Transcript Projekt KLIMADA Opracowanie i wdro*enie Strategicznego Planu
Slide 1
Projekt KLIMADA
Opracowanie i wdrożenie Strategicznego Planu
Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na
zmiany klimatu
Prof.dr hab. Maciej Sadowski
Slide 2
Podstawy realizacji
• Projekt jest realizowany w latach 2011-2013 przez IOS-PIB na
zlecenie Ministra Środowiska i finansowany przez Narodowy
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
• BIAŁA KSIĘGA Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy
działania. KOM(2009) 147 1.04.2009
– stworzenie do końca 2011 r. rzetelnej bazy wiedzy o zagrożeniach i
skutkach związanych ze zmianami klimatu, najbardziej narażonych
regionach UE i najskuteczniejszych praktykach adaptacji;
– uwzględnienie problematyki adaptacji w głównych obszarach polityki
UE/krajowej
– instrumenty finansowe
– wspieranie działań na szczeblu międzynarodowym
• Strategia Adaptacji w UE
Slide 3
Stanowisko Rządu
10 marca 2010
• Cel: Opracowanie strategii adaptacji przez odnośne
sektory oraz resorty (Ministerstwa)
• Szacunek kosztów i korzyści wprowadzania działań
adaptacji w sektorach,…, zostanie opracowany przez
właściwe sektory
• koordynacja przez Ministra Środowiska.
• Ministerstwa, które będą zaangażowane w
opracowanie strategii dla sektorów to: Ministerstwo
Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Infrastruktury, Gospodarki,
Rozwoju Regionalnego, Zdrowia, Pracy i Polityki
Społecznej oraz Srodowiska.
Slide 4
Organizacja
• Komitet Sterujacy – Ministerstwa I instytucje
centralne
• 7 zespołów realizacyjnych
– eksperci
– Identyfikacja zjawisk klimatycznych majacych
negatywny wpływ
– Identyfikacja ekspertyz i ocena kosztów
• Uzgodnienie miedzyresortami zakresu strategii
• Informacje okresowe dla KSE
Slide 5
Kierownicy zespołów wykonawców
(16+1)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Prof. Dr hab. M.Sadowski (IOS-PIB – koordynacja i prowadzenie
Dr hab. H. Lorenc (IMGW-PIB) – klimat wspolczesny
Dr M. Liszewska (ICM-UW) –scenariusze klimatu
Dr M.Bukowski (IBS) –scenariusze makroekonomiczne
Dr M. Osuch (IGF PAN)- zasoby wodne
Prof. Dr hab. J.Kindler (PW) – gospodarka wodna
Dr inż. J. Kozyra (IUNG-PIB) – rolnictwo
Prof. Dr hab.K.Rykowski (IBL) – leśnictwo
Dr hab. G. Różynski (IBW)- strefa wybrzeża
Prof.dr hab. P.Tryjanowski (UP Poznan)- bioroznorodność
Dr hab. B. Rymsza (ITB)- budownictwo
Dr hab.B.Rymsza (IBDiM) – transport
Prof.dr hab.J.Lewandowski (PW)- energetyka
Dr inż. P. Olszewski(GIG) – gornictwo
Prof. Dr hab. M.Degórski/ dr B.Degorska (IGiPZ PAN) –gospodarka przestrzenna i miasta
Prof. Dr hab. K. Błażejczyk (IGiPZ PAN) – zdrowie
Dr A.Kalinowska (UW) – edukacja i informacja
Slide 6
Schemat opracowania końcowego
Drugi etap do r 2070-2100
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cele i zadania dokumentu.
Podstawy działań adaptacyjnych.
Ocena aktualnych i przewidywanych zmian klimatu do końca XXI w. w oparciu o scenariusze
zmian klimatu w skali globalnej i europejskiej oraz krajowej i regionalnej,
scenariusze społeczno-ekonomiczne dla Polski do roku 2070 i wnioski dla adaptacji.
Wpływ zmian klimatu, wrażliwość i adaptacja do zmian: rolnictwo i leśnictwo, zasoby wodne
i gospodarka wodna, bioróżnorodność i ekosystemy, strefa wybrzeża i gospodarka morska,
energetyka, budownictwo, transport, górnictwo, miasta, gospodarka przestrzenna,
społeczności lokalne, zdrowie, turystyka i rekreacja.
Nadzwyczajne zagrożenia.
Horyzontalne aspekty adaptacji.
