Transcript TÜRKİYE’DE AÇIK ERİŞİM Açık Erişim Proje Grubu Bengü Erol Burcu Umut Zan Gökçe Karadeniz Hacer Özen Öznur Büyükkartal.

TÜRKİYE’DE AÇIK ERİŞİM
Açık Erişim Proje Grubu
Bengü Erol
Burcu Umut Zan
Gökçe Karadeniz
Hacer Özen
Öznur Büyükkartal
KAPSAM
•
Açık Erişim Nedir?
– Kurumsal Arşivler
– Açık Erişimli Dergiler
•
Türkiye’de Kurumsal Arşivler
–
–
–
–
•
Materyal Sayılarına Göre Kurumsal Arşivler
Depolanan Materyal Tipleri
Kullanılan Yazılımlara Göre Kurumsal Arşivler
Politika Metinlerine Göre Kurumsal Arşivler
Türkiye’de Açık Erişimli Dergiler
– Ulrich’s
– DOAJ
– DOAJ Sıralamasına Göre Türkiye
•
Değerlendirme
Açık Erişim Nedir?
Açık Erişim; bilimsel bilginin Internet aracıyla
finansal, yasal ve teknik engeller olmaksızın,
erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir,
kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, tam
metne bağlantı verilebilir, yazılıma veri olarak
aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için
kullanılabilir biçimde kamuya ücretsiz açık
olması olarak tanımlanmaktadır (ANKOS Açık
Erişim… 2006).
Açık Erişim Nedir?
Açık erişim iki yolla yapılmaktadır:
• Kurumsal arşivler(kişisel arşivleme)
• Açık erişimli dergiler
Kurumsal Arşivler
• Kurumsal arşivler; bir araştırma kurumunun,
entelektüel mirasını içeren, koruyan dijital
dermelerdir.
– Kişisel arşivleme; yazarın çalışmasını bir e-baskı
arşivde ya da bir kurumsal arşivde
bulundurmasıdır.
Açık Erişimli Dergi
• Açık erişimli dergi, makalelerin İnternet
aracılığı ile herkes tarafından ücretsiz
erişilebilen dergilerdir.
Türkiye’de Kurumsal Arşivler
Türkiye’de Kurumsal Arşivler
• Bu bölümde derlenen veriler DOAR ve
ROAR’dan alınmıştır.
– DOAR: Directory of Open Access Repositories
– ROAR: Registry of Open Access Repositories
ÜNİVERSİTELERE GÖRE AÇIK ERİŞİM
MATERYAL SAYILARI
7000
6000
5000
6585
5649
4536
4000
3000
2000
1000
0
2305
1892
819
618
371
84
7
TÜRKİYE’DE AÇIK ERİŞİM SİSTEMLERİ
DOKÜMAN TÜRLERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tez
Makale
Monograf
Konferans metni
Ders notları
Teknik raporlar
Çalıştay raporları
Kitap içinde bölüm
Kitap
ÜNİVERSİTELERE GÖRE KULLANILAN
YAZILIMLAR
MİTOS
10%
10%
YORDAM
10%
10%
EPRINTS
60%
DSPACE
ÖZGÜN YAZILIM
ÜNİVERSİTELERE GÖRE KULLANILAN
YAZILIMLAR
MİTOS
Dspace
Yordam
•
•
•
•
•
•
• Özyeğin Ü.
• Trakya Ü.
E-Prints
Özgün Yazılım
• Sabancı Ü.
• Gazi Ü.
Ankara Ü.
Bahçeşehir Ü.
İYTE
Atatürk Ü.
Atılım Ü.
İTÜ
TÜRKİYE’DE AÇIK ERİŞİM SİSTEMLERİ
POLİTİKALARI
• Ankara Üniversitesi Açık Erişim Politikası
– http://kutuphane.ankara.edu.tr/
• Trakya Üniversitesi Açık Erişim Politikası
– http://193.255.140.18/yordamaays/Kapsam.htm
DÜNYA SIRALAMASINA GÖRE,
KURUMSAL ARŞİVLER
ROAR’A KAYITLI 2172
KURUMSAL ARŞİV
BULUNMAKTADIR,
BUNLARDAN 17 ADEDİ
TÜRKİYE YE AİTTİR.
DÜNYA SIRALAMASINA GÖRE,
KURUMSAL ARŞİVLER
• ROAR’DA DEPOLANAN TOPLAM MATERYAL
SAYISI= 32.361.080
• TÜRKİYENİN ROAR DA KAYITLI MATERYAL
SAYISI= 20.842
• TÜRKİYE ROAR’ A % 0,064 ‘LÜK BİR KATKI
SAĞLAMAKTADIR.
Veriler ROAR'dan 11.03.2011 tarihinde
alınmıştır.
TÜRKİYE’DE AÇIK ERİŞİMLİ DERGİLER
Türkiye’de Açık Erişimli Dergiler
• Bu bölümde derlenen veriler Ulrich’s
Directory’den ve DOAJ’dan alınmıştır.
– DOAJ: Directory of Open Access Journals
TÜRKİYE ADRESLİ DERGİLER
(Ulrich’s Directory
)
10.03.2011
Count
ONLINE OA
JCR
JCR, OA
ONLINE,
OA, JCR
HAKEMLİ
DERGİLER
332
168
159
23
16
2
HAKEMSİZ
DERGİLER
275
166
95
12
1
0
TOPLAM
DERGİ
707
334
254
35
17
2
TÜRKİYE’DE AÇIK ERİŞİMLİ DERGİ
SAYILARI (DOAJ)
180
157
160
140
121
120
97
100
72
80
49
60
37
40
20
163
0
4
12
0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Veriler DOAJ’dan 11.03.2011 tarihinde
alınmıştır
2009
2010
2011
AÇIK ERİŞİMLİ DERGİLERDE TÜRKİYE’NİN DÜNYA
SIRALAMASINDAKİ YERİ
Değerlendirme
• Türkiye Açık Erişimli dergilerde yüksek
performans sergilemektedir. Dünya genelinde
üst sıralarda yer almaktadır.
• Kurumsal arşivler konusunda ise aynı başarıyı
sergileyememektedir, dünya genelinde alt
sıralarda yer almaktadır.
TEŞEKKÜRLER