Transcript Sztuka porozumiewania się
Slide 1
SZTUKA POROZUMIEWANIA SIĘ
CZYLI:
JAK ZROZUMIEĆ SIEBIE
ABY ZROZUMIEĆ WSPÓŁMAŁŻONKA
OPRACOWAŁA: MARTA FRANCZAK
NA PODSTAWIE KSIĄŻKI H. NORMANA WRIGHT’A
POD TYM SAMYM TYTUŁEM
Slide 2
CZĘŚĆ PIERWSZA
Slide 3
WEWNĘTRZNY
MONOLOG
Slide 4
Twój wewnętrzny monolog
„Rozmowa z samym sobą – tzn.
wewnętrzny monolog nie jest uczuciem czy emocją.
To w jaki sposób wyrażamy naszą złość,
jak okazujemy komuś miłość lub jak zachowujemy
się podczas konfliktów, jest odzwierciedleniem
świadomego lub nieświadomego naszego
wewnętrznego monologu.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 26.
Slide 5
Twój wewnętrzny monolog c.d.
„Pozytywne nastawienie do życia będzie
skłaniało do pozytywnych myśli; i odwrotnie,
negatywne przyczyni się do zaistnienia
negatywnych myśli.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 26.
Slide 6
Twój wewnętrzny monolog c.d.
„Charakterystyczne dla negatywnych myśli jest
to, że w większości przypadków są błędne.
Odzwierciedlają nie to co się dzieje
w rzeczywistości, ale to co tkwi w nas samych –
niepewność, lęk i obawy.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 30.
Slide 7
Przykłady negatywnych myśli
Personalizacja.
To myślenie, że wszystkie sytuacje i zdarzenia,
w których uczestniczymy, dotyczą wyłącznie nas.
Przykład: „Kiedy jechałem tramwajem, w którym
siedziało kilka osób, nagle ciszę przerwał śmiech
dwóch młodych ludzi. Pierwszą myślą, która
przyszła mi do głowy, było to, że śmieją się
ze mnie.”
Slide 8
Przykłady negatywnych myśli
Wyolbrzymianie.
To rozdmuchiwanie negatywnych zdarzeń poza
ich obiektywne znaczenie.
Przykład: „To jest najgorsza rzecz, jaka mogła
mi się przydarzyć.”
Slide 9
Przykłady negatywnych myśli
Minimalizacja.
To pomniejszanie znaczenia pozytywnych
czynników.
Przykład: „Czy ja wiem, czy zadowolenie rodziny
z dzisiejszego obiadu ma jakieś znaczenie?”
Slide 10
Przykłady negatywnych myśli
Myślenie typu „albo-albo”.
Przykład: „Albo jestem dobrym mężem, albo
kompletnym zerem.”, „Jak mi dziś nie wyjdzie
rozmowa z Johnem, to nasza przyjaźń jest nic
nie warta.”
Slide 11
Przykłady negatywnych myśli
Rozpatrywanie zdarzeń bez kontekstu.
Po wspaniałym dniu spędzonym
ze współmałżonkiem, skupienie się na jednym
lub dwóch nieprzyjemnych drobiazgach.
Przykład: „Dzień był zupełnie do niczego,
gdyż …”
Slide 12
Przykłady negatywnych myśli
Przeskakiwanie do konkluzji.
Przykład: „On nie zwraca na mnie uwagi.
Na pewno już mnie nie kocha.”, „Teściowa
znalazła kurz na szafce. Pewno ma mnie
za flejtucha.”
Slide 13
Przykłady negatywnych myśli
Samoobwiniane się.
Obwinianie siebie samego zamiast swoich
określonych zachowań, które można zmienić.
Przykład: „W naszym małżeństwie nie jestem
dobrym partnerem.”, „Jestem beznadziejną
matką.”
Slide 14
Przykłady negatywnych myśli
Nadmierna generalizacja.
Przykład: „Nigdy go nie zadowolę. W naszym
małżeństwie tylko ja o to dbam.”, „Ona nigdy nie
umie zrobić czegoś dobrze. Zawsze tak to będzie
wyglądało.”
Slide 15
Przykłady negatywnych myśli
Myślenie magiczne.
Przykład: „ Moje małżeństwo jest całkowicie
przewrócone do góry nogami z powodu mojej
parszywej przeszłości.”, „Moje stosunki z ojcem
Iwony są beznadziejne z powodu mojej
niezaradności.”
Slide 16
Przykłady negatywnych myśli
Czytanie w czyichś myślach.
Przykład: „Mój mąż pewno myśli, że jestem
nieatrakcyjna i gruba.”, „Mój teściu zapewne
ma o mnie jak najgorsze zdanie po wczorajszej
uroczystości rodzinnej.”
Slide 17
Przykłady negatywnych myśli
Porównywanie.
Porównywanie się do kogoś innego, nie biorąc
pod uwagę zasadniczych różnic.
Przykład: „Mój mąż jest zgrabniejszy ode mnie.”,
„Kowalscy mają lepszy samochód od nas.”
(Uwaga – my zarabiamy 3,5 tys. na m-c, a Kowalscy
23 tys. na m-c)
Slide 18
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Żona: „Nigdy nie będę zdolna do tego, aby
zadowolić swojego męża.”
Błąd w myśleniu:
nadmierna generalizacja
Pozytywny sposób myślenia: „Nie wiem, czy
rzeczywiście nie będę zdolna zadowolić go.
Kto powiedział, że nigdy nie będę zdolna do
bycia dobrą żoną. Od dziś będę próbowała to
osiągnąć.”