Ocena zagrożeń i korzyści środowiskowych, społecznych i gospodarczych.
Zgodność działań adaptacyjnych z priorytetami adaptacji w UE.
Obserwacje i system ostrzegania.
Badania naukowe.
Edukacja i informacja.
Wytyczne do przyszłych polityk sektorowych i regionalnych i wykaz proponowanych
kierunkowych działań adaptacyjnych
Slide 7
Slide 8
Założenia ogólne
• Dwie cześci
– Do r 2070 – wizja
– Do r 2020 zgodnie z nowa perspektywa finansowa
• Ocena
–
–
–
–
–
–
Aktualnego klimatu
Oczekiwanych zmian klimatu
Wrażliwości sektorów
Kosztów obecnych strat
Działań adaptacyjnych i ich kosztów
Monitoringu wdrażania działań
Slide 9
Scenariusze makroekonomiczne
1000
900
b. wysoki wzrost
800
wysoki wzrost
Polska
progoza bazowa
700
niski wzrost
600
b. niski wzrost
500
400
300
200
100
0
2000
2010
2020
2030
2040
2050
2060
2070
Slide 10
Scenariusz wzrostu dochodu
narodowego
Wartość dodana w Polsce
6000000
180.00
160.00
5000000
140.00
4000000
120.00
100.00
3000000
80.00
2000000
60.00
40.00
1000000
20.00
0
0.00
PKB ogółem [mln zł , ceny z 2010] (lewa oś)
PKB na pracownika [tys. zł , ceny z 2010] (prawa oś)
PKB na mieszkańca [tys. zł , ceny z 2010] (prawa oś)
Slide 11
Scenariusz demograficzny
40
35
25
bierni zawodowo
(15-64 lat)
bezrobotni (15-64 lat)
20
pracujący (15-64 lat)
30
15
ludność (15-64 lat)
10
ludność ogółem
5
0
2000
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060
2065
2070
Miliony
Polska
Slide 12
Klimat aktualny-opady
ZMIENNOŚĆ WIELOLETNICH SUM OPADÓW W mm
Warszawa-Obserwatorium Astronomiczne
1200
1150
1100
1050
roczna suma opadów w mm
1000
11 okr. śr. ruch. (roczna
suma opadów w mm)
950
sumy opadów w mm
900
850
800
750
700
650
600
550
500
450
400
350
1813
1823
1833
1843
1853
1863
1873
1883
1893
1903
1913
1923
1933
1943
1953
1963
1973
1983
1993
Rys.2
Slide 13
Liczba dni upalnych (Tmax ≥ 30oC) w
Polsce
Slide 14
Slide 15
Scenariusze zmian klimatu
Model regionalny
Referencje
Model globalny
Referencje
1
RM5.1
Radu et al, 2008
ARPEGE
http://www.cnrm.meteo.fr/
gmgec/arpege/arpege.htm
l
2
DMI-HIRHAM5
Christensen et al 2007
ARPEGE
3
MPI-M-REMO
Jacob 2001, Jacob et al, ECHAM5
2001
4
KNMI-RACMO2
Meijgaard et al, 2008
ECHAM5
5
SMHIRCA
Kjellström et al, 2005
BCM
6
DMI-HIRHAM5
Christensen et al 2007
BCM
7
METO-HC_HadRM3Q0
Collins et al, 2006
HadCM3Q0
8
ETHZ-CLM
Böhm et all, 2006
HadCM3Q0
http://www.mpimet.mpg.de
/en/wissenschaft/modelle/
echam/echam5.html
Furevik et al 2003
http://www.metoffice.gov.u
k/research/modellingsystems/unifiedmodel/climatemodels/hadcm3
Slide 16
Klimat aktualny- temperatura
ROK
