به راستی چه کس ی تلسکوپ نجومی را اختراع کرد؟ تلسکوپ عامل انقالبی علمی در زمینه نجوم عملی بود از زمانی که تلسکوپ.

Download Report

Transcript به راستی چه کس ی تلسکوپ نجومی را اختراع کرد؟ تلسکوپ عامل انقالبی علمی در زمینه نجوم عملی بود از زمانی که تلسکوپ.

‫به راستی چه کس ی تلسکوپ نجومی را‬
‫اختراع کرد؟‬
‫تلسکوپ عامل انقالبی علمی‬
‫در زمینه نجوم عملی بود‬
‫از زمانی که تلسکوپ به سوی آسمانها نشانه رفت به‬
‫ابزاری بدل شد که سرآغاز و سرنوشت ما را به تصویر‬
‫کشیده است‪.‬‬
‫تلسکوپ عامل انقالبی علمی‬
‫در زمینه نجوم عملی بود‬
‫این ابزار به ما اجازه داد تا در زمان به عقب برگردیم و گذشته را‬
‫ببینیم در حالیکه گاه صحنه هایی را پیش روی چشمان ما قرار داده‬
‫است که با بررس ی آنها – نظیر سحابی های سیاره نما و غیره – متوجه‬
‫وضعیت آینده منظومه شمس ی می شویم‪.‬‬
‫با وجود این برای چندین قرن این سوال که چه کس ی نخستین بار با‬
‫تلسکوپ به آسمانها نگریسته‪ ،‬مورد مناقشه بوده است‪.‬‬
‫چه کسانی در ساخت و توسعه تلسکوپها نقش‬
‫کلیدی ایفا کرده اند؟‬
‫‪Image: American Institute of Physics‬‬
‫نخستین طرح شناخته شده از یک تلسکوپ‪ .‬این طرح را جیووان باتیستا دال پورتا‪ ،‬در نامه ای که‬
‫در آگوست ‪ 1609‬نوشته ‪ ،‬رسم کرده است‪.‬‬
‫‪Image: Wikipedia‬‬
‫اخترشناس ی به نام یوهانس هولیس‪ ،‬از درون یک تلسکوپ‬
‫ابتدایی به آسمان می نگرد‬
‫هانس لیپرش ی )‪(1570-1619‬‬
‫نخستین دوربینهای تلسکوپی از عدسیهایی از جنس شیشه‬
‫ساخته شده بودند‪ .‬این عدسیهای در حدود سال ‪1350‬‬
‫میالدی ابداع شده بودند‪.‬‬
‫برای نخستین بار هانس لیپرش ی بود که تلسکوپ را آنگونه که ما امروز می‬
‫شناسیم معرفی نمود‪.‬‬
‫در نامه ای با تاریخ ‪ 25‬سپتامبر ‪ ،1608‬اختراع دستگاهی از سوی لیپرش ی‪ ،‬که‬
‫می توانسته نماهای پیش رو را بزرگ کند‪ ،‬ثبت شده است‪ .‬در این نامه آمده‬
‫است‪:‬‬
‫‪Images: Luxorion ezine 2000‬‬
‫« تمام اشیایی که در فواصل بسیار دور قرار دارند را اگر از درون شیشه هایی‬
‫که او ادعا می کند اختراع جدیدی است ببینید‪ ،‬همانطور به نظر می رسند‬
‫که گویی در نزدیکی آنها هستید»‬
‫هانس لیپرش ی )‪(1570-1619‬‬
‫لیپرش ی عینک سازی اهل آملان غربی بود و اعتبار ساخت‬
‫تلسکوپ آنگونه که ما امروز می شناسیم از آن او است‪.‬‬
‫‪Images: Wikipedia‬‬
‫لیپرش ی )‪ ،(Lippershey‬متولد وسل )‪ (Wesel‬در غرب آملان فعلی بود‪ .‬او‬
‫عینک سازی با استعداد بود که در هلند کار می کرد ‪ .‬در ‪ 2‬اکتبر ‪ 1608‬او درخواست‬
‫ثبت تلسکوپ را به عنوان اختراعی جدید مطرح کرد‪ .‬در خواست وی مورد پذیرش‬
‫قبول نشد ولی اخبار این اختراع به سرعت در سراسر اروپا پراکنده شد‪.‬‬
