Ustawa z dnia 29 września o rachunkowości (Dz.U. z 2002r. Nr 76, poz.
Download
Report
Transcript Ustawa z dnia 29 września o rachunkowości (Dz.U. z 2002r. Nr 76, poz.
Ustawa z dnia 29 września o rachunkowości (Dz.U. z
2002r. Nr 76, poz. 694 ze zm.)
dostępna na www.mf.gov.pl
Podstawy rachunkowości,
red. S. Sojak, J. Stankiewicz,
TNOiK, Toruń 2008
zwany dalej podręcznikiem
Gierusz B., Podręcznik samodzielnej nauki
księgowania, ODDK Gdańsk, 2009
Gierusz J. Plan kont z komentarzem,
Handel, prdukcja, usługi, ODDK, Gdańsk,
2009
Turyna J., Rachunkowość finansowa,
Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa, 2008
Dyżur konsultacyjny
Środa 13.00 – 14.00
Pokój 232 II piętro
Dyżury dla studentów
zaocznych na stronie www
Egzamin
Forma: testowa, jednokrotnego wyboru
Pytania: wyświetlane na ekranie, ilość: 40
Odpowiedzi: wprowadzane do karty odpowiedzi
Charakter pytań: łatwe , tylko teoria.
Próg zaliczenia : 60% tj., 24 poprawne odpowiedzi
Termin: w okresie przewidzianym na sesję, do ustalenia.
PYTANIA ???
związane ze sferą organizacyjną
Rachunkowość
???
Definicje
„Rachunkowość
jest
szczególnym
rodzajem
jednostkowej ewidencji gospodarczej. Stanowi ona
system ciągłego w czasie ujmowania, grupowania,
prezentowania i interpretowania wyrażonych w
pieniądzu i bilansujących się, ogólnych i szczegółowych
danych liczbowych o działalności gospodarczej i
sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej”
Skrzywan
„Rachunkowość
jest
szczególnym
systemem
informacyjnym o charakterze retro- i prospektywnym,
który ma monopol na ustalanie wyniku finansowego i
kondycji finansowej podmiotu gospodarczego w
pewnym okresie czasu”.
Brzezin
Rachunkowość możemy określić jako pewien system:
- identyfikacji,
- pomiaru,
- przetwarzania i przekazywania informacji finansowych
o sytuacji majątkowej i osiągniętych wynikach - służący
celom sprawozdawczym i decyzyjnym różnych
podmiotów (użytkowników).
Rachunkowość jest swoistym językiem, którym posługuje
się świat gospodarczy - językiem wykorzystującym sobie
tylko znane metody, zasady, koncepcje i standardy
Red. Sojak, Stankiewicz, Podstawy rachunkowości , TNOIK Toruń, 2008, str. 19
Rachunkowość
???
Cele
„… stwarzanie podstaw liczbowych do podejmowania
decyzji na różnych szczeblach zarządzania”.
Wielgórska J.: Pojęcie rachunkowości – jej zadania i cele. Prawo
Przedsiębiorcy 1994 nr 19, s. 24.
„… dokonanie pomiaru, wyceny i ewidencji zdarzeń
gospodarczo-finansowych, przedstawienie rzetelnego
obrazu sytuacji finansowej i majątkowej, ochronę
majątku, dostarczenie informacji decydentom jednostki
oraz odbiorcom zewnętrznym zgodnie z prawem”; Jak z
powyższego wynika rachunkowość służy celom:
informacyjnym, kontrolnym, rozliczeniowym, pomiaru i
wyceny składników majątkowych, ewidencyjnym,
bilansowym,
ustalania
wyniku
finansowego,
menedżerskim,
statystycznym,
fiskalnym,
ubezpieczeniowym, analitycznym”.
Roza – Michalski A.: Zrozumieć rachunkowość. Agencja Wydawnicza
Interfart: Łódź 1998, s. 20 – 21.
„... pomiar i prezentacja bogactwa w kategoriach znanych
ekonomiście”
1. „ Pomiar zasobów bodących własnością konkretnych jednostek
gospodarczych.
2. Odzwierciedlanie roszczeń w stosunku do tych jednostek oraz
udziałów w nich.
3. Pomiar zmian w tych zasobach, roszczeniach i udziałach.
4. Wiązanie zmian z konkretnymi okresami
5. Wyrażanie powyższych miar i zmian w kategoriach pieniądza jako
wspólnego mianownika.”
„System rachunkowości służy nie jakiemuś jednemu celowi, lecz tych
celów jest kilka, np. prawne, społeczne, gospodarcze, ekologiczne”
Gmytrasiewicz M., Karmańska A.: Rachunkowość Finansowa. Difin: Warszawa
2002, s. 13.
„… poprawny pomiar i ocena wyników działalności gospodarczej i
sytuacji finansowej podmiotów”.
Micherda B.: Znowelizowane prawo o rachunkowości w kształtowaniu podejścia do
kosztów i wyników jednostek gospodarczych. Problemy rachunkowości 2004 nr 1, s. 3.
„… rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i
finansowej oraz wyniku finansowego”.
Art. 4 ust. 1 ustawy z 29.09.1994 r. o rachunkowości
Rachunkowość
???
Zadania
Zadaniem rachunkowości jest:
1. dostarczenie
informacji
niezbędnych
do
podjęcia
prawidłowych decyzji (dla różnych szczebli zarządzania,
bieżących i okresowych, ogólnych i szczegółowych),
2. umożliwienie przeprowadzenia kontroli i korekt prowadzonej
działalności (wewnętrznej i zewnętrznej),
3. tworzenie podstaw liczbowych do bieżącej i okresowej analizy
działalności jednostki (porównania w czasie i w przestrzeni),
4. dostarczanie informacji o stanie majątkowym i sytuacji
finansowej odbiorcom zewnętrznym (aparat skarbowy,
jednostki nadrzędne, GUS, akcjonariusze - udziałowcy,
inwestorzy itp.)”.
Kida E. Podstawy rachunkowości. Prawo Finansowe 1995 nr 11, s.63 – 65.
