Zarządzanie środowiskowe

Download Report

Transcript Zarządzanie środowiskowe

Slide 1


Slide 2


Slide 3

Zarządzanie środowiskowe można określić jako taki sposób zarządzania
działaniami (procesami) organizacji niekorzystnie wpływającymi na stan
środowiska, aby ten wpływ maksymalnie minimalizować.
ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKOWE ≠ ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM

zarządzanie
środowiskiem
zintegrowane z
ogólnym systemem
zarządzania np. w
przedsiębiorstwie
lub gminie

zarządzanie
użytkowaniem,
ochroną i
kształtowaniem
środowiska, czyli
zarządzanie ochroną
środowiska w
szerokim tego słowa
znaczeniu.


Slide 4

ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKOWE W INSTYTUCJACH PUBLICZNYCH

UPOWSZECHNIANIE
I STOSOWANIE
ZASAD TRWAŁEGO,
ZRÓWNOWAŻONEGO
ROZWOJU
PODNOSZENIE SPRAWNOŚCI DZIAŁANIA
ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
(New Public Management)


Slide 5

Normy ISO 9000 – powszechnie uznawane za podstawę budowania systemów
zarządzania jakością we wszystkich organizacjach, bez względu na rodzaj ich
działalności. Normy te zawierają terminologie, wymagania i wytyczne dotyczące
wprowadzania, doskonalenia i kontrolowania systemu zarządzania jakością.
Obok narzędzi wspólnych dla sektora prywatnego i publicznego powstawały
narzędzia adresowane i w pełni dostosowane do potrzeb sektora publicznego.
W Europie najbardziej znanym przykładem w tej dziedzinie jest :
WSPÓLNA METODA OCENY CAF
(ang. The Common Assessment Framework).


Slide 6


Slide 7

Metodę CAF opracowano w następstwie porozumienia zawartego pomiędzy
odpowiedzialnymi za administrację ministrami krajów członkowskich UE.

Przed metodą CAF postawiono cztery zasadnicze cele:
1.

wprowadzenie i utrwalanie zasad kompleksowego zarządzania jakością w
administracji publicznej, poprzez stosowanie i objaśnianie metody
samooceny

2.

ułatwienie samooceny organizacji sektora publicznego, podejmowanej w
celu sformułowania diagnozy i podjęcia działań doskonalących

3.

stworzenie pomostu łączącego różne modele stosowane w zarządzaniu
jakością

4.

ułatwienie wzajemnego uczenia się pomiędzy organizacjami sektora
publicznego


Slide 8

W metodzie CAF uwzględnione zostały kwestie zarządzania środowiskowego.
Kryterium 8: Społeczne wyniki działalności zdefiniowane zostało jako: Wyniki osiągane
przez organizację w zakresie zaspokajania potrzeb i oczekiwań społeczności lokalnej,
całego społeczeństwa, a także społeczności międzynarodowej. Mogą one dotyczyć tego,
jak organizacja podchodzi do – i działa na rzecz:
- jakości życia
- oraz ochrony środowiska i zasobów naturalnych.
Kryterium 8 metody CAF ocenia zamierzony i niezamierzony wpływ na społeczeństwo,
tzn. całkowite oddziaływanie organizacji wykraczające poza jej główną
misję/umocowanie ustawowe czy podstawowe kierunki działania – odnosi się to m.in. do
wpływu na środowisko naturalne.


Slide 9


Slide 10

ISO 14001 jest jednym ze standardów Międzynarodowej Organizacji
Normalizacyjnej (International Organization for Standardization), stosowanym od
1996 roku.
Polska wersja Normy, wydana przez Polski Komitet Normalizacyjny, pochodzi z
2005 r. i ma oznaczenie
PN-EN ISO 14001:2005.
Norma pozwala zbudować System Zarządzania Środowiskowego w oparciu o tzw.
podejście procesowe, uwzględniające ciągłe doskonalenie w działaniach danej
organizacji w oparciu o założenia tzw. cyklu Deming’a (PDSA - ang. Plan-DoStudy-Act):

ZAPLANUJ

WYKONAJ

ZBADAJ

POPRAW


Slide 11


Slide 12

Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu (EMAS) (ang. Eco-Management
and Audit Scheme) ustanowiony został rozporządzeniem Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) NR 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie
dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we
Wspólnocie.
Celem EMAS jest wspieranie ciągłej poprawy efektów działalności środowiskowej
organizacji przez wdrażanie przez organizacje:
systemów

zarządzania środowiskowego,

systematyczną,

obiektywną i okresową ocenę efektywności takich systemów,

dostarczanie

informacji o efektach działalności środowiskowej,

prowadzenie

otwartego dialogu ze społeczeństwem i innymi zainteresowanymi

stronami
aktywne

zaangażowanie pracowników organizacji oraz odpowiednie szkolenia.


