba da se diferencira od vistinskite
aritmii - pra{awe za postoewe na vistinsko srcevo zaboluvawe
NEREGULAREN SRCEV RITAM-ARITMII
Generalno dobro se toleriraat- pri normofrekventno srce so
uredna pumpna funkcija
(bavna SVPT ili VT, sinus node disfunkcijata pa duri i naprednat AV blok -bez
bilo kakvi tegobi)
Dijagnozata lesno mo`e i vo ovoj slu~aj da bide postavena so
rutinsko EKG
Glaven problem e dali ima potencijalno srcva bolest vo
pozadina koja treba da se isklu~i
BENIGNEN TIP NA ARITMIJA - ALGORITAM NA
EVALUACIJA
 dolgo EKG - trace
 RTG na toraks i beli drobovi
 ehokardiogram
 24 ~asoven Holter EKG
 KST
(ve`bi, ~u~nuvawe ili ka~uvawe po skali, dovolno da go suprimiraat
vagalniot ritam ili ekstrasistolite)
Definitivnata dijagnoza za benigna aritmija zna~i
kraj za isleduvawata na tie deca
i
Pra{awe za pacientite, semejstvata pa i mati~nite lekari
pri identifikacija na iregularen srcev ritam e rizikot od nagla
srceva smrt
Vo su{tina, onie asimtpomatski deca so benigna aritmija
koi nemaat znaci za preegzistira~ko srcevo zaboluvawe, se bez
rizik za nagla srceva smrt
PRA[AWA VO ORDINACIJATA NA KARDIOLOGOT
mo`nosta za u£estvoto vo sportski natprevari
promena na aritmija pri fizi~ka aktivnost
promena na aritmija pri temperatura
ARITMII- VOZRASNI/ DECA
Vozrasni (KAB) so seriozni problemi- nepravedno potenciran
problemot kaj decata
VES - lo{ prognosti~ki znak kaj pacienti so AIM, benigni kaj decata i
vozrasnite so normalni srca
VAGUSNI ARITMII
PROMENI VO SINUSNIOT RITAM
Sinusna aritmija
sinusni pauzi i sinus
bradikardija
SIMPTOMATI^NI VAGUSNI RITMOVI
JUNKCIONALEN (NODALEN/ HISS) RITAM
AV BLOK TIP I (WENCKEBACH)
EKSTRASISTOLI
Atrijalni eksrasistoli
Ventrikularni ekstrasistoli - VES
Preegzistira~ko srcevo zaboluvawe, mo`e da postoi, miokardot
mo`e da bide involviran (revmatski ili virusen miokardit)
 Drugi pri~ini: hipotireoza, feohromocitom, drugi tipovi na
hiperadrenalizam, ili pak simpatikomimetski lekovi.
CNS zaboluvawa, mo`at da dovedat do pojava na SVES
Kaj asimptomatsko dete, nema potreba od poseben tretman.
Dokolku se najde preegzistentno zaboluvawe, potreben e
soodveten tretman.
( Digoksin ili beta bloker)
 Osnovna zada~a za evaluacija kaj prividno zdravo dete so VES, e da se isklu~i
evidncijata za srcevo zaboluvawe i dobro merewe na QT intrevalot.
 Potrebno e da se napravi e ehokardiografija (PVM, dilatataivna ili HOCM, ili
poretko makroskopski tumor).
 KST ima golema vrednost dokolku se utvrdi deka VES se gubat pri fizi~ki
napor.
 Kaj ~esti VES mo`e da bide od korist i ambulanten 24 ~asoven Holter EKG za
otkrivawe na VT, {to mo`e da bara sledewe.
Tretmanot ne e indiciran za asimptomatski izolirani, uniformni VES kaj normalni
deca. Ponatamo{ni sledewa isto taka ne se potrebni.
GRADNA BOLKA VO DETSKA VOZRAST
TIPOVI
ko`na
visceralna
KARAKTERISTIKI NA GRADNATA BOLKA
vremetraewe
 kvalitet
 faktori na provokacija
 faktori koi ja osloboduvaat bolkata
 lokalizacijata.
NEKARDIJALNA SRCEVA BOLKA
(95% od site gradni bolki)
GRADEN KO[
ORGANI ZA VAREWE
PSIHOGENA PRI^INA
BELI DROBOVI
KARDIJALNA BOLKA (5%)
- PRI^INI -
 SINDROMI
 MIOKARD
 PERIKARD
 VALVULI
 KORONARNI
ARTERII
 SPROVODEN
SISTEM
ALGORITAM NA ISLEDUVAWA
1/ RTG na graden ko{
2/ EKG
3/ Ehokardiografija
4/ KST
PACIENTI SO BENIGNA ADOLESCENTNA GRADNA
BOLKA
1. Vozrast 8-16 godini, maksimum 12 godini
2. Simptomi nekolku meseci pred da se pobara medicionska pomo{
3. Bolka koja se javuva vo mir- koja se razlikuva od kardijalna bolka
4. Bolka vo vid na bode`i so no`, o{tra, lokalizirana preku
prekordiumot i trae do 2 minuti
PACIENTI SO BENIGNA ADOLESCENTNA
GRADNA BOLKA
5. Nema zna~ajna tahikardija, bolkata is~eznuva naglo
6. Fizikalen status i EKG e normalno
7. Tretman: nema; objasnuvawe na roditelite za benignosta na
bolkata i mo`nosta istata da is~ezne spontano, deka vakva bolka
mo`e da postoi kaj poveke deca i deka taa so tek na vremeto }e
is~ezne kompletno i deka tegobite }e se namalat kompletno