Transcript รศ.ดร.อภิชัย เทอดเทียนวงษ์ สถาบันการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้ าธนบุรี การรับรู้ของคุณ กิจกรรมต่อไปนี้ให้คุณบอกสี ของคำ ตัวอย่ำง เช่น แดง ให้คุณ บอกว่ำน้ ำเงิน รี บบอกให้เร็ วที่สุดเท่ำที่จะทำได้ทนั ทีที่สีต่ำงๆ ปรำกฏขึ้น บนจอ เมื่ออ่ำนเสร็ จลองจับเวลำของตัวคุณเองดู.

รศ.ดร.อภิชัย เทอดเทียนวงษ์
สถาบันการเรียนรู้
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้ าธนบุรี
1
2
การรับรู้ของคุณ
กิจกรรมต่อไปนี้ให้คุณบอกสี ของคำ ตัวอย่ำง เช่น
แดง ให้คุณ
บอกว่ำน้ ำเงิน รี บบอกให้เร็ วที่สุดเท่ำที่จะทำได้ทนั ทีที่สีต่ำงๆ ปรำกฏขึ้น
บนจอ เมื่ออ่ำนเสร็ จลองจับเวลำของตัวคุณเองดู
3
แดง
ม่ วง
เขียว
นา้ ตาล
ส้ ม
สี อะไรเอ่ ย?
ฟ้า
นา้ เงิน
ดา
ชมพู
เหลือง
นา้ ตาล
เหลือง
เขียว
นา้ เงิน
แดง
ชมพู
ม่ วง
แสด
เหลือง
เทา
4
การรับรู้ของคุณ
อีกครั้ง
ตั้งสติให้ดี
จับเวลำของคุณ
รอสัญญำณ . . . . . . . . . . . . . . . .
5
สี อะไรเอ่ ย? (อีกที)
แดง ฟ้า
ม่ วง นา้ เงิน
เขียว ดา
นา้ ตาล ชมพู
ส้ ม เหลือง
นา้ ตาล
เหลือง
เขียว
นา้ เงิน
แดง
ชมพู
ม่ วง
แสด
เหลือง
เทา
6
How powerful are brain and
mind?
7
เรื่องน่ ารู้เกีย่ วกับ ‘สมอง’



90% ของควำมรู ้ดำ้ นสมองทั้งหมด เพิ่งเกิดขึ้นในช่วง 15 ปี ที่ผำ่ นมำ ซึ่ง
ถ้ำเทียบกับ 5,000 ปี ของอำรยะธรรมของมนุษย์ หรื อยิง่ ถ้ำเทียบกับ
3,500,000 ปี ของวิวฒั นำกำรของมนุษย์ ถือว่ำพัฒนำไปช้ำมำก
มนุษย์เพิง่ รู ้จกั ตำแหน่งของสมองเมื่อประมำณ 500 ปี ที่ผำ่ นมำ โดยก่อน
หน้ำนั้นมนุษย์คิดว่ำ ‘หัวใจ’ คือสมอง
โดยเฉลี่ยแล้ว มนุษย์ใช้สมองได้เพียง 3% ของศักยภำพของสมอง
ทั้งหมดเท่ำนั้น
8
สมอง





ประกอบด้ วยเซลล์สมอง(Neuron) ประมาณ 1 ล้านล้านเซลล์
นิวรอนแต่ ละเซลล์สามารถทาปฏิกริ ิยา(เคมี) ได้ อกี 100,000 เซลล์ใน
หลากหลายวิธี
สมองแยกการทางานเป็ น 2 ส่ วน คือ ซ้ ายและขวา
ด้ านซ้ ายทางานด้ านตรรกะ ภาษา เหตุผล ตัวเลข ระบบ ฯลฯ
ส่ วนด้ านขวาทางานด้ านศิลปะ จินตนาการ มิติ ฯลฯ
9
How the brain work
10
How the brain work
11
12
การคิดเชิงวิพากษ์
13
การคิดเชิงวิพากษ์
(Critical Thinking)

คือทักษะการคิดเกีย่ วกับ ความตั้งใจทีจ่ ะพิจารณาตัดสิ น
เรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยการไม่ เห็นคล้ อยตามข้ ออ้ างต่ างๆ
แต่ ต้งั คาถามท้ าทาย หรือโต้ แย้ งข้ ออ้ างนั้นเพื่อเปิ ด
แนวทางความคิดออกสู่ ทางทีแ่ ตกต่ าง อันนาไปสู่ การ
แสวงหาคาตอบทีส่ มเหตุสมผล
14
ขั้นตอนของการคิดเชิงวิพากษ์
1. ระบุปัญหา
2. วิเคราะห์
3. สรุปและประเมินผล
15
ขั้นตอนของการคิดเชิงวิพากษ์
1. ระบุปัญหา
 ถำมคำถำมตัวเองโดยใช้หลัก 5W 1H หรื อ 5Why
 พยำยำมพูดหรื อบรรยำยตัวปัญหำออกมำ
 อภิปรำยร่ วมกับผูอ้ ื่น
16
ปุจฉา
5W 1H
 What
 When
 Where
 Who
 Why
 How
Five Why
Why
ตั้งเป้ ำหมำยหรื อระบุประเด็นในกำรคิดให้ชดั เจน
Why
Why
Why
Why
17
ปุจฉา