Slide 13

W Art. 2 rozporządzenia EMAS zostały zdefiniowane kluczowe pojęcia. Poniżej
zestawiono najważniejsze z nich:
Polityka środowiskowa – oznacza ogólne zamiary i kierunek działania organizacji w
odniesieniu do efektów jej działalności środowiskowej w kształcie wyrażonym formalnie
przez najwyższe kierownictwo, w tym zgodność ze wszystkimi mającymi zastosowanie
wymaganiami prawnymi dotyczącymi środowiska, a także zobowiązanie do ciągłej
poprawy efektów działalności środowiskowej. Stwarza ona ramy dla działania oraz
wyznaczenia celów i zadań środowiskowych.

System zarządzania środowiskowego – oznacza część ogólnego systemu

zarządzania, która obejmuje strukturę organizacyjną, czynności planowania, zakres
odpowiedzialności, praktyki, procedury, procesy i zasoby służące rozwijaniu, wdrażaniu,
osiąganiu, przeglądowi i utrzymaniu polityki środowiskowej oraz zarządzaniu aspektami
środowiskowymi.


Slide 14

Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu EMAS (Dz.U. z 2011 nr 178 poz. 1060).
Ustawa określa instytucje właściwe do wykonywania zadań wynikających z
przepisów prawa UE.
Krajowy system ekozarządzania i audytu (EMAS) tworzą:
Minister właściwy do spraw środowiska
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska – prowadzi rejestr organizacji
zarejestrowanych w systemie, zwany dalej "rejestrem EMAS"

Polskie Centrum Akredytacji - prowadzi akredytację weryfikatorów

środowiskowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o
systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935 oraz z 2011 r. Nr
102, poz. 586) oraz przepisami rozporządzenia (WE) nr 1221/2009


Slide 15


Slide 16

Zielone zamówienia oznaczają politykę, w ramach której podmioty publiczne włączają
kryteria i/lub wymagania środowiskowe do procedur udzielania zamówień publicznych
oraz poszukują rozwiązań minimalizujących negatywny wpływ wyrobów i usług na
środowisko w całym cyklu życia.
Podejmowane działania powinny dotyczyć w szczególności wspierania rozwiązań
energo-, wodo-, i materiałooszczędnych, które w dużej mierze są także efektywne
kosztowo, tym samym mogą być atrakcyjne dla zamawiających z uwagi na korzyści
ekonomiczne w krótko- i w długookresowej perspektywie.
14 czerwca 2010 r. Rada Ministrów przyjęła
"Krajowy plan działań w zakresie zrównoważonych
zamówień publicznych na lata 2010-2012”


Slide 17


Slide 18

Program zmian zwany Zielone Biuro to zestaw prostych działań zmierzających
do poprawy funkcjonowania biura oraz wprowadzenia proekologicznego
podejścia do organizacji miejsca pracy.
Podstawowym założeniem jest zmniejszenie kosztów działalności poprzez
minimalizację zużycia energii, wody czy też papieru przy jednoczesnym
zwiększaniu świadomości ekologicznej pracowników i kontrahentów.
Program Zielone Biuro ma na celu doprowadzenie do zmniejszenia
oddziaływania biura na środowisko poprzez trzy kluczowe działania:
1.
2.
3.

mądre zakupy
efektywne wykorzystanie zasobów biurowych
odpowiedzialna gospodarkę odpadami


Slide 19

Cele "zielonego biura":


ograniczanie negatywnego wpływu biur na środowisko przy równoczesnym
obniżaniu kosztów ich funkcjonowania: poprzez gospodarowanie papierem,
wodą, energią, minimalizacja odpadów;



tworzenie możliwości angażowania się w długofalowe projekty na rzecz
ochrony środowiska i społeczności lokalnych, w partnerskiej współpracy
pomiędzy biznesem, samorządem, szkołami i organizacjami pozarządowymi;



podejmowanie wspólnych przedsięwzięć służących ochronie środowiska np.
współpraca w zakresie zakupów odpowiednich materiałów lub organizacji
odbioru odpadów;



promocja nowych, pro-środowiskowych
rozwiązań technicznych i organizacyjnych
służących obniżeniu kosztów funkcjonowania biur.