Realizacji głównego celu rachunkowości podporządkowane są
następujące zadania rachunkowości:
1. dostarczenie różnym szczeblom zarządzania jednostką
gospodarczą bieżących i okresowych informacji liczbowych
ogólnych i szczegółowych, niezbędnych do podejmowaniu
prawidłowych decyzji,
2. umożliwienie wykonywania finansowo-księgowej kontroli
wewnętrznej i zewnętrznej działalności jednostki i jej sytuacji
majątkowej,
3. tworzenie podstaw liczbowych do bieżącej i okresowej analizy
działalności jednostki przez porównywanie z poprzednim
okresem, planami, podobnymi jednostkami,
4. tworzenie podstaw liczbowych do analizy sytuacji i wyników
działalności jednostki gospodarczej przez budżet (urzędy
skarbowe), jednostki nadrzędne, urzędy statystyki państwowej,
akcjonariuszy, udziałowców, inwestorów itp.”
Wielgórska J.: Pojęcie rachunkowości – jej zadania i cele. Prawo Przedsiębiorcy 1994 nr
19, s. 24 – 25.
Rachunkowość
???
Funkcje
Rachunkowość jako system informacyjny
ma do spełnienia szereg funkcji.
Najważniejsze z nich to:
›
›
›
›
›
informacyjna,
kontrolna,
analityczna,
optymalizacyjna,
sprawozdawcza.
Red. Sojak, Stankiewicz, Podstawy rachunkowości , TNOIK Toruń, 2008, str. 20
Funkcja informacyjna polega na
tworzeniu informacji finansowych o
procesach gospodarczych
zachodzących w jednostce
Funkcja kontrolna przejawia się w
umożliwieniu dokonywania kontroli
wykonania planów np. kosztów,
zakupów, sprzedaży itp.
Funkcja analityczna umożliwia badanie i
interpretację osiągniętych wyników
finansowych.
Funkcja optymalizacyjna związana jest z
dostarczaniem informacji finansowych
służących do podejmowania decyzji
gospodarczych zgodnie z rachunkiem
ekonomicznym.
Funkcja sprawozdawcza przejawia się w
okresowym sporządzaniu sprawozdań
finansowych obrazujących całokształt
działalności jednostki za określony czas.
Rachunkowość
zajmuje się danymi i
informacjami o charakterze
finansowym.
Źródłem tych danych są operacje
gospodarcze, które są zdarzeniami
gospodarczymi charakteryzującymi
się:
› wyrażeniem w mierniku pieniężnym
› wywieraniem wpływu na majątek lub/i
sytuację finansową jednostki
gospodarczej.
Rachunkowość ma charakter
podmiotowy.
› Oznacza to, że prowadzi ona ewidencję
operacji gospodarczych dla jednostki
wyodrębnionej pod względem
organizacyjnym i majątkowym.
› Podmiotami rachunkowości mogą być
jednostki prowadzące działalność
zarobkową (komercyjne) i niezarobkową
(non-profit) bez względu na ich formę
prawną.
Za podmiot rachunkowości uznaje się każdą jednostkę
wyodrębnioną majątkowo, prowadzącą rachunkowość.
Wyodrębnienie majątkowe może mieć charakter:
• formalnoprawny (wyodrębnienie jest usankcjonowane
prawnie, np. wpis przedsiębiorcy do odpowiedniego
rejestru),
• umowny (wyodrębnienie ma charakter wyłącznie
umowny, np. wydzielenie w ramach jednostki
wielozakładowej zakładów prowadzących odrębną
rachunkowość).
Wyodrębnienie formalno-prawne
ABC Sp. z o.o.
XYZ S.A.
Wyodrębnienie umowne (dywizjonalizacja działalności)
ABC Sp. z o.o.
Zakład X
Zakład Y
Jak z powyższego wynika, podmiotem rachunkowości
może być:
• wyodrębniony w ramach struktury organizacyjnej
jakiegoś przedsiębiorstwa, zakład (oddział),
• podmiot gospodarczy, który może działać w jednej z
wielu form organizacyjno-prawnych:
jako osoba prawna (np. spółka akcyjna,
przedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia),
jako jednostka organizacyjna nieposiadająca
osobowości prawnej (np. spółka cywilna, osoba
fizyczna),
grupa jednostek powiązanych kapitałowo.
Dane
Dane
Dane w ujęciu pieniężnym
Dane
Dane
Dane
RACHUNKOWOŚĆ
Informacje
Odbiorcy
informacji
Praktyczna realizacja ww. funkcji
ukształtowała strukturę rachunkowości.
W literaturze poświęconej
rachunkowości możemy spotkać dwa
podejścia do rachunkowości:
RACHUNKOWOŚĆ
FINANSOWA
ZARZĄDCZA
Rachunkowość finansowa
Rachunkowość
finansowa
jest
zorientowana
na
zewnętrznych
użytkowników informacji finansowych.
Dostarcza im ich w postaci sprawozdań
finansowych, a więc bilansu, rachunku
zysków i strat, i innych sprawozdań
przewidzianych
Ustawą
o
rachunkowości.
Analizuje zdarzenia przeszłe (ex-post)
Rachunkowość finansowa jest ściśle określona przepisami
prawa.
1. Ustawa z dnia 29 września 1994 o rachunkowości,
(zawsze aktualny tekst na www.mf.gov.pl)
2. Rozporządzenia Ministra Finansów
Celem regulacji prawnych jest:
- zapewnienie wykazywaniu w sprawozdaniach
finansowych zgodnego z rzeczywistością obrazu
majątkowego, finansowego oraz osiągniętych wyników,
- zapewnienie porównywalności sprawozdań różnych
podmiotów.
Użytkownicy i zakres informacji pochodzących z rachunkowości
finansowej
Odbiorcy
Właściciele
Zarząd
Pracownicy i
związki zawodowe
Kredytodawcy i
pożyczkodawcy
Kontrahenci
Instytucje
centralne
Lokalna
społeczność
Zakres
-
wartość kapitału
wartość firmy
dywidendy
efektywność zarzadzania
-
poziom wynagrodzenia
możliwość kontynuacji pracy
możliwości zwrotu kredytów i pożyczek
potwierdzenie istnienia wierzytelności
ocena ryzyka handlowego
możliwości spłaty zobowiązań i należności
polityka podatkowa
statystyka
możliwości zatrudnienia
podatki lokalne
ochrona środowiska naturalnego
Rachunkowość zarządcza
Rachunkowość zarządcza jest zorientowana na
wewnętrznych
użytkowników informacji. Jest to
system gromadzenia, klasyfikacji, agregacji, analizy i
prezentowania
informacji
finansowych
i
niefinansowych, wspomagających kierowników w
procesie podejmowania decyzji i kontroli.