จะเกิดอะไรขึ้น ถ้ำหำก ...........................................................................
เรื่ องนี้น่ำสนใจมำก มีเหตุผลอะไรถึงต้อง ..............................................
ดูเหมือนว่ำเรำคิดถี่ถว้ นทุกอย่ำงแล้ว แต่เรำลองคิดถึงเรื่ อง.......นี้หรื อยัง
มีทำงเลือกอื่นที่นอกเหนือจำกนี้อีกไหม?
จะเป็ นอย่ำงไร ถ้ำหำก ............................................................................
ที่มา คิดอย่างมีก๋ ึน
แปลจาก
18
business think
ผังก้ างปลา
ความคิด
วิตกกังวล
สาเหตุของ
ความเครียด
ครอบครัว
ครอบครัวตั้งควำมหวังสูง
ควำมกลัว
รู ้สึกต่ำต้อยในหมู่ญำติพี่นอ้ ง
ทำงร่ ำงกำย
สมอง
ความผิดปกติ
ทำควำมผิด
อำรมณ์รุนแรง
พฤติกรรม
19
แผนผังความคิดแบบใยแมงมุม (Web)
ญีป่ ุ่ น
อเมริกนั
ขนมจีบ
จีน
หูฉลาม
อาหาร
เวียดนาม
ไทย
อิตาเลียน
20
ขั้นตอนของการคิดเชิงวิพากษ์
2.
วิเคราะห์
 ประมวลข้อมูล ทั้งด้ำนข้อมูล
 วิเครำะห์และเลือกข้อมูลที่จะใช้ในกำรคิดได้
 ประเมินข้อมูลได้
 ใช้หลักเหตุผลในกำรพิจำรณำข้อมูลและเสนอ
คำตอบ/ทำงเลือกที่สมเหตุสมผลได้

ตัวอย่ำงคำถำมที่จะฝึ กให้คิดวิเครำะห์ ได้แก่ อะไรคือ
ข้อแตกต่ำง อะไรคือผลที่ได้ จงเปรี ยบเทียบ จง
แยกแยะ ประโยคต่อไปนี้จริ งหรื อไม่อย่ำงไร
21
ผังพาเรโต (Pareto)
22
ฮีสโทแกรม (Histogram)
23
ขั้นตอนของการคิดเชิงวิพากษ์
3. สรุปและประเมินผล
 ต้องเลือกทำงเลือกที่เหมำะสมโดยพิจำรณำถึง
ผลที่จะตำมมำและคุณค่ำหรื อควำมหมำยที่
แท้จริ งของสิ่ งนั้น เลือกทำงเลือกหรื อลง
ควำมเห็นในประเด็นที่คิดได้
24
จงหาจานวนรูปต่ างๆทีจ่ ะทาให้ ตาชั่ง c สมดุล
25
จงหำจำนวนผลแอบเปิ้ ลที่จะทำให้ตำชัง่ c สมดุล
26
จงหำจำนวนดวงอำทิตย์ที่จะทำให้ตำชัง่ c สมดุล
27
d=?
28
e=?
29
ฝึ กสมอง









คำถำมต่อไปนี้ถำมโดย Einstein เขำกล่ำวว่ำคน 98% ในโลกนี้ไม่
สำมำรถแก้ปัญหำนี้ได้ คุณจะเป็ นหนึ่งในจำนวน 2% นั้นได้หรื อไม่?
มีบำ้ น 5 หลัง แต่ละหลังมีสีแตกต่ำงกัน
คนที่อำศัยอยูแ่ ต่ละหลังมีเชื้อชำติต่ำงกัน
ทั้ง 5 คนนี้ ดื่มเครื่ องดื่มต่ำงชนิดกัน สูบบุหรี่ ต่ำงยีห่ อ้ กัน และมีสตั ว์เลี้ยง
ต่ำงกัน
คนอังกฤษอำศัยอยูใ่ นบ้ำนสี แดง
คนสวีเดนเลี้ยงสุ นขั
คนเดนมำร์คดื่มชำ
บ้ำนหลังสี เขียวอยูด่ ำ้ นซ้ำยของบ้ำนสี ขำว (they are also next door to
each other)
เจ้ำของบ้ำนหลังสี เขียวดื่มกำแฟ
30
ฝึ กสมอง











