Slide 1

Projekt gimbazjalny


Slide 2

MYDŁO. Wydaje nam się ze nie ma w nim nic
nadzwyczajnego… Ale czy zastanawialiście się
czemu tak skutecznie zwalcza brud? Co w nim
jest, że nawet najmniejszy pyłek nie może się
mu oprzeć? Postaramy się odpowiedzieć na to
pytanie w naszym projekcie.


Slide 3

NAPIĘCIE
POWIERZCHNIOWE


Slide 4


Slide 5

DLACZEGO?
Na powierzchni wody istnieje tzw. napięcie powierzchniowe.
Sprawia ono, że powierzchnia ta zachowuje się jak cienka sprężysta
błonka, gdyż cząsteczki wody przyciągają się wzajemnie. Lekkie drobiny
pierzu utrzymują się na powierzchni tej błonki. Płyn do mycia naczyń
(detergent) zmniejsza napięcie powierzchniowe wody, czyli zmniejsza
wzajemne przyciąganie się cząsteczek wody. Na pozostałej powierzchni
wody napięcie nie zmienia się, więc przyciąga pieprz z obszaru
zmniejszonego napięcia powierzchniowego.
Woda sama nie jest w stanie wypłukać brudu z talerza czy tkaniny.
Detergenty mają wspaniałe właściwości: rozpuszczają się w wodzie
zmniejszając siłę wzajemnego przyciągania się jej cząsteczek, a
jednocześnie przyciągają i wiążą ze sobą małe cząsteczki brudu. W ten
sposób brud jest rozbijany na kawałki i rozpraszany w wodzie, co
umożliwia skuteczne pranie czy mycie naczyń.


Slide 6


Slide 7

SUBSTANCJE
HYDROFOBOWE
I HYDROFILOWE


Slide 8

Hydrofobowość to skłonność cząsteczek
chemicznych do odpychania od siebie cząsteczek
wody.

o
o

H

D

H
Y

O

O
R

F

O
B

A
W


Slide 9

Hydrofilowość to skłonność cząsteczek chemicznych do łączenia się z
wodą.
Substancje hydrofilowe możemy podzielić na niehigroskopijne i
higroskopijne. Te pierwsze nie wchłaniają wody, można za to zwilżyć ich
powierzchnię; te drugie zaś wchłaniają wodę.

o
o

H
D

H
Y

I

O
R

F

O
L

A
W


Slide 10

ZNANE SUBSTANCJE
HIGROSKOPIJNE:
•
•
•
•
•
•

Tlenek glinu,
Wodorotlenek sodu,
Kwas siarkowy (VI),
Chlorek wapnia,
Nadchloran magnezu,
Tlenek fosforu (V);


Slide 11

SUBSTANCJE
HYDROFOBOWE:

SIARKA
WĘGIEL
KWARC
KAMIENNY

RTĘĆ
ZŁOTO
TALK


Slide 12

ZASTOSOWANIE:
 Substancje hydrofilowe wykorzystuje
się w produkcji kosmetyków
nawilżających.
 Sól kuchenna jest substancją o
właściwościach higroskopijnych – sól
wchłania parę wodną.
 Ziarenka ryżu.
 Substancje hydrofobowe to
impregnaty do obuwia, które
zapobiegają przemakaniu butów.


Slide 13

BUDOWA
MYDŁA


Slide 14

Mydło składa się z dwóch części:
Hydrofobowej (część niepolarna)
oraz hydrofilowej (część polarna)


Slide 15

CZYM JEST CZĘŚĆ
HYDROFOBOWA?
Część hydrofobowa mydła to część, która
nie rozpuszcza się w wodzie, ale jest
rozpuszczalna w rozpuszczalnikach
niepolarnych.
Część hydrofobowa mydła tworzy łańcuch
węglowodanowy, czyli jest to część
niepolarna, a więc nierozpuszczalna w
wodzie.
Część ta jest zwykle dość długa, dlatego też
nazywa się ją „ogonkiem”.


Slide 16

CO TO JEST CZĘŚĆ
HYDROFILOWA?
Część hydrofilowa jest to część mydła, która rozpuszcza
się w wodzie. Tworzy ją grupa karboksylowa.
Część hydrofilowa jest to część polarna, czyli rozpuszcza
się w wodzie.
Część ta jest niewielkich rozmiarów, przez co nazywa się
ją tak zwaną główką.


Slide 17

OTRZYMYWANIE
MYDEŁ


Slide 18

RODZAJE MYDEŁ:

•
•
•

Mydła twarde – sole sodowe wyższych
kwasów karboksylowych ,
Mydła maziste – sole potasowe
wyższych kwasów karboksylowych,
Syntetyczne środki myjące – np. sole
sodowe siarczanów (VI) lub sulfonianów
alkilowych ;


Slide 19

MYDŁA TWARDE

SPOSÓB OTRZYMYWANIA:
1. Wyższe kwasy tłuszczowe można
otrzymać przez utlenienie
produktów ropopochodnych:
+ 5O2

2CH3 (CH2)34CH3

 4CH3(CH2)16COOH

+

2. Sól sodową (mydło) otrzymuje się
w reakcji zasad lub sody z wyższymi
kwasami karboksylowymi
C17H35COOH

+

NaOH

 C17H35COONa

+

H2O

2H2O


Slide 20

MYDŁA MAZISTE

C17H35COOH

+ KOH  C17H35COOK

+

H2O

2CL17H35COOH + K2CO3  2CL17H35COOK + H2O + CO2


Slide 21

SYNTETYCZNE ŚRODKI
MYJĄCE

R – CH2 – OH + HO – SO2 – OH  R – CH2 – O – SO2 – OH + H2O

R – CH2 – O – SO2 – OH + NaOH  R – CH2 – O – SO2 + ONa + H2O


Slide 22

JAK TO SIĘ
DZIEJE, ŻE
MYDŁO MYJE?


Slide 23

Jak to się dzieje, że przy użyciu
mydła brud znajdujący się np. na
powierzchni naszego ciała znika?
Wiemy już, że brud jest
cząsteczką hydrofobową , czyli
nie łączącą się z wodą a mydło
zbudowane jest z części
hydrofilowej i hydrofobowej.
Podczas mycia część
hydrofobowa mydła
bezpośrednio łączy się z brudem,
zaś część hydrofilowa pozostaje
w bezpośrednim kontakcie z
wodą. Do części hydrofilowej
mydła doczepiają się cząsteczki
wody, które odciągają brud od
pewnej powierzchni. Możemy
więc stwierdzić , ze mydło jest
łącznikiem między brudem a
wodą .


Slide 24

PROJEKT WYKONAŁY:
MONIKA SOLARSKA
ULA PARTYKA
KINGA GWIZDAK
KLAUDIA URBANEC

WIKTORIA BANAŚ


Slide 25

POD OPIEKĄ
PANI
IRENY RZEPKI


Slide 26

DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ.