Transcript KARSTİK ŞEKİLLER Kolay eriyebilen kayaların (kalker, jips,kayatuzu) kimyasal yolla erimesi ve tekrar çökelmesi ile oluşan yer şekilleridir.

KARSTİK ŞEKİLLER
Kolay eriyebilen kayaların (kalker, jips,kayatuzu) kimyasal yolla
erimesi ve tekrar çökelmesi ile oluşan yer şekilleridir. En fazla
Akdeniz Bölgesi'nde görülür. Sebebi kalkerli arazinin geniş yer
tutmasıdır.
Jips (Alçıtaşı)
Kalker (Kireçtaşı)
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
LAPYA
Kalkerli arazilerde yağmur ve kar sularının kimyasal aşındırması ile
oluşan oluk şeklindeki yarıntılardır. Derinlikleri bir kaç cm ile bir kaç
metre arasında değişir.
Karstik şekillerin en küçüğüdür.En fazla Batı Toroslar’da görülür.
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
DOLİN
Kalkerli arazilerde erime ve çökme sonucu oluşan tava
şeklindeki çukurluklardır.
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
UVALA
Dolinlerin birleşmesi ile oluşan daha büyük çukurluklardır.
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
POLYE (GÖLOVA)
Uvaladan daha büyük karstik erime ve tektonik çöküntü alanlarıdır.
Ör: Elmalı, Korkuteli, Tefenni, Kestel, Gölhisar, Acıpayam, Muğla
Ovaları.
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
OBRUK
Kalkerli arazilerdeki mağara tavanlarının çökmesiyle oluşan derin doğal
kuyulardır.
Ör: Cennet-Cehennem Obrukları (İçel), Kızılören Obruğu (Konya) .
Cennet Obruğu-İçel
Kızılören Obruğu-Konya
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
DÜDEN (Su Batan-Su Çıkan)
Yerüstü sularının yeraltına daldığı veya yer altı sularının yüzeye
çıktığı doğal kuyulardır. Ör: Düden Suyu’nda olduğu gibi.
Düden Şelalesi-Antalya
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
MAĞARA
Kalkerli arazilerde yer altı sularının kimyasal aşındırması ile
oluşan yeraltındaki boşluklardır.
Ör: İnsuyu (Burdur), Karain-Damlataş(Antalya), Narlıkuyu,
Cennet-Cehennem ve Astım Mağaraları (İçel).
İnsuyu-Burdur
Narlıkuyu-İçel
KANYON VADİ
Daha çok karstik arazilerde oluşan derin ve dik yamaçlı vadilerdir.
Boğaz vadilere benzerler. Ör: Göksu vadisi ve Köprülü kanyonu.
Dünyanın en büyük kanyonu A.B.D’de Colorado ( Büyük Kanyon)
kanyonudur.
Köprülü Kanyonu-Antalya
Colorado Kanyonu-A..B.D
KİMYASAL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
ÇIKMAZ VADİ (KÖR VADİ)
Bu vadilerde akarsu bir mağara
veya düdene dalarak kaybolur. Yani
vadi bir düden veya mağara ile son
bulur.
KİMYASAL BİRİKİM ŞEKİLLERİ
TRAVERTEN
Yer altı suları içinde erimiş halde bulunan kalkerin suların yüzeye
çıktığı yerde çökelmesi ile oluşan yer şekilleridir. Çökelme
olabilmesi için su içindeki CO2
Ör: Pamukkale(Denizli)
uçması gerekir.
Karahayıt-Denizli
TRAVERTEN
Bolu
KİMYASAL BİRİKİM ŞEKİLLERİ
DAMLATAŞ (Sarkıt-Dikit-Sütun)
Kalkerli arazilerdeki mağara tavanından damlayan yer altı
suları içindeki erimiş haldeki kalkerin çökelmesi ile oluşur. Çökelme
tavanda olursa Sarkıt, tabanda olursa Dikit , birleşirlerse Sütun oluşur.
Ör: Damlataş mağarasında olduğu gibi.
Karaca Mağarası-Gümüşhane
Ballıca Mağarası-Tokat