Transcript Ethiek voor Amador Inleiding Bron: Fernando Savater betekenis van leven ? • 1.

Ethiek voor Amador
Inleiding
Bron: Fernando Savater
betekenis van leven ?
• 1. probeer niet te falen
• 2. als je faalt, geef niet op
Het is geen exacte wetenschap
Ethisch handelen:
Streven naar
NIETNULSOMHEID !?
Nulsomspel
Een nulsomspel is in de speltheorie een spel waarbij de
opbrengst een constante waarde heeft. Als een speler
wint, moeten de andere spelers evenveel verliezen: er is
maar 1 buit te verdelen.
Een voorbeeld is de schaakpartij, deze kan op drie manieren eindigen: 1-0, ½½, of 0-1; in alle gevallen is de som van de scores gelijk. Tegenwoordig is in
de voetbalcompetitie een partij voetbal geen nulsomspel meer: een remise
levert beide partijen samen minder op (1 + 1 = 2) dan een overwinning (3 + 0
= 3). Dit heeft dan ook gevolgen voor de te gebruiken strategie (en dat was de
bedoeling van de voetbalbond - agressiever, meer aanvallend spel).
HET PROBLEEM VAN NIET-NULSOMHEID
Niet-nulsom-spellen hebben twee eigenschappen
- twee soorten valkuilen - die instinctieve terughoudendheid eisen.
* vals spelen,
en *parasitisme.
Speltheoretici noemen dit 'liftersgedrag' :
niets bijdragen tot de koek van de positieve sommen die door
collectieve actie wordt gebakken, maar vrolijk
een portie mee-eten).
NIETNULSOMEHID vereist : vertrouwen
 in jezelf
 je leven is voor groot deel wat jij wilt
 in zelfbeschikking
 goed of slecht
 keuze
 creatief & wij kunnen fouten maken
 dieren hebben geen keuze
 vb termieten
 mens kan van alles worden; een bij alleen een bij
 in liefde
 mede menselijkheid
NIETNULSOMEHID vereist : vrijheid
 vrijheid is geen filosofie of idee!
 Leven kan niet 'geleefd worden' door herhaling van patronen.
 De mens is enige dier dat verveeld kan zijn, ontevreden
en zich uit paradijs gestoten voelen. E. Fromm
 DOE WAT JE WILT!
 realiseer je wel wat je doet
 neem ander serieus
 steen die gegooid is, kan niet terug!
 Empathie: wat voelt de ander ?
keuze:
 niet wat ons overkomt
 wel, hoe we er mee omgaan
 motieven
 regels & gewoonten
 van buitenaf
 Actie is nooit goed omdat regel is gevolgd!
 Ze vervangen nooit pers. verantwoordelijkheid
Bezittingen
 integriteit & authenticiteit
 dingen
 sluiten MENSEN uit
 genoeg is genoeg
 kunnen ons bezitten
vreugde
• moraliteit
– carpe diem: verstandig
• belangrijkste in leven
– het gevoel te leven
– gematigdheid
verplichting
 Wees geen imbeciel
 L. baculus
 stok: leunen op dingen
 bij keuzes
 kies voor open opties
 openingen naar andere mensen
 mens blijft mens
 wat hij ook doet
 kan veranderen
Drie redenen om ethisch te leven
1. goed doen geeft een goed gevoel
• Onethisch gedrag maakt het leven heel gecompliceerd, want
leugens moet je goed onthouden.
Het geheim voor een gelukkig leven is om zo weinig mogelijk
verwikkelingen met negatieve karma’s te hebben.
• Ethisch leven beperkt de verwikkelingen, houdt je geweten
schoon en geeft je een goed gevoel.
• Ethiek betekent ook je leven eenvoudig en overzichtelijk
houden.
2. transformeren naar hogere niveaus
van bewustzijn
• Een ethische houding dwingt je om je te verplaatsen in de
gedachtewereld en perspectief van anderen
•
Als we naar de ontwikkeling kijken kunnen we zien dat waar
allereerst persoonlijke impulsen onze houding bepalen (=preconventioneel) en daarna
• de normen en waarden van de cultuur (conventioneel) de
strakke regels vormen voor ons gedrag.
• Maar bij een verdere ontwikkeling overstijgt ons ethisch
bewustzijn deze kaders (=post-conventioneel), terwijl we
tegelijkertijd ze in anderen kunnen waarderen en begrijpen.
3. ethisch leven creëert een basis voor
bewustwording
Hoger bewustzijn kan een prachtig gevoel van vrijheid geven
.... met het gevaar van turbarro (ABC van XYZ).
Het gevaar bestaat dat het ego zich super (almachtig) gaat
voelen, terwijl hier juist de opening naar autonomie en zelf
ontplooiing ligt.
Zen noemt dit dan ook de 'poortloze poort'.
Ethisch bewustzijn zal op zichzelf niet verlichting geven, maar kan wel
helpen om niet meer die dingen te gaan doen die je afleiden van je eigen
ontwikkeling.
Bewustzijn en Zorg
Bewustzijn en zorg zijn de twee belangrijkste
thema's van Integral Life Practice (Ken Wilber).
Bewustzijn geeft uitdrukking aan 'Big Mind' en
Zorg aan 'Big Heart'.
In het nu leven met zoveel bewustzijn en zorg als
mogelijk is:
• Wordt zichtbaar in oprecht gedrag
• Verhoogt bewustzijn en zorg naar de toekomst
Ethiek is dus niet alleen verbetering van zorg en mededogen. Het
geeft ook aandacht aan verhoging van bewustzijn en evolutie in de
spiraal.