11,0
10,0
9,0
8,0
7,0
6,0
5,0
Rys. Zmienność średniej rocznej temperatury powietrza w okresie 1780 - 2010, Warszawa - Obserwatorium
2010
2000
1990
1980
1970
1960
1950
1940
1930
1920
1910
1900
1890
1880
1870
1860
1850
1840
1830
1820
1800
1790
1780
1810
7 okr. śr. ruch. (Serie1)
Serie1
4,0
Slide 17
Oczekiwane zmiany temperatury
Slide 18
Długość okresu wegetacyjnego
Slide 19
Wybrane charakterystyki klimatu do r 2070
Wrocław
2001-2010
Łodz
2061-2070
2001-2010
Suwałki
2061-2070
2001-2010
2061-2070
Średnia roczna
temperatura
[oC]
9.0
10.9
8.3
10.2
7.1
9.1
Ld z Tmin < 0oC
99
69
103
73
122
88
Ld z Tmax > 25oC
39
60
35
53
24
39
3106
2582
3340
2786
3748
3117
253
285
235
268
216
250
28.9
30.8
24.4
25.2
25.6
25.9
Najdłuższy okres
(dni z p <
1mm)
20
25
21
27
20
24
Najdłuższy okres
wilgotny (dni
z p >1mm)
7
8
7
7
8
8
67
37
83
47
105
65
L stopniodni T <
17oC
Sezon
wegetacyjny (w
dniach z T > 5oC
)
Max opad
dobowy [mm]
Ld z pokrywa
śnieżna
Slide 20
Potrzeby wodne kraju
Slide 21
Potrzeby wodne rolnictwa
Slide 22
Różnica miedzy zasobami wodnymi i potrzebami
w wojewodztwach (scenariusz średni)
Slide 23
Strefa wybrzeża
Slide 24
Zmiany częstości indeksów pogodowych wiosny
dla pszenicy jarej do r 2100
Slide 25
Straty w cenach bieżących (w mld zł)
15.1
Powódź
Zespół niekorzystnych
zjawisk
atmosferycznych w
rolnictwie
Silne wiatry,
huragan, trąba
powietrzna
7.9
Powódź
6.5
5.4
4.8
2002
2.8
1.5
1.5
2001
3.7
3.2
3.1
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Koszty usuwania skutkow bezpośrednie i pośrednie łącznie ok.
90 mld zl w l 2001-2011
2011
Slide 26
Szacunek strat i wydatków
(w mld zł)
15.1
Straty
Wydatki
8.7
8.1
7.0
6.9
5.4
4.7
2.4
2.3
2002
4.7
3.6
2.8
2.7
2.8
2.1
1.5
2001
4.7
3.8
3.3
3.3
4.4
1.5
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Slide 27
Straty w rolnictwie (w mld zł)
6.4
3.8
3.5
2.2
1.9
1.3
0.6
0.1
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Slide 28
Koszty adaptacji w sektorach (w %)
Strefa brzegowa
5,9%
Ochorna Leśnictwo
zabytków
4,6%
0,4%
Różnorodność
biologiczna
0,3%
Gospodarka wodna
15,3%
Energetyka
3,4%
Budownictwo i
Transport
13,5%
Obszary miejskie
0,7%
Gospodarka
przestrzenna
12,1%
Zdrowie
0,3%
Koszty adaptacji ok 82 mld zl.
Rolnictwo
43,5%
Slide 29
Działania adaptacyjne
• 86 dzialań adaptacyjnych zostalo zidentyfikowane
przez ekspertow i resorty . Pogrupowane sa w
pięciu blokach
–
–
–
–
–
Działania prawne i polityczne
Techniczne I organizacyjne
Edukacja i i zwiekszanie śwaidomosci
Badania naukowe
Monitoring i informacja
• Zidentyfikowane na okres do r 2030.
