Informacje prawne dla osób niepełnosprawnych cz 1.

Download Report

Transcript Informacje prawne dla osób niepełnosprawnych cz 1.

Slide 1

Marlena Stancel
Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo


Slide 2

1. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i jej nowelizacje.
2. Statystyka.
3. Orzecznictwo.
- Organy orzekające,
- Stopnie niepełnosprawności,
- Orzecznictwo dzieci przed ukończeniem 16 r.ż.
4. Osoba niepełnosprawna a praca.
5. Uprawnienia pracownicze ON
- czas pracy,
- dodatkowy urlop wypoczynkowy,
- zwolnienie z pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia,
6. Obowiązki pracodawcy
- limity zatrudnienia
- wobec pracownika który został ON
7. Uprawnienia pracodawcy.
- zwolnienie z opłat,
- dofinansowanie do wynagrodzeń,
- dofinansowanie do szkoleń,
-refundacja składek ZUS


Slide 3

Informacje ogólne dotyczące
osób niepełnosprawnych
• Osoby niepełnosprawne - 5,5 miliona obywateli Polski,
• Liczba osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym (18-65 lat)
wynosi ok. 3 miliony
• Wykształcenie osób posiadających orzeczenie jest w większości
poniżej średniego (68,4 % osób deklaruje wykształcenie zawodowe,
gimnazjalne, podstawowe lub ukończonej jakiejkolwiek szkoły).
• 84% osób niepełnosprawnych utrzymuje się głównie ze świadczeń
społecznych
• Dla 8% osób niepełnosprawnych podstawowe źródło utrzymania
stanowi praca (w krajach Wspólnoty aktywnych zawodowo jest 40%
osób niepełnosprawnych),
• Współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych,
wynosił w roku 2005 -23,9 % (co czwarty niepełnosprawny był
aktywny zawodowo). (Dla porównania wskaźnik aktywności osób
sprawnych wynosi 74,1%.)


Slide 4

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych


Slide 5

Organy orzekające;
• Lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych ( komisja lekarska – organ
odwoławczy ),
• Powiatowy zespół ds. orzekania o
niepełnosprawności ( wojewódzki zespół
jako druga instancja )
• Kasy Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego


Slide 6

Osoba niepełnosprawna:
• Zakwalifikowana przez organy orzekające
do jednego z trzech stopni
niepełnosprawności w art. 3 ustawy ….,
• O całkowitej lub częściowej niezdolności
do pracy na podstawie odrębnych
przepisów,
• O niepełnosprawności wydanym przed
przed ukończeniem 16 r.ż.


Slide 7

Stopnie niepełnosprawności;
• Znaczny,
• Umiarkowany,
• Lekki.


Slide 8

Orzeczenie


Slide 9

Rodzaje niepełnosprawności












upośledzenie umysłowe
choroby psychiczne
zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu
choroby narządu wzroku
upośledzenie narządu ruchu
epilepsja
choroby układu oddechowego i krążenia
choroby układu pokarmowego
choroby układu moczowo - płciowego
choroby neurologiczne
inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne,
zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce,
zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego


Slide 10

Do znacznego stopnia
zalicza się osobę z naruszoną sprawnością
organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną
jedynie w warunkach pracy chronionej i
wymagającą w celu pełnienia ról społecznych,
stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych
osób w związku z niezdolnością do
samodzielnej egzystencji ( art. 4.1 )


Slide 11

Do umiarkowanego stopnia
zalicza się osobę z naruszoną sprawnością
organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do
pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub
wymagającą czasowej albo częściowej pomocy
innych osób w celu pełnienia ról społecznych
( art. 4.2 )


Slide 12

Do lekkiego stopnia
zalicza się osobę o naruszonej sprawności
organizmu, powodującej w sposób istotny
obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w
porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba
o podobnych kwalifikacjach zawodowych z
pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub
mająca ograniczenia w pełnieniu ról
społecznych dające się kompensować przy
pomocy wyposażenia w przedmioty
ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki
techniczne ( art. 4.3 )


Slide 13

Orzecznictwo dzieci
osoby które nie ukończyły 16 roku życia
zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli
mają naruszoną sprawność fizyczną lub
psychiczną o przewidywanym okresie trwania
powyżej 12 miesięcy, z powodu wady
wrodzonej, długotrwałej choroby lub
uszkodzenia organizmu, powodującą
konieczność zapewnienia im całkowitej opieki
lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych
potrzeb życiowych w sposób przewyższający
wsparcie potrzebne osobie w danym wieku
( art.4a.1 )


Slide 14

Równoważność zapisów


Slide 15

Niepełnosprawność a praca
Czy mogę pracować???
 Mam orzeczenie o całkowitej (częściowej)
niezdolności do pracy.
 Znajomi mówią, że można pracować.
 Czy pracować można tylko w ZPCH?
 Pracodawca odmówił zatrudnienia mnie, gdyż jestem
całkowicie niezdolna(y) do pracy.