Dostarcza
informacji
będących
bazą
do
podejmowania decyzji gospodarczych długo- i
krótkoterminowych, do planowania i kontroli
działalności.
Mniej jest w niej narzuconych rozwiązań prawnych,
więcej indywidualnej inwencji zależnej od
bieżących, niekoniecznie powtarzalnych, potrzeb
menedżerów związanych z samodzielnym
zarządzaniem firmą.
Różnice pomiędzy rachunkowością finansową i zarządczą
Kryterium
Rachunkowość finansowa
Rachunkowość zarządcza
Użytkownicy
Głównie usytuowani na
zewnątrz Przedsiębiorstwa
Głównie menedżerowie
usytuowani we wnątrz
przedsiębiorstwa
Wymagania
prawne
Regulacje prawne: ustawa o
rachunkowości, kodeks
handlowy, Prawo
podatkowe, akty prawne
ministra finansów, Komisji
Papierów Wartościowych,
międzynarodowe
Standardy rachunkowości
itp.
Brak regulacji prawnych.
Prowadzenie
zależy od kierownictwa
przedsiębiorstwa.
Stosuje jednolite zasady
nadrzędne np. wycenę
zapasu według kosztu
historycznego.
Może stosować każdą użyteczną
dla podejmowania decyzji zasadę
np. obok kosztu hi
Storycznego koszt odtworzenia,
wartość likwidacyjną netto
czywartość ekonomiczną.
Przyjęte zasady
Zachowuje wymagane
cechy dokładności,
prawidłowości, ciągłości,
sprawdzalności, istotności
itp. Zapewniające
wiarygodność i rzetelność
danych.
Zorientowana jest na istotność,
szybkość i koszt informacji. Jest
explicite nastawiona na cel, tj.
dostarcza „różnych kosztów
dla różnych celów".
Wymiar czasowy
Odwzorowuje zdarzenia
przeszłe, a więc generuje
informacje historyczne.
Koncentruje się głównie na
informacjach przeszłych
związanych z procesem podej
mowania decyzji np. wariantowe
projekcje przychodów i kosztów,
przepływów pieniężnych. Dane z
przeszłości wykorzystywane są
przy stosowaniu mechanizmu
sprzężenia zwrotnego, dając
informacje do zarządzania „przez
wyjątki" i „przez cele".
Częstotliwość
Obowiązuje ścisła
periodyzacja:
rok obrotowy, kwartał
miesiąc.
Elastyczne cykle sprawozdawcze
dostoso
wane do konkretnej sytuacji.
Dokładność
Szczegółowe sprawozdania (i
raporty) sporządzane do użytku
Zakres
Sprawozdania sporządzane
wewnętrznego według
sporządzanych
dla przedsiębiorstwa jako
ośrodków odpowiedzialności,
sprawozdań
całości.
produktów, linii produkcyjnych
i raportów
kanałów sprzedaży itp.
Pomiar danych finansowych i
Pomiar wartościowy
Rodzaj danych
niefinansowych ilościowych i
objętych pomiarem danych historycznych.
jakościowych.
Sama stanowi organ
Rewizja księgowa i
kierowniczej kontro
kontrola fiNansowa zewnętrzna (przez li efektywności i skuteczności
Rodzaj kontroli
stosując kryteria i mierniki
biegłych rewidentów) i
motywujące.
wewnętrzna
- majątek,
- źródła finansowania majątku.
MAJĄTEK
?
ŹRÓDŁO FINANSOWANIA MAJĄTKU
Majątek (aktywa) - rozumie się przez to:
- kontrolowane przez jednostkę zasoby
majątkowe o wiarygodnie określonej
wartości,
- powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń,
- które spowodują w przyszłości wpływ do
jednostki korzyści ekonomicznych,
Art. 3.1.12) UoR
Źródła finansowania majątku
(pasywa)
Ustawowa definicja:
brak
Źródła finansowania majątku
(pasywa)
Własne
(Kapitały własne)
Obce
(Zobowiązania)
Zobowiązania
Ustawowa definicja:
Wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek
wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej
wartości, które spowodują wykorzystanie już
posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.
Art. 3.1.20) UoR
Kapitały własne
Ustawowa definicja:
Brak
Kapitał własny=
Aktywa - Zobowiązania
Kapitał własny stanowi wartościowy odpowiednik
składników majątku, które zostały wniesione do
przedsiębiorstwa przez założycieli (właścicieli) lub
pochodzą z przeznaczenia części wygospodarowanego
zysku na cele rozwojowe.
Mogą mieć
pieniężną.
postać
rzeczową,
niematerialną
lub
Zestawienie:
BILANS
Majątek - Aktywa
Żródła finansowania majątku Pasywa
Suma wartości aktywów = Suma wartości pasywów
Aktywa
Aktywa trwałe
?
Aktywa obrotowe
Pasywa
Kapitały własne
Zobowiązania
Aktywa trwałe:
to aktywa jednostki, które nie są
zaliczane do aktywów obrotowych
Art. 3.1.13) UoR
Aktywa obrotowe:
część aktywów jednostki, które w
przypadku:
a) aktywów rzeczowych, o których mowa
w pkt 19 - są przeznaczone do zbycia lub
zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia
bilansowego lub w ciągu normalnego
cyklu operacyjnego właściwego dla danej
działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12
miesięcy,
b) aktywów finansowych, są płatne i
wymagalne lub przeznaczone do zbycia
w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego
lub od daty ich założenia, wystawienia lub
nabycia, albo stanowią aktywa pieniężne,
c)
należności
krótkoterminowych
obejmują ogół należności z tytułu dostaw i
usług oraz całość lub część należności z
innych
tytułów
niezaliczonych
do
aktywów finansowych, a które stają się
wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia
bilansowego,
Aktywa
Pasywa
Aktywa trwałe
Kapitały własne
I. Wartości niematerialne i
prawne
I. Kapitał podstawowy
II. Rzeczowe aktywa trwałe
II. Pozostałe kapitały
w tym
III. Należności długoterminowe
- Kapitał rezerwowy
- Kapitał zapasowy
IV. Inwestycje długoterminowe
Aktywa obrotowe
I. Zapasy
II. Należności
krótkoterminowe
III. Inwestycje
krótkoterminowe
- Wynik finansowy
Zobowiązania
I. Długoterminowe
- kredyty i pożyczki
- dłużne pap. wartościowe
- inne
II. Krótkoterminowe
- kredyty i pożyczki
- dłużne pap. wartościowe
- środki pięniężne
- inne ( wobec pracowników,
dostawców, budżetu, itp.)
