Shaxsiy kompyuterning asosiy va qo’shimcha qurilmalari Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari 1.Sistema bloki (protsessor 2.Monitor 3. Klaviatura Sistema bloki quyidagilardan iborat: 1.
Download ReportTranscript Shaxsiy kompyuterning asosiy va qo’shimcha qurilmalari Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari 1.Sistema bloki (protsessor 2.Monitor 3. Klaviatura Sistema bloki quyidagilardan iborat: 1.
Slide 1
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 2
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 3
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 4
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 5
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 6
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 7
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 8
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 9
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 10
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 11
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 12
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 13
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 14
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 15
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 16
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 17
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 18
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 19
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 20
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 2
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 3
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 4
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 5
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 6
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 7
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 8
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 9
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 10
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 11
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 12
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 13
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 14
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 15
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 16
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 17
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 18
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 19
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.
Slide 20
Shaxsiy kompyuterning
asosiy va qo’shimcha
qurilmalari
Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari
1.Sistema bloki (protsessor
2.Monitor
3. Klaviatura
Sistema bloki quyidagilardan iborat:
1. Mikroprotsessor
2. Tezkor xotira
3. Elektron sxema
4. Qattiq disk
5. Disk yurutuvchi
MIKROPROTSESSOR - kompyuterni boshqarish barcha
buyruqlarni bajaruvchi mashina miyasidir.Mikro protsessor qurulmalar
ishini boshqaradi, tegishli hisoblashlarni amalga oshiradi. U barcha
amallarni tez bajarish imkonini beradi.
TEZKOR (OPERATIV) XOTIRA -protsessor uchun zarur
bo’lgan ma’lumotlar va dasturlarni saqlaydi, hamda operatsion
sistemaning asosiy bo’lagini doimiy saqlash uchun hizmat
qiladi. Kompyuter o’chirilishi bilan opera- tiv hotiradagi
ma’lumotlar ham o’chadi.
ELEKTRON SXEMA- hotira va boshqa qurilmalar orasida
hotiralashda va tasvirlashda ma’lumotlarni almashishni hamda
kompyuter elementlarini boshqaradi. Ya’ni kompyuterga ki-ruvchi
turli qurilmalar ishini bajaradi.
QATTIQ (VINCHESTR) DISK –qttiq disk ko’proq ishlatiladigan axborot va dasturlarni doimiy saqlash uchun qo’llaniladi. Bunday axboratlarga operatsion sistema dasturlari, serviz dasturlar, matnli hujjatlar, foydalanuvchining amaliy dastulari, ma’lumotlar ombori va boshqalarni kiritish mumkin.
DISK YURUTUVCHI (DISKOVOT) –diskdagi ma’lumotlarni
kompyuterga olishda yoki kompyuterdagi ma’lumotlarni disketaga
ko’churuvchi qurilma.
CD rom- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi qurilma.
CD-RW- kompakt diskdan axborotlarni o’qib oluvchi va
yozuvchi qurilma.
Klaviatura
Klaviatura. bosma mashinaniki kabi
tugmachalardan tashkil topgan bo’lib,
ma’lumotlarni kompyuterlarga kiritish qurilmalari
hisoblanadi.Klaviaturaning barcha tugmalari 101108 tani tashkil qiladi.Klaviaturadagi tugmachalar
vazifasiga ko’ra 6 guruhga bo’linadi.
1.Alifbo raqamli tugmachalar.
Lotin,krill harflari yoki arab raqamlari
ko’rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat
2.Maxsus xizmatni bajaruvchi tugmachalar.
Esc- oxirgi amalni bekor qilish
Enter- buyruq va amalni tasdiqlash.
Shift- bosh harfni yozish uchun
Caps lock- faqat katta harflarni yozish
Alt, Ctrl- boshqa tugmalar bilan birga ishlatiladi.
BackSpase- kursordan chapdagi belgini o’chiradi.
Delete-Kursordan o’ngdagi belgini o’chiradi.
Insert-Belgini almashtiradi.
3.Funksional Tugmachalar.
Maxsus vazifalarni bajarish tugmalari
F1,F2,…,F12 hisoblanadi. Ular har bir dasturda
turli xil o’ziga xos amallarni bajaradi.Bular 12 ta
bo’lishiga qaramasdan ulardan ko’pincha F1
dan F10 gachasi ishlatiladi.Odatda F1 klavishi
yordamchi ma’lumotlarni olish uchun xizmat
qiladi.
4.Kursorni boshqaruvchi( yo’nalish )tugmachalari
Home- kursorni satr boshiga o’tkazadi.
End- kursorni satr oxiriga o’tkazadi.
PgDn-Kursorni bir sahifa pastga o’tkazadi.
PgUp- Kursorni bir sahifa yuqoriga o’tkazadi.
Kursorni bir belgi oldinga,
keying,yuqoriga,pastga o’tkazadi.
5.Raqamli tugmachalar.
NumLock-Indikatori yoqiq holAtda
“kalkulyator”, o’chiq holatda esa kursorni
boshqarish vazifasini bajaradi.
6.Intikatorlar .
Power-Komyuterni op’chirish
PrintScreen-ekrandagi joriy tasvir nusxasini
oladi.
PauseBreak-ishga tushirilgan misiqa,video,
kliplarni vaqtincha to’xtatib turadi.
SICHQONCHA- axborot kiritish qurilmasi bo’lib, klaviTura ishini yengillashtiruvchi monikulyardir. Sichqonchada o’ng va
chap tugmalar mavjud. Hamda g’ildiraklar ham bor.
Chap tugmacha hisoblanmish buyuruq berishda ishlatiladi.
O’ng tugmacha yordamchi hisoblanib, qo’shimcha menyu ho-sil qilib
beradi. G’ildirak sahifalashda ishlatiladi.
Shaxsiy kompyuterlarning
qo’shimcha qurilmalari:
•Printer
•Skaner
•Modem
•Ovoz chiqarish kalonkalari
•Proyektor va hokozolardan
iborat.
Printer- ma’lumotlarni chop etish uchun
qo’llaniladigan qurilma, ya’ni qog’ozga chiqarish va
chop etish. Printer 3 xil
bo’ladi.
1. Ignali
2. Lazerli
3. Siyohli
SKANER- qog’ozdagi matn, grafik tasvir, rasm va
ma’-lumotlani asl nusxani kompyuterga olib
beruvchi qurilma.
MODEM- telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter
bilan ma’lumot almashish imkonini beradi
Faks- modem–bu faksmon xabarlarni qabul qilish va
jo’nanish imkonini beruvchi modemdir.
KARNAY- kompyuterdagi barcha tovushlarni
chiqaruvchi qurilma.
PROEKTOR- monitordagi tasvirni ekranga chiqaruvchi
qurilma.