Transcript Iraganaren gertakizunak Agurra ikusi nahi? Zergatik da horren garrantzitsua Algorri? Duela 65 milioi urte, Mexikon meteorito bat erori zela uste dute zientzilariek.

Iraganaren gertakizunak
Agurra
ikusi
nahi?
Zergatik da horren garrantzitsua Algorri?
Duela 65 milioi urte, Mexikon meteorito bat erori zela
uste dute zientzilariek. Meteorito horren partikulak
mundu guztian zabaldu ziren. Algorrin itsasoaren
higalanaren ondorioz garai hartako lur geruzak azaldu
dira eta bertan iridio partikulak.Iridioa ez da jatorriz
gure planetaren osagaiteko bat, beraz kanpotik
etorritako meteorito baten hipotesiak indarra hartzen
du
Iridioa (Ir)
Iridioa elementu kimiko bat da non bere
zenbaki atomikoa 77 da. 1803. urtean
Smithson Tennant jaunak aurkitutako mineral
gogor, hauskor, pisutsu eta kolore zurizkoa.
Iridioa Algorriko(Zumaia)flysch-etan aurkitu
dezakegu.
Meteoritoa
Zeruan gertatzen den fenomeno bat da: Lur
kanpokaldetik datorren materia puska bat
atmosferara sartzerakoan sortzen duen argitasuna
eta, ondoren, suntsitu egiten da. Baina, puska
hori handiegia denean, ez da osorik desegiten eta
Lurraren aurka talka egiten du. Orain dela 65
milioi urte hori gertatu zela pentsatzen dute
zientzilariek.
Mexiko
Dinosauruen desagerpenari
buruzko hainbat hipotesi
(bai zentzudunak eta baita ere zentzugabeak)
Dinosauruen
desagerpenari buruz teoria
asko aurkitu ditugunez,
interesgarrienak aukeratu
ditugu. Ea gustatzen
zaizkizuen!!!
METEORITOAREN
HIPOTESIA
•
•
•
Hau da hipotesirik onartuena. Badirudi meteorito
bat Yukataneko lurralde mexikarrean talka egin eta
izugarrizko suteak eta lurrikarak eragin zituela,
milioika bomba atomikoen eztandaren eragina izan
omen zuen. Hautsa eta, eztandaren ondoren
sortutako, ur gazia lurruna estratosferara iritsi zen
eta lur eta ozeano guztiak estali zituen geruza ilun
bat eratu zen hodeietan. Horrek, eguzkia estali eta
landarediaren suntsipena suposatu zuen. Horrez
gain, eztandaren ondoren tenperatura izugarri igo
zen inguruko lurraldeetan. Ondoren tenperatura
egokira bueltatu zen. Beste dinosauruak jaten
zituztenak, hau da haragijaleak, bakarrik iraun
zuten. Hauek ondoren hodei toxikoek isurtzen
zuten euri azidoak desagerrarazi zituen.
Meteoritoak hamar kilometroko diametroa hartzen
zuen eta bi bilioi tona pisatzen zituen. Gaur egun
meteoritoaren kraterra Chicxulub herrian aurki
dezakegu. 180 Km-ko diametroa duelarik.
Dirudienez ute batzuen buruan beste meteorito bat
pasako da lurretik gertu,
Apophis.
Apophis
Etorkizuneko asteroidea
Noiz pasatuko da Apophis lurraren
ingurutik?