• Dalsze zależą od wdrozenia
Slide 30
Monitoring
• Klimatu
• Wpływu
• Wdrażania działań- Projekt Rozporzadzenia
Parlamentuw sprawie monitoringu GHG
• Okresowe przeglady (co 5 lat)
Slide 31
Wnioski (1)
• Zmiany klimatu sa już obserwowane i będą się
nasilać szczególnie w drugim okresie
• Najbardziej wrażliwe sa:
– Zasoby wodne (powodzie i deficyt wody, wzrost
temperatury wody)
– Rolnictwo (deficyt wody, choroby i szkodniki,
infrastruktura wiejska)
– Strefa wybrzeża (degradacja klifow i plaż, zasolenie
wod podziemnych, zmiany bioroznorodnosci w morzu)
– Miasta (zanieczyszczenie powietrza, wzrost
zachorowań, podtopienia, ograniczanie zieleni)
Slide 32
Wnioski (2)
• Konieczne tworzenie lokalnych i regionalnych
planów zapobiegania zjawiskom
ekstremalnym (nie tylko do powodzi) w
ramach planów zarządzania kryzysowego
• Uruchomienie monitoringu wdrażania działań
adaptacyjnych
Slide 33
Dziękuję za uwagę
Projekt KLIMADA
Opracowanie i wdrożenie Strategicznego Planu
Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na
zmiany klimatu
Prof.dr hab. Maciej Sadowski
Slide 2
Podstawy realizacji
• Projekt jest realizowany w latach 2011-2013 przez IOS-PIB na
zlecenie Ministra Środowiska i finansowany przez Narodowy
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
• BIAŁA KSIĘGA Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy
działania. KOM(2009) 147 1.04.2009
– stworzenie do końca 2011 r. rzetelnej bazy wiedzy o zagrożeniach i
skutkach związanych ze zmianami klimatu, najbardziej narażonych
regionach UE i najskuteczniejszych praktykach adaptacji;
– uwzględnienie problematyki adaptacji w głównych obszarach polityki
UE/krajowej
– instrumenty finansowe
– wspieranie działań na szczeblu międzynarodowym
• Strategia Adaptacji w UE
Slide 3
Stanowisko Rządu
10 marca 2010
• Cel: Opracowanie strategii adaptacji przez odnośne
sektory oraz resorty (Ministerstwa)
• Szacunek kosztów i korzyści wprowadzania działań
adaptacji w sektorach,…, zostanie opracowany przez
właściwe sektory
• koordynacja przez Ministra Środowiska.
• Ministerstwa, które będą zaangażowane w
opracowanie strategii dla sektorów to: Ministerstwo
Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Infrastruktury, Gospodarki,
Rozwoju Regionalnego, Zdrowia, Pracy i Polityki
Społecznej oraz Srodowiska.
Slide 4
Organizacja
• Komitet Sterujacy – Ministerstwa I instytucje
centralne
• 7 zespołów realizacyjnych
– eksperci
– Identyfikacja zjawisk klimatycznych majacych
negatywny wpływ
– Identyfikacja ekspertyz i ocena kosztów
• Uzgodnienie miedzyresortami zakresu strategii
• Informacje okresowe dla KSE
Slide 5
Kierownicy zespołów wykonawców
(16+1)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Prof. Dr hab. M.Sadowski (IOS-PIB – koordynacja i prowadzenie
Dr hab. H. Lorenc (IMGW-PIB) – klimat wspolczesny
Dr M. Liszewska (ICM-UW) –scenariusze klimatu
Dr M.Bukowski (IBS) –scenariusze makroekonomiczne
Dr M. Osuch (IGF PAN)- zasoby wodne
Prof. Dr hab. J.Kindler (PW) – gospodarka wodna
Dr inż. J. Kozyra (IUNG-PIB) – rolnictwo
Prof. Dr hab.K.Rykowski (IBL) – leśnictwo
Dr hab. G. Różynski (IBW)- strefa wybrzeża
Prof.dr hab. P.Tryjanowski (UP Poznan)- bioroznorodność
Dr hab. B. Rymsza (ITB)- budownictwo
Dr hab.B.Rymsza (IBDiM) – transport
Prof.dr hab.J.Lewandowski (PW)- energetyka
Dr inż. P. Olszewski(GIG) – gornictwo
Prof. Dr hab. M.Degórski/ dr B.Degorska (IGiPZ PAN) –gospodarka przestrzenna i miasta
Prof. Dr hab. K. Błażejczyk (IGiPZ PAN) – zdrowie
Dr A.Kalinowska (UW) – edukacja i informacja
Slide 6
Schemat opracowania końcowego
Drugi etap do r 2070-2100
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cele i zadania dokumentu.
Podstawy działań adaptacyjnych.
Ocena aktualnych i przewidywanych zmian klimatu do końca XXI w. w oparciu o scenariusze
zmian klimatu w skali globalnej i europejskiej oraz krajowej i regionalnej,
scenariusze społeczno-ekonomiczne dla Polski do roku 2070 i wnioski dla adaptacji.
Wpływ zmian klimatu, wrażliwość i adaptacja do zmian: rolnictwo i leśnictwo, zasoby wodne
i gospodarka wodna, bioróżnorodność i ekosystemy, strefa wybrzeża i gospodarka morska,
energetyka, budownictwo, transport, górnictwo, miasta, gospodarka przestrzenna,
społeczności lokalne, zdrowie, turystyka i rekreacja.
Nadzwyczajne zagrożenia.
Horyzontalne aspekty adaptacji.