Slide 19
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Mąż: „Moja praca nie jest pasjonująca ani
pobudzająca do wysiłku. Moje życie straciło
sens.”
Błąd w myśleniu:
minimalizowanie
Pozytywny sposób myślenia: „Moja praca może
rzeczywiście nie jest jakoś ekscytująca, ale ma
jakiś cel. Kto powiedział, że moje życie straciło
sens, tylko dlatego, że moja praca nie pobudza
mnie do wysiłku.”
Slide 20
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Żona: „Prawdopodobnie pokpiłam coś z tym
nowym przepisem. Mąż będzie na mnie wściekły
z tego powodu.”
Błąd w myśleniu:
przeskakiwanie do konkluzji
Pozytywny sposób myślenia: „Nie muszę być
wspaniałą kucharką. Mogę upiec lepiej mięso
następnym razem. Jeśli Janek będzie zły,
powiem mu, że jestem zmartwiona tym, że
nie będzie pieczeni, ale to nie koniec świata.”
Slide 21
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Mąż: „Nie ma sensu, abym to zrobił dla niej.
Wiem na pewno, że to się jej nie spodoba, albo
co gorsza, w ogóle tego nie zauważy”
Błąd w myśleniu:
czytanie w czyichś myślach
Pozytywny sposób myślenia: „Nie ma innego
sposobu, abym dowiedział się, czy jej się
spodoba zmiana w pokoju. Zaryzykuję i powieszę
ten obraz. Muszę dać jej szansę wyrażenia swojej
opinii. Jak nie zauważy, to jej pokażę i tyle.”
Slide 22
Na temat sposobu kontrolowania
swoich myśli można przeczytać szerzej
na stronach 35-44 książki H. Normana
Wright’a: „Sztuka porozumiewania się
czyli: jak zrozumieć siebie aby zrozumieć
współmałżonka.”
Slide 23
CZĘŚĆ DRUGA
Slide 24
TRUDNOŚCI
W POROZUMIEWANIU SIĘ
Przeszkody w porozumiewaniu się
Slide 25
Przeszkody w porozumiewaniu się
Odmowa podjęcia tematu.
Ma miejsce wtedy, gdy jasno i otwarcie
odmawiamy rozmowy na dany temat.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Nic
Żona: Chcesz powiedzieć, że nie powiedział ci nic
o twoim zdrowiu?
Mąż: Nie chcę o tym mówić. (I rzeczywiście nie
rozmawia dalej.)
Slide 26
Przeszkody w porozumiewaniu się
Zmiana tematu.
W takiej sytuacji rozmówca całkowicie ignoruje
pytania, które są mu zadawane.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Zastanawiam się jak Darkowi poszło w szkole.
Czy ma już wyniki tego sprawdzianu z matematyki.
Slide 27
Przeszkody w porozumiewaniu się
Niedomówienia.
Jest to udzielanie niepełnych odpowiedzi na zadane
pytania.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Niewiele. Oglądał moją nogę i kostkę.
Żona: To wszystko?
Mąż: Zmierzył mi również ciśnienie.
Slide 28
Przeszkody w porozumiewaniu się
Skupienie się na nieistotnych szczegółach.
Jest to ucieczka w kierunku mało ważnych spraw,
aby uniknąć poważnej rozmowy.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Nie byłem dziś u lekarza.
Żona: Miałeś przecież być.
Mąż: Nie, byłem wczoraj.
Żona: Myślałam, że to miało być dzisiaj.
Mąż: Nie.
Żona: Czy jesteś tego pewien?
Mąż: Oczywiście.
Slide 29
Przeszkody w porozumiewaniu się
Zabicie tematu.
Jest konsekwencją przesadnego rozwijania tematu.
Przykład:
Mąż: To było wspaniałe podanie z końca boiska
do napastnika, a on był nie obstawiony. Co za gra.
Żona: Wiem, oglądałam ten mecz.
Mąż: Podanie było trochę za mocne, ale Johnson –
co za facet – doszedł do niego.
Żona: (cisza…)
Mąż: Było dwóch przed nim i…. (Mąż dalej ciągnie swój
monolog.)
Slide 30
Przeszkody w porozumiewaniu się
Gadulstwo.
Gdy na pytanie wymagające krótkiej odpowiedzi ktoś
odpowiada długim wywodem, który z punktu
widzenia pytającego jest nie istotny.
Przykład:
Żona: Jak rozpoznam dom Smithów??
Mąż: Ten dom jest w połowie, między pierwszym
domem, a szkołą po lewej stronie. Myślę, że alejka
dojazdowa jest po prawej stronie. Obok jest chodnik
… To dom pomalowany na ciemnozielono.
Żona: Czy są tam jeszcze inne zielone domy?
Mąż: Nie, tylko ten jeden.
Żona: Dziękuję, to wszystko co chciałam wiedzieć.
Slide 31
TRUDNOŚCI
W POROZUMIEWANIU SIĘ
Złe wzory w porozumiewaniu się
Slide 32
Złe wzory w porozumiewaniu się
Przerywanie.
Denerwuje partnera i pokazuje mu, że nie jest
słuchany. W każdej rozmowie ważne jest czekanie
i wysłuchanie do końca, gdy druga osoba coś mówi.
Przykład:
Żona: Myślę, że najlepszym rozwiązaniem dla ciebie
będzie …
Mąż: Nie zniosę dłużej tego, aby …
Slide 33
Złe wzory w porozumiewaniu się
Szukanie winnego.
Może być zabójcze dla rozwoju małżeństwa. Kiedy
dwoje ludzi ciągle obwinia się, oboje stają się
wściekli. Sprzeczanie się o to, czyja jest wina
w niczym nie pomoże.