‫بعد از لیپرش ی‪ ،‬چند نفر دیگر نیز ادعای اختراع تلسکوپ را مطرح کردند‪ .‬با وجود این‬
‫طرح لیپرش ی تا امروز عنوان نخستین طرح ثبت شده یک تلسکوپ در تاریخ را از آن‬
‫خود دارد‪.‬‬
‫زاخاری جانسن )‪(1585 – 1632‬‬
‫زاخاری جانسن)‪ ، (Sacharias Janssen‬عینک سازی در‬
‫میدلبورگ و همکار و رقیب لیپرش ی بود‪.‬‬
‫‪Image: American Physical Society‬‬
‫احتمال می رود که او تلسکوپی لوله ای را پیش از سال ‪ 1600‬ساخته‬
‫باشد‬
‫جانسن یکی از ‪ 2‬مخترع احتمالی تلسکوپ به شمار می رود‪ .‬اما هیچ‬
‫سندی برای تایید این ادعا وجود ندارد‪.‬‬
‫توماس هریوت )‪(1560 – 1621‬‬
‫‪Image: East Carolina University | http://www.ecu.edu/cs-cas/harriot.cfm‬‬
‫توماس هریوت ( ‪ )Thomas Harriot‬دانشمند و ستاره شناس ی بود که در آکسفورد زندگی می‬
‫کرد‪ .‬او همچنین در گروه اکتشافی که از سوی سر والتر رالی‪،‬‬
‫(‪ )Sir Walter Raleigh‬ترتیب داده شده بود به عنوان نقشه بردار خدمت می کرد‪ .‬شاید‬
‫او نخستین کس ی باشد که از تلسکوپ برای کارهای ستاره شناس ی استفاده کرده است‪.‬‬
‫توماس هریوت‪ ،‬اخترشناس انگلیس ی چندان در جهان معروف نبود‪ .‬چرا که بسیاری از رصدهایش‬
‫فراتر از زمان خود او بود‪.‬‬
‫برخی از افراد (وان هلدن ‪ )1995‬ادعا کرده اند که هریوت در ‪ 26‬جوالی ‪ ،1609‬ماه را رصد کرده و‬
‫طرح هایی از آن را نیز رسم کرده بود‪ .‬این تاریخ چند ماه پیش از زمانی است که گالیله رصدهای‬
‫خود را آغاز کرد‪.‬‬
‫‪Images: The Galileo Project‬‬
‫طرح هایی از رصد ماه از سوی هریوت در ‪ 26‬جوالی ‪( 1609‬چپ) ‪ 17 .‬جوالی ‪( 1610‬راست)‬
‫رصدهای هریوت از لکه های خورشیدی اگرچه به شهرت رصدهای گالیله نرسید اما رصد و ثبت‬
‫این لکه ها از سوی او و به چنین روش ی برای نخستین بار صورت گرفت‪.‬‬
‫گالیلئو گالیله )‪(1564 - 1642‬‬
‫با وجود تالش های درخشان و خیره کننده معاصران گالیله‪ ،‬از‬
‫این دانشمند ایتالیایی به نام یکی از بنیانگذارن ستاره شناس ی‬
‫جدید یاد می کنند‪ .‬رصدهای مختصری که او از تعدادی از اجرام‬
‫سماوی انجام داد‪ ،‬بنیاد قرن ها مطالعه و پژوهش را بنا نهاد‪.‬‬
‫گالیله تلسکوپ خود را در تابستان ‪ 1609‬ساخت‪.‬‬
‫در ‪ 25‬آگوست ‪ ،1609‬کار کرد تلسکوپ خود را برای قانونگذاران ونیز شرح داد‪.‬‬
‫این نخستین فعالیت و نمایش عمومی تلسکوپ بود و همچنین نخستین استفاده‬
‫مستند از تلسکوپ برای ستاره شناس ی‪.‬‬
‫‪Images: Wikipedia & The Galileo Project‬‬
‫‪Galilean Telescope.‬‬
‫گالیلئو گالیله )‪(1564 - 1642‬‬
‫تا اکتبر ماه سال ‪1609‬گالیله توانست تلسکوپی با قدرت بزرگنمایی ‪20‬‬
‫برابر بسازد‪.‬‬