Slide 20

Korzyści z uczestniczenia w programie "zielone biuro" :


obniżenie kosztów funkcjonowania dzięki
materiałami, energią, wodą i odpadami;



ograniczenie zanieczyszczenia środowiska;



bardziej świadome i praktyczne przestrzeganie obowiązujących przepisów ochrony
środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy;



wprowadzanie nowych rozwiązań technicznych i technologicznych;



wykorzystywanie ochrony środowiska do usprawnienia zarządzania biurem;



wizerunek biura przyjaznego dla środowiska - pomocny w zdobyciu nowych,
wrażliwych ekologicznie klientów;



udział w ogólnopolskiej inicjatywie - platforma wymiany doświadczeń, reprezentacja
na różnych szczeblach, możliwości współpracy, wspólna Promocja.

bardziej

racjonalnej

gospodarce


Slide 21

Proces osiągania celów „Zielonego Biura” składa sie z 10 kroków:












Krok pierwszy – Zrozum cele i założenia programu.
Krok drugi – Wylicz ewentualne korzyści wynikające z wdrożenia programu.
Krok trzeci – Uzyskaj wsparcie personelu zarządzającego i pracowników.
Krok czwarty – Wykonaj audyt ekologiczny.
Krok piaty – Poinformuj podmioty współpracujące o zamiarze realizacji programu.
Krok szósty – Opracuj program naprawczy i politykę środowiskową.
Krok siódmy – Rozwijaj i wdrażaj opracowany program.
Krok ósmy – Monitoruj postępy.
Krok dziewiąty – Stale analizuj uzyskiwane dane i rezultaty.
Krok dziesiąty – Certyfikuj uzyskane efekty.

Jednostkom najbardziej zaangażowanym, które osiągną dobry poziom zielonego
zarządzania przyznawany jest przez niezależną Kapitułę Certyfikat "Zielonego Biura".


Slide 22


Slide 23

Jednostki organizujące spotkania, imprezy, szkolenia, wydarzenia (tzw. eventy),
mogą również uwzględniać aspekty ekologiczne w procesie ich przygotowania i
realizacji.
Pomocne w tym są wskazania normy BS 8901 (Specification for a sustainable
event management system with guidance for use), opracowane w 2007 r. przez
Brytyjski Instytut Standardów.
Jest to obecnie najbardziej wymagająca norma w dziedzinie "odpowiedzialnego" i
"zrównoważonego" zarządzania spotkaniami i imprezami (Meetings & Events).
Norma BS 8901 opiera się na trzech priorytetach:
1. zmniejszenia negatywnego wspływu na środowisko naturalne,
2. pozytywnego oddziaływania na lokalną społeczność,
3. redukcji kosztów produkcji i eksploatacji.


Slide 24

Certyfikat BS 8901 mogą otrzymać organizatorzy spotkań i imprez, którzy opracują i
wdrożą system "odpowiedzialnego" i "zrównoważonego" zarządzania.
Jednostki samorządowe organizując np. imprezy publiczne powinny brać pod uwagę
kwestie związane z:



dostawą zamawianych produktów i usług i ich logistyką
(np. minimalizując potrzeby transportowe dostawców
i uczestników),



zamawianiem proekologicznych produktów na catering,



selektywnym zbieraniem odpadków po żywności i napojach,



oszczędzaniem energii elektrycznej stosując proekologiczne
oświetlenie itp.


Slide 25

Żywność i catering

zamawiaj posiłki z lokalnych i
sezonowych produktów (unikaj
gatunków zagrożonych
wyginięciem np. łosoś bałtycki,
sola, tuńczyk błękitno płetwy

zapewnij dania
wegetariańskie
w menu

zwróć uwagę na określony
procent żywności
wyprodukowany metodami
ekologicznym

zamawiaj posiłki przygotowywane
z regionalnych produktów

zadbaj o
pojemniki do
segregacji
odpadów upewnij się, że
są dobrze
oznakowane i
łatwo
widoczne.

używaj napoje
(typu sok, woda)
w dużych
opakowaniach,
nie jednorazowe
butelki soku
zapewnij wodę
mineralna z
lokalnych źródeł.

Niedopuszczalne są:
plastikowa zastawa
np. plastikowe kubki
do picia wody,
plastikowe
mieszadełka,
jednorazowe
opakowania
(śmietanka
powinna być w
dzbanuszku).

zwróć uwagę w jaki
sposób są dostarczane
produkty i półprodukty

Cel:
minimalizacja
odpadów


Slide 26

Sekretariat spotkania i obsługa logistyczna spotkania:
 drukuj materiały konferencyjne na papierze ekologicznym,
 poinformuj o tym że broszura została wyprodukowana na papierze ekologicznym,
 drukuj dwustronnie,
 zapewnij sprzęt audio-video energooszczędny,
 ogranicz oświetlenie, ogrzewanie, klimatyzację do minimum

Lokalizacja spotkania:
 wybierz miejsce do którego łatwo jest dojechać komunikacją publiczną,
 poinformuj uczestników spotkania jak dojechać na miejsce spotkania - prześlij mailem
rozkład jazdy np. autobusów czy pociągów.
Opracowany został poradnik dotyczący organizacji
spotkań w zielonym standardzie.


Slide 27

www.ekorozwoj.ews21.pl