Transcript YAZIM KURALLARI FAHRİYE ŞAHİN 9/C NO:134 BÜNYAN ANADOLU LİSESİ         KÜÇÜK ve BÜYÜK HARFLERİN YAZIMI SAYILARIN YAZIMI TARİHLERİN YAZIMI KELİMELERİN AYRI ve BİTİŞİK YAZIMI “-Kİ” EKİNİN YAZIMI “Mİ” EKİNİN YAZIMI “-DE”

YAZIM KURALLARI
FAHRİYE ŞAHİN
9/C
NO:134
BÜNYAN ANADOLU LİSESİ








KÜÇÜK ve BÜYÜK HARFLERİN YAZIMI
SAYILARIN YAZIMI
TARİHLERİN YAZIMI
KELİMELERİN AYRI ve BİTİŞİK YAZIMI
“-Kİ” EKİNİN YAZIMI
“Mİ” EKİNİN YAZIMI
“-DE” HAL EKİNİN ve “DE” BAĞLACININ
YAZIMI
DÜZELTME İŞARETİ (^)
KÜÇÜK ve BÜYÜK
HARFLERİN YAZILIŞI
Cümlenin ilk sözcüğü büyük harfle
başlar.
Sokakta gürültü arttı.Uzaktan bir
laterna sesi geliyordu.
Özel isimler büyük harfle başlar.
Kahve halkı Selim Paşayı aralarında
görünce çekindiler.
Şiirde,dize başları büyük harfle yazılır.
Ben sana mecburum,bilemezsin
Adını mıh gibi aklımda taşıyorum.
 Kitap adları ve yazıların başlıkları büyük harfle başlar,her
sözcüğü ilk harfi büyük yazılır.
Bir Deli ile Evlendim,Sefiller
 Özel adların kısaltmaları büyük harfle başlar;her sözcüğün
ilk harfi büyük olur.
TBMM,DDY,PTT,DGM…
 Ay,Güneş,Dünya sözcükleri astronomi terimi olarak
kullanıldıkları zaman büyük harfle;diğer zamanlarda küçük
harfle başlar.
1.Dünya,Güneş etrafında döner.
2.Seni dünyalar kadar seviyorum;güneş gibi içimi
ısıtıyorsun.
 Mektuplarda hitapların ilk sözcüğü büyük harfle başlar.
Sevgili babacığım,Canım anneciğim ….
 Resmi
yazılarda hitap sözcükleri
büyük harfle başlar.
Sayın Profesör,Sayın Valim
 Cümle rakamla başlamışsa ondan
sonra gelen sözcüğün ilk harfi küçük
yazılır.(IV.Murat,III Selim gibi özel
isimler bu kuralın dışındadır.
V. Sınıf,III.blok,VI daire…
 İki noktadan sonra örnekler
sıralanıyorsa bu örnekler küçük harfle
başlar.
Yaz
sebzeleri:patlıcan,biber,domates,salat
alık…
Gazete ve dergi adlarının her sözcüğü
büyük harfle başlar.
Resmi Gazete Adam Sanat,Milliyet
Çocuk…
Din ve mitoloji kavramları karşılayan özel
adlar büyük harfle başlar.
Allah,Tanrı,Cebrail,İsa,Afrodit…
Ülke adları ve bu adlardan sonra gelen
cumhuriyet ve krallık sözcüklerinin ilk harfi
büyük harfle yazılır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti…
2.SAYILARIN YAZILIŞI
 Saat,para tutarı,ölçü,istatistik verileri ilişkin
sayılar yazılırken rakamlar kullanılır.
Sabahleyin saat 7:30’da işe gidiyorum.
Saat ve dakikalar metin içinde yazı ile yazılabilir.
Saat sekizi on beş dakika beş saniye geçe vapur
kalktı.
Kompozisyon içinde veya edebi eserlerde sayılar
rakamla değil yazıyla yazılır.
Birden fazla sözcükten oluşan sayılar ayrı yazılır.
“bin otuz dokuz”
Banka işlerinde;senet ,çek gibi parayla ilgili
belgelerde sayılar bitişik yazılır.
Bin otuzdokuz.
3.TARİHLERİN YAZILIŞI
 Tarihler yazılırken önce gün,sonra ay,daha
sonra yıl yazılır.
 19.5.1973,19.V.1973,19 Mayıs1919
4. KELİMELERİN AYRI VE
BİTİŞİK YAZILIŞI:






Ses düşmesi uğrayan birleşik sözcükler
bitişik yazılır.
Seyretmek,hapsetmek…
Vurgusu son heceye kayan birleşik sözcükler
bitişik yazılır.
Babayiğit, Babayiğit…
İnsana özgü ad ve sıfatlarla kurulan
bitki,hayvan ve eşya adları bitişik yazılır.
Camgüzeli, Akşamsefası…
5. “-ki” EKİNİN YAZILIŞI
 Ek olan “-ki” sözcüğe bitişik yazılır.
Bahçedeki çocuk=sıfat yapan –ki
 Evdeki kedi=sıfat yapan –ki
 Seninki can da benimki patlıcan mı?=ilgi
zamiri
 “ki”:Bağlaç olduğu zaman ayrık yazılır.
Sözcük görevindedir.
Geldim ki çıkmıştınız.
 Bu örneklerin dışında kalıplaşmış oldukları
için sözcüğe birleşik yazılan “ki” ler de
vardır:
Halbuki,çünkü,
“Mİ” EKİNİN YAZILIŞI
 Soru eki “mi” ayrı yazılır ve kendinden önceki
sözcüğün son ünlüsüne bağlı olarak ünlü
uyumlarına uyar.
Uzun mu uzun bir yol.
Arabası güzel mi güzel.
Bugün okula gelecek misin.
Suyu soğuk mu soğuk içti.
“DE” HAL EKİNİN VE “DE”
BAĞLACININ YAZILIŞI
Türkçemizde “de” ya bağlaç ya da ismin hal ekidir.
 Bağlaç olan “de” sözcükten ayrı yazılır.Ancak
kendisinden önceki sözcüğün son ünlüsüne bağlı
olarak büyük ünlü uyumuna uyar; da,de biçimini alır.
 Dil ile düşünme ve mantık arasında da doğrudan
ilişki vardır.
 Dostluk ve barış böyle sürse de mutlu yarınları
doyasıya yaşasak.

Bağlaç olan “de, da” ayrı yazılır,ünsüz
uyumuna uymaz.
Okumuş ta ne olmuş sanki.(“ta” değil “da”
olmalı)
De hal eki ise eklendiği sözcüğe içinde
bulunma, kalma anlamı katar,çekim ekidir.
Hal eki “-de” sözcüğe bitişik yazılır ve hem
ünlü hem ünsüz uyumuna uyar.
Araştırma ödevim okulda kalmış.
Sokakta yüksek sesle konuşmamak bir
görgü kuralıdır.
DÜZELTME İŞARETİ (^)
Dilimizde yazılışları birbirine benzeyen, anlamları ayrı
sözcükler vardır.
1.Adet (sayı), Âdet (alışkanlık, görenek)
Hala (babanın kız kardeşi), Hâlâ(durum)
Aşık (küçük kemik),Âşık(tutkun)
 Halam bana hâlâ niye ziyaretime gelmiyorsun dedi.
 Bu sözcükleri birbirinden ayırmak için uzun ünlünün üzerine
düzeltme işareti (^) konur.
 Dilimize giren Arapça-Fransızca Sözcüklerde “g” ve ”k”
ünsüzlerinin ince okunduğunu göstermek için,bu ünsüzlerden
sonra “a” ve ”u” ünlülerinin üzerine düzeltme işareti konur.




Dükkân,rüzgâr,hikâye,kâr,kâğıt…
Batı dillerden gelmiş sözcüklerde “l”
ünsüzünün ince okunduğunu
göstermek için düzeltme
(inceltme)işareti kullanılır.
Lâmba,lâhana,plâj,klâsik,plân…