Transcript TPA – krok po kroku… Zofia Janiszewska Urząd Regulacji Energetyki Warszawa, wrzesień 2005

TPA – krok po kroku…
Zofia Janiszewska
Urząd Regulacji Energetyki
Warszawa, wrzesień 2005
TPA – krok po kroku – ale dokąd ?

Trasa Nr 1 „ku rynkowi”



cel: pełne otwarcie rynku energii elektrycznej
czas: do 1 lipca 2007 r.
Trasa Nr 2 „od dostawcy do dostawcy”


cel: prosta i tania zmiana dostawcy
czas: np. w 39 dni…
Ku rynkowi…
 Bariery rozwoju rynku energii:





prawne (ramy legislacyjne),
instytucjonalne (struktura rynków),
organizacyjne (przygotowanie do uczestnictwa w rynku),
ekonomiczne (ograniczenie swobody kształtowania cen),
psychologiczne (niechęć do podejmowania ryzyka).
…kto i jak może ograniczać ich uciążliwość?
Ku rynkowi…
Kto ma swoją rolę w budowaniu rynku?
prawodawca - krajowy i europejski
Ku rynkowi… prawo europejskie
Odbiorcy energii elektrycznej powinni mieć możliwość
swobodnego wyboru dostawcy. Niemniej jednak,
należy przyjąć etapowe tworzenie wewnętrznego rynku
energii elektrycznej w celu umożliwienia dostosowania
sektora elektroenergetycznego i zagwarantowania, że
istnieją odpowiednie środki i systemy ochrony interesów
konsumentów oraz że mają oni faktyczne i skuteczne
prawo do wyboru dostawcy.
preambuła Dyrektywy 2003/54/WE
Ku rynkowi… prawo europejskie
dyrektywa 2003/54/WE
art. 3 ust. 5
[…] Państwa Członkowskie obowiązane są zapewnić
uprawnionemu odbiorcy rzeczywistą możliwość zmiany
dostawcy.
art. 20 ust. 1 i 2 - zasady dostępu do sieci
- równe traktowanie użytkowników systemów;
- możliwość odmowy wyłącznie w przypadku braku
zdolności przesyłowych;
załącznik A „Środki ochrony konsumenta”
(w odniesieniu przynajmniej do gospodarstw domowych)
(e) brak opłaty za zmianę sprzedawcy
Ku rynkowi… prawo krajowe

Dostęp stron trzecich do sieci:





zapewniony dla wszystkich odbiorców oraz przedsiębiorstw
zajmujących się sprzedażą paliw gazowych,
na zasadzie równoprawnego traktowania,
wszyscy odbiorcy mają prawo swobodnego wyboru sprzedawcy
(przy czym gospodarstwa domowe od 1 lipca 2007 r.).
Możliwość odmowy dostępu do sieci ściśle określona
w ustawie (art. 4f ust. 1) ... zaś podstawowym powodem
odmowy może być brak zdolności przesyłowych
(dystrybucyjnych).
Zasada negatywnej wzajemności (art. 4f ust. 2) - obowiązek
odmowy świadczenia usług przesyłowych.
Ku rynkowi…
Kto ma swoją rolę w budowaniu rynku?
administracja –
- MGiP, MSP, URE, UOKiK, KE
prawodawca - krajowy i europejski
Ku rynkowi… administracja
Konstytucja RP
Uprawnienia wykonawcze
Ministrowie kierują określonymi działami administracji
rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez
Prezesa Rady Ministrów. Zakres działania ministra
kierującego działem administracji rządowej określają ustawy.
(art. 149 ust. 1)
Uprawnienia „prawotwórcze”
Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje
rozporządzenia. […] (art. 149 ust. 2)
Ku rynkowi… administracja
Rola organów państwa w budowaniu rynku energii

Minister Gospodarki i Pracy – polityka energetyczna,
model rynku (z naciskiem na bezpieczeństwo zaopatrzenia)

Minister Skarbu Państwa – nadzór właścicielski,
restrukturyzacja

Prezes URE – realizuje zadania z zakresu spraw regulacji
gospodarki paliwami i energią oraz promowania konkurencji:




koncesjonowanie
taryfowanie
rozstrzyganie sporów
Prezes UOKiK – ochrona konkurencji i konsumentów
Ku rynkowi…
Kto ma swoją rolę w budowaniu rynku?
przedsiębiorcy - OSP, SD (OSD), wytwórcy, PO
administracja –
- MGiP, MSP, URE, UOKiK, KE
prawodawca - krajowy i europejski
Ku rynkowi… przedsiębiorcy
Rola przedsiębiorców w budowaniu rynku energii

