Slide 1

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 2

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 3

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 4

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 5

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 6

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 7

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 8

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 9

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 10

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 11

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 12

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 13

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 14

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl


Slide 15

PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ NIKOTYNIZM

l

HISTORIA
Historia palenia tytoniu w Europie sięga piętnastego
wieku i wydaje się, że niestety jeszcze długo przyjdzie
nam czekać na jej koniec, o ile w ogóle do niego
dojdzie. Tytoń trafił po raz pierwszy do Europy z
Ameryki Południowej, przywieziony przez Krzysztofa
Kolumba z jego wyprawy na nieznane lądy. W roku
1492 po raz pierwszy biały człowiek został
poczęstowany przez Indian z plemienia Arawaków
suszonymi liśćmi tytoniu zwiniętych w rulonik w
większego liścia palmy. Moda na palenie
rozprzestrzeniła się na całą Europę. We Francji
zapoczątkował ją ambasador Jean Nicot, od którego
nazwiska pochodzi zresztą nazwa nikotyna.

HISTORIA
Na początku papierosy wytwarzane były ręcznie,
wtedy ich popularność nie była taka duża, gdyż
sprzedaż na skalę masową była po prostu niemożliwa.
Jednak pod koniec wieku dziewiętnastego
opatentowana została maszyna, która pozwalała na
przyśpieszenie produkcji papierosów, mimo to na
samym początku mało było chętnych do jej kupna,
gdyż produkowała tak duże ilości papierosów, że
niemożliwe było aby je skonsumować. Jednak
odpowiednie ruchy marketingowe oraz stworzenie
kultury palenia papierosów od samych podstaw dało
efekty, na początku na terenie Stanów Zjednoczonych,
następnie w Anglii, a w końcu na całym świecie.

NIKOTYNIZM
Nikotynizm to uzależnienie od nikotyny, powszechnie
określane mianem uzależnienia od papierosów. Dane
na świecie są przerażające, szczególnie jeśli chodzi o
kontynent europejski gdzie prawie połowa
przedstawicieli płci męskiej to nałogowi palacze,
natomiast ponad ćwierć kobiet także zależna jest od
tego nałogu. Nikotyna sama w sobie nie jest
substancją strasznie trującą, ani też mutagenną, nie
powoduje także raka, z drugiej jednak strony oprócz
niej w papierosie znajdują się różnego rodzaju
substancje smoliste i wiele, wiele innych, które są
właśnie najbardziej niebezpieczne dla naszego
zdrowia, a my sami uzależniamy się od niby
nieszkodliwej nikotyny.

NIKOTYNIZM
















Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest
najpowszechniejszy.
Nikotynizm prowadzi do trwałych zmian narządów i układów, wywołuje
różne dolegliwości:
nieżyt dróg oddechowych i pokarmowych
podwyższenie ciśnienia krwi
bóle głowy
osłabienie pamięci
osłabienie wzroku
zapalenie nerwów wzrokowych
bóle dławicowe
choroby serca
nadprodukcja adrenaliny
podwyższenie ciśnienia krwi
nowotwory: płuc, oskrzeli, warg, trzustki i pęcherza moczowego.
W przypadku raka płuc palacze stanowią prawie 90% chorych.

STATYSTYKA
Palenie to najważniejsza przyczyna przedwczesnej umieralności w naszym kraju.
· 47% mężczyzn i 23% kobiet w Polsce w wieku 16 i więcej lat jest palaczami
· Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie.
· Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat.
· Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu
· W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a
rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
· Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie 3-4 mld sztuk papierosów.
· Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym w Polsce i
na świecie.
· Co 10 sekund na świecie umiera ktoś na chorobę wywołaną paleniem tytoniu.
· 40% nałogowych palaczy umrze przed 65 rokiem życia, a spośród niepalących tylko
15%.
· Do kontaktu z papierosami przyznaje się aż 70% 15-letnich dziewcząt
· Przeciętny Polak powyżej 15-tego roku życia wypala średnio 3620 papierosów

PROGNOZY
Co 13 sekund ktoś umiera z powodu palenia
tytoniu. W nowym stuleciu nałóg ten będzie
zabijać co 4 sekundy. Światowa Organizacja
Zdrowia szacuje, że w Polsce prawie co drugi
zgon mężczyzn w wieku 35-69 lat (przedwczesna
umieralność) jest rezultatem palenia papierosów.
Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni,
umierać będzie na skutek palenia prawie 10 mln
osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej
dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i
dobrowolnej samozagłady.

