SIHHATİNE GÖRE HADİS ÇEŞİTLERİ

SAHİH HADİSLER

HASEN HADİSLER

ZAYIF HADİSLER

SAHİH HADİSLER

• • •

1 Sahîh li-Zâtihi:

Tarifİnde zikredilen bütün şartları eksiksiz, taşıyan sahîhe denir. Bunların sıhhati hususunda ulema arasında ihtilâf yoktur. Mutlak olarak “Sahih” denilince de “Sahih li zatihi” akla gelir

Misal

: Rasulullah’a (s.a.v.) bir adam geldi ve sordu: “İnsanların güzelce hizmet ve sohbet etmeme en layık olanı kimdir?” Rasulullah:

“Annendir.”

buyurdu. “Sonra kimdir?” dedi.

dedi.

“Annendir.” “Annendir.”

buyurdu. “Sonra kimdir?” buyurdu. “Sonra kimdir?” dedi.“

Babandır.”

buyurdu.

•

2 Sahîh li-Ğayrihi:

• • Sıhhat şartlarından bazıları eksik olmakla birlikte dıştan gelen bir destekle derecesi yükselen ve "sahih" addedilen hadîstir

Misal :

Resul-i Ekrem

"Ümmetime meşakkat vereceğimi bilmesem her namaz vaktinde misvâk kullanmalarını emrederdim"

SAHİH HADİS

• Ameli gerektiren yani kendisiyle amel etmek vacib olan makbul hadis.Hadis usulü alimlerinin ittifakla yaptıkları tarife göre sahih hadis;

"Şazz ve illetli

olmayarak, isnadı Rasûl-i Ekrem'e veya Sahabeden yahut daha sonrakilerden birine varıncaya kadar adâlet ve zabt sâhibi kimselerin yine kendileri gibi adâlet ve zabt sahibi kimselerden muttasıl senedlerle rivayet ettikleri hadistir."

Sahih Hadisin Hükmü

: • Sahih hadisler, İslam ulemasının ittifakı ile kendileriyle amel edilmesi vacip olan hadislerdir.

• Sahih hadisleri ilk defa toplayan ve tasnif eden İmam Buharî (öl. 256 H) ve onun talebesi İmamMüslim (öl. 261 H) olmuştur.

SAHİH HADİSLERİN ÖZELLİKLERİ

Ravileri adildir, adalet insanı takva sahibi yapan, kişinin(Ravinin) din ve dünya işlerinde dürüst olmasını sağlayan sıfattır.

Sahih hadis ravileri zapt sahibidir. Ravinin işittiği şeyi uzun zaman geçse de unutmamasıdır. Buna hafıza gücü de denir.

Sahih hadisin senedi muttsıldır. Arada bir kopukluk yoktur.

Sahih hadis şâz değildir. Yani Güvenilir bir ravinin, aynı hadisi rivayet eden başka güvenilir ravinin hadisine aykırı düşmemiştir.

Sahih hadiste gizli bir kusur yoktur.

Şazz ne demektir?

• Güvenilir bir ravinin, aynı hadisi rivayet eden başka güvenilir ravilere aykırı düşmesidir. Bu ravi güvenilir olsa dahi sayıca çok olan diğer ravilere karşı tek kaldığı için rivayet ettiği hadis terk edilir

HASEN HADİSLER

• Sahih hadisle zayıf hadis arasında yer alan, fakat sahih hadîse daha yakın olan hadis türüne verilen addır. Daha açık bir ifade ile, hasen hadîsin râvîlerinin durumu kesin olarak bilinmemekle birlikte, yalancılıkla suçlanmamış, dürüst ve güvenilir olmalarına rağmen, titizlikleri (itkân) ve hâfızalarının sağlamlığı (zabt) açısından sahih hadis râvîlerinden daha aşağı derecede bulunmasıdır.

HASEN HADİS ÇEŞİTLERİ

Hasen lî Zâtihi Hadis

Adâlet ve emânet yönünden güvenilir olmakla birlikte zabt yeteneği zayıf olan râvînin rivayet ettiği hadistir.

Hasen lî Gayrihi Hadis

Bir hadisin senedinde yeralan râvîlerden biri çok hata yapacak kadar dalgın ve ehliyetsiz ise, aynı hadis başka bir yolla da rivâyet edilmişse o takdirde kendi dışındaki isnadlar ile hasen durumuna yükseldiği için "hasen lî gayrihi" adını alır

Hasen Hadisin Hükmü

Hasen hadisler kendisiyle amel edilecek birer dini delil olarak kabul edilirler. Ancak istinbata değil ihticaca selahiyetlidirler. Hasen hadis, bütün fakihlere göre ihticac ve kendisiyle amel edilmek bakımından makbuldür.

ZAYIF HADİSLER

Zayıf hadis, sahih veya hasen hadîsin taşıdığı şartların birini veya birkaçını taşımayan hadistir.

Bu şartların bulunup bulunmadığı, hadisin çeşitli yönlerden tetkik ve tenkide tâbi tutulmasıyla anlaşılır