Przykład:
Żona: Nie powinieneś denerwować się na mnie,
kiedy się spóźniam.
Mąż: Nie musiałbym, gdybyś przychodziła
punktualnie.
Slide 34
Złe wzory w porozumiewaniu się
Próba ustalenia „obiektywnej prawdy”.
Działanie to jest często daremne, gdyż każdy z nas
widzi inaczej to samo wydarzenie. Nie można
zmienić tego, co ktoś zapamiętał.
Przykład:
Żona: Późno wróciłeś wczoraj do domu.
Mąż: Nie, przyszedłem punktualnie. Była dopiero…
Slide 35
Złe wzory w porozumiewaniu się
Kierowanie rozmowy na ślepy tor inaczej –
odwracanie kota ogonem.
Przykład:
Mąż: Drażni mnie ciągle piętrząca się sterta
brudnych garów i talerzy w zlewozmywaku.
Żona: No dobrze, ale czy wiesz, że na twoim
biurku jest zawsze bałagan?
Slide 36
Złe wzory w porozumiewaniu się
Stawianie ultimatum.
Ten sposób stawia rozmówcę w sytuacji, kiedy ma
tylko dwa wyjścia: albo się poddać i stracić twarz
lub obronić się.
Przykład:
Żona: Jeśli tego nie zrobisz, odejdę od ciebie, albo…
Slide 37
Złe wzory w porozumiewaniu się
Używanie słów - zasadzek.
Słowa typu: zawsze, nigdy, zazwyczaj,
wywołują u rozmówcy reakcje obronne.
Przykład:
Żona: Nigdy nie wracasz do domu o tej porze,
o której obiecujesz.
Slide 38
Złe wzory w porozumiewaniu się
Stawianie diagnozy lub przyklejanie etykietki.
Jest to stuprocentowy sposób wzbudzania w drugiej
osobie gniewu. Sposób ten nie motywuje do żadnej
zmiany.
Przykład:
Mąż: Jesteś niewrażliwa i nieseksowana.
Slide 39
Złe wzory w porozumiewaniu się
Czytanie w czyichś myślach.
W rzeczywistości jest to niemożliwe.
Jeśli powiemy komuś, że wiemy co myśli,
z pewnością ten ktoś poczuje się urażony.
Przykład:
Żona: Na pewno myślisz, że …
Slide 40
Złe wzory w porozumiewaniu się
Przekazywanie sprzecznych informacji.
Rodzi zazwyczaj niedowierzanie lub brak zaufania.
Jeśli werbalnie wyrażamy zgodę ze swoim
partnerem, a „mową ciała” przekazujemy zupełnie
inne informacje, to w co ma uwierzyć?
Przykład:
Żona: Dobrze, jeśli tego chcesz … (wydymając wargi
i mrużąc oczy)
Slide 41
NA DRODZE
POROZUMIENIA
Slide 42
Do osiągnięcia lepszego porozumiewania się
w małżeństwie może posłużyć zastosowanie
następujących wskazówek:
Slide 43
I. Witajmy naszego współmałżonka: z uśmiechem,
przyjaznym gestem, objęciem, pocałunkiem,
komplementem, dowcipem lub opowieścią
o interesującym lub przyjemnym zdarzeniu, które
mieliśmy okazję przeżyć podczas dnia.
Slide 44
II. Ustalmy okres przejściowy między pracą – lub
każda inną stresującą nas działalnością – a
pozostałymi częściami dnia. Ten przejściowy okres
będzie miał za zadanie „wyciszenie” emocji, by te
nie miały zasadniczego wpływu na porozumienie
w naszej rodzinie.
Slide 45
III. Nigdy nie rozmawiajmy ze swoim partnerem
na poważne tematy lub o istotnych sprawach,
które potencjalnie mogą wyzwolić niezgodę
lub sprzeczkę, wtedy gdy jest on zmęczony,
rozstrojony emocjonalnie, chory, pokrzywdzony
lub odczuwa jakikolwiek ból.
BŁAGAM!!!
TYLKO NIE CHCIEJ ZE MNĄ
TERAZ GADAĆ
O EGZYSTENCJALNYCH
SPRAWACH.
Slide 46
IV. Być może w danym związku konieczne będzie
ustalenie określonej czasowo chwili w ciągu
każdego dnia, podczas której będą omawiane
ważne dla rodziny kwestie. Podczas takich rozmów
nie powinno się robić takich rzeczy jak: jedzenie,
kierowanie samochodem, oglądanie telewizji,
przeglądanie prasy, książek, itp.
Slide 47
V. Każde z nas powinno mieć własny, szczególny
sygnał zmiany tematu. Informowałby
on współmałżonka o tym, żeby zmienił temat
rozmowy, gdyż staje się sporny. Sygnałem takim
powinno być uzgodnione wcześniej neutralne
słowo – klucz.
Slide 48
VI. Jeśli to możliwe organizujmy specjalny czas
na rozmowy, mające na celu weryfikowanie
naszych pozytywnych i negatywnych dokonań
na rzecz naszego małżeństwa. Powiedzmy sobie
o tym co nas w ostaniem czasie zadowoliło,
z czego jesteśmy dumni, a także podkreślmy
to co nas uraziło i nad czym chcielibyśmy
popracować.
Slide 49
VII. Nie czyńmy wyrzutów naszemu partnerowi
przy każdej okazji, w której wydaje nam się,
że na to zasługuje. Odłóżmy te uwagi na czas
zaplanowanej rozmowy i przygotujmy propozycję
ewentualnych zmian.