CZYM JEST PAPIEROS
Papieros sam w sobie jest wyrobem
tytoniowym, który składa się przede
wszystkim z rurki, czy też cienkiej bibułki,
która powszechnie zwana jest gilzą oraz
mieszanki tytoniowej, która zawiera
odpowiednio spreparowane liście różnych
odmian tytoniu.

SKŁAD PAPIEROSA

JAK WYGLĄDA CIAŁO PALACZA
Palenie papierosów powoduje postępującą degenerację ciała :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Utrata włosów
Katarakta
Wiotczenie i marszczenie się skóry
Utrata słuchu
Rak skóry
Próchnica zębów
Rozedma płuc
Osteoporoza
Choroby serca
Owrzodzenie żołądka
Przebarwienia palców
Rak trzonu macicy i ryzyko poronienia
Degeneracja plemników
Łuszczyca
Choroba Bürgera
Nowotwory złośliwe : rak języka, jamy ustnej, ślinianek, gardła, krtani, żołądka, nerek,
pęcherza moczowego, prącia, trzustki, okrężnicy, odbytu

SKUTKI NIKOTYNIZMU
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Podniesienie poziomu ryzyka choroby wieńcowej
Niebezpieczeństwo zawału
Przyrost i rozszerzenie serca
Zapalenie żył i tętnic
Uszkodzenie zębów i dziąseł
Liczne problemy w obszarze układu pokarmowego
(biegunki, wrzody jelit i żołądka, nowotwory żołądka)
Wywołanie rozedmy płuc
Zwiększenie podatności na gruźlicę
Obniżenie odporności organizmu na przeziębienia
Problemy ze skupieniem uwagi
Zwiększona męczliwość
Nadpobudliwość nerwowa

KIEDY ZACZYNA SIĘ NAŁÓG
Większość osób uzależnionych zaczęła palić w wieku kilkunastu lat.
Najbardziej niebezpieczny okres to wiek 12 -14 lat, kiedy zdarza się
najwięcej inicjacji. Początkowo sporadyczne palenie bardzo szybko
staje się nałogiem.
Przyczyny popadania w nałogi :
 naśladowanie dorosłych
 chęć zaszpanowania
 pragnienie rozładowania napięcia
 stres
 strach przed odrzuceniem przez rówieśników
 moda
 wpływ reklam w czasopismach i na bilbordach
 nuda
 ciekawość, przygoda
 potrzeba niezależności, czucia się dorosłym i na luzie

UZALEŻNIENIE


1.

2.

3.
4.

5.

Mechanizm uzależnienia:
Od momentu wchłonięcia dymu tytoniowego przez palacza
nikotyna zawarta w dymie dociera do mózgu w ciągu zaledwie
kilku sekund
Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy, uznawanej za
substancję odpowiedzialną za doznawanie przyjemności
związanej z paleniem
Nikotyna oddziałuje również na noradrenalinę, substancję
wpływającą na ożywienie i pobudzenie aktywności organizmu
W momencie przerwania palenia, poziom dopaminy i
noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz
doznaje przykrych objawów abstynencji
Palacz sięga po następnego papierosa aby złagodzić objawy
abstynencji i ponownie odczuwać przyjemność. Z czasem mózg
osoby palącej przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten
sposób palacz uzależnia się od niej

JAK ZAPOBIEGAĆ
Pamiętając o tym, że lepiej jest zapobiegać uzależnieniom niż
je leczyć w wielu szkołach podejmowane są następujące działania
profilaktyczne :


Nadanie odpowiedniej rangi i miejsca problematyce antytytoniowej w programach
nauczania



Dostosowanie sposobu realizacji programu do istniejących w szkole warunków



Realizacja programu na różnych poziomach edukacji



Nacisk na uwarunkowania, wczesne następstwa i sposoby odmawiania



Włączenie uczniów do realizacji programu antynikotynowego



Dbałość o staranne przygotowanie nauczycieli i ich okresowe dokształcanie



Uzyskanie wsparcia rodziców dla realizacji programu



Opracowanie i wdrażanie szeroko rozumianej polityki antynikotynowej szkoły



Uwzględnianie specyfiki środowiskowej oraz doświadczeń innych partnerów

BIBLIOGRAFIA
W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące ze stron :


www.kopalniawiedzy.pl



www.poradnikmedyczny.pl



www.odczulanie.pl