OSP – IRiESP, rynek bilansujący

spółki dystrybucyjne → wydzieleni OSD – IRiESD
(wymóg zgodności ≠ tożsamości z IRiESP),
procedury zmiany sprzedawcy

spółki obrotu – współpraca w zakresie ustalenia
procedur zmiany sprzedawcy, standaryzacji umów

wytwórcy – problem KDT…
Ku rynkowi…
Zespół do spraw Rozwiązań Systemowych Rynku
Energii Elektrycznej
powołany 14 marca b.r. przez ZPE
Cele:


doraźna eliminacja negatywnych skutków funkcjonującego
modelu
wypracowanie i ustalenie harmonogramu wdrożenia nowego
modelu rynku, który:
 zapewni właściwe sygnały ekonomiczne dla decyzji
uczestników rynku
 wyeliminuje/ograniczy zjawisko subsydiowania skrośnego
 upowszechni zmianę dostawcy, poprzez nowe rozwiązania
i uproszczenie procedur
Ku rynkowi…
Kto ma swoją rolę w budowaniu rynku?
odbiorcy – poprzez nacisk na realizację własnych uprawnień…
przedsiębiorcy - OSP, SD (OSD), wytwórcy, PO
administracja –
- MGiP, MSP, URE, UOKiK, KE
prawodawca - krajowy i europejski
Od dostawcy do dostawcy…
Dla rozwoju rynku konieczne jest by możliwość
wyboru sprzedawcy energii przez każdego z
odbiorców, (przy równoczesnym zachowaniu prawa do
usługi przesyłowej i/lub dystrybucyjnej, świadczonej
przez przedsiębiorstwo sieciowe, na niepogorszonych
warunkach) miała charakter rzeczywisty, by zmiana
dostawcy mogła odbywać się:




faktycznie,
skutecznie,
bez zbędnych komplikacji
nieodpłatnie
Od dostawcy do dostawcy…
Założenia:
zniesione muszą zostać przeszkody czysto formalne…
zmiana dostawcy powinna dla odbiorcy oznaczać wyłącznie
konieczność zawarcia umowy z nowym sprzedawcą
(ewentualnie także umowy przesyłowej/dystrybucyjnej)…


Muszą zostać wypracowane i upowszechnione:




proste…
transparentne…
niedyskryminujące…
powszechnie obowiązujące…
…procedury zmiany sprzedawcy
Od dostawcy do dostawcy…
Etapy zmiany sprzedawcy (działania odbiorcy):
1. wybór nowego sprzedawcy – uzgodnienie i zawarcie
umowy sprzedaży energii i zawiera umowę sprzedaży
energii,
2. wypowiedzenie umowy dotychczasowemu sprzedawcy
(z zachowaniem terminu wypowiedzenia),
3. zawarcie umowy dystrybucyjnej (opcjonalnie) –
wskazanie podmiotu odpowiedzialnego za
bilansowanie.
Za tymi działaniami kryje się wiele skomplikowanych
operacji technicznych i wiele umownych relacji
niewidocznych dla odbiorcy, przykładowo…
Od dostawcy do dostawcy…
…przykładowo:





gromadzenie
i
przetwarzanie
danych
pomiarowych,
standaryzacja wymagań dotyczących układów pomiarowych
stawianych odbiorcom uprawnionym, stosowanie profili
obciążenia,
transmisja danych pomiarowych,
tryb zgłaszania przez odbiorców umów sprzedaży energii,
dokładność zgłoszeń oraz zasad rozliczeń za rezerwową
sprzedaż energii i zgłoszoną energię nieodebraną,
zabezpieczenia finansowe wymagane od pośredników
w obrocie i/lub odbiorców korzystających z prawa wyboru
sprzedawcy,
rozliczenia pomiędzy uczestnikami rynku
Od dostawcy do dostawcy… w 39 dni
dzień
działanie
n
- podpisanie umowy z nowym sprzedawcą
n+7
- upływ terminu na ewentualne odstąpienie od umowy
n+8
- wypowiedzenie umowy dotychczasowemu sprzedawcy
(z terminem wypowiedzenia np. 30 dni)
- wymiana informacji z podmiotem zajmującym się pomiarami
- wymiana informacji z OSD
n+9
- ewentualne podpisanie umowy dystrybucyjnej
- wskazanie podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie
n+15
- upływ terminu na powiadomienie nowego sprzedawcy
(przez starego) o roszczeniach wobec odchodzącego odbiorcy –
- zastrzeżeń i reklamacji
n+16
- odczyt licznika
n+17
- przesłanie odbiorcy rachunku końcowego
n+38
- upływ terminu wypowiedzenia umowy z dotychczasowym sprzedawcą
n+39
DOSTAWCA SKUTECZNIE ZMIENIONY
czerwony– aktywna rola odbiorcy
szary – bierna rola odbiorcy
zielony – działania poza odbiorcą