Slide 50
VIII. Omawiajmy jakąś sprawę, temat czy problem
tak długo, dopóki każde z nas nie będzie miało
poczucia, że wypowiedziało się do końca.
Slide 51
IX. Mówiąc bądźmy konkretni w każdej sprawie.
Definiujmy słowa, których używamy (znaczy to tyle co
określenie co dane pojęcie znaczy dla nas: np. klika minut dla jednej
osoby to kilka minut, a dla innej parę długich chwil; dla jednych „zrobię
to za chwilę” znaczy za parę minut, a dla innych za trzy godziny).
Unikajmy również uogólnień (bo wszyscy ludzie, inni,
zazwyczaj, itp.)
Slide 52
X. Potwierdzajmy odbiór najważniejszych
informacji, które przekazuje nam partner mówiąc:
„rozumiem”, „no tak”, „tak’, „aha”, „uhm”, itp.
Slide 53
XI. Podejmujmy takie decyzje, które doprowadzą
nas do konkretnych rozwiązań.
Slide 54
XII. Starajmy się, aby nasze komunikaty werbalne
były zgodne z niewerbalnymi. Nie mówmy komuś
czegoś miłego np. z kwaśną miną albo obojętnym
tonem z przyjemnym wyrazem twarzy.
Slide 55
XIII. Nagradzajmy naszego współmałżonka za to,
co powiedział, a co sprawiło nam przyjemność.
W tym celu używajmy takich słów, które naszym
zdaniem będą miały dla niego dużą wartość.
Slide 56
XIV. Nie czytajmy w myślach naszego partnera ani
nie budujmy żadnych domniemanych założeń
dotyczących tego, co naszym zadaniem chciał
powiedzieć.
Slide 57
XV. Sprawdzajmy czy dobrze odczytaliśmy
to, co powiedział współmałżonek, mówiąc mu
jak zrozumieliśmy jego słowa. Czyńmy to zawsze,
ilekroć czujemy, że mamy kłopot ze zrozumieniem
tego, co chce nam powiedzieć.
Slide 58
Szerzej na temat zasad porozumiewania się
można przeczytać na stronach 123-134
książki H. Normana Wright’a: „Sztuka
porozumiewania się czyli: jak zrozumieć siebie
aby zrozumieć współmałżonka”.
Slide 59
CZĘŚĆ TRZECIA
Slide 60
MOI RODZICE,
TWOI RODZICE
I MY
Porozumiewanie się małżonków
to jedno, a porozumiewanie się
z RODZICAMI to zupełnie coś innego.
Slide 61
„Jednym z celów, do którego powinniśmy
dążyć w naszych rodzinach, jest życie
w harmonii i jedności. Jeśli będziemy otwarci,
uczciwi, prawdomówni w kontaktach z innymi,
przyczynimy się do rozwoju wzajemnych
głębokich relacji. Abyśmy jednak mogli stać
się takimi ludźmi, musimy nad sobą czasami
ciężko pracować.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 216.
Slide 62
Oto kilka konkretnych sposobów
poprawienia relacji
współmałżonków z teściami.
Slide 63
1. Przyjmijmy pozytywny i optymistyczny
punkt widzenia na nasze relacje
z teściami.
2. Na początku małżeństwa zorientujmy
się, co jest ważne dla rodziny naszego
współmałżonka.
3. Zdecydujmy się, które ze zwyczajów
naszych teściów chcemy od nich
przejąć, a które będziemy próbowali
tworzyć od nowa jako własne.
Slide 64
4. Weźmy pod uwagę potrzeby, które mogą
mieć w określonym momencie swojego
życia nasi teściowie.
5. Odnośmy się do naszych teściów
z takim samym zainteresowaniem
i respektem, jak odnosimy się
do przyjaciół.
6. Kiedy teściowie okażą zainteresowanie
jakąś sferą naszego życia lub będą
udzielać nam rad, reagujmy na to tak,
jak zareagowalibyśmy na rady któregoś
z naszych przyjaciół.
Slide 65
7. Dajmy naszym teściom prawo
powątpiewania w słuszność tego,
co robimy.
8. Poszukajmy pozytywnych cech
w naszych teściach.
9. Kiedy odwiedzamy naszych teściów
(lub oni odwiedzają nas), dbajmy
o odpowiednią długość tych wizyt.
10. Dajmy czas naszym teściom,
aby oswoili się z tym, że jesteśmy
małżeństwem.
Slide 66
11. Jeśli chcemy udzielać rady naszym
teściom, to poczekajmy raczej, aż sami
o nią poproszą.
12. Nie opowiadajmy o nieporozumieniach
ze współmałżonkiem ani o jego wadach
przy własnych rodzicach.
13. Nie powołujmy się na naszych
rodziców jako na idealny wzór
do naśladowania dla współmałżonka.
Slide 67
Szerzej na temat zasad porozumiewania się
z teściami można przeczytać w rozdziale
10-tym książki H. Normana Wright’a: „Sztuka
porozumiewania się czyli: jak zrozumieć siebie
aby zrozumieć współmałżonka”.