Apophis asteroidea 2029 –
2036 urteen bitartean
lurraren atmosfera ingurutik
pasatuko dela espero da.
Apophis bere orbitan dabilen
bitartean ez dugu zertan
kezkatu beharrik, baina beste
asteroide batekin elkar jotzen
bada gure planetarantz
zuzenduko litzateke.
Apophisen talkak eragin ditzaken
ondorioak:
1)
2)
Apophis lurrarekin
talka egiten duen une
berean, 40.000 bonba
atomikoren indar bera
izango luke.
Klima eta espezie
guztiak aldatu egingo
lirateke baina ez
desagertuarazi.
Bitxikeriak



Apophis lurretik
ilargirantz dagoen
distantzia baino
gertuago pasako da.
Bere diametroa 300mkoa da.
2004.urtean jakin zuten
bere izateaz.
Klikatu ezazue bideoa ikusi nahi izanez gero.
Non dago Apophis?
IKUS 22. ANIMAZIOA
Ozono geruza eta
erradiazio kosmikoa
• Beste aukera bat, gure
galaxiatik gertu zegoen izar
baten eztandarena da. Hau
hala ere bazterturik geratu da
erradiazioaren ondoren
hegazti eta ugaztunek bizirik
iraun bai zuten.
• Garai hartako sumendiek
sortutako gasek ozono
geruzan kalteak sortu zituela
esan zuen Pennsylvaniako
geokimika unibertsitateko
M.L.Keith irakasleak.
Zentzugabeko hipotesiak
• Cuppy umoristak dinosauruak itsusiak
zirela esan zuen eta ez zutela
bizitzerik merezi. Horregatik desagertu
ziren (ejem, ejem…komentariorik
gabe).
• Idorreriagatik, hitz zientifikoetan…
ezin zuten kaka egin.
• Eta azkena eta hoberena!!! Estralurtar
ehiztariak plater hegalariekin lurrera
iritsi eta dinosauruak akatu zituzten.
Kar, kar, kar.
Egin klik!
Benetan
desagertu
ziren
Dinosaurioak?
Klika ezazu nahi
duzun dinosaurioan
edo kuboan!!!
Velociraptor
Haragijale bipedoa
Bizilekua: Mongolia
Altuera: 1 metro
Luzera: 1.80 metro
Pisua: 60 kg
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Allosaurus
Haragijale biperoa
Bizilekua: Amerika,
Asia, Afrika eta Australia
Altuera: 4.30 metro
Luzera:12 metro
Pisua: 1.500 kg
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Argentinosaurus
Lepo luzeko
belarjalea
Bizilekua: Argentina
Altuera: 21.4 metro
Luzera: 45 metro
Pisua: 100 tona
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Triceratops
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Belarjale oskolduna
Bizilekua: kanada eta
E.E.B.B.
Altuera: 9 metro
Luzera:
Pisua: 6 tona
Stegosaurus
Belarjale oskolduna
Bizilekua: E.E.B.B.
Altuera: 4 metro
Luzera: 9 metro
Pisua: 6.000 kg
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Tyranossaurus
rex
Haragijale bipedoa
Bizilekua: ipar Amerika
Altuera: 6 metro
Luzera: 14 metro
Pisua: 3.000 kg
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Archaeoptheryx
Haragijale bipedo hegalaria
Bizilekua: Alemania
Altuera: 0.5 metro
Luzera: 1 metro
Pisua: 5 kg
Konparaketak
Eraman
nazazu
nire
lagunekin!
Benetan desagertu ziren
dinosaurioak?
Archaeopteryx lithographica izan zen lehenengo narrasti
eta hegazti lumadun bakarra bere espeziean. Duela 145
milioi urte bizi zen dinosaurio hau eta oso hegazti
primitiboa zen eta hegan egitekotan oso traketsa zen,
salto luzeen bidez egiten zuen hegan. Beraz,
Archaeopteryx-a eta gaur egungo hegaztien artean
oraindik eboluzio garai handi bat geratzen zen.
Beraz, gaur egungo hegaztiak, benetan, dinosaurioen
oinordekoak dira. Gure ustez dinosaurio honek saiaren
eta pelikuletako fenix-aren antza du.
Hasierara
Bi zangoak berdintsuak dira
Archaeoptheryx
Hasierara
Saia
Hegalak ere antzekoak dira
Archaeoptheryx
Hasierara
Saia
Buruak ere antza dute
Archaeoptheryx
Hasierara
Saia
Hemen daude biak batera
Archaeoptheryx
Hasierara
Saia