‫او از تلسکوپ خود برای بررس ی لکه های خورشیدی و اهله زهره‬
‫استفاده کرد‪.‬‬
‫‪Images: Wikipedia & The Galileo Project‬‬
‫رصدهای گالیله انقالبی در ستاره شناس ی به وجود آورد و‬
‫چشم انداز جهان را به گونه ای ژرف دستخوش تغییر ساخت‪.‬‬
‫رصدها و طرح هایی که گالیله از ماه رسم کرد نشان داد که‬
‫کوهستانهایی بر سطح ماه وجود دارند‪.‬‬
‫یوهانس کپلر )‪(1571-1630‬‬
‫یوهانس کپلر در سال ‪ 1571‬در جنوب غرب آملان به دنیا امد‪.‬‬
‫کارهای او در توصیف ریاضیاتی جهان به همان اندازه فعالیتهای‬
‫رصدی انقالبی بود‪.‬‬
‫او دستیار یکی دیگر از اخترشناسان برجسته‪ ،‬تیکو براهه بود‪.‬‬
‫کپلر در سال ‪ 1610‬متوجه استفاده گالیله از تلسکوپ برای رصد آسمان شد و‬
‫به زودی خود به یکی از مشتاقان رصد تلسکوپی آسمان بدل شد‪.‬‬
‫‪Images: Wikipedia‬‬
‫‪Image: Wikipedia‬‬
‫کپلر خود با کمک تلسکوپ به رصد جهار قمر بزرگ مشتری پرداخت و در سال‬
‫‪ 1611‬کتابی در باره نظریه تلسکوپ منتشر ساخت‪.‬‬
‫زمان نگار تولد تلسکوپ‬
‫هانس لیپرش ی‬
‫درخواست ثبت اختراع‬
‫تلسکوپ را به دولت هلند‬
‫تقدیم کرد‪.‬‬
‫نخستین عینک های دستی توسط یک شخص‬
‫غیر حرفه ای در پیزا ‪ ،‬ایتالیا ساخته شدند‪.‬‬
‫‪Images: Wikipedia‬‬
‫‪c. 1350‬‬
‫‪1608‬‬
‫‪Images: Wikipedia‬‬
‫جزییات چهره هوگ اهل پروانس‬
‫‪(Hugh de Provence) 1352‬‬
‫عینک عادی اختراع شد و‬
‫ساخت عدسیهای تلسکوپی پیشرفت کرد‬
‫‪c. 1286‬‬
‫‪Timeline of the birth of the telescope‬‬
‫سپتامبر‬
‫)‪Image: Il Saggiatore (1613‬‬
‫)?( سپتامبر – اکتبر‬
‫‪Image: Galileo Project‬‬
‫‪1611‬‬
‫‪1609‬‬
‫‪1610‬‬
‫گالیله عملکرد تلسکوپ‬
‫خود را به قانونگذاران‬
‫ونیزی نشان داد‪.‬‬
‫امکان خرید‬
‫تلسکوپ از‬
‫فروشگاههای‬
‫پاریس وجود‬
‫داشت‪.‬‬
‫‪Image: Galileo Project‬‬
‫ژانویه‬
‫آگوست‬
‫‪c. 1609‬‬
‫گالیله تلسکوپ خود را به سوی مشتری‬
‫نشانه رفت و اقمار بزرگ آن را‬
‫رصد کرد‪.‬‬
‫‪Image: Universe Review‬‬
‫یوهانس کپلر قوانین نوری عدسیها را‬
‫تشریح کرد و طرحی از یک تلسکوپ نجومی‬
‫ارایه داد که از دو آینه محدب ساخته می‬
‫شد‪ ( .‬تلسکوپ کپلری)‬
‫جوالی‬
‫گالیله و دیگران‪ ،‬اهله زهره را رصد‬
‫کردند‪.‬‬
‫گالیله تلسکوپ خود را به سوی‬
‫ماه نشانه رفت‪.‬‬
‫توماس هریوت‪،‬‬
‫شاید برای نخستین‬
‫بار ماه را با تلسکوپ‬
‫رصد کرده باشد‪.‬‬
IYA 2009 Secretariat
Hubble European Space Agency Information Centre
Space Telescope-European Coordinating Facility
ESO – Garching – Munich – Germany
Contact:
Pedro Russo/: [email protected]
www.asi.ir : ‫ انجمن نجوم ایران‬-‫هماهنگ کننده ملی سال نجوم در ایران‬