Slide 68
Materiał został opracowany na podstawie książki:
„Sztuka porozumiewania się czyli: jak zrozumieć siebie
aby zrozumieć współmałżonka”
H. Norman Wright, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, W-wa 2005
Dziękuję za uwagę
opracowała:
Marta Franczak
spec. public relations i doradca rodzinny
Slide 69
Pomoc Duchowa
www.adonai.pl
SZTUKA POROZUMIEWANIA SIĘ
CZYLI:
JAK ZROZUMIEĆ SIEBIE
ABY ZROZUMIEĆ WSPÓŁMAŁŻONKA
OPRACOWAŁA: MARTA FRANCZAK
NA PODSTAWIE KSIĄŻKI H. NORMANA WRIGHT’A
POD TYM SAMYM TYTUŁEM
Slide 2
CZĘŚĆ PIERWSZA
Slide 3
WEWNĘTRZNY
MONOLOG
Slide 4
Twój wewnętrzny monolog
„Rozmowa z samym sobą – tzn.
wewnętrzny monolog nie jest uczuciem czy emocją.
To w jaki sposób wyrażamy naszą złość,
jak okazujemy komuś miłość lub jak zachowujemy
się podczas konfliktów, jest odzwierciedleniem
świadomego lub nieświadomego naszego
wewnętrznego monologu.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 26.
Slide 5
Twój wewnętrzny monolog c.d.
„Pozytywne nastawienie do życia będzie
skłaniało do pozytywnych myśli; i odwrotnie,
negatywne przyczyni się do zaistnienia
negatywnych myśli.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 26.
Slide 6
Twój wewnętrzny monolog c.d.
„Charakterystyczne dla negatywnych myśli jest
to, że w większości przypadków są błędne.
Odzwierciedlają nie to co się dzieje
w rzeczywistości, ale to co tkwi w nas samych –
niepewność, lęk i obawy.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 30.
Slide 7
Przykłady negatywnych myśli
Personalizacja.
To myślenie, że wszystkie sytuacje i zdarzenia,
w których uczestniczymy, dotyczą wyłącznie nas.
Przykład: „Kiedy jechałem tramwajem, w którym
siedziało kilka osób, nagle ciszę przerwał śmiech
dwóch młodych ludzi. Pierwszą myślą, która
przyszła mi do głowy, było to, że śmieją się
ze mnie.”
Slide 8
Przykłady negatywnych myśli
Wyolbrzymianie.
To rozdmuchiwanie negatywnych zdarzeń poza
ich obiektywne znaczenie.
Przykład: „To jest najgorsza rzecz, jaka mogła
mi się przydarzyć.”
Slide 9
Przykłady negatywnych myśli
Minimalizacja.
To pomniejszanie znaczenia pozytywnych
czynników.
Przykład: „Czy ja wiem, czy zadowolenie rodziny
z dzisiejszego obiadu ma jakieś znaczenie?”
Slide 10
Przykłady negatywnych myśli
Myślenie typu „albo-albo”.
Przykład: „Albo jestem dobrym mężem, albo
kompletnym zerem.”, „Jak mi dziś nie wyjdzie
rozmowa z Johnem, to nasza przyjaźń jest nic
nie warta.”
Slide 11
Przykłady negatywnych myśli
Rozpatrywanie zdarzeń bez kontekstu.
Po wspaniałym dniu spędzonym
ze współmałżonkiem, skupienie się na jednym
lub dwóch nieprzyjemnych drobiazgach.
Przykład: „Dzień był zupełnie do niczego,
gdyż …”
Slide 12
Przykłady negatywnych myśli
Przeskakiwanie do konkluzji.
Przykład: „On nie zwraca na mnie uwagi.
Na pewno już mnie nie kocha.”, „Teściowa
znalazła kurz na szafce. Pewno ma mnie
za flejtucha.”
Slide 13
Przykłady negatywnych myśli
Samoobwiniane się.
Obwinianie siebie samego zamiast swoich
określonych zachowań, które można zmienić.
Przykład: „W naszym małżeństwie nie jestem
dobrym partnerem.”, „Jestem beznadziejną
matką.”
Slide 14
Przykłady negatywnych myśli
Nadmierna generalizacja.
Przykład: „Nigdy go nie zadowolę. W naszym
małżeństwie tylko ja o to dbam.”, „Ona nigdy nie
umie zrobić czegoś dobrze. Zawsze tak to będzie
wyglądało.”
Slide 15
Przykłady negatywnych myśli
Myślenie magiczne.
Przykład: „ Moje małżeństwo jest całkowicie
przewrócone do góry nogami z powodu mojej
parszywej przeszłości.”, „Moje stosunki z ojcem
Iwony są beznadziejne z powodu mojej
niezaradności.”
Slide 16
Przykłady negatywnych myśli
Czytanie w czyichś myślach.
Przykład: „Mój mąż pewno myśli, że jestem
nieatrakcyjna i gruba.”, „Mój teściu zapewne
ma o mnie jak najgorsze zdanie po wczorajszej
uroczystości rodzinnej.”
Slide 17
Przykłady negatywnych myśli
Porównywanie.
Porównywanie się do kogoś innego, nie biorąc
pod uwagę zasadniczych różnic.
Przykład: „Mój mąż jest zgrabniejszy ode mnie.”,
„Kowalscy mają lepszy samochód od nas.”
(Uwaga – my zarabiamy 3,5 tys. na m-c, a Kowalscy
23 tys. na m-c)
Slide 18
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Żona: „Nigdy nie będę zdolna do tego, aby
zadowolić swojego męża.”
Błąd w myśleniu:
nadmierna generalizacja
Pozytywny sposób myślenia: „Nie wiem, czy
rzeczywiście nie będę zdolna zadowolić go.
Kto powiedział, że nigdy nie będę zdolna do
bycia dobrą żoną. Od dziś będę próbowała to
osiągnąć.”
Slide 19
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Mąż: „Moja praca nie jest pasjonująca ani
pobudzająca do wysiłku. Moje życie straciło
sens.”