คนที่สูบบุหรี่ Pall Mall เลี้ยงนก
เจ้ำของบ้ำนหลังสี เหลืองสูบหรี่ ยหี่ อ้ Dunhill
คนที่มีบำ้ นอยูต่ รงกลำงดื่มนม
คนนอร์เวย์อยูบ่ ำ้ นหลังแรก
คนที่สูบบุหรี่ ยหี่ อ้ Blend มีบำ้ นอยูถ่ ดั จำกคนที่เลี้ยงแมว
คนที่เลี้ยงม้ำอยูบ่ ำ้ นถัดจำกคนที่สูบบุหรี่ Dunhill
คนที่สูบบุหรี่ Blue Master ดื่มเบียร์ดว้ ย
คนเยอรมัณสูบบุหรี่ Prince
คนนอร์เวย์อยูบ่ ำ้ นถัดจำกบ้ำนหลังสี ฟ้ำ
คนที่สูบบุหรี่ Blend มีเพื่อนบ้ำนคนที่ดื่มน้ ำ
คาถามคือ ใครเลีย้ งปลา?
31
32
การคิดเชิงสร้ างสรรค์
(Creative Thinking)
“กำรคิดเชิงสร้ำงสรรค์” หมำยถึง กำรขยำยขอบเขต
ควำมคิดเดิมออกไปจำกกรอบควำมคิดที่มีอยู่ สู่
ควำมคิดใหม่ๆ ที่ไม่เคยมีมำก่อน เพื่อค้นหำคำตอบที่
ดีที่สุดสำหรับปัญหำที่เกิดขึ้น
33
Fluency
ความคิดคล่ องตัว
Elaboration
ความคิดละเอียดลออ
Creativity
Flexibility
ความคิดยืดหยุ่น
Originality
ความคิดริเริ่ม
34
มีสี่เหลีย่ มจัตุรัสจานวนกีร่ ู ป
35
มีสำมเหลี่ยมจำนวนด้ำนเท่ำกี่รูป
36
37
Mind Mapping
38
Six Thinking Hats
39
แผนผังความคิดแบบวงจร (The Circle)
กลัน่ ตัวเป็ น
หยดนา้
ฝน
เมฆ
ไอนา้ รวมตัว
ตกลงมา
แหล่งน้ ำ
ไอน้ ำ
วัฏจักรของฝน
ระเหย
40
Project-based Learning
41
การเรียนร้ ู แบบบูรณาการ
มหาวิทยาลัย
ภาคอุตสาหกรรม
ผู้เรียน
42
บูรณาการ
ทฤษฎี
ปฏิบัติ
ประยุกต์
43
การเรียนร้ ู แบบบูรณาการ
ทักษะการเรียนรู้ และการคิด
ความรู้ ทางวิชาการ ทักษะการทาโครงงาน
44
การเรียนร้ ู แบบบูรณาการ
45
การสร้ างแรงจูงใจ
“มนุษย์น้ นั เป็ นสิ นทรัพย์ที่สาคัญที่สุดขององค์กร”
ความใฝ่ รู้
 สิ่ งที่คุณรู ้อำจทำร้ำยคุณ
ยึดติดกับควำมคิดเก่ำ
กำรมีอตั ตำที่สูงเกินไป

ผูบ้ ริ หำรระดับกลำงต้องรับบทบำทในกำรเป็ น Facilitator
46
การเรียนรู้ ระดับบุคคล



มีโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพ ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ
สร้ างระบบสารสนเทศและติดตั้งเทคโนโลยีทที่ นั สมัย เพือ่ เผยแพร่
ข่ าวสารข้ อมูลและความรู้
มีระบบประเมินผลการปฏิบัติงานเพือ่ มุ่งหรือปรับให้ เกิดการเรียนรู้หรือ
การพัฒนา (โดยพิจารณาจากแฟ้มพัฒนางาน)
47
การเรียนรู้ ร่วมกันเป็ นทีม
ถ่ ายทอด สอนประสบการณ์ แบ่ งปัน



ส่ งเสริมให้ มีการเรียนรู้แบบเป็ นทีม
จัดให้ มีการประชุ มเชิงเสวนา
ให้ มีการเรียนรู้ข้ามสายงาน
48
การบริหารคลังความรู้
เหตุการณ์
EVENTS
ประสบการณ์
หรือข้ อมูล
DATA
การแสวงหา
แนวทางแก้ไข
การสั่ งสม
ข้ อมูลความรู้
ความรู้
INFORMATION KNOWLEDGE
ภูมปิ ัญญา
WISDOM
การปฏิสัมพันธ์
การทดสอบ การประสานเข้ ากับความรู้ เดิม
การจัดจาแนก
การพิสูจน์
การประยุกต์ ใช้
การจัดหมวดหมู่ การสร้ างเป็ นหลักการ
การเผยแพร่
49
50