Slide 1

ราก (Root)
ราก คือ ส่วนที่อยูใ่ ต้ ดิน และมีหน้ าที่ ดูดซึม
น ้าและแร่ธาตุในดิน ค ้าจุนพืชให้ ทรงตัวอยูไ่ ด้
และในพืชบางชนิดจะใช้ สะสมอาหาร

(http://www.csdl.tamu.edu/FLORA/tfplab/reproch.htm)


Slide 2

ชนิดของราก (Root system) แบ่งเป็ น 3 ชนิด คือ
- ระบบรากแก้ ว (tap root, primary root) เจริญเติบโตเร็ว ขนาด
ค่อนข้ างใหญ่ งอกตามแรงดึงดูดของโลก

- ระบบรากฝอย (secondary root) เป็ นรากที่เกิดมาจากชัน้ pericycle ราก
ที่แตกออกมามีขนาดเท่า ๆ กัน มักช่วยค ้าจุนในพืชที่มีระบบรากแก้ วไม่แข็งแรง และช่วย
ยึดผิวดินไม่ให้ พงั ทลาย

- รากพิเศษ (Adventitious root) เป็ นรากที่ออกตามข้ อของลาต้ น และ
เปลี่ยนแปลงไปทาหน้ าที่เฉพาะอื่น ๆ


Slide 3

Adventitious root แบ่ งเป็ น
Buttress root เป็ นรากพิเศษเกิดจากโคนต้ นส่วนที่อยู่ใกล้
ระดับดินเจริญขยายออกลงไปจนถึงระดับดินเป็ นปี กสันที่
บริเวณโคนต้ น ทาหน้ าที่ค ้าจุนลาต้ นให้ มนั่ คงแข็งแรงขึ ้น เช่น
ตะแบก
งิ ้ว
นุ่น
มักเกิดกับไม้ ใหญ่

(The Royal Horticultural Society A-Z Encyclopedia of Garden Plants ; 1996)


Slide 4

เป็ นรากพิเศษเกิดจากส่วนโคน
ต้ นเหนือพื ้นดินเจริญลงสูพ่ ื ้นเพื่อทาหน้ าที่พยุง
หรื อค ้าจุนลาต้ นและกิ่งก้ าน นอกจากนี ้ยังช่วย
หาอาหารด้ วย เช่น ไทร เตย ข้ าวโพด มักเกิด
กับไม้ พมุ่
หรื อไม้ ยืนต้ นที่แผ่กิ่งก้ านมาก

Prop root

(Botany and Introduction to Plant Biology 5th edition ; 1974)

(กายวิภาคและสัณฐานวิทยาของพืช ; 2543)


Slide 5

(กายวิภาคและสัณฐานวิทยาของพืช ; 2543)

เป็ นรากแขนงของพืชชายเลนบางชนิด เช่น
ทาหน้ าที่แลกเปลี่ยนอากาศหรื อช่วยในการหายใจของพืช

Pneumatophore (aerial root)
โกงกาง

แสม

ลาพู


Slide 6

Storage root เป็ นรากที่ขยายตัวออกและมีเนื ้อเยื่อเก็บสะสมอาหาร
ได้ แก่ คาร์ โบไฮเดรต เช่น แป้งและน ้าตาลซูโครส พืชที่มีรากแก้ วสะสมอาหาร
ได้ แก่ มันเทศ แครอท

ลักษณะเป็ นแบบ conical


Slide 7

ลักษณะเป็ นแบบ napiform


Slide 8

ลักษณะเป็ นแบบ fasical

(เภสัชพฤกษ์ ; 2544)


Slide 9

Climbing root เป็ นรากอากาศอีกชนิดหนึง่ ที่ยดึ ลาต้ นให้ ตดิ กับกาแพง
รัว้ หรื อต้ นไม้ อื่น