Błąd w myśleniu:
minimalizowanie
Pozytywny sposób myślenia: „Moja praca może
rzeczywiście nie jest jakoś ekscytująca, ale ma
jakiś cel. Kto powiedział, że moje życie straciło
sens, tylko dlatego, że moja praca nie pobudza
mnie do wysiłku.”
Slide 20
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Żona: „Prawdopodobnie pokpiłam coś z tym
nowym przepisem. Mąż będzie na mnie wściekły
z tego powodu.”
Błąd w myśleniu:
przeskakiwanie do konkluzji
Pozytywny sposób myślenia: „Nie muszę być
wspaniałą kucharką. Mogę upiec lepiej mięso
następnym razem. Jeśli Janek będzie zły,
powiem mu, że jestem zmartwiona tym, że
nie będzie pieczeni, ale to nie koniec świata.”
Slide 21
Przykłady przeciwstawiania się
błędnemu myśleniu
Mąż: „Nie ma sensu, abym to zrobił dla niej.
Wiem na pewno, że to się jej nie spodoba, albo
co gorsza, w ogóle tego nie zauważy”
Błąd w myśleniu:
czytanie w czyichś myślach
Pozytywny sposób myślenia: „Nie ma innego
sposobu, abym dowiedział się, czy jej się
spodoba zmiana w pokoju. Zaryzykuję i powieszę
ten obraz. Muszę dać jej szansę wyrażenia swojej
opinii. Jak nie zauważy, to jej pokażę i tyle.”
Slide 22
Na temat sposobu kontrolowania
swoich myśli można przeczytać szerzej
na stronach 35-44 książki H. Normana
Wright’a: „Sztuka porozumiewania się
czyli: jak zrozumieć siebie aby zrozumieć
współmałżonka.”
Slide 23
CZĘŚĆ DRUGA
Slide 24
TRUDNOŚCI
W POROZUMIEWANIU SIĘ
Przeszkody w porozumiewaniu się
Slide 25
Przeszkody w porozumiewaniu się
Odmowa podjęcia tematu.
Ma miejsce wtedy, gdy jasno i otwarcie
odmawiamy rozmowy na dany temat.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Nic
Żona: Chcesz powiedzieć, że nie powiedział ci nic
o twoim zdrowiu?
Mąż: Nie chcę o tym mówić. (I rzeczywiście nie
rozmawia dalej.)
Slide 26
Przeszkody w porozumiewaniu się
Zmiana tematu.
W takiej sytuacji rozmówca całkowicie ignoruje
pytania, które są mu zadawane.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Zastanawiam się jak Darkowi poszło w szkole.
Czy ma już wyniki tego sprawdzianu z matematyki.
Slide 27
Przeszkody w porozumiewaniu się
Niedomówienia.
Jest to udzielanie niepełnych odpowiedzi na zadane
pytania.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Niewiele. Oglądał moją nogę i kostkę.
Żona: To wszystko?
Mąż: Zmierzył mi również ciśnienie.
Slide 28
Przeszkody w porozumiewaniu się
Skupienie się na nieistotnych szczegółach.
Jest to ucieczka w kierunku mało ważnych spraw,
aby uniknąć poważnej rozmowy.
Przykład:
Żona: Co powiedział lekarz, kiedy byłeś u niego?
Mąż: Nie byłem dziś u lekarza.
Żona: Miałeś przecież być.
Mąż: Nie, byłem wczoraj.
Żona: Myślałam, że to miało być dzisiaj.
Mąż: Nie.
Żona: Czy jesteś tego pewien?
Mąż: Oczywiście.
Slide 29
Przeszkody w porozumiewaniu się
Zabicie tematu.
Jest konsekwencją przesadnego rozwijania tematu.
Przykład:
Mąż: To było wspaniałe podanie z końca boiska
do napastnika, a on był nie obstawiony. Co za gra.
Żona: Wiem, oglądałam ten mecz.
Mąż: Podanie było trochę za mocne, ale Johnson –
co za facet – doszedł do niego.
Żona: (cisza…)
Mąż: Było dwóch przed nim i…. (Mąż dalej ciągnie swój
monolog.)
Slide 30
Przeszkody w porozumiewaniu się
Gadulstwo.
Gdy na pytanie wymagające krótkiej odpowiedzi ktoś
odpowiada długim wywodem, który z punktu
widzenia pytającego jest nie istotny.
Przykład:
Żona: Jak rozpoznam dom Smithów??
Mąż: Ten dom jest w połowie, między pierwszym
domem, a szkołą po lewej stronie. Myślę, że alejka
dojazdowa jest po prawej stronie. Obok jest chodnik
… To dom pomalowany na ciemnozielono.
Żona: Czy są tam jeszcze inne zielone domy?
Mąż: Nie, tylko ten jeden.
Żona: Dziękuję, to wszystko co chciałam wiedzieć.
Slide 31
TRUDNOŚCI
W POROZUMIEWANIU SIĘ
Złe wzory w porozumiewaniu się
Slide 32
Złe wzory w porozumiewaniu się
Przerywanie.
Denerwuje partnera i pokazuje mu, że nie jest
słuchany. W każdej rozmowie ważne jest czekanie
i wysłuchanie do końca, gdy druga osoba coś mówi.
Przykład:
Żona: Myślę, że najlepszym rozwiązaniem dla ciebie
będzie …
Mąż: Nie zniosę dłużej tego, aby …
Slide 33
Złe wzory w porozumiewaniu się
Szukanie winnego.