IV. Rozliczenia międzyokresowe
IV. Rozliczenia międzyokresowe
Wartości niematerialne i prawne - rozumie się przez to,
nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów
trwałych, prawa majątkowe nadające się do
gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym
okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok,
przeznaczone do używania na potrzeby jednostki,
a w szczególności:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne,
licencje, koncesje,
b) prawa do wynalazków, patentów, znaków
towarowych, wzorów użytkowych oraz
zdobniczych,
c) know-how.
Środki trwałe - rozumie się przez to, rzeczowe aktywa trwałe i
zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej
użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i
przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w
szczególności
a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania
wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące
odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do
lokalu użytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Środki trwałe w budowie - rozumie się przez to zaliczane do
aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu
lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego,
Inwestycje - rozumie się przez to aktywa
nabyte w celu osiągnięcia korzyści
ekonomicznych wynikających z przyrostu
wartości tych aktywów, uzyskania z nich
przychodów
w
formie
odsetek,
dywidend (udziałów w zyskach) lub
innych pożytków, w tym również z
transakcji handlowej, a w szczególności
aktywa finansowe oraz te nieruchomości
i wartości niematerialne i prawne, które
nie są użytkowane przez jednostkę, lecz
zostały nabyte w celu osiągnięcia tych
korzyści
Rzeczowych aktywa obrotowe (zapasy) rozumie się przez to materiały nabyte w celu
zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub
przetworzone przez jednostkę produkty gotowe
(wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku
produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w
celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym
Zapasy
Materiały
Produkcja Produkty
w toku
gotowe
Towary
- przychody,
- koszty.
Przychody ?
- przychód jest związany ze sprzedażą ?
- przychód jest związany z wpływem
środków pieniężnych ?
Tak ale nie tylko.
Tak ale nie tylko i nie zawsze.
Sprzedaż
Przychód - zawsze
Wpływ
gotówki
Odroczona
płatność
(należność)
Kompensata
Barter
(wymiana dóbr
lub usług)
Przychody i zyski
Definicja ustawowa:
uprawdopodobnione powstanie w okresie
sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o
wiarygodnie określonej wartości, w formie
zwiększenia
wartości
aktywów,
albo
zmniejszenia
wartości
zobowiązań,
które
doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub
zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż
wniesienie środków przez udziałowców lub
właścicieli,
Art. 3.1.30) UoR
Wpływ osiągnięcia przychodu na bilans
A
+
P
A
+
Suma A = Suma P
P
+ +
lub
A
P
+
Suma A = Suma P
Suma A = Suma P
Przychód powstaje również w
przypadku:
- otrzymania darowizny rzeczowej lub pieniężnej,
- otrzymania nieodpłatnych świadczeń w naturze,
- otrzymania dotacji i subwencji (!!!),
- umorzenia zobowiązania np. kredytu
Koszty ?
- koszt jest związany z zakupem ? Nie zawsze, raczej rzadko
- Koszt jest związany z wydatkiem
pieniężnym
Tak ale nie tylko i nie zawsze.
Koszty i straty
Definicja ustawowa:
uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie
sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o
wiarygodnie określonej wartości, w formie
zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia
wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą
do
zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia
jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie
środków przez udziałowców lub właścicieli,
Art. 3.1.31) UoR
Wpływ poniesienia kosztu na bilans
A
-
P
A
P
-
-
-
Suma A = Suma P
lub
A
P
+
Suma A = Suma P
Suma A = Suma P
Czy koszt powstaje przy zakupie środków trwałych
na przykład za gotówkę ?
NIE
A
P
+
Suma A = Suma P
Czy koszt powstaje przy zakupie materiałów za gotówkę ?
NIE
A
+
-
P
Suma A = Suma P
Rachunek zysków i strat jest
zestawieniem przychodów i kosztów,
zysków i strat osiągniętych i poniesionych
w roku obrotowym.
Jest w stosunku do bilansu zestawieniem
dynamicznym
Zbudowany w oparciu o typy działalności
Wykonywanych przez każdą jednostkę:
1. Działalność podstawowa (operacyjna)
2. Pozostała działalność operacyjna
3. Działalność finansowa
4. Efekty zdarzeń nadzwyczajnych
5. Obciążenia wyniku finansowego
I. Działalność podstawowa
1. Przychody ze sprzedaży
2. Koszty działalności operacyjnej
II. Wynik na sprzedaży
III. Pozostała działalność operacyjna
1. Pozostałe przychody operacyjne
2. Pozostałe koszty operacyjne
IV. Wynik na działalności operacyjnej
V. Działalność finansowa
1. Przychody finansowe
2. Koszty finansowe
VI. Wynik na działalności gospodarczej
VII. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
1. Zyski nadzwyczajne
2. Straty nadzwyczajne
VIII. Wynik finansowy brutto
IX. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
1. PDOP
2. Inne
X. Wynik finansowy netto -> bilans
Operacje gospodarcze i ich wpływ na sytuację majątkową i
finansową jednostki
Operacje gospodarcze - zdarzenia mające wpływ na
sytuację majątkową, finansową lub/i osiągnięte wyniki
Cztery rodzaje wpływu operacji gospodarczych na bilans:
1. Operacje tylko w aktywach
2. Operacje tylko w pasywach
3. Operacje w aktywach i w pasywach zwiększające sumę
bilansową
4. Operacje w aktywach i pasywach zmniejszające sumę
bilansową
Operacja tylko w aktywach
A
P
Operacja tylko w pasywach
A
+
-
P
+
-
Suma A = Suma P
Suma A = Suma P
Operacje w aktywach i pasywach
A
P
+ +
Suma A = Suma P
A
-
P
-
Suma A = Suma P
Tabelaryczne przedstawianie wpływu operacji
gospodarczych na bilans
Przykład Spółka ABC Sp. z o.o.:
Jednostka posiada na początek roku następujące składniki aktywów i
pasywów
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Środki trwałe
Materiały
Zobowiązania krótkoterminowe
Należności krótkoterminowe
Gotówka w kasie
Kapitał własny
20.000
15.000
13.000
2.000
10.000
34.000
Bilans otwarcia dla Spółki ABC Sp. z o.o.