Ocena zagrożeń i korzyści środowiskowych, społecznych i gospodarczych.
Zgodność działań adaptacyjnych z priorytetami adaptacji w UE.
Obserwacje i system ostrzegania.
Badania naukowe.
Edukacja i informacja.
Wytyczne do przyszłych polityk sektorowych i regionalnych i wykaz proponowanych
kierunkowych działań adaptacyjnych
Slide 7
Slide 8
Założenia ogólne
• Dwie cześci
– Do r 2070 – wizja
– Do r 2020 zgodnie z nowa perspektywa finansowa
• Ocena
–
–
–
–
–
–
Aktualnego klimatu
Oczekiwanych zmian klimatu
Wrażliwości sektorów
Kosztów obecnych strat
Działań adaptacyjnych i ich kosztów
Monitoringu wdrażania działań
Slide 9
Scenariusze makroekonomiczne
1000
900
b. wysoki wzrost
800
wysoki wzrost
Polska
progoza bazowa
700
niski wzrost
600
b. niski wzrost
500
400
300
200
100
0
2000
2010
2020
2030
2040
2050
2060
2070
Slide 10
Scenariusz wzrostu dochodu
narodowego
Wartość dodana w Polsce
6000000
180.00
160.00
5000000
140.00
4000000
120.00
100.00
3000000
80.00
2000000
60.00
40.00
1000000
20.00
0
0.00
PKB ogółem [mln zł , ceny z 2010] (lewa oś)
PKB na pracownika [tys. zł , ceny z 2010] (prawa oś)
PKB na mieszkańca [tys. zł , ceny z 2010] (prawa oś)
Slide 11
Scenariusz demograficzny
40
35
25
bierni zawodowo
(15-64 lat)
bezrobotni (15-64 lat)
20
pracujący (15-64 lat)
30
15
ludność (15-64 lat)
10
ludność ogółem
5
0
2000
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060
2065
2070
Miliony
Polska
Slide 12
Klimat aktualny-opady
ZMIENNOŚĆ WIELOLETNICH SUM OPADÓW W mm
Warszawa-Obserwatorium Astronomiczne
1200
1150
1100
1050
roczna suma opadów w mm
1000
11 okr. śr. ruch. (roczna
suma opadów w mm)
950
sumy opadów w mm
900
850
800
750
700
650
600
550
500
450
400
350
1813
1823
1833
1843
1853
1863
1873
1883
1893
1903
1913
1923
1933
1943
1953
1963
1973
1983
1993
Rys.2
Slide 13
Liczba dni upalnych (Tmax ≥ 30oC) w
Polsce
Slide 14
Slide 15
Scenariusze zmian klimatu
Model regionalny
Referencje
Model globalny
Referencje
1
RM5.1
Radu et al, 2008
ARPEGE
http://www.cnrm.meteo.fr/
gmgec/arpege/arpege.htm
l
2
DMI-HIRHAM5
Christensen et al 2007
ARPEGE
3
MPI-M-REMO
Jacob 2001, Jacob et al, ECHAM5
2001
4
KNMI-RACMO2
Meijgaard et al, 2008
ECHAM5
5
SMHIRCA
Kjellström et al, 2005
BCM
6
DMI-HIRHAM5
Christensen et al 2007
BCM
7
METO-HC_HadRM3Q0
Collins et al, 2006
HadCM3Q0
8
ETHZ-CLM
Böhm et all, 2006
HadCM3Q0
http://www.mpimet.mpg.de
/en/wissenschaft/modelle/
echam/echam5.html
Furevik et al 2003
http://www.metoffice.gov.u
k/research/modellingsystems/unifiedmodel/climatemodels/hadcm3
Slide 16
Klimat aktualny- temperatura
ROK
11,0
10,0
9,0
8,0
7,0
6,0
5,0
Rys. Zmienność średniej rocznej temperatury powietrza w okresie 1780 - 2010, Warszawa - Obserwatorium
2010
2000
1990
1980
1970
1960
1950
1940
1930
1920
1910
1900
1890
1880
1870
1860
1850
1840
1830
1820
1800
1790
1780
1810
7 okr. śr. ruch. (Serie1)
Serie1
4,0
Slide 17
Oczekiwane zmiany temperatury
Slide 18
Długość okresu wegetacyjnego
Slide 19
Wybrane charakterystyki klimatu do r 2070
Wrocław
2001-2010
Łodz
2061-2070
2001-2010
Suwałki
2061-2070
2001-2010
2061-2070
Średnia roczna
temperatura
[oC]
9.0
10.9
8.3
10.2
7.1
9.1
Ld z Tmin < 0oC
99
69
103
73
122
88
Ld z Tmax > 25oC
39
60
35
53
24
39
3106
2582
3340
2786
3748
3117
253
285
235
268
216
250
28.9
30.8
24.4
25.2
25.6
25.9
Najdłuższy okres
(dni z p <
1mm)
20
25
21
27
20
24
Najdłuższy okres
wilgotny (dni
z p >1mm)
7
8
7
7
8
8
67
37
83
47
105
65
L stopniodni T <
17oC
Sezon
wegetacyjny (w
dniach z T > 5oC
)
Max opad
dobowy [mm]
Ld z pokrywa
śnieżna
Slide 20
Potrzeby wodne kraju
Slide 21
Potrzeby wodne rolnictwa
Slide 22
Różnica miedzy zasobami wodnymi i potrzebami
w wojewodztwach (scenariusz średni)
Slide 23
Strefa wybrzeża
Slide 24
Zmiany częstości indeksów pogodowych wiosny
dla pszenicy jarej do r 2100
Slide 25
Straty w cenach bieżących (w mld zł)
15.1
Powódź
Zespół niekorzystnych
zjawisk
atmosferycznych w
rolnictwie
Silne wiatry,
huragan, trąba
powietrzna
7.9
Powódź
6.5
5.4
4.8
2002
2.8
1.5
1.5
2001
3.7
3.2
3.1
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Koszty usuwania skutkow bezpośrednie i pośrednie łącznie ok.
90 mld zl w l 2001-2011
2011
Slide 26
Szacunek strat i wydatków
(w mld zł)
15.1
Straty
Wydatki
8.7
8.1
7.0
6.9
5.4
4.7
2.4
2.3
2002
4.7
3.6
2.8
2.7
2.8
2.1
1.5
2001
4.7
3.8
3.3
3.3
4.4
1.5
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Slide 27
Straty w rolnictwie (w mld zł)
6.4
3.8
3.5
2.2
1.9
1.3
0.6
0.1
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Slide 28
Koszty adaptacji w sektorach (w %)
Strefa brzegowa
5,9%
Ochorna Leśnictwo
zabytków
4,6%
0,4%
Różnorodność
biologiczna
0,3%
Gospodarka wodna
15,3%
Energetyka
3,4%
Budownictwo i
Transport
13,5%
Obszary miejskie
0,7%
Gospodarka
przestrzenna
12,1%
Zdrowie
0,3%
Koszty adaptacji ok 82 mld zl.
Rolnictwo
43,5%
Slide 29
Działania adaptacyjne
• 86 dzialań adaptacyjnych zostalo zidentyfikowane
przez ekspertow i resorty . Pogrupowane sa w
pięciu blokach
–
–
–
–
–
Działania prawne i polityczne
Techniczne I organizacyjne
Edukacja i i zwiekszanie śwaidomosci
Badania naukowe
Monitoring i informacja
• Zidentyfikowane na okres do r 2030.
• Dalsze zależą od wdrozenia
Slide 30
Monitoring
• Klimatu
• Wpływu
• Wdrażania działań- Projekt Rozporzadzenia
Parlamentuw sprawie monitoringu GHG
• Okresowe przeglady (co 5 lat)
Slide 31
Wnioski (1)
• Zmiany klimatu sa już obserwowane i będą się
nasilać szczególnie w drugim okresie
• Najbardziej wrażliwe sa:
– Zasoby wodne (powodzie i deficyt wody, wzrost
temperatury wody)
– Rolnictwo (deficyt wody, choroby i szkodniki,
infrastruktura wiejska)
– Strefa wybrzeża (degradacja klifow i plaż, zasolenie
wod podziemnych, zmiany bioroznorodnosci w morzu)
– Miasta (zanieczyszczenie powietrza, wzrost
zachorowań, podtopienia, ograniczanie zieleni)
Slide 32
Wnioski (2)
• Konieczne tworzenie lokalnych i regionalnych
planów zapobiegania zjawiskom
ekstremalnym (nie tylko do powodzi) w
ramach planów zarządzania kryzysowego
• Uruchomienie monitoringu wdrażania działań
adaptacyjnych
Slide 33
Dziękuję za uwagę