Może być zabójcze dla rozwoju małżeństwa. Kiedy
dwoje ludzi ciągle obwinia się, oboje stają się
wściekli. Sprzeczanie się o to, czyja jest wina
w niczym nie pomoże.
Przykład:
Żona: Nie powinieneś denerwować się na mnie,
kiedy się spóźniam.
Mąż: Nie musiałbym, gdybyś przychodziła
punktualnie.
Slide 34
Złe wzory w porozumiewaniu się
Próba ustalenia „obiektywnej prawdy”.
Działanie to jest często daremne, gdyż każdy z nas
widzi inaczej to samo wydarzenie. Nie można
zmienić tego, co ktoś zapamiętał.
Przykład:
Żona: Późno wróciłeś wczoraj do domu.
Mąż: Nie, przyszedłem punktualnie. Była dopiero…
Slide 35
Złe wzory w porozumiewaniu się
Kierowanie rozmowy na ślepy tor inaczej –
odwracanie kota ogonem.
Przykład:
Mąż: Drażni mnie ciągle piętrząca się sterta
brudnych garów i talerzy w zlewozmywaku.
Żona: No dobrze, ale czy wiesz, że na twoim
biurku jest zawsze bałagan?
Slide 36
Złe wzory w porozumiewaniu się
Stawianie ultimatum.
Ten sposób stawia rozmówcę w sytuacji, kiedy ma
tylko dwa wyjścia: albo się poddać i stracić twarz
lub obronić się.
Przykład:
Żona: Jeśli tego nie zrobisz, odejdę od ciebie, albo…
Slide 37
Złe wzory w porozumiewaniu się
Używanie słów - zasadzek.
Słowa typu: zawsze, nigdy, zazwyczaj,
wywołują u rozmówcy reakcje obronne.
Przykład:
Żona: Nigdy nie wracasz do domu o tej porze,
o której obiecujesz.
Slide 38
Złe wzory w porozumiewaniu się
Stawianie diagnozy lub przyklejanie etykietki.
Jest to stuprocentowy sposób wzbudzania w drugiej
osobie gniewu. Sposób ten nie motywuje do żadnej
zmiany.
Przykład:
Mąż: Jesteś niewrażliwa i nieseksowana.
Slide 39
Złe wzory w porozumiewaniu się
Czytanie w czyichś myślach.
W rzeczywistości jest to niemożliwe.
Jeśli powiemy komuś, że wiemy co myśli,
z pewnością ten ktoś poczuje się urażony.
Przykład:
Żona: Na pewno myślisz, że …
Slide 40
Złe wzory w porozumiewaniu się
Przekazywanie sprzecznych informacji.
Rodzi zazwyczaj niedowierzanie lub brak zaufania.
Jeśli werbalnie wyrażamy zgodę ze swoim
partnerem, a „mową ciała” przekazujemy zupełnie
inne informacje, to w co ma uwierzyć?
Przykład:
Żona: Dobrze, jeśli tego chcesz … (wydymając wargi
i mrużąc oczy)
Slide 41
NA DRODZE
POROZUMIENIA
Slide 42
Do osiągnięcia lepszego porozumiewania się
w małżeństwie może posłużyć zastosowanie
następujących wskazówek:
Slide 43
I. Witajmy naszego współmałżonka: z uśmiechem,
przyjaznym gestem, objęciem, pocałunkiem,
komplementem, dowcipem lub opowieścią
o interesującym lub przyjemnym zdarzeniu, które
mieliśmy okazję przeżyć podczas dnia.
Slide 44
II. Ustalmy okres przejściowy między pracą – lub
każda inną stresującą nas działalnością – a
pozostałymi częściami dnia. Ten przejściowy okres
będzie miał za zadanie „wyciszenie” emocji, by te
nie miały zasadniczego wpływu na porozumienie
w naszej rodzinie.
Slide 45
III. Nigdy nie rozmawiajmy ze swoim partnerem
na poważne tematy lub o istotnych sprawach,
które potencjalnie mogą wyzwolić niezgodę
lub sprzeczkę, wtedy gdy jest on zmęczony,
rozstrojony emocjonalnie, chory, pokrzywdzony
lub odczuwa jakikolwiek ból.
BŁAGAM!!!
TYLKO NIE CHCIEJ ZE MNĄ
TERAZ GADAĆ
O EGZYSTENCJALNYCH
SPRAWACH.
Slide 46
IV. Być może w danym związku konieczne będzie
ustalenie określonej czasowo chwili w ciągu
każdego dnia, podczas której będą omawiane
ważne dla rodziny kwestie. Podczas takich rozmów
nie powinno się robić takich rzeczy jak: jedzenie,
kierowanie samochodem, oglądanie telewizji,
przeglądanie prasy, książek, itp.
Slide 47
V. Każde z nas powinno mieć własny, szczególny
sygnał zmiany tematu. Informowałby
on współmałżonka o tym, żeby zmienił temat
rozmowy, gdyż staje się sporny. Sygnałem takim
powinno być uzgodnione wcześniej neutralne
słowo – klucz.
Slide 48
VI. Jeśli to możliwe organizujmy specjalny czas
na rozmowy, mające na celu weryfikowanie
naszych pozytywnych i negatywnych dokonań
na rzecz naszego małżeństwa. Powiedzmy sobie
o tym co nas w ostaniem czasie zadowoliło,
z czego jesteśmy dumni, a także podkreślmy
to co nas uraziło i nad czym chcielibyśmy
popracować.
Slide 49
VII. Nie czyńmy wyrzutów naszemu partnerowi
przy każdej okazji, w której wydaje nam się,
że na to zasługuje. Odłóżmy te uwagi na czas
zaplanowanej rozmowy i przygotujmy propozycję
ewentualnych zmian.