AKTYWA
A. Aktywa trwałe
PASYWA
20 000,00 A. Fundusze własne
I. Wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
I. Kapitał podstawowy
20 000,00
III. Należności długoterminowe
IV. Inwestycje długoterminowe
V. Długoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe
III. Wynik finansowy
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
I. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i
pożyczek
II. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze
27 000,00 specjalne
1. Kredyty i pożyczki
II. Należności krótkoterminowe
2 000,00
2. Inne zobowiązania
III.Inwestycje krótkoterminowe
10 000,00
1. Środki pieniężne
2. Pozostałe aktywa finansowe
C. Krótkoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
34 000,00
II. Pozostałe kapitały
15 000,00
I. Zapasy rzeczowych aktywów obrotowych
34 000,00
10 000,00
-
13 000,00
13 000,00
13 000,00
3. Fundusze specjalne
III. Rezerwy na zobowiązania
-
IV. Rozliczenia międzyokresowe
-
1. Rozliczenia miedzyokresowe przychodów
2. Inne rozliczenia miedzyokresowe
Suma aktywów
47 000,00 Suma pasywów
47 000,00
W okresie sprawozdawczym miały miejsce
następujące operacje bilansowe:
1. Zakupiono za gotówkę materiały 5.000
2. Spłacono cześć zobowiązań gotówką 6.000
3. Odbiorca spłacił całość należności gotówką do kasy
4. Zakupiono środek trwały zapłata w terminie
późniejszym 10.000
5. Spłacono zobowiązania za zakupiony środek trwały
zaciągając kredyt krótkoterminowy ??
Aktywa
Treść operacji
BO
Środki
trwałe
20 000
1. materiały za gotowkę
Pasywa
Należnoś
Materiały ci krótk.
15 000
2 000
5 000
BZ
10 000
34 000
13 000
- 2 000
-
6 000
41 000
2 000
41 000
10 000
10 000
20 000
-
1 000
47 000
47 000
- 6 000
30 000
-
- 5 000
2. spłata zobow. gotówką
3. spłata należności
gotowka
4. Zakup ŚT zapłata
potem
5. Spłata zob. kredytem
kr.
Kasa
Kapitał
własny
Kredyt
Zobowiąza krótkoter Suma
nia w/dost.
m.
bilansowa
34 000
51 000
10 000
10 000
51 000
7 000
10 000
51 000
Bilans zamknięcia dla Spółki ABC Sp. z o.o.
AKTYWA
A. Aktywa trwałe
PASYWA
30 000,00 A. Fundusze własne
I. Wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
I. Kapitał podstawowy
30 000,00
III. Należności długoterminowe
B. Aktywa obrotowe
I. Zapasy rzeczowych aktywów
obrotowych
II. Należności krótkoterminowe
III.Inwestycje krótkoterminowe
1. Środki pieniężne
II. Pozostałe kapitały
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
I. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i
pożyczek
II. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze
21 000,00 specjalne
20 000,00
1 000,00
1 000,00
2. Pozostałe aktywa finansowe
C. Krótkoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
34 000,00
III. Wynik finansowy
IV. Inwestycje długoterminowe
V. Długoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
34 000,00
-
17 000,00
17 000,00
1. Kredyty i pożyczki
10 000,00
2. Inne zobowiązania
7 000,00
3. Fundusze specjalne
III. Rezerwy na zobowiązania
-
IV. Rozliczenia międzyokresowe
-
1. Rozliczenia miedzyokresowe przychodów
2. Inne rozliczenia miedzyokresowe
Suma aktywów
51 000,00 Suma pasywów
51 000,00
Urządzeniem służącym do ewidencji operacji
gospodarczych jest konto księgowe
Konta bilansowe - ewidencjonują pozycje bilansu
1. Konta aktywów
2. Konta pasywów
Konta wynikowe - ewidencjonują pozycje rachunku
zysków i strat
1. Konta kosztów
2. Konta przychodów
Konta budżetowe - ewidencjonują pozycje budżetu
1. Konta dochodów
2. Konta wydatków
Konta pozabilansowe - ewidencjonują przyszłe zdarzenia
Winien
Konto aktywów
Ma
SP.
Zwiększenia
wartości
aktywów
Zmniejszenia
Wartości
aktywów
SK = Obroty Wn –
Obroty Ma
Winien
Konto pasywów
Ma
SP.
Zmniejszenia
wartości
pasywów
SK = Obroty Ma –
Obroty Wn
Zwiększenia
wartości
pasywów
Powiązanie kont bilansowych z bilansem
Konta bilansowe
w roku 2007
konto aktywów
Konta bilansowe
w roku 2008
konto aktywów
saldo końcowe
konto aktywów
konto pasywów
Bilans na 31.12.2007
Aktywa
saldo końcowe
konto aktywów
saldo początkowe
saldo końcowe
saldo końcowe
konto aktywów
Pasywa
saldo początkowe
saldo początkowe
konto aktywów
saldo początkowe
konto pasywów
saldo początkowe
saldo końcowe
konto pasywów
konto pasywów
Powiązanie kont wynikowych z bilansem
Konta wynikowe
w roku 2007
konto przychodów
Konta wynikowe
w roku 2008
konto przychodów
Sp = 0
konto wynik finansowy
bilansowe
Bilans na 31.12.2007
konto przychodów
konto kosztów
konto kosztów
obow. obc. wyniku fin.
Aktywa
Saldo końcowe
Pasywa
konto przychodów
Sp = 0
konto kosztów
Sp = 0
konto kosztów
Sp = 0
obow. obc. wyniku fin.
