Slide 1

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 2

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 3

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 4

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 5

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 6

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 7

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 8

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 9

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 10

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 11

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 12

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 13

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 14

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 15

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 16

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 17

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 18

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 19

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 20

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 21

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 22

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 23

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik


Slide 24

Ocenianie

kształtujące

Ocenianie tradycyjne
/sumujące/

Nastawione na wskazywanie uczniowi
popełnionych przez niego błędów w myśl
zasady: „Człowiek uczy się na błędach”

Ocenianie tradycyjne






Ocenianie to jedna z największych bolączek
współczesnej szkoły. Dzieci uczą się dla ocen, a
nie dla siebie.
Nauczyciel powinien starać się uświadomić
uczniom, że uczą się tylko dla siebie – nie dla
nauczyciela ani rodziców.
Coraz częściej mówi się o ocenianiu
kształtującym. Jeśli będziemy stosować takie
ocenianie na różnych poziomach nauczania, być
może zniknie ,, uczenie się na stopień”, a nauka
będzie przyjemnością.

Liczne badania i raporty dowodzą, że
ocenianie kształtujące jest bardzo
efektywnym sposobem podnoszenia
osiągnięć uczniów.
„Uczy, jak się uczyć”

Definicja
Ocenianie kształtujące to częste,
interaktywne ocenianie postępów ucznia
i uzyskanego przez niego zrozumienia
materiału tak, by móc określić, jak uczeń
ma się dalej uczyć i jak najlepiej go
nauczać.

Definicja uproszczona

Ocenianie kształtujące to
przekazywanie uczniom informacji w
sposób, który pomaga im się uczyć.

Elementy
oceniania kształtującego

Elementy oceniania
kształtującego







Określa cele lekcji i formułuje je
w języku zrozumiałym dla ucznia
Jasne sformułowanie celu
Cel zrozumiały dla ucznia
Sprawdzenie po lekcji czy cel został osiągnięty

Elementy oceniania
kształtującego




Ustala wraz z uczniami kryteria
oceniania, czyli to, co będzie brał pod
uwagę przy ocenie pracy ucznia
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało
ocenie. Należy ustalić, co będzie brane pod uwagę przy

ocenianiu

Elementy oceniania
kształtującego
NACOBEZU






Ustalenie, na co nauczyciel zwraca uwagę przy
ocenianiu /na co będziemy zwracać uwagę/
Określenie faktów / dowodów/, które pokażą
nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został
osiągnięty
Konsekwentne ocenianie tego /np. podczas
sprawdzianu/, co nauczyciel zapowiedział
wcześniej

Elementy oceniania
kształtującego


Uczeń
Rozróżnia funkcje oceny sumującej i
kształtującej



Sumująca: podsumowanie wiedzy,



stopień

Kształtująca: uświadomienie co dobre, co
złe, jak poprawić, komentarz

Elementy oceniania
kształtującego










Budowanie atmosfery uczenia się, przez
pracę z uczniami i rodzicami
trwale wzmacnia w uczniach poczucie ich wartości,
zwiększa zaangażowania uczniów w naukę,
zachęca uczniów do samodzielności,
stwarza uczniom warunki do współpracy,
pogłębia u uczniów świadomość procesu uczenia,
pozwala uczniom wziąć odpowiedzialność
za własną naukę

Elementy oceniania
kształtującego
Nauczyciel


Potrafi formułować pytania kluczowe



Pytanie kluczowe skłania uczniów do myślenia

Pytania kluczowe
Pytania ukazujące uczniom szerszy
kontekst, zachęcające ich do poszukiwania
odpowiedzi ,angażujące w naukę

Ocenianie kształtujące
Pytania kluczowe
Trudności w stosowaniu PK

Jak sobie z tym radzimy?

Tak sformułować, aby było wystarczająco
intrygujące

- Odnieść się do emocji uczniów (z wyczuciem,
ostrożnie i nie przesadzać)
- Wypróbować różne pytania w różnych klasach
na jednym poziomie
- Wykorzystać uczniów do tworzenia pytań
kluczowych (wcześniej zapytać ich co jest
ciekawego, intrygującego w temacie lekcji)
- Wykorzystywać pomocne schematy pytań
kluczowych
- Odnieść się do rzeczywistości i wiedzy
pozaszkolnej

Pytanie kluczowe wyprowadza myślenie
uczniów w niepożądanym kierunku

- Nauczyciel jest moderatorem, czuwa i nie daje
się ponieść tokowi myślenia uczniów
odbiegającemu od celu lekcji
- Jeśli uczniowie myślą zbyt szeroko, można
zastanowić się nad wykorzystaniem tego
pytania kluczowego do cyklu lekcji i
osiągnięcie celów odsunąć w czasie do końca
tegoż cyklu

Elementy oceniania
kształtującego








Potrafi zadawać pytania angażujące
ucznia w lekcję, co oznacza:
wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź
ucznia,
kierowanie przez nauczyciela pytania do
wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających
się,
poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania
nauczyciela,
niekaranie za błędne odpowiedzi.

Elementy oceniania
kształtującego


Stosuje efektywną informację zwrotną

Cztery elementy:






wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy
ucznia [++]
odnotowanie tego, co wymaga poprawienia
lub dodatkowej pracy ze strony ucznia[-]
wskazówki –w jaki sposób uczeń powinien poprawić
pracę [Δ]
wskazówki –w jakim kierunku uczeń powinien pracować
dalej [􀁍]

Elementy oceniania
kształtującego



Ograniczenie oceny sumującej (stopni) na
rzecz oceny kształtującej – komentarza do
pracy ucznia.

Elementy oceniania
kształtującego


Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską



Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie
recenzują swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić.





Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego
pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z
drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co
oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?)
Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić,
aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i
czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu.

Kluczowe elementy oceny
kształtującej:
1.

2.
3.

4.
5.

6.

Tworzenie kultury klasy szkolnej, zachęcającej do
wzajemnych interakcji i wykorzystywania narzędzi
oceniania.
Określanie celów uczenia się i śledzenie postępów
każdego ucznia w osiąganiu tych celów.
Stosowanie zróżnicowanych metod nauczania, tak
by zaspokoić różne potrzeby uczniów.
Używanie różnych sposobów oceny rozumienia
zdobywanej przez uczniów wiedzy.
Przekazywanie uczniom informacji zwrotnych i
dostosowywanie nauczania do zidentyfikowanych
potrzeb poszczególnych uczniów.
Aktywny udział uczniów w procesie uczenia się.

Refleksja








Czasochłonność pisania komentarzy w
formie informacji zwrotnej
Pracochłonność przygotowania się do
lekcji
Formułowanie pytań kluczowych
Zmniejszona liczba stopni
Ilość i liczebność klas

Danuta Sterna
Tytuł: "Ocenianie kształtujące w praktyce"
Autor: Danuta Sterna
Seria: Biblioteka Akademii SUS
Ilustracje: Danuta Sterna
Format: B5, 164 strony
Rok wydania: 2006
Książkę można kupić w księgarni internetowej CEO: www.civitas.com.pl

Dziękuję za
uwagę!!

oprac. mgr Krzysztof Wójcik