Slide 50
VIII. Omawiajmy jakąś sprawę, temat czy problem
tak długo, dopóki każde z nas nie będzie miało
poczucia, że wypowiedziało się do końca.
Slide 51
IX. Mówiąc bądźmy konkretni w każdej sprawie.
Definiujmy słowa, których używamy (znaczy to tyle co
określenie co dane pojęcie znaczy dla nas: np. klika minut dla jednej
osoby to kilka minut, a dla innej parę długich chwil; dla jednych „zrobię
to za chwilę” znaczy za parę minut, a dla innych za trzy godziny).
Unikajmy również uogólnień (bo wszyscy ludzie, inni,
zazwyczaj, itp.)
Slide 52
X. Potwierdzajmy odbiór najważniejszych
informacji, które przekazuje nam partner mówiąc:
„rozumiem”, „no tak”, „tak’, „aha”, „uhm”, itp.
Slide 53
XI. Podejmujmy takie decyzje, które doprowadzą
nas do konkretnych rozwiązań.
Slide 54
XII. Starajmy się, aby nasze komunikaty werbalne
były zgodne z niewerbalnymi. Nie mówmy komuś
czegoś miłego np. z kwaśną miną albo obojętnym
tonem z przyjemnym wyrazem twarzy.
Slide 55
XIII. Nagradzajmy naszego współmałżonka za to,
co powiedział, a co sprawiło nam przyjemność.
W tym celu używajmy takich słów, które naszym
zdaniem będą miały dla niego dużą wartość.
Slide 56
XIV. Nie czytajmy w myślach naszego partnera ani
nie budujmy żadnych domniemanych założeń
dotyczących tego, co naszym zadaniem chciał
powiedzieć.
Slide 57
XV. Sprawdzajmy czy dobrze odczytaliśmy
to, co powiedział współmałżonek, mówiąc mu
jak zrozumieliśmy jego słowa. Czyńmy to zawsze,
ilekroć czujemy, że mamy kłopot ze zrozumieniem
tego, co chce nam powiedzieć.
Slide 58
Szerzej na temat zasad porozumiewania się
można przeczytać na stronach 123-134
książki H. Normana Wright’a: „Sztuka
porozumiewania się czyli: jak zrozumieć siebie
aby zrozumieć współmałżonka”.
Slide 59
CZĘŚĆ TRZECIA
Slide 60
MOI RODZICE,
TWOI RODZICE
I MY
Porozumiewanie się małżonków
to jedno, a porozumiewanie się
z RODZICAMI to zupełnie coś innego.
Slide 61
„Jednym z celów, do którego powinniśmy
dążyć w naszych rodzinach, jest życie
w harmonii i jedności. Jeśli będziemy otwarci,
uczciwi, prawdomówni w kontaktach z innymi,
przyczynimy się do rozwoju wzajemnych
głębokich relacji. Abyśmy jednak mogli stać
się takimi ludźmi, musimy nad sobą czasami
ciężko pracować.”
Cytat z „Sztuka porozumiewania się …” str. 216.
Slide 62
Oto kilka konkretnych sposobów
poprawienia relacji
współmałżonków z teściami.
Slide 63
1. Przyjmijmy pozytywny i optymistyczny
punkt widzenia na nasze relacje
z teściami.
2. Na początku małżeństwa zorientujmy
się, co jest ważne dla rodziny naszego
współmałżonka.
3. Zdecydujmy się, które ze zwyczajów
naszych teściów chcemy od nich
przejąć, a które będziemy próbowali
tworzyć od nowa jako własne.
Slide 64
4. Weźmy pod uwagę potrzeby, które mogą
mieć w określonym momencie swojego
życia nasi teściowie.
5. Odnośmy się do naszych teściów
z takim samym zainteresowaniem
i respektem, jak odnosimy się
do przyjaciół.
6. Kiedy teściowie okażą zainteresowanie
jakąś sferą naszego życia lub będą
udzielać nam rad, reagujmy na to tak,
jak zareagowalibyśmy na rady któregoś
z naszych przyjaciół.
Slide 65
7. Dajmy naszym teściom prawo
powątpiewania w słuszność tego,
co robimy.
8. Poszukajmy pozytywnych cech
w naszych teściach.
9. Kiedy odwiedzamy naszych teściów
(lub oni odwiedzają nas), dbajmy
o odpowiednią długość tych wizyt.
10. Dajmy czas naszym teściom,
aby oswoili się z tym, że jesteśmy
małżeństwem.
Slide 66
11. Jeśli chcemy udzielać rady naszym
teściom, to poczekajmy raczej, aż sami
o nią poproszą.
12. Nie opowiadajmy o nieporozumieniach
ze współmałżonkiem ani o jego wadach
przy własnych rodzicach.
13. Nie powołujmy się na naszych
rodziców jako na idealny wzór
do naśladowania dla współmałżonka.
Slide 67
Szerzej na temat zasad porozumiewania się
z teściami można przeczytać w rozdziale
10-tym książki H. Normana Wright’a: „Sztuka
porozumiewania się czyli: jak zrozumieć siebie
aby zrozumieć współmałżonka”.
Slide 68
Materiał został opracowany na podstawie książki:
„Sztuka porozumiewania się czyli: jak zrozumieć siebie
aby zrozumieć współmałżonka”
H. Norman Wright, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, W-wa 2005
Dziękuję za uwagę
opracowała:
Marta Franczak
spec. public relations i doradca rodzinny
Slide 69
Pomoc Duchowa
www.adonai.pl