Sp = 0
Podział kont
Podział poziomy
Polega na podziale konta głównego na konta
analityczne na których ewidencjonuje się operacje
gospodarcze dotyczącego różnych podmiotów lub
składników majątku, kategorii budżetowych.
Poziomy podział podmiotowy konta
Zobowiązania wobec
dostawców
Zobowiązania wobec
Dostawcy A
Konto syntetyczne
Zobowiązania wobec
Dostawcy B
Konta
analityczne
Poziomy podział przedmiotowy konta
Środki trwałe
Konto syntetyczne
Grunty
Budynki i budowle
Konta
analityczne
Maszyny i urzadzenia
Pojazdy
Podział pionowy
Polega na wyodrębnieniu z konta głównego kont, na
których ewidencjonowane będą operacje gospodarcze
o odmiennym charakterze ekonomicznym od
pozostałych. Przykład konto środki trwałe:
Strona Winien
1. Zakup śordka twałego
2. Niedpłatne otrzymanie środka trwałego
3. Wytworzenie we własnym zakresie
Strona Ma
Sprzedaż środka trwałego
Nieodpłatne przekazanie środka trwałego
Zużucie środka trwałego
Operacja zużycia środka trwałego jest odmienna
ponieważ przy pozostałych operacjach następuje
zmiana właściciela środka trwałego a w przypadku
tej operacji tylko zmniejszenie jego wartości. W
związku z tym wszystkie zapisy związane ze zuzyciem
środków trwałych przeniesiono na nowe konto
Umorzenie środków trwałych
Winien
Środki trwałe
Ma
1. Zakup
1. Sprzedaż
2. Otrzymanie
2. Darowizna
3. Wytworzenie
3. Zużycie
Umorzenie (zużycie)
środków trwałych
Konto korygujące
do konta Środki trwałe
3. Zużycie
Plan kont - wykaz kont syntetycznych wraz z ich
trzycyfrowymi numerami oraz zasadami ich
funkcjonowania.
Konta grupowane w zespoły, powiązane są ze
sobą zawartością merytoryczną.
Zespoły:
0- Majątek trwały
1- Środki pieniężne i rachunki bankowe
2- Rozrachunki i roszczenia
3- Materiały i towary
4- Koszty według rodzajów i ich rozliczenie
5- Koszty według typów działalności
6- Produkty
7- Przychody i koszty ich uzyskania
8- Kapitały rezerwy i wynik finansowy.
Nadrzędna zasada rachunkowości :
zasada prawdziwego i wiernego
obrazu (true and fair view)
Art. 4 pkt 1 UoR
Obliguje ona jednostki do przedstawiania
rzeczywistej sytuacji majątkowej i finansowej
oraz wyniku finansowego.
zasada prawdziwego i wiernego obrazu (true
and fair view)
Umowa
Zdarzenie Operacja
gospodarcza
Dokument
Zaksięgowanie
dokumentu
Sprawozdanie
finansowe
W celu zachowania zasady prawdziwego i wiernego
obrazu należy:
• prowadzić bieżącą rejestrację operacji
gospodarczych w sposób gwarantujący rzetelne,
prawidłowe i kompletne ich ujęcie,
• dokonywać zapisów w porządku chronologicznym
(według dat) i systematycznym (z przypisaniem do
kont),
• udokumentowywać zapisy księgowe,
• okresowe weryfikować prawidłowość i poprawność
zapisów,
• przeprowadzać właściwą wycenę aktywów i
pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego,
• sporządzać sprawozdania finansowe.
Zasady rachunkowości wynikające z zasady nadrzędnej
Art. 4.2.
„Zasada wyższości treści nad formą”
Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje
się w księgach rachunkowych i wykazuje w
sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią
ekonomiczną.
Majątek trwały
?
Majątek obrotowy
Zależy po co kupiony
W salonie samochodowym
Towar = majątek obrotowy
Art. 5. 1.
„Zasada ciągłości”
Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy
stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych
latach obrotowych jednakowego grupowania operacji
gospodarczych ,… tak aby za kolejne lata informacje z
nich wynikające były porównywalne.
Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich
zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej
samej wysokości, w otwartych na następny rok
obrotowy księgach rachunkowych.
BZ 2010
Aktywa
Pasywa
BO 2011
=
Aktywa
Pasywa
Art. 5. 1.
„Zasada kontynuacji działalności”
Przyjmuje się założenie, że jednostka będzie
kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości
działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez
postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba , że
jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym.
Dającą się przewidzieć przyszłością jest okres 1 roku.
12 miesięcy
12 miesięcy
Art. 6. 1.
„Zasada memoriału”
W księgach rachunkowych jednostki należy ująć
wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz
przychody i obciążające ją koszty związane z tymi
przychodami dotyczące danego roku obrotowego,
niezależnie od terminu ich zapłaty.
Zasada memoriału
Zasada kasowa
Koszt
Zapłata za koszt
Art. 6. 1.
„Zasada współmierności”
Dla zapewnienia współmierności przychodów i
związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów
danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty
lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz
przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które
jeszcze nie zostały poniesione.
Przychody ze sprzedaży
2010
Koszty
produkcji
2011
Koszty
produkcji
Art. 7.1.
„Zasada ostrożności”
Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując
rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty),
z zachowaniem zasady ostrożności. W szczególności należy w tym
celu w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość,
uwzględnić:
1) zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników
aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów
amortyzacyjnych lub umorzeniowych;
3) wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski
nadzwyczajne;
4) wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty
nadzwyczajne;
5) rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki
innych zdarzeń.
Art. 7.3.
„Zasada zakazu kompensaty”
Wartość poszczególnych składników aktywów i
pasywów, przychodów i związanych z nimi
kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych
ustala się oddzielnie. Nie można kompensować
ze sobą wartości różnych co do rodzaju
aktywów i pasywów, przychodów i kosztów
związanych z nimi oraz zysków i strat
nadzwyczajnych.
W jaki sposób można nabyć składnik majątku ?