Slide 16

Każda osoba (bez względu na rodzaj posiadanego
orzeczenia) może pracować.
Zgodnie z Konstytucją Rzeczpospolitej Polskiej z
dnia 2 kwietnia 1997 roku
Art. 32.
Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają
prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Nikt nie może być dyskryminowany w życiu
politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek
przyczyny.


Slide 17

UPRAWNIENIA
PRACOWNICZE
OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH


Slide 18

PODSTAWA PRAWNA

USTAWA
z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych


Slide 19

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ A PRACA
• Zgodnie z Kodeksem Pracy, każdy ma
prawo do swobodnie wybranej pracy.
• Kodeks zabrania dyskryminacji ze względu
na niepełnosprawność.


Slide 20

Art.4 ust.5. wyjaśnia iż „ Zaliczenie do znacznego
albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności
osoby, o której mowa w ust. 1 lub 2, nie wyklucza
możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy
niezapewniającego warunków pracy chronionej, w
przypadku uzyskania pozytywnej opinii Państwowej
Inspekcji Pracy o przystosowaniu przez
pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby
niepełnosprawnej”.


Slide 21

Czas pracy
• osoby niepełnosprawnej zaliczonej do
znacznego lub umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności nie może przekraczać
7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
Stosowanie tych norm czasu pracy, nie
powoduje obniżenia wysokości
wynagrodzenia wypłacanego w stałej
miesięcznej wysokości.


Slide 22

Osoba niepełnosprawna nie
może być zatrudniona w porze
nocnej i w godzinach
nadliczbowych.


Slide 23

Powyższe zasady nie mają
zastosowania
• do osób zatrudnionych przy pilnowaniu,
• gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz
przeprowadzający badania profilaktyczne
pracowników lub w razie jego braku lekarz
sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to
zgodę.
• Koszty badań ponosi pracodawca.


Slide 24

Osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej,
15 minutowej, przerwy w pracy na gimnastykę
usprawniającą lub wypoczynek.
Czas przerwy jest wliczany do czasu pracy.


Slide 25

Osobie zaliczonej do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop
wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w
roku kalendarzowym.

Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba
ta nabywa po przepracowaniu roku po dniu
zaliczenia jej do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności.


Slide 26

Urlop ten nie przysługuje osobie uprawnionej do
urlopu wypoczynkowego w wymiarze
przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu
dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów
chyba że urlop ten jest niższy niż 10 dni roboczych.


Slide 27

Osoba o znacznym lub umiarkowanym
stopniu niepełnosprawności ma prawo
do zwolnienia od pracy z zachowaniem
prawa do wynagrodzenia:
- w wymiarze do 21 dni roboczych w celu
uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie
częściej niż raz w roku
- w celu wykonania badań specjalistycznych,
zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także
w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub
jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być
wykonane poza godzinami pracy.


Slide 28

Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy,
o których mowa powyżej, oblicza się jak
ekwiwalent pieniężny za urlop
wypoczynkowy.


Slide 29

Pracodawcy zatrudniający osoby
niepełnosprawne mają korzyści
1. Dofinansowanie do:
 składek na ubezpieczenia społeczne
 wynagrodzenia.
2. Zwrot poniesionych kosztów:
 za stworzenie stanowiska pracy
 szkolenia
3. Prestiż firmy


Slide 30

Limit zatrudnienia
• Pracodawca zatrudniający co najmniej 25
osób w pełnym wymiarze czasu pracy
powinien zatrudniać 6% osób
niepełnosprawnych.
• Za każdą niezatrudnioną osobę
niepełnosprawną pracodawca odprowadza
do PFRON 40,65% przeciętnego
wynagrodzenia


Slide 31

Pracodawca wobec pracownika
Jeśli pracownik w wyniku wypadku przy pracy
lub choroby zawodowej utracił zdolność do
pracy wówczas pracodawca jest zobowiązany
do wydzielenia na dotychczasowym stanowisku
odpowiednie stanowisko pracy, z odpowiednim
zapleczem socjalnym w terminie nie dłuższym
niż 3 miesiące od dnia zgłoszenia przez
pracownika gotowości do pracy.