Zakup
Cena nabycia
Nieodpłatne otrzymanie
Cena rynkowa
lub
wartość godziwa
Wytworzenie we
własnym zakresie
Koszt wytworzenia
Cena nabycia - cena zakupu składnika aktywów,
obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez
podlegających odliczeniu podatku od towarów i
usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku
importu powiększona o obciążenia o charakterze
publicznoprawnym oraz powiększona o koszty
bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem
składnika aktywów do stanu zdatnego do używania
lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami
transportu,
jak
też
załadunku,
wyładunku,
składowania lub wprowadzenia do obrotu, a
obniżona o rabaty, opusty, inne podobne
zmniejszenia i odzyski.
Konstrukcja ceny nabycia:
Cena należna sprzedającemu
Kiedy i na jakich
- VAT podlegający odliczeniu
zasadach ???
+ wydatki związane z doprowadzeniem
składnika majątku do możliwości
jego używania
- VAT podlegający odliczeniu od tych wydatków
= cena nabycia
VAT
Podatek od towarów i usług
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(Dz. U. z dnia 5 kwietnia 2004 r. Nr 54, poz. 535)
Naliczony
Należny
zakup
sprzedaż
Podmiot płaci podatek w cenie
nabywanych dóbr i usług
23%, 8%, 3%, 0%, zw.
Podmiot dolicza do ceny
Sprzedawanych dóbr i usług
23%, 8%, 3%, 0%, zw.
VAT do zapłaty/zwrotu z US = należny - naliczony
Kiedy można odliczyć VAT naliczony od należnego ?
Art. 86.
1. W zakresie, w jakim towary i usługi są
wykorzystywane
do
wykonywania
czynności
opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do
obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego,
z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i
19 oraz art. 124.
WYŁĄCZENIA
ZASADA
GENERALNA
ZAKUP
Podatek naliczony
ODLICZENIE ??
ZAKUP
Podatek naliczony
ODLICZENIE ??
SPRZEDAŻ opodatkowana
23%, 8%, 3%, 0%
TAK
SPRZEDAŻ zwolniona z VAT
np. usługi finansowe
NIE
zwolniona z VAT
ZAKUP
Podatek naliczony
ODLICZENIE ??
SPRZEDAŻ
CZĘŚCIOWE
opodatkowana
22%, 7%, 3%, 0%
ILE ?
W takim stosunku w jakim pozostaje sprzedaż opodatkowana do
całkowitej sprzedaży. Stosunek określany jest na podstawie
ostatniego roku podatkowego.
W przypadku rozpoczynania działalności występuje się z wnioskiem
o określenie proporcji do Naczelnika US
PRZYKŁAD
Jednostka nabyła środek trwały
Wartość netto 10.000,00
VAT
2.300,00
Do zapłaty
12.300,00
Określić wartość początkową przy założeniu że nie było innych wydatków:
a) Jednostka dokonuje sprzedaży jedynie opodatkowanej VAT
b) Jednostka dokonuje sprzedaży jedynie zwolnionej z VAT
c) Jednostka dokonuje sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej w
stosunku 50/50 i środek trwały jest przeznaczony na potrzeby jednego
i drugiego rodzaju sprzedaży.
Ad a) cena nabycia = 12.300 – 2.300 = 10.000
Ad b) cena nabycia = 12.300 – =
12.300
Ad c) cena nabycia = 12.300 – 1.150 = 11.150
Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty
pozostające w bezpośrednim związku z
danym produktem oraz uzasadnioną część
kosztów
pośrednio
związanych
z
wytworzeniem tego produktu.
Koszty bezpośrednie obejmują wartość
zużytych materiałów bezpośrednich, koszty
pozyskania
i
przetworzenia
związane
bezpośrednio z produkcją i inne koszty
poniesione w związku z doprowadzeniem
produktu do postaci i miejsca, w jakich się
znajduje w dniu wyceny.
Przedsiębiorstwo produkcyjne:
Ponoszone koszty
Koszty wytworzenia
Bezpośrednie
Pośrednie
Koszty działalności
Koszty bezpośrednie
?
Można przypisać do
Konkretnego produktu bez
konieczności kalkulacji
(na podstawie dokumentu
źródłowego)
Możliwość
przypisania do
produktu
Koszty pośrednie
Aby przypisać je do
konkretnego produktu należy
dokonać jakicholwiek obliczeń
(kalkulacji)
Koszt wytworzenia produktu =
+ Koszty bezpośrednie
- materiały bezpośrednie
- płace bezpośrednie z narzutami
- inne koszty bezpośrenie
+ Cześć kosztów pośrednich
przypadających na dany produkt
Cena sprzedaży netto (rynkowa netto) składnika
aktywów możliwa do uzyskania na dzień bilansowy
cena jego sprzedaży, bez podatku od towarów i
usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o
rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz
koszty związane z przystosowaniem składnika
aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży,
a powiększoną o należną dotację przedmiotową.
Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto
danego składnika aktywów, należy w inny sposób
określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy.
Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę,
za jaką dany składnik aktywów mógłby
zostać wymieniony, a zobowiązanie
uregulowane na warunkach transakcji
rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i
dobrze poinformowanymi,
niepowiązanymi ze sobą stronami.
Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje
duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany
przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w
przyszłości w znaczącej części lub w całości
przewidywanych korzyści ekonomicznych.
Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego
doprowadzającego wartość składnika aktywów
wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny
sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do
ustalonej w inny sposób wartości godziwej.
Salon samochodowy
Rocznik 2010
Cena nabycia 200.000 zł
Cena sprzedaży 230.000 zł
2010
Trwała utrata wartości =
Cena nabycia
-Aktualna możliwa do
uzyskania cena sprzedaży
Trwała utrata wartości
Rocznik 2010
Cena sprzedaży 190.000 zł
2011
200.000 zł
190.000 zł
10.000 zł
Prowadzenie ksiąg rachunkowych jest jednym z elementów
rachunkowości jednostki
W skład rachunkowości, oprócz prowadzenia ksiąg
wchodzą:
1) przyjęte zasady (polityka) rachunkowości,
2) okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą
inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,
3) wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku
finansowego,
4) sporządzanie sprawozdań finansowych,
5) gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych
oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą,
6) poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań
finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.
W myśl artykułu 13 uor, na księgi rachunkowe
składają się zbiory zapisów księgowych i ich sum
oraz sald, które tworzą:
- dziennik,
- księgę główną,
- księgi pomocnicze,
- zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej
oraz sald kont ksiąg pomocniczych,
- wykaz składników aktywów i pasywów
(inwentarz).
Dziennik jest chronologicznym zestawieniem
operacji gospodarczych zarejestrowanych w
księgach rachunkowych. Zapisy w dzienniku
muszą być kolejno numerowane, a sumy zapisów
(obroty) liczone w sposób ciągły. Sposób
dokonywania zapisów w dzienniku powinien
umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze
sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami
księgowymi.
Księga główna zawiera zapisy o zdarzeniach
gospodarczych w ujęciu systematycznym. Ujęcie
systematyczne oznacza zaewidencjonowanie zdarzenia
gospodarczego zgodnie z przyjętą w jednostce
systematyką przydziału operacji gospodarczych do
poszczególnych elementów tworzących księgę główną.
Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące
uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi
głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako
wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont),
komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami
i zapisami na kontach księgi głównej.
Kolejność umieszczania zapisów w księgach rachunkowych:
chronologicznie
Dziennik
Chronologicznie
i
systematycznie
Księga
główna
(syntetyka)
Księgi pomocnicze
Konta księgi głównej tworzone są w
przedsiębiorstwie na podstawie przyjętego
podziału na zespoły oraz ogólnych zasad
tworzenia
kont
opisanych
w
polityce
rachunkowości.
W
polskiej
praktyce
rachunkowości przyjęło się, że konta księgi
głównej (konta syntetyczne) oznaczane są
trzycyfrowym numerem konta
na przykład
010 - Środki trwałe,
100 - Gotówka w kasie,
701 - Przychody ze
gotowych)
sprzedaży
wyrobów
Konta ksiąg pomocniczych (konta analityczne,
analityka) są uszczegółowieniem i uzupełnieniem
zapisów
kont
syntetycznych.
Podręcznikowym
przykładem zależności pomiędzy kontem syntetycznym
a kontami analitycznymi jest grupa kont związanych ze
środkami trwałymi. Środki trwałe ewidencjonowane są
na koncie 010 - Środki trwałe.
010 - Środki trwałe
Konto księgi głównej (syntetyka)
Konta
księgi
pomocniczej
(analityka)
010-1 Grunty
010-2 Budynki i
budowle
010-3 Maszyny i
urządzenia
010-4 Środki
transportu
010-5 Pozostałe
środki trwałe
Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się w
sposób
trwały,
bez
pozostawiania
miejsc
pozwalających na późniejsze dopiski lub zmiany.
Zapis księgowy powinien zawierać co najmniej:
- datę dokonania operacji gospodarczej,
- określenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu
księgowego stanowiącego podstawę zapisu oraz jego
datę, jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji,
- zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że
należy posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub
kodów,
- kwotę i datę zapisu,
- oznaczenie kont, których dotyczy.
Cechy poprawnie prowadzonych ksiąg
rachunkowych
Cecha
Charakterystyka cechy
Rzetelność
Zapisy dokonane w księgach odzwierciedlają stan rzeczywisty
Bezbłędność
Do ksiąg wprowadzono kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do
zaksięgowania w danym miesiącu dowody księgowe, zapewniono ciągłość
zapisów oraz bezbłędność działania stosowanych procedur obliczeniowych.
Sprawdzalność
Umożliwienie stwierdzenia poprawności dokonanych w nich zapisów, stanów
(sald) oraz działania stosowanych procedur obliczeniowych.
Cechy poprawnie prowadzonych ksiąg
rachunkowych c.d.
Prowadzone na bieżąco
1.
Informacje pochodzące z ksiąg umożliwiają sporządzenie w terminie
obowiązujących jednostkę sprawozdań finansowych i innych,
sprawozdań, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozliczeń
finansowych,
2.
zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej są sporządzane
przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej niż
na koniec miesiąca, a za rok obrotowy - nie później niż do 85 dnia po
dniu bilansowym,
3.
ujęcie wpłat i wypłat gotówką, czekami i wekslami obcymi oraz
obrotu detalicznego i gastronomii następuje w tym samym dniu, w
którym zostały dokonane.
Zapisy na kontach ksiąg rachunkowych
w księdze głównej
(pomiędzy kontami
syntetycznymi)
w księgach pomocniczych
(zapisy pomiędzy kontem syntetycznym
a jego kontami analitycznymi)
zasada zapisu podwójnego
(zbilansowanego),
- przynajmniej na dwóch kontach,
- po przeciwnych stronach kont,
- w tej samej kwocie po przeciwnych
stronach.
zasada zapisu powtarzanego
- po tej samej stronie konta
analitycznego co konta
syntetycznego,
- w tej samej kwocie na koncie
syntetycznym .
Błędy księgowe
zaksięgowanie operacji
nieprzestrzeganie
zasady zapisu podwójnego gospodarczej
niezgodnie z treścią
operacji gospodarczej
Skreślenie błędnego
zapisu
Storno księgowe
czarne
czerwone
Przykład
Pani Krystyna, księgowa w firmie ABC sp. z o.o. księgując wyciąg
bankowy popełniła błąd. Operację zapłaty zobowiązania wobec
dostawcy zamiast z rachunku bankowego zaksięgowała z kasy.
Zapisy w księgach wyglądały następująco:
Wn
Sp.
Wn
Kasa
Ma
10 000,00
5 000,00
1)
Sp.
Bieżący rachunek Ma
bankowy
23 000,00
1)
Wn Zobowiązania wobec Ma
dostawców
5 000,00
5 000,00 Sp.
Storno czarne
Wn
Sp.
2)
Wn
Kasa
Ma
10 000,00
5 000,00
5 000,00
1)
Sp.
Bieżący rachunek Ma
bankowy
23 000,00
5 000,00
1)
3)
3)
Wn Zobowiązania wobec Ma
dostawców
5 000,00
5 000,00
Sp.
5 000,00
2)
5 000,00
Storno czerwone
Wn
Sp.
Wn
Kasa
Ma
10 000,00
5 000,00
- 5 000,00
1) Sp.
2)
Bieżący rachunek Ma
bankowy
23 000,00
5 000,00
3)
Wn Zobowiązania wobec Ma
dostawców
5 000,00
5 000,00 Sp.
1)
2) - 5 000,00
5 000,00
3)