Slide 32

W sytuacji gdy pracodawca nie przygotuje
odpowiedniego miejsca pracy jest zobowiązany do
wpłaty, w dniu rozwiązania stosunku pracy,
piętnastokrotności przeciętnego wynagrodzenia na
PFRON


Slide 33

Pracodawcy:
• Zatrudniający mniej niż 25 osób w pełnym
wymiarze czasu pracy,
• Zatrudniający co najmniej 25 pracowników
w przeliczeniu na pełny wymiar czasu
pracy,
• Zakłady Pracy Chronionej


Slide 34

Korzyści dla pracodawcy:
• Dofinansowanie wynagrodzeń,
• Dofinansowanie składek ZUS,
• Dofinansowanie do szkoleń,


Slide 35

Dofinansowanie wynagrodzeń
• 130% najniższego wynagrodzenia w przypadku
zatrudnienia osób ze znacznym stopniem
niepełnosprawności,
• 110% najniższego wynagrodzenia w przypadku
zatrudnienia osób z umiarkowanym stopniem
niepełnosprawności,
• 50% najniższego wynagrodzenia w przypadku
zatrudnienia osób z lekkim stopniem
niepełnosprawności


Slide 36

Zakłady Pracy Chronionej
• Otrzymuje 100% kwot o których mowa powyżej.
• Kwoty powyższe ulegają podwyższeniu o 75% w
przypadku zatrudnienia osób niepełnosprawnych u
których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie
umysłowe, epilepsję lub niewidomych


Slide 37

Pozostali pracodawcy
• Otrzymują 70% kwot o których mówiliśmy.
• 90% kwot w przypadku zatrudnienia osób
niepełnosprawnych u których stwierdzono chorobę
psychiczną, upośledzenie umysłowe, epilepsję lub
niewidomych
• Pracodawcy aby otrzymać dofinansowanie muszą
osiągać wskaźnik zatrudnienia


Slide 38

Dofinansowanie składek ZUS,
• W ZPCH Fundusz refunduje część
wynagrodzenia odpowiadającą składce
pracownika na ubezpieczenie emerytalne i
chorobowe. Budżet zaś finansuje składkę na
ubezpieczenie emerytalne i rentowe pracodawcy


Slide 39

Pracodawca zatrudniający mniej niż
25 osób
• Fundusz refunduje część wynagrodzenia odpowiadającą
składce na ubezpieczenie emerytalne należnej od
zatrudnionego ze znacznym lub umiarkowanym
stopniem,
• Budżet natomiast finansuje składki na ubezpieczenia
emerytalne i chorobowe tych osób a będących kosztami
pracodawcy


Slide 40

Pracodawca zatrudniający co
najmniej 25 osób
• Fundusz finansuje za zatrudnione osoby za
znacznym lub umiarkowanym stopniem część
wynagrodzenia odpowiadającą należnej od
pracownika i pracodawcy składce na
ubezpieczenia emerytalne
• Za osoby z lekkim stopniem część kosztów
osobowych pracodawcy za należną składkę na
ubezpieczenia wypadkowe


Slide 41

Dofinansowanie do szkoleń
• 55% kosztów na szkolenia specjalistyczne ( małe i
średnie przedsiębiorstwa inni 45%),
• 90% kosztów na szkolenie ogólne ( jw., pozostałe
przedsiębiorstwa 70% )


Slide 42

Edukacja
• Rodzaje placówek,
• Indywidualne nauczanie,
• Prawa ucznia niepełnosprawnego


Slide 43

„Uczeń niepełnosprawny

?


Slide 44







Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie
warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz
niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz.
U. Nr 19, poz. 166) przedszkola specjalne, oddziały specjalne w przedszkolach ogólnodostępnych, szkoły
specjalne oraz oddziały specjalne w szkołach ogólnodostępnych organizuje się dla dzieci i młodzieży:
1) niesłyszących,
2) słabo słyszących,
3) niewidomych,
4) słabo widzących,
5) z niepełnosprawnością ruchową,
6) z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
7) z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
8) z autyzmem,
9) ze sprzężonymi niepełnosprawnościami,
10) z chorobami przewlekłymi,
11) z zaburzeniami psychicznymi,
12) niedostosowanych społecznie,
13) zagrożonych niedostosowaniem społecznym,
14) zagrożonych uzależnieniem,
15) z zaburzeniami zachowania.
Uzasadnienie: Przepisy prawa nie definiują pojęcia niepełnosprawności uczniów. Natomiast wskazują dla jakich
dzieci i młodzieży tworzy się szkoły specjalne, bądź oddziały specjalne w szkołach ogólnodostępnych. Dzieci takie
posiadają orzeczenie o niepełnosprawności i potrzebie kształcenia specjalnego.


Slide 45

Prawa ucznia niepełnosprawnego
• Prawo do nauki ( art.70 Konstytucji i art. 1 pkt 1 Ustawy
o systemie oświaty ),
• Każde dziecko z niepełnosprawnością ma prawo do
nauki we wszystkich typach szkół, zgodnie z
indywidualnymi predyspozycjami, potrzebami
rozwojowymi oraz edukacyjnymi ( art. 1 pkt 5 Ustawy o
systemie oświaty ),


Slide 46

Dziękuję za uwagę